Πανελλαδικές 2022: Aναλυτικά τα θέματα σε Λατινικά, Χημεία και Πληροφορική
Τα parapolitika.gr σε συνεργασία με το Νέο Φροντιστήριο δημοσιεύουν τις ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα
Με το μάθημα της Πληροφορικής, των Λατινικών και της Χημείας συνεχίζουν οι Πανελλαδικές εξετάσεις για τους υποψηφίους των Γενικών Λυκείων (ΓΕΛ).
Οι υποψήφιοι και οι υποψήφιες κλήθηκαν να απαντήσουν στα ερωτήματα που τους τέθηκαν με στόχο την εισαγωγή τους στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της επιλογής τους.
Τα parapolitika.gr σε συνεργασία με το Νέο Φροντιστήριο δημοσιεύουν τις ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα.
Πληροφορική
ΘΕΜΑ Α
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη ΛΑΘΟΣ, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
1. Η τεχνική ελέγχου μαύρου κουτιού (black-box testing) βασίζεται στην αναζήτηση λαθών με εξέταση του κώδικα.
2. Ένα από τα πλεονεκτήματα του τμηματικού προγραμματισμού είναι ότι απαιτεί λιγότερο χρόνο και προσπάθεια στη συγγραφή του προγράμματος.
3. Η σειριακή αναζήτηση ακολουθεί την τεχνική «διαίρει και βασίλευε».
4. Μια απλά συνδεδεμένη λίστα μπορούμε να την διατρέξουμε και προς τις δύο κατευθύνσεις.
5. Η χρήση του διερμηνευτή καθιστά την εκτέλεση του προγράμματος πιο
αργή.
Μονάδες 10
Α2. α) Τι ονομάζεται δυαδικό δένδρο; (μονάδες 2)
β) Δίνεται το παρακάτω δυαδικό δένδρο αναζήτησης:
Στο δένδρο αυτό προστίθεται μόνον ένας νέος κόμβος. Να σχεδιάσετε στο τετράδιό σας το νέο δένδρο, όπως θα διαμορφωθεί, σε κάθε περίπτωση, μετά την προσθήκη του νέου κόμβου στο αρχικό δένδρο:
Περίπτωση 1. 20
Περίπτωση 2. 15
Περίπτωση 3. 8
Περίπτωση 4. 40 (μονάδες 8)
Μονάδες 10
Α3. α) Τι καθορίζουν οι ιδιότητες και τι οι μέθοδοι ενός αντικειμένου; (μονάδες 2)
β) Μια εταιρία ενοικιάσεων διαθέτει δύο τύπους οχημάτων: αυτοκίνητα και μοτοσυκλέτες. Κάθε όχημα διαθέτει έναν αριθμό κυκλοφορίας και μεταφέρει συγκεκριμένο αριθμό επιβατών. Ανάλογα με το είδος του καυσίμου και τον κυβισμό του οχήματος υπολογίζεται η ημερήσια τιμή ενοικίασης.
Παρουσιάζονται στη συνέχεια 8 από τους όρους που χρησιμοποιήθηκαν στην παραπάνω περιγραφή:
1. αριθμός επιβατών
2. αριθμός κυκλοφορίας
3. αυτοκίνητο
4. είδος καυσίμου
5. κυβισμός
6. μεταφέρει
7. μοτοσυκλέτα
8. όχημα
Για καθέναν από τους παραπάνω όρους να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό του και δίπλα την κατάλληλη από τις παρακάτω έννοιες του αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού: υποκλάση – υπερκλάση – μέθοδος – ιδιότητα. (μονάδες 8)
Μονάδες 10
Α4. Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο διαβάζει ένα σύνολο θετικών αριθμών και υπολογίζει και τυπώνει το γινόμενό τους και τον μέσο όρο τους:
1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α4
2 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
3 ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: ΜΟ
4 ΑΚΕΡΑΙΕΣ: ΓΙΝ, ΑΘΡ, ΠΛ
5 ΑΡΧΗ
6 ΠΛ←0
7 ΓΙΝ←0
8 ΑΘΡ←'0'
9 ΔΙΑΒΑΣΕ x
10 ΟΣΟ x>0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
11 ΓΙΝ←ΓΙΝ *x
12 ΑΘΡ←ΑΘΡ+x
13 ΠΛ←ΠΛ+1
14 ΔΙΑΒΑΣΕ x
15 ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
16 ΜΟ←ΑΘΡ/ΠΛ
17 ΓΡΑΨΕ ΜΟ, ΓΙΝ
18 ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Το πρόγραμμα περιέχει 5 λάθη καθένα από τα οποία ανήκει σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες:
α) Λάθη κατά την υλοποίηση (συντακτικά λάθη).
