Το νέο Ευρωπαϊκό Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», που θα απονεμηθεί φέτος για πρώτη φορά, παρουσίασαν σήμερα σε συνέντευξη τύπου ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών Απόστολος Τζιτζικώστας, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας και ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ Σταύρος Ανδρεάδης.

Η τελετή της απονομής του βραβείου θα πραγματοποιηθεί στο μνημείο της Ροτόντας στη Θεσσαλονίκη, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, την ερχόμενη Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2020. Το πρώτο βραβείο απονέμεται στο δίκτυο Erasmus και η πρώτη προσωπικότητα που θα το παραλάβει είναι η Πρόεδρος της Κομισιόν Ursula von der Leyen.

Ο κ. Τζιτζικώστας συνεχάρη τόσο τον κ. Ανδρεάδη, όσο και τον Πρόεδρο της Συμβουλευτικής Επιτροπής και Επίτιμο Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy, για τη σπουδαία πρωτοβουλία της καθιέρωσης αυτού του νέου, πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας βραβείου, που θα απονέμεται κάθε χρόνο σε κορυφαίες προσωπικότητες και θεσμούς για τη συμβολή τους στην ανάδειξη των αρχών και των αξιών, που διαμορφώνουν τη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιδέα και ταυτότητα.

«Ο θεσμός αυτός καθιερώνεται εδώ, στη Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία, δίνοντας προστιθέμενη αξία στην περιφέρεια και την πόλη μας, καθώς, κάθε χρόνο, θα συγκεντρώνει το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον κάτι που θα συμβάλει στη θετική προβολή του τόπου μας διεθνώς. Είναι επίσης, σημαντικό το γεγονός ότι ο νέος αυτός θεσμός έρχεται την πιο κομβική, την πιο κατάλληλη στιγμή, ακριβώς την ώρα, που παρά τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί η πανδημία, συνεχίζουμε το έργο μας, με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, αφήνοντας οριστικά πίσω μας τον κύκλο της εσωστρέφειας και τα παλιά φοβικά σύνδρομα, με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας να ανοίγεται στον κόσμο, με σημαντικές επιτυχίες και νίκες, με αυτοπεποίθηση και δυναμισμό, με κομβικό ρόλο και λόγο, για πρώτη φορά, στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στις Βρυξέλλες», επισήμανε ο Περιφερειάρχης.

Αναφερόμενος στην κ. von der Leyen, που είναι η πρώτη προσωπικότητα η οποία θα παραλάβει το βραβείο, ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε πως «είναι μία ιδιαίτερα δυναμική γυναίκα, μία πολιτικός με μεγάλη εμπειρία και σπουδαία πορεία, που ξέρει να συνθέτει, που προσεγγίζει τα πράγματα με ρεαλισμό, ταυτόχρονα όμως τολμάει να βάζει φιλόδοξους στόχους. Σε πρόσφατη σύσκεψη με την κ. von der Leyen τότε που είχα και την ευκαιρία να την προσκαλέσω στην Κεντρική Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη, συζητήσαμε μια σειρά από μείζονα ζητήματα, από το περιβάλλον, την ψηφιακή μετάβαση, και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, μέχρι το νέο Προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης. Συμφωνήσαμε ότι η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, ως θεσμικοί και πολιτικοί εταίροι, έχουμε κοινό στόχο μέσα από τη στενή συνεργασία μας, να φέρουμε την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της. Και μάλιστα, αμέσως μετά τη βράβευσή της, και συγκεκριμένα στις 12 Οκτωβρίου, με την κ. von der Leyen, έχουμε την επόμενη συνάντησή μας στην ολομέλεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, όπου θα εξειδικεύσουμε τις δράσεις μας για τους κοινούς μας στόχους».

Για το νέο Ευρωπαϊκό Βραβείο Αυτοκράτειρα Θεοφανώ, στην πρώτη χρονιά και φορά που απονέμεται, επελέγη ο θεσμός του Erasmus, του προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Erasmus είναι μία ευρωπαϊκή ιστορία επιτυχίας. Είναι το πρόγραμμα που έδωσε τα τελευταία 33 χρόνια, σε περισσότερους από εννέα εκατομμύρια νέους, τη δυνατότητα να έρθουν πιο κοντά και να κατανοήσουν καλύτερα τις διαφορετικές κουλτούρες που συνθέτουν την πολιτισμική ενότητα της Ευρώπης.

