Πάντοτε ήµουν και παραµένω συνεπής στη σταθερή µου άποψη για εθνική συνεννόηση», τόνισε ο επίτροπος Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων, ∆ηµήτρης Αβραµόπουλος, στη συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», προσθέτοντας ότι «ποτέ δεν είναι αργά». Ακόµα, εξέφρασε την άποψη ότι «η Ελλάδα, όπως όλες οι άλλες χώρες που δοκιµάστηκαν από την οικονοµική κρίση, πρέπει όχι απλώς να περάσει στη µετά Μνηµόνιο εποχή, αλλά να κάνει ένα reset σε όλους τους τοµείς, ένα νέο εθνικό ξεκίνηµα». Επίσης, ο κ. Αβραµόπουλος προειδοποίησε ότι «κάθε τυχόν καθυστέρηση ή κώλυµα στις διαπραγµατεύσεις θα µπορούσε δυνητικά να επαναφέρει το Grexit, ωστόσο δεν βρισκόµαστε σήµερα σε αυτό το σηµείο», ενώ υπογράµµισε σε όλους τους τόνους ότι «η Ελλάδα πρέπει να παραµείνει στην πρώτη ταχύτητα της Ευρώπης πάση θυσία». Ο Ελληνας επίτροπος Μετανάστευσης µάς ανέφερε ότι βλέπει βελτιώσεις σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του προσφυγικού προβλήµατος από την κυβέρνηση, επισηµαίνοντας ότι «η Ελλάδα αντιµετωπίζει δυσκολίες στην απορρόφηση των κονδυλίων (509 εκατ. ευρώ) των εθνικών προγραµµάτων», αλλά θα έχει τη συνεχή στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στο ίδιο πλαίσιο, προειδοποίησε ότι «εάν όλα τα κράτη-µέλη δεν συµµετάσχουν έγκαιρα και δεν αυξήσουν τον αριθµό των µετεγκαταστάσεων και στην περίπτωση που η πίεση προς την Ελλάδα και την Ιταλία δεν µειωθεί, η Επιτροπή δεν θα διστάσει να κάνει χρήση των εξουσιών της, όπως ορίζουν οι Συνθήκες». Τέλος, ο κ. Αβραµόπουλος έστειλε το µήνυµα ότι «δεν πρέπει ποτέ να επιτρέψουµε στις φωνές του εθνικισµού, του λαϊκισµού και της ξενοφοβίας να κυριαρχήσουν».  

Εχει βελτιωθεί καθόλου η πολιτική διαχείρισης των µεταναστών και των προσφύγων από την ελληνική κυβέρνηση; Ο κ. Μουζάλας ανταποκρίνεται στις πιεστικές απαιτήσεις του προσφυγικού ζητήµατος;

Η ελληνική κυβέρνηση, µε τη στήριξη και τη συνδροµή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των ευρωπαϊκών οργανισµών, αλλά και των κρατών-µελών, έχει καταβάλει προσπάθειες τα τελευταία δύο χρόνια. Εχει σηµειωθεί πρόοδος στη διαχείριση των µεταναστευτικών ροών, βελτίωση στη λειτουργία του εθνικού συστήµατος ασύλου και υποδοχής, αλλά και στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων. Πρέπει, για παράδειγµα, να σας πω ότι πλέον καταγράφονται και δακτυλοσκοπούνται όλοι όσοι εισέρχονται στην Ευρώπη µέσω Ελλάδας, αλλά και ότι όλες οι διαδικασίες που αφορούν στους υποψήφιους προς µετεγκατάσταση µετανάστες έχουν ολοκληρωθεί από ελληνικής πλευράς. Ταυτόχρονα, έχουν βελτιωθεί και οι συνθήκες υποδοχής. Η διαφορά που διαπίστωσα µεταξύ δύο επισκέψεών µου στη Λέσβο ήταν αισθητή. Εχουν, όµως, να γίνουν πολλά ακόµα για να βελτιωθεί περισσότερο, αλλά και να σταθεροποιηθεί η κατάσταση. Για αυτό πρέπει όλοι να παίξουν τον ρόλο τους και να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν, τόσο η Ελλάδα όσο και όλα τα κράτη-µέλη.    