β) Λάθη κατά την εκτέλεση (λάθη που οδηγούν σε αντικανονικό τερματισμό
του προγράμματος).
γ) Λογικά λάθη (λάθη που παράγουν λανθασμένα αποτελέσματα).
Για καθένα από τα 5 λάθη του προγράμματος:
1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της γραμμής στην οποία
βρίσκεται το λάθος και δίπλα του την αντίστοιχη κατηγορία λάθους (α, β, γ).
2. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Έστω ουρά 10 θέσεων η οποία υλοποιείται με μονοδιάστατο πίνακα Ο[10] και με τις μεταβλητές f και r για το εμπρός και το πίσω άκρο της ουράς, αντίστοιχα. Δίνεται στη συνέχεια αλγόριθμος ο οποίος αντιγράφει όλα τα στοιχεία της ουράς στην αρχή της, αναπροσαρμόζοντας κατάλληλα τους δείκτες f και r. Ο αλγόριθμος περιέχει 5 κενά. Για καθένα από τα κενά να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό του και δίπλα ό,τι πρέπει να συμπληρωθεί, ώστε ο αλγόριθμος να επιτελεί σωστά τη λειτουργία που περιγράφηκε.
1 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΟΛΙΣΘΗΣΗ (O, f, r)
2 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
3 ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: Ο[10]
4 ΑΚΕΡΑΙΕΣ: f, r, i, k
5 ΑΡΧΗ
6 k←…(1)…
7 ΓΙΑ i ΑΠΟ f ΜΕΧΡΙ r
8 k←…(2)…
9 O[…(3)… ]←O[…(4)… ]
10 ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
11 f←1
12 r←…(5)…
13 ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Μονάδες 10
Β2. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
s←0
Διάβασε x
Αν x>0 τότε
Αρχή_επανάληψης
s←s+x
Διάβασε x
Μέχρις_ότου x≤0
Τέλος_αν
α) Να κατασκευάσετε το αντίστοιχο διάγραμμα ροής. (μονάδες 6)
β) Να κωδικοποιήσετε τμήμα αλγορίθμου που να υλοποιεί την ίδια λειτουργία με το παραπάνω, χρησιμοποιώντας, αντί για την εντολή επανάληψης ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ, την εντολή επανάληψης ΟΣΟ και χωρίς να περιλαμβάνει εντολή επιλογής. (μονάδες 4)
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Ένα ηλεκτρονικό κατάστημα προσφέρει σε μαθητές δύο προϊόντα νέας τεχνολογίας σε ειδικές τιμές.
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο:
Γ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 2
Γ2. Να διαβάζει για καθένα από τα 2 προϊόντα:
α) Τον αριθμό τεμαχίων (απόθεμα) που έχει προς πώληση, σε μεταβλητές απ1, απ2, ελέγχοντας ότι δίνεται αριθμός μεγαλύτερος του μηδενός. (μονάδες 2)
β) Την τιμή πώλησής του σε μεταβλητές τ1, τ2. (μονάδα 1)
Μονάδες 3
Γ3. Για κάθε μαθητή που εισέρχεται στο κατάστημα, να ζητάει τον αριθμό του προϊόντος (1 ή 2) που προτίθεται να αγοράσει (δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας τιμών). Εφόσον το προϊόν υπάρχει, να το αφαιρεί από το αντίστοιχο απόθεμα, διαφορετικά να εμφανίζει το μήνυμα «Δεν μπορείτε να εξυπηρετηθείτε». Ο έλεγχος του αποθέματος να γίνεται με κλήση του υποπρογράμματος που περιγράφεται στο ερώτημα Γ5.
Η παραπάνω διαδικασία να τερματίζεται σε οποιαδήποτε από τις εξής περιπτώσεις:
α) Αν εξαντληθούν και τα δύο αποθέματα.
β) Αν ο αριθμός των εισερχόμενων μαθητών που δεν εξυπηρετήθηκαν ξεπεράσει το 20% του συνολικού αριθμού των μαθητών που έχουν προσέλθει μέχρι εκείνη τη στιγμή στο κατάστημα.
Μονάδες 8
Γ4. Να υπολογίζει και να εμφανίζει τα συνολικά έσοδα του καταστήματος.
Μονάδες 3
Γ5. Να κατασκευαστεί η συνάρτηση ΥΠΑΡΧΕΙ, η οποία:
α) Να δέχεται:
- Τον αριθμό του προϊόντος.
