Αλυσιδωτές αντιδράσεις και έντονες αναταράξεις προκαλεί η αλλαγή συσχετισμών στη Μέση Ανατολή, με όλα τα σενάρια να είναι ανοιχτά και την παγκόσμια κοινή γνώμη να παρακολουθεί ένα διπλωματικό θρίλερ διαρκείας. Πολλοί αναρωτιούνται εάν το Ιράν μετρά αντίστροφα για το τέλος του θεοκρατικού του καθεστώτος, τη στιγμή που το Ισραήλ στέλνει το μήνυμα πως ο ανώτατος Ιρανός ηγέτης, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεϊ, δεν πρέπει να υπάρχει. Το σφυροκόπημα στους Φρουρούς της Επανάστασης, συμμαχική δύναμη του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, έχει τη δική του σημειολογία στον πόλεμο που μαίνεται, όπως και υψίστης σημασίας κρίνονται οι τελευταίες κινήσεις του Αμερικανού προέδρου.

Διαβάστε: Ώρα μηδέν για την αμερικανική εμπλοκή στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής, μέσα στις επόμενες 48 ώρες ο Τραμπ θα αποφασίσει εάν θα πατήσει το "κουμπί" - Reuters: Το Ιράν είχε απευθείας συνομιλίες με τις ΗΠΑ


Τις τελευταίες ώρες, ο Ντόναλντ Τραμπ με δηλώσεις του δεν έχει αποκλείσει την εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο με πυραυλικές επιθέσεις κατά του Ιράν, με την εκπρόσωπο Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λίβιτ, να τονίζει ότι «εντός των επόμενων δύο εβδομάδων θα λάβει τις αποφάσεις του για το Ιράν», σχέδιο που προσκρούει σε αντιδράσεις όχι μόνο των Δημοκρατικών αλλά και ορισμένων Ρεπουμπλικανών.

Παράλληλα, η Λίβιτ τόνισε ότι «κανείς δεν πρέπει να εκπλαγεί» από τη θέση του Τραμπ ότι το Ιράν δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, προσθέτοντας ότι ο ίδιος είναι «απολύτως σαφής σχετικά με αυτό εδώ και δεκαετίες».

Σύννεφο προβληματισμού έχει υψωθεί και πάνω από τις Βρυξέλλες αναφορικά με τις πιθανές επιπτώσεις της αμερικανικής ανάμιξης στη σύρραξη, κάτι που ξυπνά μνήμες από τις αρχές του 2000, όταν το 2003 οι ΗΠΑ πάτησαν, υπό την προεδρία του Τζορτζ Μπους του νεότερου, το κουμπί κατά του Ιράν. Αυτήν τη φορά, ωστόσο, η Βρετανία δεν προκρίνει τη συμμετοχή στις εχθροπραξίες αλλά την αποκλιμάκωση, επιχείρημα που βρίσκεται σε απόλυτη ευθυγράμμιση με την ευρωπαϊκή στρατηγική.

Θέμα ωρών είναι, άλλωστε, να ξεκινήσουν στη Γενεύη, την Παρασκευή, οι συνομιλίες αξιωματούχων του Ιράν, της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και άλλων Ευρωπαίων, με σκοπό την εκτόνωση της πολεμικής κρίσης. Τα τελευταία μηνύματα, όμως, που φτάνουν από τις δύο εμπόλεμες ζώνες, από την ιρανική και ισραηλινή πλευρά, κάθε άλλο παρά διάθεση για αποκλιμάκωση μαρτυρούν. Το Ισραήλ διαμηνύει ότι θα συνεχίσει τα πλήγματα μέχρι να εξουδετερώσει την ιρανική πυρηνική απειλή, με τα χτυπήματά του να εστιάζουν στις ιρανικές πυραυλικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Όταν η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λίβιτ, ρωτήθηκε αν ο Αμερικανός πρόεδρος έχει προσδοκίες ενόψει της αυριανής συνάντησης των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών με τον Ιρανό ομόλογό τους, απάντησε ότι «ολόκληρος ο κόσμος είναι στο πλευρό του προέδρου». Όπως επισήμανε, και έχει δηλώσει πολλάκις ο Τραμπ, το μήνυμα ότι το Ιράν δεν μπορεί να αποκτήσει πυρηνικά όπλα «είναι κάτι στο οποίο συμφωνεί σχεδόν όλη η ανθρωπότητα, εκτός από το ίδιο το ιρανικό τρομοκρατικό καθεστώς». Ερωτηθείσα για τη στάση της κυβέρνησης σχετικά με την αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν, η Λιβίτ απάντησε ότι η «κορυφαία προτεραιότητα» του προέδρου είναι να διασφαλίσει ότι το Ιράν δεν θα κατασκευάσει με επιτυχία πυρηνικό όπλο.


