Στην εξειδίκευση των μέτρων για την αντιμετώπιση των φαινομένων βίας ανηλίκων, στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής κατά της Βίας και της Παραβατικότητας Ανηλίκων, που ανακοινώθηκαν νωρίτερα σήμερα στη σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου, καθώς και σε λεπτομέρειες για τη λειτουργία του Kids Wallet που έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή προχώρησαν οι αρμόδιοι υπουργοί.

Διαβάστε: Κυριάκος Μητσοτάκης: Παρουσίασε την Εθνική Στρατηγική κατά της Βίας και της Παραβατικότητας Ανηλίκων - Το Kids Wallet, η κοινωνική εργασία και η δημιουργία τεχνικών γυμνασίων


Τις σχετικές ανακοινώσεις έκαναν υπό τον συντονισμό του υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργό και Κυβερνητικού Εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη, οι Υπουργοί: Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, ο Αναπληρωτής Υπουργός Αθλητισμού Γιάννης Βρούτσης και ο Υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος.


Υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη

Η υπουργός έκανε την αρχή λέγοντας ότι «σπάμε» τη σιωπή, ενώ πρέπει να δοθεί έμφαση στην επιμόρφωση των ανθρώπων και συγκεκριμένα των εκπαιδευτικών. «Δεν ξεκινάμε από το μηδέν» δήλωσε η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Όπως τόνισε, πάνω από 1.256 περιπτώσεις είχαν καταγγελθεί στην πλατφόρμα «Σπάσε την σιωπη». Παράλληλα αναφέρθηκε στο ρόλο των συμβούλων Σχολικής Ζωής και στις διεπιστημονικές Επιτροπές ενώ όπως επισήμανε 4.226 ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί έχουν προσβληφθεί και εργάζονται στα σχολεία.

Μεταξύ άλλων σχολίασε ότι: «Η καταπολέμηση της βίας των ανηλίκων είναι κεντρική προτεραιότητα σε μια μάχη κοινή των παιδιών, των γονέων και των εκπαιδευτικών. Είναι σίγουρο ότι τα παιδιά μας μεγαλώνουν σε έναν πολύ διαφορετικό κόσμο. Από ταινίες, από video games, social media τα παιδιά εκτίθενται καθημερινά σε περιεχόμενο που κάνει πολλές φορές τη βία να φαίνεται αποδεκτή. Υπάρχουν πράγματα που ήδη έχουν γίνει. Έχει θεσμοθετηθεί ο σύμβουλος σχολικής ζωής, ενώ έχει πραγματοποιηθεί η εισαγωγή στο ωρολόγιο πρόγραμμα μέσω του εργαστηρίου δεξιοτήτων».

Η κα Ζαχαράκη αναφέρθηκε επίσης στην σημαντική παρέμβαση που είναι η εισαγωγή στο ωρολόγιο πρόγραμμα μέσω του εργαστηρίου δεξιοτήτων μαθημάτων, όπως τα μαθήματα για την κριτική σκέψη και την ενσυναίσθηση, κομμάτια τα οποία βοηθούν την προσαρμοστικότητα, τη δημιουργικότητα, την επικοινωνία, την ομαδικότητα, την συμπερίληψη. Ένα από τα σημαντικά μέτρα είναι η αποβολή εντός σχολείου, το κομμάτι της κοινωνικής εργασίας, για παιδιά που έχουν υποπέσει σε εσφαλμένες συμπεριφορές. «Δεσμευόμαστε και τα παιδιά προς το σχολείο και το σχολείο προς τα παιδιά». Η υπουργός αναφέρθηκε και στη νομική προστασία των εκπαιδευτικών, στην αύξηση του αριθμού των ψυχολόγων.


Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου

«Στόχος να πετύχουμε την προστασία των παιδιών, τα οποία πολλές φορές από θύματα, γίνονται θήτες. Όλο αυτό ξεκινάει από την οικογένεια και δεν το λέμε για να κατηγορήσουμε, αλλά για να προλάβουμε και να ενεργήσουμε» είπε αρχικά η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, συμπληρώνοντας ότι «τα παιδιά τις περισσότερες φορές εκλαμβάνουν τις συμπεριφορές αυτές όχι αποκλειστικά, αλλά τις περισσότερες φορές τις εκλαμβάνουν μέσα στο ίδιο τους το σπίτι και μαθαίνουν να ανέχονται τον φόβο. Μαθαίνουν να δέχονται τη βία και έτσι πολλές φορές αυτό ανακλαστικά δρα και ατα ίδια». 