- Το απόθεμα του πρώτου προϊόντος.
- Το απόθεμα του δεύτερου προϊόντος.
β) Να επιστρέφει την τιμή ΑΛΗΘΗΣ εφόσον το προϊόν με τον αριθμό που δόθηκε υπάρχει σε απόθεμα, διαφορετικά την τιμή ΨΕΥΔΗΣ.
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ Δ
Σε ένα πρόγραμμα ΄ERASMUS+΄ συμμετέχουν 6 χώρες. Κάθε χώρα eκπροσωπείται από ένα σχολείο, το οποίο είναι υπεύθυνο να παρουσιάσει μια θεατρική παράσταση της επιλογής του. Στο τέλος του προγράμματος η παράσταση κάθε σχολείου βαθμολογείται από μια κριτική επιτροπή, καθώς και από τα υπόλοιπα σχολεία. Οι βαθμοί που δίνονται είναι ακέραιες τιμές από 1 έως 10.
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο:
Δ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 2
Δ2. Να διαβάζει τις τιμές εισόδου με την εξής σειρά:
α) Τα ονόματα των 6 σχολείων σε πίνακα ON[6]. (μονάδα 1)
β) Τις βαθμολογίες που έλαβαν τα σχολεία από την κριτική επιτροπή, στην κύρια διαγώνιο τετραγωνικού πίνακα Β[6,6]. (μονάδες 2)
γ) Τις βαθμολογίες που πήρε κάθε σχολείο από τα άλλα 5 σχολεία στις υπόλοιπες θέσεις του πίνακα Β. Για παράδειγμα, το στοιχείο Β[2,4], αντιστοιχεί στη βαθμολογία που πήρε το σχολείο 2 από το σχολείο 4. (μονάδες 2)
Μονάδες 5
Δ3. Να υπολογίζει για κάθε σχολείο τον μέσο όρο των 6 βαθμών που έλαβε.
Μονάδες 3
Δ4. Να εμφανίζει το όνομα του σχολείου στο οποίο η κριτική επιτροπή έδωσε τη μεγαλύτερή της βαθμολογία, θεωρώντας ότι υπάρχει μόνο ένα τέτοιο σχολείο.
Μονάδες 4
Δ5. Να εμφανίζει τα ονόματα των σχολείων ταξινομημένα με βάση τον μέσο όρο βαθμολογίας που έλαβαν κατά φθίνουσα σειρά. Σε περίπτωση ισοβαθμίας να εμφανίζει τα ονόματα αλφαβητικά.
Μονάδες 6
Λατινικά
ΚΕΙΜΕΝΑ
Nostri postquam pila in hostes misērunt, gladiis rem gerunt. Repente post tergum equitatus cernitur; cohortes appropinquant; hostes terga vertunt ac fugiunt; eis equites occurrunt. Fit magna caedes.
…………………………………………………………………………………………
Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit. Samnitium divitias contempsit et Samnītes paupertātem eius mirāti sunt. Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uterētur, vultum risu solvit et protinus dixit.
…………………………………………………………………………………………
Curat et providet nē, interceptā epistulā, nostra consilia ab hostibus cognoscantur. Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris mittit. Legātum monet ut, si adīre non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat. In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore. Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret.
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση των αποσπασμάτων «Ille se in scamno … dixit» και «Curat … tragulam mitteret».
Μονάδες 20
Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις
παρακάτω λέξεις:
Nostri : την ονομαστική του ενικού αριθμού στο ίδιο γένος
hostes : την αφαιρετική του ίδιου αριθμού
terga : τη γενική του ίδιου αριθμού
equites : την ονομαστική στον άλλο αριθμό
magna : την αφαιρετική του ενικού αριθμού στον συγκριτικό βαθμό του ίδιου γένους
caedes : τη δοτική του ίδιου αριθμού
Ille : την ονομαστική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος και τη γενική του ενικού αριθμού στο θηλυκό γένος
eum : την αιτιατική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος
pondus : την ονομαστική στον άλλο αριθμό
vultum : τη γενική στον ίδιο αριθμό
rem (στο τρίτο απόσπασμα): την αφαιρετική του ίδιου αριθμού
celeriter : τους άλλους δύο βαθμούς του επιρρήματος
periculum : την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
Μονάδες 15
Γ2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τα παρακάτω ρήματα:
gerunt : το ίδιο πρόσωπο στην οριστική του συντελεσμένου μέλλοντα στην ίδια φωνή
cernitur : το ίδιο πρόσωπο στην οριστική μέλλοντα στην ίδια φωνή
Fit : τo β΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα
mirāti sunt : το απαρέμφατο του μέλλοντα και του συντελεσμένου μέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο)
attulissent : την αιτιατική στο σουπίνο
uterētur : τις μετοχές του ρήματος στην ονομαστική ενικού του αρσενικού γένους
dixit : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή
curat : το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή
mittit : το γ΄ενικό πρόσωπο της οριστικής του παρακειμένου στην ίδια φωνή
adīre : την αφαιρετική του γερουνδίου
possit : το ίδιο πρόσωπο στην υποτακτική του υπερσυντελίκου
abiciat : το β΄ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα στην
ίδια φωνή
Μονάδες 15
Δ1α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους παρακάτω όρους: eis (στο πρώτο απόσπασμα), assidentem, risu, consilia, ob rem.