Με τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς τη χώρα µας για τους πρόσφυγεςµετανάστες τι ακριβώς γίνεται; Υπάρχει απορρόφηση; Υπάρχει διαφάνεια;

Θα είµαι σαφής: Τα ευρωπαϊκά κονδύλια, είτε πρόκειται για έκτακτη βοήθεια είτε για µακροπρόθεσµη χρηµατοδότηση στο πλαίσιο των εθνικών προγραµµάτων, βοηθούν χιλιάδες µετανάστες στην Ελλάδα αυτή τη στιγµή. Σε περίπτωση κακοδιαχείρισης ή µη απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων, η Επιτροπή έχει τους µηχανισµούς να ανακτήσει τα χρήµατα αυτά. Πρέπει, όµως, να σας πω ότι δεν έχουµε καµία καταγγελία κατασπατάλησης ή κακοδιαχείρισης µέχρι στιγµής. Είναι αλήθεια, ωστόσο, ότι η Ελλάδα έχει αντιµετωπίσει δυσκολίες στην απορρόφηση των κονδυλίων (509 εκατ. ευρώ) των εθνικών προγραµµάτων, τα οποία καλείται να διαχειριστεί. Θα έχει τη συνεχή στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ιδίως µε την παροχή τεχνικής εµπειρογνωµοσύνης και τακτικής παρακολούθησης. Ελπίζω ότι τα προβλήµατα απορρόφησης κατά την αρχή της επταετίας θα αντιµετωπιστούν αποτελεσµατικά, διασφαλίζοντας την οµαλή και πλήρη υλοποίηση των εθνικών προγραµµάτων µετανάστευσης και ασφάλειας.  

Ευθύνες για το Προσφυγικό έχει µόνο η χώρα µας; Ακόµη µεγαλύτερες δεν έχει η Ε.Ε.;

Το ξεκίνηµα της µεταναστευτικής κρίσης βρήκε την Ευρώπη απροετοίµαστη. ∆εν είναι τυχαίο ότι η πρώτη φορά που ορίστηκε επίτροπος Μετανάστευσης ήταν στην Επιτροπή Γιούνκερ και ανέλαβα εγώ αυτή την ευθύνη. Η Ελλάδα δεν είναι πια µόνη της στη διαχείριση της µεταναστευτικής πρόκλησης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πήρε µια σειρά από πρωτοβουλίες µε σκοπό να τύχει διαχείρισης αυτό το πρωτόγνωρο, µεγάλης κλίµακας φαινόµενο, να στηριχθούν οι χώρες-µέλη που ήταν υπό πίεση, αλλά και για να χαράξει µια ολοκληρωµένη, µακροπρόθεσµη πολιτική µετανάστευσης. Είναι πολλές οι δράσεις µας και αντιµετωπίζουν το ζήτηµα από διαφορετικές πλευρές. Η κοινή δήλωση Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο και µέσα σε έναν χρόνο έχει αποφέρει απτά αποτελέσµατα, µειώνοντας εντυπωσιακά τις ροές, αλλά και τους θανάτους στη θάλασσα.    