Τόνισε ότι: «Ο τρόπος είναι το «κλειδί», για καλύτερη και αμεσότερη αντιμετώπιση. Έχουμε ξεκινήσει τη δράση μας από το 2019» και στη συνέχεια αναφέρθηκε στις δράσεις, που έχουν ήδη γίνει τα τελευταία χρόνια, από το 2019 μέχρι και σήμερα. Συνέχισε λέγοντας, πως «έχουμε πολλή δουλειά ακόμα» και σημαντική είναι η διασύνδεση όλων των φορέων, που αφορούν στην παιδική προστασία. Τέλος, ο ρόλος του υπεύθυνου Συντονιστικής Προστασίας ανά περιφέρεια είναι σημαντικό βήμα, ενώ κλείνοντας η υπουργός είπε ότι: «χωρίς πρωτόκολλα και ευθύνες, τίποτα δεν μπορεί να μετρηθεί. Αντιμετωπίζουμε το θέμα διυπουργικά».


Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου

Αρχικά ο υπουργός αναφέρθηκε στο Kids Wallet λέγοντας ότι είναι ένας μηχανισμός γονικού ελέγχου, ένα εργαλείο για την επιβεβαίωση της ηλικίας. «Υπάρχει ήδη στα play stores των κινητών, δεν είναι υποχρεωτικό, αλλά ενημερώνουμε τους γονείς ότι οφείλουν να το εγκαταστήσουν. Η εφαρμογή πρέπει να κατεβεί στο κινητό του κάθε παιδιού. Μπαίνουμε με τους κωδικούς taxis του γονέα, για να προχωρήσουμε στην ταυτοποίηση. Βάζουμε ρυθμίσεις σχετικές με το περιεχόμενο».

Ο Δημήτρης Παπαστεργίου τόνισε ότι η εφαρμογή ξεκάθαρα δεν παρακολουθεί τα μηνύματα των παιδιών. Υπάρχει δυνατότητα για πιο εξειδικευμένο πρόγραμμα, ανάλογα με το κάθε παιδί. Συμπλήρωσε δε ότι πολύ σημαντικό είναι η επιβεβαίωση της ηλικίας του παιδιού, καθώς πολλά δηλώνουν ότι είναι άνω των 18. Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που δίνει εργαλείο για την επιβεβαίωση ηλικίας του παιδιού. Τελευταίο χαρακτηριστικό, όπως είπε, είναι η ταυτότητα του ανηλίκου. Στο Kids Wallet μπορούμε να τη βάλουμε και να χρησιμοποιηθεί όπου χρειαστεί, σε ψηφιακό και πραγματικό περιβάλλον, π.χ. στις online αγορές. Κλείνοντας ο υπουργός σχολίασε ότι πρόκειται για μια δύσκολη εφαρμογή, αλλά εξαιρετικά χρήσιμη. 


Αναπληρωτής Υπουργός Αθλητισμού Γιάννης Βρούτσης

«Ο αθλητισμός εντάσσεται ως ένας σημαντικός κρίκος στην προσπάθεια αυτή» ανέφερε αρχικά ο υπουργός Αθλητισμού τονίζοντας ότι: «Το πιο ισχυρό αντίδοτο στη βία είναι ο αθλητισμός. Είναι κάτι που λίγο πολύ γνωρίζουμε όλοι, αλλά δεν το έχουμε αναδείξει και ως πολιτεία και συνολικά, όσο στον βαθμό που του αξίζει και που του πρέπει». Έκανε αναφορά σε προτάσεις με εργαλεία προληπτικά και κατασταλτικά, λέγοντας πως: «Το σημαντικό είναι να προλαβαίνουμε τη βία. Να την απομονώνουμε, να την καταργούμε, Να την ακυρώνουμε. Όμως είναι αναγκαία και τα κατασταλτικά, γιατί μέσα από την καταστολή έρχεται η συνείδηση, η κατανόηση και πλέον η συμμόρφωση. Στο Υπουργείο Αθλητισμού, με αυτά τα δύο εργαλεία κινηθήκαμε από την αρχή απέναντι στο φαινόμενο της αθλητικής βίας με τα γνωστά θετικά αποτελέσματα».