Μονάδες 10
Δ1β. «nē, interceptā epistulā, nostra consilia ab hostibus cognoscantur»: να αναγνωρίσετε το είδος της δευτερεύουσας πρότασης (μονάδα 1), να αιτιολογήσετε τον τρόπο εκφοράς της (μονάδες 3) και να δηλώσετε τη συντακτική της λειτουργία (μονάδ α 1).
Μονάδες 5
Μονάδες 15
Δ2α. «missum», «veritus»: να μετατρέψετε τις μετοχές στις αντίστοιχες δευτερεύουσες προτάσεις με όλους τους δυνατούς τρόπους. Μονάδες 12
Δ2β. «In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore»: να μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ.
Μονάδες 3
Μονάδες 15
Χημεία
ΘΕΜΑ Α
Για τις προτάσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή.
ΘΕΜΑ Β
Β1. Διαθέτουμε διάλυμα HCOOH συγκέντρωσης 0,1 Μ. Να εξηγήσετε πώς μεταβάλλονται (αυξάνονται/μειώνονται/παραμένουν σταθερά) τα μεγέθη: βαθμός ιοντισμού (α) και συγκέντρωση οξωνίων [Η3Ο+ ], όταν:
α. προσθέσουμε Η2Ο. (μονάδες 2)
β. προσθέσουμε αέριο HCl, χωρίς μεταβολή όγκου. (μονάδες 4)
Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις και η θερμοκρασία παραμένει σταθερή.
Μονάδες 6
Β2. α. Να γίνει ηλεκτρονιακή δόμηση σε υποστιβάδες των 8Ο, 15P3- , 16S, 16S2- .
(μονάδες 4)
β. Να κατατάξετε κατά αύξουσα σειρά μεγέθους τα παραπάνω άτομα και ιόντα (μονάδα 1) αιτιολογώντας την απάντησή σας. (μονάδες 3)
Μονάδες 8
Β3. Διαθέτουμε δύο διαλύτες, Η2Ο και CCl4. Να εξηγήσετε σε ποιον διαλύτη μπορούν να διαλυθούν καλύτερα οι ακόλουθες χημικές ενώσεις:
α. KCl.
β. C6H14 (εξάνιο).
γ. CH3OH.
Μονάδες 6
Β4. Σε δοχείο μεταβλητού όγκου πραγματοποιείται η χημική ισορροπία:
Στο παραπάνω διάγραμμα δίνονται δύο γραφικές παραστάσεις της απόδοσης α σε συνάρτηση με τη θερμοκρασία θ σε δύο διαφορετικές τιμές πίεσης Ρ1 και Ρ2.
α. Να εξηγήσετε αν η αντίδραση είναι εξώθερμη ή ενδόθερμη. (μονάδες 2)
β. Να εξηγήσετε ποια από τις δύο πιέσεις P1, P2 είναι μεγαλύτερη. (μονάδες 3)
Μονάδες 5
α. Να ισοσταθμιστούν οι αντιδράσεις. (μονάδες 2)
β. Να καθορίσετε το οξειδωτικό και αναγωγικό σώμα σε κάθε αντίδραση.
(μονάδες 4)
Μονάδες 6
Μονάδες 11
Γ3. Το παραγόμενο αέριο ΝΟ διοχετεύεται σε δοχείο που περιέχει Ο2. Στους 25ο C
και πίεση Ρ = 1 atm πραγματοποιείται η μονόδρομη αντίδραση
2NO( ) O ( ) 2NO ( ) g g g + → 2 2
για την οποία δίνονται τα παρακάτω πειραματικά δεδομένα:
Δίνονται ότι:
• Αr : H =1, C = 12, Ν = 14
• R = 0,082 L . atm / mol . K
• Kw = 10-14
Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις.