Πόλεμος στη Μέση Ανατολή: Πλησιάζει το τέλος του Χαμενεϊ;

«Ο Χαμενεϊ δεν πρέπει να υπάρχει» τονίζουν ακόμη από το Ισραήλ ενώ έχει επιτευχθεί σημαντική αποδυνάμωση του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν με παράλληλο πλήγμα στους Φρουρούς της Επανάστασης. Ωστόσο, από τη μεριά Νετανιάχου υπογραμμίζεται πως στόχος δεν είναι η εξάλειψη του θεοκρατικού καθεστώτος του Ιράν αν και δεν αποκλείει να συμβεί κάτι τέτοιο. Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει ότι εάν θελήσουν, μπορούν να δολοφονήσουν τον Χαμενεϊ καθώς γνωρίζουν πού βρίσκεται αλλά δεν θα το κάνουν. Τις προηγούμενες ημέρες, μάλιστα, ο Ντόναλντ Τραμπ έθεσε βέτο στο Ισραήλ για το σχέδιο δολοφονίας του Χαμενεϊ, ωστόσο η Κνεσέτ δεν αποκλείει ο τελευταίος να έχει την τύχη του Σαντάμ Χουσεΐν.

Όσο το διπλωματικό θερμόμετρο ανεβαίνει και κανείς ακόμη δεν μπορεί να πει τι ακριβώς θα σημαίνει εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο, το Ιράν αρνείται να καθίσει στο τραπέζι των ειρηνευτικών συνομιλιών με τις ΗΠΑ εάν δεν αποχωρήσει από το πολεμικό πεδίο το Ισραήλ. Οι σχέσεις ΗΠΑ-Ιράν έχουν εκτραχυνθεί κι αυτό εγείρει σοβαρή ανησυχία. Ο Αμερικανός πρόεδρος κάλεσε την Τεχεράνη να παραδοθεί, να αποχωρήσει από το πρόγραμμα των πυρηνικών, όμως ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν εξακολουθεί να κινητοποιεί τον στενό πυρήνα του, αποστέλλοντας μηνύματα για σθεναρές απαντήσεις. Άγνωστο είναι, ακόμη, τι θα συμβεί με την εγκατάσταση του Φορντό που μπορεί να χτυπηθεί μόνο από τη λεγόμενη αμερικανική «βόμβα διάτρησης καταφυγίων» για να φτάσει στις υπόγειες εγκαταστάσεις και να επέλθει πλήγμα. Οι ειδικοί, πάντως, επισημαίνουν ότι το σενάριο πρόκλησης ενός νέου Τσερνόμπιλ είναι μάλλον απίθανο καθώς πρόκειται για εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου, όχι για πυρηνικό αντιδραστήρα.

Το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ και οι νέες συμμαχίες

Τα αυστηρά, όμως, μηνύματα του Βλαντίμιρ Πούτιν στον Αμερικανό ομόλογό του και οι συνεχιζόμενες επαφές του πρώτου με τον Κινέζο πρόεδρο, με τις οποίες καταδικάζονται οι ισραηλινές ενέργειες, αποδεικνύουν ότι ήδη οι ισορροπίες στη διπωματική σκηνή αλλάζουν λόγω των ραγδαίων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Την ίδια στιγμή, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πόσο μπορεί να διαταραχθούν οι αμερικανορωσικές σχέσεις με ενδεχόμενες πυραυλικές επιθέσεις στην Τεχεράνη.

Το Ιράν συντηρεί από την πλευρά του το κλίμα έντασης, με τους Φρουρούς της Επανάστασης να αποκαλούν ανόητο τον Τραμπ και να υπογραμμίζουν πως δεν πρόκειται να σταματήσουν, ενώ απειλούν στρατιωτικές βάσεις των χωρών της Δύσης εφόσον στηρίξουν το Ισραήλ. Στο στόχαστρό τους έχει μπει παράλληλα το Πεντάγωνο ενώ ενδεικτική της ακραίας όξυνσης είναι η αποστολή και τρίτου αμερικανικού αεροπλανοφόρου στη Μέση Ανατολή.

Το κλίμα δυναμιτίζει και το γεγονός ότι το Ιράν δεν αποκλείει το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, κάτι που θα προκαλέσει ντόμινο επιπτώσεων, από δραματική άνοδο της τιμής του πετρελαίου μέχρι ναυτιλιακή και ενεργειακή κρίση, όπως και άλμα του πληθωρισμού.

Σε αυτό το τεταμένο σκηνικό, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν συσπειρωθεί στοχεύοντας να πέσουν οι τόνοι και να βρεθεί μία λύση κατάπαυσης του πυρός.