Ο Γιάννης Βρούτσης συνέχισε λέγοντας: «Φτιάξαμε επιτροπή για τις αξίες του αθλητισμού. Δεκατρείς κορυφαίοι αθλητές συμμετέχουν». Σχολίασε ότι με διάφορα εργαλεία αναμορφώσαμε το θέμα του αθλητισμού και μεταξύ άλλων θεσπίσαμε τον υπεύθυνο Ακεραιότητας. Όπως τόνισε ο υπουργός, στόχος είναι τους πόρους να τους χρησιμοποιούμε υπέρ της πρόληψης και όχι υπέρ της καταστολής. Καταλήγοντας ανέφερε ότι σημαντικό η πολιτεία να εμπνέει τα παιδιά προς τον αθλητισμό, αλλά και χρέος της οικογένειας.


Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης

Την τοποθέτησή του ξεκίνησε ο υπουργός λέγοντας ότι περιστατικά καταλήγουν στην πόρτα της Αστυνομίας και σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε η ΕΛ.ΑΣ. στήνοντας μια πολιτική προστασίας των ανηλίκων, προσθέτοντας ότι «δημιουργήσαμε δύο εργαλεία, για να δώσουμε δυνατότητα σε γονείς και παιδιά να επικοινωνούν άμεσα όταν συμβαίνει ένα περιστατικό». Ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης ανέφερε ότι «Το 2024 ήταν χρονιά καταλύτης για την προστασία των ανηλίκων», τονίζοντας ότι «οι αστυνομικοί ήρθαν σε επαφή με περισσότερα από 194.000 παιδιά, με στόχο την αποτροπή βίαιων ενεργειών. Μέσω των εργαλείων “Save Youth” και “10201”, δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά να επικοινωνούν άμεσα με εξειδικευμένο προσωπικό. Στο κέντρο αυτό, η αστυνομία απαντά άμεσα σε κάθε κλήση ή αίτημα».

Μάλιστα, όπως δήλωσε, το 2023 υπήρξαν 1.200 υποθέσεις σε βάρος γονέων για παραμέληση ανηλίκων, ενώ το 2024 ο αριθμός αυτός αυξήθηκε στις 2.163. «Κάθε μέρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με νέα φαινόμενα βίας και τη δράση συμμοριών ανηλίκων. Αυτό που χρειάζεται είναι να εντείνουμε τη δράση μας, αξιοποιώντας το υπάρχον σχέδιο δράσης που προέρχεται από την εθνική στρατηγική. Προχωράμε στην ανάπτυξη τοπικών δικτύων για την παρακολούθηση της παραβατικότητας, καθώς και στον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης για τους αστυνομικούς. Παράλληλα, εφαρμόζουμε διυπηρεσιακά πρωτόκολλα, βελτιώνουμε τις συνθήκες στις υπάρχουσες δομές και δημιουργούμε νέες δομές για την υποστήριξη ανηλίκων» πρόσθεσε μεταξύ άλλων ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη.


Υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης

Ο υπουργός αρχικά αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που πήραν μέχρι στιγμής στο υπουργείο Δικαιοσύνης και στην οργάνωση της νομοθεσίας για την παραβατικότητα ανηλίκων. Επιπλέον, όπως είπε «οργανώσαμε τις δομές που βοηθούν την απόδοση δικαιοσύνης. Αυστηροποιήσαμε τις ποινές για τους γονείς και όσους έχουν την επιμέλεια ανηλίκων». Και πρόσθεσε: «Όσον αφορά τα παιδιά, το σχολείο και η οικογένεια, οικογένεια, σχολείο, αυτά αλληλοτροφοδοτούνται».

«Στο πλαίσιο αυτής της εθνικής προσπάθειας, εμείς έπρεπε να ασχοληθούμε με την οργάνωση της νομοθεσίας όσον αφορά την ποινική μεταχείριση που αφορά την ανήλικη παραβατικότητα» είπε ο υπουργός και συμπλήρωσε ότι «έχουμε εγκληματικές δράσεις κατά ανηλίκων και έχουμε εγκληματική δραστηριότητα των ιδίων των ανηλίκων».