Οι υποψήφιοι και οι υποψήφιες κλήθηκαν να απαντήσουν στα ερωτήματα που τους τέθηκαν με στόχο την εισαγωγή τους στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της επιλογής τους.
Τα parapolitika.gr σε συνεργασία με το Νέο Φροντιστήριο δημοσιεύουν τις ενδεικτικές απαντήσεις στα θέματα.
Πληροφορική
ΘΕΜΑ ΑΑ1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη ΛΑΘΟΣ, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
1. Η τεχνική ελέγχου μαύρου κουτιού (black-box testing) βασίζεται στην αναζήτηση λαθών με εξέταση του κώδικα.
2. Ένα από τα πλεονεκτήματα του τμηματικού προγραμματισμού είναι ότι απαιτεί λιγότερο χρόνο και προσπάθεια στη συγγραφή του προγράμματος.
3. Η σειριακή αναζήτηση ακολουθεί την τεχνική «διαίρει και βασίλευε».
4. Μια απλά συνδεδεμένη λίστα μπορούμε να την διατρέξουμε και προς τις δύο κατευθύνσεις.
5. Η χρήση του διερμηνευτή καθιστά την εκτέλεση του προγράμματος πιο
αργή.
Μονάδες 10
Α2. α) Τι ονομάζεται δυαδικό δένδρο; (μονάδες 2)
β) Δίνεται το παρακάτω δυαδικό δένδρο αναζήτησης:
Στο δένδρο αυτό προστίθεται μόνον ένας νέος κόμβος. Να σχεδιάσετε στο τετράδιό σας το νέο δένδρο, όπως θα διαμορφωθεί, σε κάθε περίπτωση, μετά την προσθήκη του νέου κόμβου στο αρχικό δένδρο:
Περίπτωση 1. 20
Περίπτωση 2. 15
Περίπτωση 3. 8
Περίπτωση 4. 40 (μονάδες 8)
Μονάδες 10
Α3. α) Τι καθορίζουν οι ιδιότητες και τι οι μέθοδοι ενός αντικειμένου; (μονάδες 2)
β) Μια εταιρία ενοικιάσεων διαθέτει δύο τύπους οχημάτων: αυτοκίνητα και μοτοσυκλέτες. Κάθε όχημα διαθέτει έναν αριθμό κυκλοφορίας και μεταφέρει συγκεκριμένο αριθμό επιβατών. Ανάλογα με το είδος του καυσίμου και τον κυβισμό του οχήματος υπολογίζεται η ημερήσια τιμή ενοικίασης.
Παρουσιάζονται στη συνέχεια 8 από τους όρους που χρησιμοποιήθηκαν στην παραπάνω περιγραφή:
1. αριθμός επιβατών
2. αριθμός κυκλοφορίας
3. αυτοκίνητο
4. είδος καυσίμου
5. κυβισμός
6. μεταφέρει
7. μοτοσυκλέτα
8. όχημα
Για καθέναν από τους παραπάνω όρους να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό του και δίπλα την κατάλληλη από τις παρακάτω έννοιες του αντικειμενοστραφούς προγραμματισμού: υποκλάση – υπερκλάση – μέθοδος – ιδιότητα. (μονάδες 8)
Μονάδες 10
Α4. Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο διαβάζει ένα σύνολο θετικών αριθμών και υπολογίζει και τυπώνει το γινόμενό τους και τον μέσο όρο τους:
1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α4
2 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
3 ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: ΜΟ
4 ΑΚΕΡΑΙΕΣ: ΓΙΝ, ΑΘΡ, ΠΛ
5 ΑΡΧΗ
6 ΠΛ←0
7 ΓΙΝ←0
8 ΑΘΡ←'0'
9 ΔΙΑΒΑΣΕ x
10 ΟΣΟ x>0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
11 ΓΙΝ←ΓΙΝ *x
12 ΑΘΡ←ΑΘΡ+x
13 ΠΛ←ΠΛ+1
14 ΔΙΑΒΑΣΕ x
15 ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
16 ΜΟ←ΑΘΡ/ΠΛ
17 ΓΡΑΨΕ ΜΟ, ΓΙΝ
18 ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Το πρόγραμμα περιέχει 5 λάθη καθένα από τα οποία ανήκει σε μία από τις παρακάτω κατηγορίες:
α) Λάθη κατά την υλοποίηση (συντακτικά λάθη).
β) Λάθη κατά την εκτέλεση (λάθη που οδηγούν σε αντικανονικό τερματισμό
του προγράμματος).
γ) Λογικά λάθη (λάθη που παράγουν λανθασμένα αποτελέσματα).
