«Είναι σημαντικό για την Ελλάδα να ξεκαθαρίσει ποιές είναι οι κόκκινες γραμμές της, όπως ήδη πράττει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης» τόνισε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και Ρεπουμπλικάνος Μάικ Πομπέο, σε συνέντευξή του στο powergame.gr. Εξήγησε πώς μπορεί να αντιδράσει η Αθήνα ώστε να μην αμφισβητούνται θεμελιώδη κυριαρχικά δικαιώματα, σε μία περίοδο που το θέμα του τουρκολιβυκού μνημονίου δημιουργεί νέα ζητήματα όπως και έντονες διπλωματικές ζυμώσεις. Την ίδια στιγμή, ο Πομπέο υπογραμμίζει ότι η στάση της Τουρκίας δεν θα αλλάξει, πιέζοντας πάντα τα όριά της, ενώ στη συνέχεια επισήμανε ότι στην πρώτη θητεία του, «ο πρόεδρος Τραμπ άσκησε πιέσεις στην Άγκυρα προκειμένου να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της ως κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ. Τότε υπέστη μεγάλο οικονομικό πλήγμα από τις κυρώσεις των ΗΠΑ».

Μάικ Πομπέο: Όσα δήλωσε για την Τουρκία και τον Τραμπ

Το παράνομο τουρκολιβικό μνημόνιο επαναφέρει εντάσεις στις σχέσεις των δυο χωρών με την Ελλάδα σε μια περίοδο που επικρατεί γεωπολιτική αβεβαιότητα στην ευρύτερη περιοχή. Πως μπορεί η Αθήνα, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ να αντιδράσουν ώστε να μην αμφισβητούνται θεμελιώδη κυριαρχικά δικαιώματα αλλά και μην δημιουργείται αρνητικό κλίμα σε μια εποχή που τόσα μέτωπα είναι ανοικτά στη Μέση Ανατολή;

Υπό μια έννοια, δεν είναι πρωτόγνωρη αυτή η κατάσταση. Η διαμάχη για τον έλεγχο ζωνών στη Μεσόγειο είναι παλαιά και τη συνάντησα κι εγώ όσο ήμουν υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ στην πρώτη θητεία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Είναι σημαντικό για την Ελλάδα να ξεκαθαρίσει ποιές είναι οι κόκκινες γραμμές της, όπως ήδη πράττει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Είναι πολύτιμο να υπάρχει αυτή η σαφήνεια από την αρχή. Εν συνεχεία να αναζητήσει η Ελλάδα την επίλυση του ζητήματος με έναν ειρηνικό, μη συγκρουσιακό τρόπο αλλά με ισχυρή υποστήριξη των δικαιωμάτων της. Με αυτόν τον συνδυασμό θα οριοθετήσει η Ελλάδα το πλαίσιο των συζητήσεων για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα προς όφελος της.

Η Τουρκία διεκδικεί έναν ισχυρότερο ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, έχει ασκήσει δριμεία κριτική στην κυβέρνηση του Νετανιάχου για τις επιθέσεις εναντίον της Γάζας και του Ιράν. Η Άγκυρα έχει, επίσης, συμβάλει στη διαμόρφωση μιας νέας πραγματικότητας στη Συρία μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, διατηρώντας ισορροπίες σε μια γκρίζα ζώνη. Πώς αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ την Τουρκία στη δεύτερη θητεία του Τραμπ;

Η στάση της Τουρκίας δεν θα αλλάξει, πιέζοντας πάντα τα όριά της. Ως κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ συνεχίζει να κρατά τα ρωσικά αντιαεροπορικά οπλικά συστήματα. Στην πρώτη θητεία του, ο πρόεδρος Τραμπ άσκησε πιέσεις στην Τουρκία προκειμένου να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της ως κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ. Τότε υπέστη μεγάλο οικονομικό πλήγμα από τις κυρώσεις των ΗΠΑ.

Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία έδωσε το πράσινο φως στην ένταξη δυο χωρών στο ΝΑΤΟ, δηλαδή τη Φιλανδία και τη Σουηδία, ενώ θα μπορούσε να τις εμποδίσει. Οπότε υπάρχουν διπλωματικοί μέθοδοι για να ενεργεί ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τρόπο που έχει νόημα για τις ΗΠΑ, για τη χώρα του και για όλη τη Δύση που πιστεύει στα θεμελιώδη δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αυτό είναι το πλαίσιο που θα διαμορφώσει ο πρόεδρος Τραμπ στις σχέσεις με την Άγκυρα.

Στην περίπτωση της Συρίας, θα έχει ενδιαφέρον η συμπεριφορά της Τουρκίας. Η νέα κυβέρνηση στη Δαμασκό καλείται να ενώσει μια χώρα που ήταν διχασμένη επί δεκαετίες. Πληροφορίες θέλουν τη Συρία να συνάπτει συμφωνία με το Ισραήλ για την ασφάλεια. Υποθέτω με όρους που θα είναι αποδεκτοί και από τις δυο πλευρές. Άλλοι, όπως οι ΗΠΑ και η Τουρκία, πιθανότατα έχουν τη δική τους φωνή επί του θέματος. Θα είναι εκπληκτικό να υπάρξει ένα καθεστώς στη Συρία που δεν θα απειλεί το Ισραήλ ή τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Μια τέτοια εξέλιξη αναπόφευκτα θα συνδεθεί με την Τουρκία και το πώς η ίδια η χώρα βλέπει τον ρόλο της στη Μέση Ανατολή.


Διαβάστε περισσότερα στο powergame.gr