Ο Γιώργος Φλωρίδης στάθηκε στις αλλαγές όσον αφορά την ποινική μεταχείριση των ανηλίκων παραβατών. Όπως είπε: «Τα νέα μέτρα πιστεύουμε ότι θα βοηθήσουν τα παιδιά να μετατρέψουν το θυμό τους σε κάτι παραγωγικό». Σύμφωνα με τον Γιώργο Φλωρίδη η δεύτερη νομοθετική πρωτοβουλία, ήταν τα αναμορφωτήρια, μέτρα τα οποία πρέπει να οδηγούν στην ένταξη των παιδιών πιο ομαλά στην κοινωνική δραστηριότητα. Ειδικότερα όπως είπε: «Πρώτον, προχωρούμε σε αυστηροποίηση των ποινών για τους γονείς που παραμελούν την εποπτεία των παιδιών τους. Η αμέλεια δεν μπορεί να γίνεται ανεκτή, όταν οδηγεί ανήλικους σε εγκληματικές πράξεις. Δεύτερον, καθιερώνουμε ως βαρύ ποινικό αδίκημα τη στρατολόγηση ανηλίκων από εγκληματικές ομάδες ή κυκλώματα – ακόμα και χωρίς την παροχή αμοιβής. Ο ανήλικος πρέπει να προστατεύεται από κάθε μορφή εκμετάλλευσης. Τρίτον, όλα τα αδικήματα που, αν διαπράττονταν από ενήλικες, θα συνιστούσαν κακουργήματα, πλέον μπορούν να οδηγήσουν και ανήλικο στον εγκλεισμό σε σωφρονιστικό κατάστημα, εφόσον συντρέχουν συγκεκριμένα σοβαρά κριτήρια. Η ανοχή απέναντι σε βαριά εγκληματικότητα δεν μπορεί να έχει ηλικιακά «παραθυράκια».

Κάνοντας αναφορά στη συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού εξήγγειλε την υλοποίηση δράσεων για την ένταξη ανηλίκων παραβατών σε πολιτιστικά προγράμματα. Κλείνοντας ο υπουργός ανέφερε ότι προσεχώς θα γίνει η παρουσίαση προγράμματος της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, με αναφορές στην ελληνική γραμματεία και συμμετοχή ανήλικων παραβατών σε πρόγραμμα σχετικό.


Υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος 

«Υπάρχει μια γραμμική βαρύτητα στην αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων», είπε αρχικά. «Καλό είναι να χρησιμοποιούμαστε ως πρόληψη και όχι ως θεραπεία».
Ο Υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος δήλωσε ότι: «Με το να αναγνωρίζονται εγκαίρως οι ευαίσθητες περιπτώσεις, κυρίως σε περιοχές μεγάλης κοινωνικής και οικονομικής ευαλωτότητας, έτσι ώστε να υπάρχουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις και να αποτρέπεται η εκτροπή στην παραβατικότητα» και πρόσθεσε: «Σκοπός μας είναι η δημιουργία τέτοιων εξειδικευμένων υπηρεσιών σε όλη τη χώρα, η ανάπτυξη δηλαδή ενός δικτύου». 

Όπως τόνισε: «Δεν είναι εύκολο, έχουμε όμως τώρα στη διάθεσή μας και θα έχουμε στη διάθεσή μας από την επόμενη χρονιά». Τέλος, ανέφερε ότι υλοποιούνται εντός της φετινής περιόδου, 40 νέες πολύ λειτουργικές μονάδες συνολικής φροντίδας ψυχικής υγείας, οι οποίες θα είναι ιδιαίτερα βαριές δομές, δηλαδή θα έχουν τη δυνατότητα ημερήσιας νοσηλείας σε δύο βάρδιας και κινητών μονάδων. «Η συνδρομή υπηρεσιών ψυχικής υγείας θα πρέπει να είναι δεδομένη» είπε και όσον αφορά στο σωφρονιστικό σύστημα «θα πρέπει να γίνουν πολλά. Σκοπός μας είναι στα πλαίσια μιας φιλικής δικαιοσύνης να οικοδομήσουμε μέτρα και δομές, που θα λειτουργήσουν ως ασπίδα στην παραβατικότητα».