Το μήνυμα από τη δίκη για την τραγωδία στο Μάτι ήταν ισχυρότατο και ιστορικό. Κανείς, σε κανένα επίπεδο της διοικητικής πυραμίδας του Δημοσίου και της δημόσιας ασφάλειας, δεν θα έχει εφεξής ως δεδομένο ότι θα απολαμβάνει μόνο προνόμια χωρίς να αντεπεξέρχεται στις απαιτήσεις της θέσης του. Από τους 21 κατηγορούμενους για την καταστροφή στο Μάτι, οι 9 από τους 10 καταδικασθέντες ήταν επιφορτισμένοι με τη λειτουργία του μηχανισμού το μοιραίο απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018.

Επτά χρόνια μετά την πυρκαγιά στο Μάτι, οι 4 οδηγήθηκαν στη φυλακή και οι 5 κυκλοφορούν ελεύθεροι με 238 χρόνια ποινής έκαστος και χρηματικές κυρώσεις. Η συνολική ποινή που επιβλήθηκε ανέρχεται σε 340 χρόνια κάθειρξης, ωστόσο εκτιτέα είναι τα 5 έτη.



Δολοφονικές αυθαιρεσίες στη διαχείριση της φωτιάς στο Μάτι

Οι αυθαιρεσίες σε όλα τα επίπεδα χειρισμού της πυρκαγιάς στο Μάτι προσέβαλαν νεκρούς και ζωντανούς, διασύροντας διεθνώς τη χώρα. Και τούτο διότι οι 90 νεκροί τον Αύγουστο του 2018 έγιναν 95 τον Σεπτέμβριο και 104 λίγες εβδομάδες αργότερα, αν και χρειάστηκε να επιστρατευθεί κλιμάκιο Γερμανών ιατρών και βιολόγων προς την Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθηνών προκειμένου να ταυτοποιήσουν με δείγματα DNA 104 θύματα σε 87 σακούλες συλλογής οστών και ανθρώπινων υπολειμμάτων.

Πολύ αργότερα, στη διάρκεια της πρώτης δίκης των 21 κατηγορουμένων που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2022 και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2024, αποδείχθηκε ότι υπήρξαν κι άλλα θύματα στο Μάτι, τουλάχιστον 16 αταυτοποίητα, όπως είχε αποκαλύψει η «Κυριακάτικη Απογευματινή». Καμία διαδικασία αναγνώρισης των σορών δεν προχώρησε σύμφωνα με τα υπηρεσιακά πρωτόκολλα και πέραν μιας ακτίνας λίγων χιλιομέτρων από το Μάτι ουδείς αναζητήθηκε.


Οι φυλακίσεις για την τραγωδία στο Μάτι

Παρότι η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, η απερχόμενη Γ. Αδειλίνη, είχε ζητήσει να επανεισαχθεί η υπόθεση ξανά σε δίκη, αφού πρωτοδίκως 5 στελέχη της Πυροσβεστικής και ένας ηλικιωμένος πολίτης κρίθηκαν ένοχοι και οι υπόλοιποι αθώοι, καθώς οι ποινές τους είχαν αναστέλλουσα δύναμη, εν τούτοις η εξέλιξη ήταν πάλι προβληματική. Παρά ταύτα οι 6 καταδικασθέντες έγιναν 10 και ο πρώην αθώος γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας επί ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Καπάκης, καθ' ύλην διοικητικός επιχειρησιακός αρμόδιος, πέρασε την πόρτα της φυλακής. Πρώτη φορά στα νεότερα πολιτικά χρονικά φυλακίζεται για κακούς χειρισμούς στον τομέα της ευθύνης του κυβερνητικό στέλεχος.

Πρώτη φορά φυλακίζεται αρχηγός της Πυροσβεστικής, ο Σωτ. Τερζούδης, ο μόνος αρχηγός που δεν είχε υπηρετήσει ποτέ πριν σε κάποια θέση στην Αττική. Και πρώτη φορά φυλακίζεται υπαρχηγός της Πυροσβεστικής, ο Βασίλης Ματθαιόπουλος, που παρότι εξ αρχής συμπεριλαμβανόταν στους βασικούς υπαίτιους, εν τούτοις προήχθη σε αρχηγό διαδεχθείς τον Τερζούδη, που αποστρατεύθηκε ως ανίκανος.

Ο τέταρτος, ο Γιάννης Φωστιέρης, επίσης ανώτατος αξιωματικός της Πυροσβεστικής, ήταν διοικητής του κέντρου συντονισμού των επιχειρήσεων στην Αττική, αν και σε όλη τη διάρκεια της θητείας του υπηρέτησε μόνο σε μονάδες της Μακεδονίας και του Έβρου, από όπου έλκει την καταγωγή του.