Τι γίνεται µε το πρόγραµµα µετεγκαταστάσεων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

∆υστυχώς, ορισµένες κυβερνήσεις, για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, δεν εφαρµόζουν τις αποφάσεις που όλοι µαζί υιοθετήσαµε. ∆εν έχουν ακόµη προχωρήσει σε µετεγκαταστάσεις προσφύγων ούτε από την Ελλάδα ούτε από την Ιταλία. Εχω παρουσιάσει σαφείς στόχους έως τον Σεπτέµβριο, χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι το πρόγραµµα δεν θα παραταθεί. Το µήνυµα που θέλω να περάσω είναι ότι το ευρωπαϊκό κεκτηµένο πρέπει να γίνεται σεβαστό και η αλληλεγγύη δεν είναι µια θεωρητική, αλλά ηθική και νοµική υποχρέωση των κρατών-µελών. Εάν όλα τα κράτη-µέλη δεν συµµετάσχουν έγκαιρα και δεν αυξήσουν τον αριθµό των µετεγκαταστάσεων και σε περίπτωση που η πίεση προς την Ελλάδα και την Ιταλία δεν µειωθεί, η Επιτροπή δεν θα διστάσει να κάνει χρήση των εξουσιών της, όπως ορίζουν οι Συνθήκες.    

Οι διαδικασίες για το άσυλο συνεχίζουν να είναι χρονοβόρες. Οι δεσµεύσεις για αποστολή βοήθειας σε ανθρώπινο δυναµικό δεν υλοποιήθηκαν στο σύνολό τους.

Ολοι οι πρόσφυγες πρέπει να καταγράφονται και να τους παρέχεται φροντίδα, µέχρις ότου ληφθεί απόφαση για την αίτηση ασύλου τους. Αυτά, ναι, πρέπει να γίνονται µε µεγαλύτερη ταχύτητα. Από την πλευρά µας, παρέχουµε στήριξη στις ελληνικές Αρχές για τον σκοπό αυτό. Η εφαρµογή της δήλωσης και ειδικότερα οι επιστροφές προς την Τουρκία πρέπει να επιταχυνθούν. Η δηµιουργία προ-αναχωρησιακών κέντρων θα συµβάλει προς αυτή την κατεύθυνση, έτσι ώστε να µειωθεί και η πίεση στα νησιά που δέχονται το µεγαλύτερο βάρος, αλλά και να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των µεταναστών. Εχουµε διορίσει Ευρωπαίο συντονιστή για να βοηθάει τις ελληνικές Αρχές και τους ευρωπαϊκούς οργανισµούς στη διαχείριση της κατάστασης. Αυτή τη στιγµή απασχολούνται στην Ελλάδα µόνο σχεδόν 900 εµπειρογνώµονες (EASO, European Border and Coast Guard) και έχω τονίσει πολλές φορές και σε κάθε Συµβούλιο Υπουργών ότι πρέπει να καλυφθούν άµεσα υπάρχοντα κενά σε θέσεις εµπειρογνωµόνων για την επίσπευση των διαδικασιών στα πλαίσια τόσο της δήλωσης όσο και της µετεγκατάστασης.    

Η άνοδος των ακροδεξιών δυνάµεων δεν είναι απόρροια της αποτυχίας της Ευρώπης να δώσει πειστικές απαντήσεις στα προβλήµατα των πολιτών;  