Για καθένα από τα 5 λάθη του προγράμματος:
1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της γραμμής στην οποία
βρίσκεται το λάθος και δίπλα του την αντίστοιχη κατηγορία λάθους (α, β, γ).
2. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Έστω ουρά 10 θέσεων η οποία υλοποιείται με μονοδιάστατο πίνακα Ο[10] και με τις μεταβλητές f και r για το εμπρός και το πίσω άκρο της ουράς, αντίστοιχα. Δίνεται στη συνέχεια αλγόριθμος ο οποίος αντιγράφει όλα τα στοιχεία της ουράς στην αρχή της, αναπροσαρμόζοντας κατάλληλα τους δείκτες f και r. Ο αλγόριθμος περιέχει 5 κενά. Για καθένα από τα κενά να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό του και δίπλα ό,τι πρέπει να συμπληρωθεί, ώστε ο αλγόριθμος να επιτελεί σωστά τη λειτουργία που περιγράφηκε.
1 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΟΛΙΣΘΗΣΗ (O, f, r)
2 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
3 ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: Ο[10]
4 ΑΚΕΡΑΙΕΣ: f, r, i, k
5 ΑΡΧΗ
6 k←…(1)…
7 ΓΙΑ i ΑΠΟ f ΜΕΧΡΙ r
8 k←…(2)…
9 O[…(3)… ]←O[…(4)… ]
10 ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
11 f←1
12 r←…(5)…
13 ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Μονάδες 10
Β2. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
s←0
Διάβασε x
Αν x>0 τότε
Αρχή_επανάληψης
s←s+x
Διάβασε x
Μέχρις_ότου x≤0
Τέλος_αν
α) Να κατασκευάσετε το αντίστοιχο διάγραμμα ροής. (μονάδες 6)
β) Να κωδικοποιήσετε τμήμα αλγορίθμου που να υλοποιεί την ίδια λειτουργία με το παραπάνω, χρησιμοποιώντας, αντί για την εντολή επανάληψης ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ, την εντολή επανάληψης ΟΣΟ και χωρίς να περιλαμβάνει εντολή επιλογής. (μονάδες 4)
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Ένα ηλεκτρονικό κατάστημα προσφέρει σε μαθητές δύο προϊόντα νέας τεχνολογίας σε ειδικές τιμές.
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο:
Γ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 2
Γ2. Να διαβάζει για καθένα από τα 2 προϊόντα:
α) Τον αριθμό τεμαχίων (απόθεμα) που έχει προς πώληση, σε μεταβλητές απ1, απ2, ελέγχοντας ότι δίνεται αριθμός μεγαλύτερος του μηδενός. (μονάδες 2)
β) Την τιμή πώλησής του σε μεταβλητές τ1, τ2. (μονάδα 1)
Μονάδες 3
Γ3. Για κάθε μαθητή που εισέρχεται στο κατάστημα, να ζητάει τον αριθμό του προϊόντος (1 ή 2) που προτίθεται να αγοράσει (δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας τιμών). Εφόσον το προϊόν υπάρχει, να το αφαιρεί από το αντίστοιχο απόθεμα, διαφορετικά να εμφανίζει το μήνυμα «Δεν μπορείτε να εξυπηρετηθείτε». Ο έλεγχος του αποθέματος να γίνεται με κλήση του υποπρογράμματος που περιγράφεται στο ερώτημα Γ5.
Η παραπάνω διαδικασία να τερματίζεται σε οποιαδήποτε από τις εξής περιπτώσεις:
α) Αν εξαντληθούν και τα δύο αποθέματα.
β) Αν ο αριθμός των εισερχόμενων μαθητών που δεν εξυπηρετήθηκαν ξεπεράσει το 20% του συνολικού αριθμού των μαθητών που έχουν προσέλθει μέχρι εκείνη τη στιγμή στο κατάστημα.
Μονάδες 8
Γ4. Να υπολογίζει και να εμφανίζει τα συνολικά έσοδα του καταστήματος.
Μονάδες 3
Γ5. Να κατασκευαστεί η συνάρτηση ΥΠΑΡΧΕΙ, η οποία:
α) Να δέχεται:
- Τον αριθμό του προϊόντος.
- Το απόθεμα του πρώτου προϊόντος.
- Το απόθεμα του δεύτερου προϊόντος.
β) Να επιστρέφει την τιμή ΑΛΗΘΗΣ εφόσον το προϊόν με τον αριθμό που δόθηκε υπάρχει σε απόθεμα, διαφορετικά την τιμή ΨΕΥΔΗΣ.