Μάτι: Αθωώσεις και χρηματικές ποινές

Μεταξύ των αθωωθέντων, η τότε περιφερειάρχης, νυν βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Ρένα Δούρου, η οποία δεν τόλμησε καν να πατήσει το πόδι της στην αίθουσα τελετών του Εφετείου Αθηνών την περασμένη Τρίτη, και οι τότε δήμαρχοι Μαραθώνα, Ραφήνας και Πεντέλης, Ηλίας Ψινάκης, Ευάγγελος Μπουρνούς και Δημήτρης Στεργίου Καψάλης, αντίστοιχα.

Παράλληλα, το δικαστήριο μετέτρεψε τις ποινές για πέντε κατηγορούμενους σε χρηματική ποινή 10 ευρώ ανά ημέρα, βάσει της ποινής των 238 ετών:

• Χρήστος Γκολφίνος, τότε διευθυντής του τηλεφωνικού κέντρου «199»
• Φίλιππος Παντελεάκος, τότε επικεφαλής του Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας
• Δαμιανός Παπαδόπουλος, τότε διοικητής Πυροσβεστικού Σταθμού Νέας Μάκρης
• Νίκος Παναγιωτόπουλος, τότε διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Αθηνών
• Χαράλαμπος Χιώνης, τότε διοικητής Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Ανατολικής Αττικής
• Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, ο πολίτης του Ν. Βουτζά υπαίτιος της φωτιάς

Όλοι τους, πλην του τελευταίου, αντιμετώπισαν βαριά ποινική μεταχείριση εξαιτίας των λαθών και των αμελειών τους. Κανείς εξ όσων έφεραν τίτλους, γαλόνια, παράσημα και διακρίσεις δεν έφυγε ατιμώρητος.


Ο ρόλος του πραγματογνώμονα Δημήτρη Λιότσιου στην υπόθεση του Ματιού

Ο Δημήτρης Λιότσιος είναι ο αξιωματικός της Πυροσβεστικής που ορίστηκε από τη Δικαιοσύνη να εντοπίσει όλα όσα οδήγησαν στην τραγωδία στο Μάτι. Αυτός είχε καταγγείλει ότι δέχθηκε πιέσεις από τον τότε υπαρχηγό του Σώματος, Βασίλη Ματθαιόπουλο, για να «αμβλύνει» τις ευθύνες και να αποδώσει την καταστροφή στον καιρό. Τα θύματα θέλησαν όχι μόνο να δηλώσουν ευγνωμοσύνη για τη συμβολή του κ. Λιότσιου στην αποκάλυψη σοβαρών εγκληματικών παραλείψεων, φωνάζοντας ρυθμικά το όνομά του στην αίθουσα μετά το τέλος της διαδικασίας, αλλά και να αποδοκιμάσουν τον τότε ανώτερό του για την παρέμβαση που είχε επιχειρήσει να κάνει.


Συγκίνηση και οργή στην αίθουσα του δικαστηρίου για το Μάτι

Εκείνο που μέτρησε περισσότερο απ' όλα ήταν η στεντόρεια φωνή, το κλάμα, η οιμωγή των συγγενών των θυμάτων του Ματιού. Όταν την Τρίτη το δικαστήριο ανακοίνωσε την ετυμηγορία του με πλήθος αστερίσκων, οι συγγενείς ξέσπασαν και μαζί τους όλος ο κόσμος. Η δίκη διακόπηκε για την επομένη, μαύρα μπαλόνια τοποθετήθηκαν στο Εφετείο κι έτσι την επομένη τα πράγματα «ισορρόπησαν», χωρίς να αναγνωριστεί ελαφρυντικό σε κανέναν.

Στο άκουσμα των τελικών ποινών πολλοί ξέσπασαν σε δάκρυα ανακούφισης, αγκαλιάζοντας ο ένας τον άλλον. Μητέρα θύματος, κλαίγοντας, άρχισε να φωνάζει προς τους καταδικασθέντες που βρίσκονταν στο εδώλιο «μια συγγνώμη, βρε παιδιά, μια συγγνώμη», ενώ άλλοι από το ακροατήριο φώναζαν «καταραμένοι να είστε στη φυλακή».

Η εισαγγελέας, απευθυνόμενη στους συγγενείς των θυμάτων, είπε «μακάρι να μπορούσα να κάνω κάτι περισσότερο», με εκείνους να απαντούν «οι νεκροί παραμένουν νεκροί». Τουλάχιστον έως ότου φτάσει η υπόθεση στον Άρειο Πάγο, θα παραμείνουν στα κελιά τους.