Μάλιστα ο κ. Τζιτζικώστας ανακοίνωσε πως η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών προετοιμάζουν το «Erasmus της Αυτοδιοίκησης». Όπως υπογράμμισε: «Ο θεσμός του Erasmus είναι άμεσα συνδεδεμένος με την κινητικότητα και τη συνεργασία, που δοκιμάστηκαν και συνεχίζουν να δοκιμάζονται σκληρά από την πανδημία. Αν όμως υπάρχει κάτι που μάθαμε, μέσα από αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνουμε, είναι ότι δεν θα βγούμε από την κρίση αν αυτοπεριοριστούμε στα εθνικά σύνορα ή αν κρυφτούμε πίσω από τοίχους ή μέσα σε εθνικά απομονωτήρια. Η απάντηση στην πανδημία είναι η περισσότερη, η καλύτερη, η πιο στενή συνεργασία και μεταξύ των Κρατών – Μελών, και μεταξύ όλων των επιπέδων διακυβέρνησης του Ευρωπαϊκού, του Εθνικού και του Περιφερειακού. Το μέλλον της Ευρώπης είναι οι νέοι άνθρωποι. Πρέπει το Πρόγραμμα Erasmus, όχι μόνο να στηριχθεί, αλλά και να ενισχυθεί και να διευρυνθεί. Ως Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών, συνεργαζόμαστε με την Κομισιόν, δουλεύοντας πάνω στην ιδέα της καθιέρωσης ενός ‘Erasmus της Αυτοδιοίκησης’. Ενός προγράμματος κινητικότητας τοπικών και περιφερειακών εκλεγμένων αντιπροσώπων από όλες τις Περιφέρειες και τους Δήμους της Ευρώπης, που θα βασίζεται στις ήδη θετικές εμπειρίες που αποκτήθηκαν από το πιλοτικό πρόγραμμα ‘Erasmus για τοπικούς και περιφερειακούς αντιπροσώπους’, που πραγματοποιήθηκε το 2012-2013 και θα έχει ως στόχους την καλύτερη ενημέρωση και κατάρτιση για τις ευρωπαϊκές πολιτικές και την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και φυσικά την ανταλλαγή καλών πρακτικών, που κάνουν καλύτερη την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των πολιτών σε ολόκληρη την Ευρώπη».

Ο Περιφερειάρχης είπε επίσης ότι στην τελετή που θα πραγματοποιηθεί στη Ροτόντα ο κορυφαίος συνθέτης Δημήτρης Μαραμής θα παρουσιάσει απόσπασμα από τη «Μουσική της Ροτόντας», το οποίο συνέθεσε ο ίδιος το 2018, έπειτα από ανάθεση του Κέντρου Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, αναδεικνύοντας την ιδιαιτερότητα της ακουστικής του μνημείου.

Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας επισήμανε: «Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική τη θέσπιση του ετήσιου Βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ και μάλιστα με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Η σημασία του θεσμού έγκειται στη δυνατότητα ανάδειξης της ιστορικής αλλά και της σύγχρονης ταυτότητας της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Το Βραβείο ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ είναι μια πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας πρωτοβουλία. Αποκαθιστά στην πληρότητά του τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, καθώς εντάσσει και αποτιμά ως θετική και τη βυζαντινή παρακαταθήκη και συνεισφορά στη διαμόρφωσή του. Η επιλογή του τοπόσημου της Ροτόντας για την Τελετή Απονομής αποδεικνύει και τη βαρύτητα της Θεσσαλονίκης ως ιστορικού αστικού κέντρου με αδιάλειπτη Ιστορία 24ων αιώνων. Η πόλη και ο Δήμος Θεσσαλονίκης αγκαλιάζουν κάθε τέτοια πρωτοβουλία. Είμαστε παρόντες, πιστεύουμε στον θεσμό, στηρίζουμε τον θεσμό με όλες μας τις δυνάμεις. Η παρακαταθήκη τόσων πολιτισμών –με κυρίαρχο τον Βυζαντινό- είναι το δικό μας εισιτήριο στην εξωστρέφεια. Η Θεσσαλονίκη μεγαλώνει μέσα από πρωτοβουλίες των ανθρώπων της. Μεγαλώνει και διεκδικεί έναν ρόλο που δικαιωματικά -θα έλεγα- μπορεί να παίξει και της αξίζει τόσο πολύ.  Έχει το πολιτιστικό έρμα, τις παρακαταθήκες και τις προοπτικές  να το πετύχει».

Ο κ. Ανδρεάδης τόνισε πως «μέσα από τον νέο πανευρωπαϊκό θεσμό του βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’, δίνεται στην πόλη μας μια μοναδική ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει τη θέση της στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μια πανηγυρική αναγνώριση του ιστορικού ρόλου των λαών της ευρύτερης περιοχής στη διαδικασία της δημιουργίας του Ευρωπαϊκού γίγνεσθαι. Έχοντας ως θεμέλιο λίθο την πολιτιστική κληρονομιά του παρελθόντος, η Θεσσαλονίκη γίνεται συνδετικός κρίκος μεταξύ Ανατολής και Δύσης και προάγει -ως σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη- τα ιδανικά και τις αρχές για την Ευρώπη του αύριο: την αλληλοκατανόηση, τη συνεργασία. Μέσα στην ταραγμένη εποχή που ζούμε, η Ευρώπη δείχνει να αισθάνεται την ανάγκη να ανατρέξει στις κοινές της ιστορικές ρίζες και καταβολές. Το πανευρωπαϊκό βραβείο ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ είναι αποτέλεσμα αυτής της ανάγκης».