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ Δ
Σε ένα πρόγραμμα ΄ERASMUS+΄ συμμετέχουν 6 χώρες. Κάθε χώρα eκπροσωπείται από ένα σχολείο, το οποίο είναι υπεύθυνο να παρουσιάσει μια θεατρική παράσταση της επιλογής του. Στο τέλος του προγράμματος η παράσταση κάθε σχολείου βαθμολογείται από μια κριτική επιτροπή, καθώς και από τα υπόλοιπα σχολεία. Οι βαθμοί που δίνονται είναι ακέραιες τιμές από 1 έως 10.
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο:
Δ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 2
Δ2. Να διαβάζει τις τιμές εισόδου με την εξής σειρά:
α) Τα ονόματα των 6 σχολείων σε πίνακα ON[6]. (μονάδα 1)
β) Τις βαθμολογίες που έλαβαν τα σχολεία από την κριτική επιτροπή, στην κύρια διαγώνιο τετραγωνικού πίνακα Β[6,6]. (μονάδες 2)
γ) Τις βαθμολογίες που πήρε κάθε σχολείο από τα άλλα 5 σχολεία στις υπόλοιπες θέσεις του πίνακα Β. Για παράδειγμα, το στοιχείο Β[2,4], αντιστοιχεί στη βαθμολογία που πήρε το σχολείο 2 από το σχολείο 4. (μονάδες 2)
Μονάδες 5
Δ3. Να υπολογίζει για κάθε σχολείο τον μέσο όρο των 6 βαθμών που έλαβε.
Μονάδες 3
Δ4. Να εμφανίζει το όνομα του σχολείου στο οποίο η κριτική επιτροπή έδωσε τη μεγαλύτερή της βαθμολογία, θεωρώντας ότι υπάρχει μόνο ένα τέτοιο σχολείο.
Μονάδες 4
Δ5. Να εμφανίζει τα ονόματα των σχολείων ταξινομημένα με βάση τον μέσο όρο βαθμολογίας που έλαβαν κατά φθίνουσα σειρά. Σε περίπτωση ισοβαθμίας να εμφανίζει τα ονόματα αλφαβητικά.
Μονάδες 6
Λατινικά
ΚΕΙΜΕΝΑNostri postquam pila in hostes misērunt, gladiis rem gerunt. Repente post tergum equitatus cernitur; cohortes appropinquant; hostes terga vertunt ac fugiunt; eis equites occurrunt. Fit magna caedes.
…………………………………………………………………………………………
Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit. Samnitium divitias contempsit et Samnītes paupertātem eius mirāti sunt. Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uterētur, vultum risu solvit et protinus dixit.
…………………………………………………………………………………………
Curat et providet nē, interceptā epistulā, nostra consilia ab hostibus cognoscantur. Quam ob rem epistulam conscriptam Graecis litteris mittit. Legātum monet ut, si adīre non possit, epistulam ad amentum tragulae adliget et intra castra abiciat. In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore. Gallus, periculum veritus, constituit ut tragulam mitteret.
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση των αποσπασμάτων «Ille se in scamno … dixit» και «Curat … tragulam mitteret».
Μονάδες 20
Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις
παρακάτω λέξεις:
Nostri : την ονομαστική του ενικού αριθμού στο ίδιο γένος
hostes : την αφαιρετική του ίδιου αριθμού
terga : τη γενική του ίδιου αριθμού
equites : την ονομαστική στον άλλο αριθμό
magna : την αφαιρετική του ενικού αριθμού στον συγκριτικό βαθμό του ίδιου γένους
caedes : τη δοτική του ίδιου αριθμού
Ille : την ονομαστική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος και τη γενική του ενικού αριθμού στο θηλυκό γένος
eum : την αιτιατική του ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος
pondus : την ονομαστική στον άλλο αριθμό
vultum : τη γενική στον ίδιο αριθμό
rem (στο τρίτο απόσπασμα): την αφαιρετική του ίδιου αριθμού
celeriter : τους άλλους δύο βαθμούς του επιρρήματος
periculum : την ίδια πτώση στον άλλο αριθμό
Μονάδες 15
Γ2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τα παρακάτω ρήματα:
gerunt : το ίδιο πρόσωπο στην οριστική του συντελεσμένου μέλλοντα στην ίδια φωνή
cernitur : το ίδιο πρόσωπο στην οριστική μέλλοντα στην ίδια φωνή
Fit : τo β΄ πληθυντικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα
mirāti sunt : το απαρέμφατο του μέλλοντα και του συντελεσμένου μέλλοντα (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο)
attulissent : την αιτιατική στο σουπίνο
uterētur : τις μετοχές του ρήματος στην ονομαστική ενικού του αρσενικού γένους
dixit : το β΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα στην ίδια φωνή
curat : το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του μέλλοντα στην ίδια φωνή
mittit : το γ΄ενικό πρόσωπο της οριστικής του παρακειμένου στην ίδια φωνή
adīre : την αφαιρετική του γερουνδίου
possit : το ίδιο πρόσωπο στην υποτακτική του υπερσυντελίκου
abiciat : το β΄ενικό πρόσωπο της προστακτικής του ενεστώτα στην
ίδια φωνή
Μονάδες 15
Δ1α. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους παρακάτω όρους: eis (στο πρώτο απόσπασμα), assidentem, risu, consilia, ob rem.