Θα έλεγα ότι είναι κυρίως αποτυχία της πολιτικής τάξης να αναδείξει τα οφέλη της Ευρώπης. Αλλά αυτή είναι και η τακτική ορισµένων πολιτικών δυνάµεων. ∆εν πρέπει ποτέ να επιτρέψουµε στις φωνές του εθνικισµού, του λαϊκισµού και της ξενοφοβίας να κυριαρχήσουν. Είµαστε για αυτό υπόλογοι όχι µόνο στους εµπνευστές του ευρωπαϊκού οράµατος, αλλά κυρίως στις επόµενες γενιές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Γιούνκερ έχει απαντήσει µε συγκεκριµένες λύσεις και προτάσεις για τις κοινές προκλήσεις που αντιµετωπίζουµε – όπως, για παράδειγµα, για την ασφάλεια και για τη µετανάστευση. Ηταν πάντοτε πολύ εύκολο για τους προέδρους, τους πρωθυπουργούς και τους αρχηγούς κοµµάτων να λένε τι δεν θέλουν. Αλλά αυτή την κρίσιµη στιγµή χρειαζόµαστε σαφείς απαντήσεις και εποικοδοµητική συνεισφορά για το τι θέλουν τελικά – όχι µόνο κριτική. Η µεγαλύτερη απειλή για τη σταθερότητα και την ευηµερία σήµερα είναι να θεωρήσουµε ότι η ∆ηµοκρατία µας είναι δεδοµένη και να υποτιµήσουµε τη δυνατότητα επανεµφάνισης ολοκληρωτικών καθεστώτων. Στην Ελλάδα περισσότερο από τις άλλες χώρες δεν θα βρει πρόσφορο έδαφος η ξενοφοβία, γιατί οι Ελληνες είναι ένας πονεµένος από την προσφυγιά λαός και, ιστορικά, πάντα ανοιχτός στον κόσµο. Ανοιχτός σε µυαλό, ιδέες, σε πνεύµα και ψυχή. Τα λιγοστά φαινόµενα ξενοφοβίας δεν εκπροσωπούν τον Ελληνα. Και µην ξεχνάµε ότι κοντά οι µισοί ανά τον κόσµο Ελληνες βρέθηκαν και είναι µετανάστες σε άλλες χώρες.    

Το Grexit θεωρείτε ότι παραµένει στο τραπέζι; Υπάρχουν χώρες που θα ήταν ευτυχείς να έβλεπαν την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης;  

Το Grexit δεν ακούγεται πλέον ως «διέξοδος» της ελληνικής κρίσης. Ούτε και µπορεί να είναι. Η επίλυση της κρίσης προϋποθέτει την ολοκλήρωση των συµφωνηθέντων µεταξύ της Ελλάδας και των ευρωπαϊκών θεσµών. Με τη λογική αυτή, κάθε τυχόν καθυστέρηση ή κώλυµα στις διαπραγµατεύσεις θα µπορούσε δυνητικά να το επαναφέρει. ∆εν βρισκόµαστε, όµως, σήµερα σε αυτό το σηµείο. Αρκεί να ολοκληρωθούν αυτά που έχουν συµφωνηθεί και να υλοποιηθούν το ταχύτερο δυνατό, ώστε να εισέλθουµε σε µια νέα φάση αισιοδοξίας, που είναι και η προϋπόθεση για ανάπτυξη και ευηµερία. Η Ελλάδα ήταν, είναι και θα παραµείνει αναπόσπαστο κοµµάτι του ευρωπαϊκού εγχειρήµατος, στον πυρήνα των αποφάσεων. Και δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες σκέψεις. Η Ελλάδα πρέπει να παραµείνει στην πρώτη ταχύτητα της Ευρώπης πάση θυσία.    

Ησασταν θιασώτης των συναινέσεων εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Πιστεύετε ότι, για να βγει η χώρα από τα Μνηµόνια, θα χρειαστεί εθνική συναίνεση;  

Μπορεί σήµερα να βρίσκοµαι στις Βρυξέλλες και να εργάζοµαι για τα συµφέροντα της Ευρώπης και την επιτυχία του ευρωπαϊκού εγχειρήµατος, αλλά είναι αυτονόητο ότι έχω στην καρδιά και το µυαλό µου την πατρίδα µου. Πάντοτε ήµουν και παραµένω συνεπής στη σταθερή µου άποψη για εθνική συνεννόηση. Πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγµατα, εάν είχαν εισακουστεί αυτές οι φωνές ήδη από το ξεκίνηµα της κρίσης. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Αυτές, ωστόσο, τις ώρες προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ώστε να υπάρξει επανεκκίνηση της οικονοµίας και να περάσει και η Ελλάδα, όπως όλες οι άλλες χώρες που δοκιµάστηκαν από την οικονοµική κρίση, όχι απλώς στη µετά Μνηµόνιο εποχή, αλλά να κάνει ένα reset σε όλους τους τοµείς. Ενα νέο εθνικό ξεκίνηµα.