Μονάδες 10
Δ1β. «nē, interceptā epistulā, nostra consilia ab hostibus cognoscantur»: να αναγνωρίσετε το είδος της δευτερεύουσας πρότασης (μονάδα 1), να αιτιολογήσετε τον τρόπο εκφοράς της (μονάδες 3) και να δηλώσετε τη συντακτική της λειτουργία (μονάδ α 1).
Μονάδες 5
Μονάδες 15
Δ2α. «missum», «veritus»: να μετατρέψετε τις μετοχές στις αντίστοιχες δευτερεύουσες προτάσεις με όλους τους δυνατούς τρόπους. Μονάδες 12
Δ2β. «In litteris scribit se cum legionibus celeriter adfore»: να μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ.
Μονάδες 3
Μονάδες 15
Χημεία
ΘΕΜΑ ΑΓια τις προτάσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή επιλογή.
ΘΕΜΑ Β
Β1. Διαθέτουμε διάλυμα HCOOH συγκέντρωσης 0,1 Μ. Να εξηγήσετε πώς μεταβάλλονται (αυξάνονται/μειώνονται/παραμένουν σταθερά) τα μεγέθη: βαθμός ιοντισμού (α) και συγκέντρωση οξωνίων [Η3Ο+ ], όταν:
α. προσθέσουμε Η2Ο. (μονάδες 2)
β. προσθέσουμε αέριο HCl, χωρίς μεταβολή όγκου. (μονάδες 4)
Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις και η θερμοκρασία παραμένει σταθερή.
Μονάδες 6
Β2. α. Να γίνει ηλεκτρονιακή δόμηση σε υποστιβάδες των 8Ο, 15P3- , 16S, 16S2- .
(μονάδες 4)
β. Να κατατάξετε κατά αύξουσα σειρά μεγέθους τα παραπάνω άτομα και ιόντα (μονάδα 1) αιτιολογώντας την απάντησή σας. (μονάδες 3)
Μονάδες 8
Β3. Διαθέτουμε δύο διαλύτες, Η2Ο και CCl4. Να εξηγήσετε σε ποιον διαλύτη μπορούν να διαλυθούν καλύτερα οι ακόλουθες χημικές ενώσεις:
α. KCl.
β. C6H14 (εξάνιο).
γ. CH3OH.
Μονάδες 6
Β4. Σε δοχείο μεταβλητού όγκου πραγματοποιείται η χημική ισορροπία:
Στο παραπάνω διάγραμμα δίνονται δύο γραφικές παραστάσεις της απόδοσης α σε συνάρτηση με τη θερμοκρασία θ σε δύο διαφορετικές τιμές πίεσης Ρ1 και Ρ2.
α. Να εξηγήσετε αν η αντίδραση είναι εξώθερμη ή ενδόθερμη. (μονάδες 2)
β. Να εξηγήσετε ποια από τις δύο πιέσεις P1, P2 είναι μεγαλύτερη. (μονάδες 3)
Μονάδες 5
α. Να ισοσταθμιστούν οι αντιδράσεις. (μονάδες 2)
β. Να καθορίσετε το οξειδωτικό και αναγωγικό σώμα σε κάθε αντίδραση.
(μονάδες 4)
Μονάδες 6
Μονάδες 11
Γ3. Το παραγόμενο αέριο ΝΟ διοχετεύεται σε δοχείο που περιέχει Ο2. Στους 25ο C
και πίεση Ρ = 1 atm πραγματοποιείται η μονόδρομη αντίδραση
2NO( ) O ( ) 2NO ( ) g g g + → 2 2
για την οποία δίνονται τα παρακάτω πειραματικά δεδομένα:
Δίνονται ότι:
• Αr : H =1, C = 12, Ν = 14
• R = 0,082 L . atm / mol . K
• Kw = 10-14
Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις.
