Γ. Κορμάς: Πράσινη και ψηφιακή μετάβαση το κλειδί για το real estate
«Η επόμενη μέρα θα βρει το real estate να ακολουθεί την ανοδική πορεία της ελληνικής οικονομίας». Το αισιόδοξο αυτό μήνυμα στέλνει μέσα από συνέντευξή του στο powergame.gr, ο κ. Γ. Κορμάς, εκτιμώντας ότι το προσεχές διάστημα αναμένεται αύξηση στις τιμές των ακινήτων από 4%-8% ανά έτος, ανάλογα με την κατηγορία ακινήτων.
O κ. Γ. Κορμάς, Ανώτερος Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας Πειραιώς, Επικεφαλής του Group Real Estate του Ομίλου και Διευθύνων Σύμβουλος της Πειραιώς Real Estate, αναφέρεται στη συνέντευξη που ακολουθεί στις προοπτικές της αγοράς ακινήτων, στον ρόλο του Ελληνικού, στη διαμορφούμενη ζήτηση, αλλά και στις αναγκαίες επενδύσεις. Διαπιστώνει αυξημένο ενδιαφέρον για βιοκλιματικά κτίρια και συμπεραίνει ότι «η πράσινη μετάβαση έχει ενσωματωθεί πλέον στο DNA μας».
Κύριε Κορμά, πώς επηρέασε η πανδημία τον κλάδο του real estate και ποιες νέες ανάγκες δράσης δημιούργησε;
Κάνοντας έναν απολογισμό των όσων ζήσαμε τον τελευταίο χρόνο, αντιλαμβανόμαστε πως η πανδημία έδωσε νέα ώθηση στην αγορά. Ως επιταχυντής των εξελίξεων, κατέστησε σαφές με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο και στον κλάδο του Real Estate, την ανάγκη να επανεφεύρουμε τους εαυτούς μας, αναθεωρώντας τα επιχειρηματικά μοντέλα, τους στόχους και τις προτεραιότητες των εταιρειών διαχείρισης ακίνητης περιουσίας.
Η πανδημία μπορεί να «πάγωσε» βραχυπρόθεσμα κάποια επενδυτικά σχέδια, πυροδότησε όμως συγχρόνως αλλαγές στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη, οι οποίες δημιουργούν νέες προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες, για την Ελλάδα.
Η επιδείνωση των όρων της αγοράς από τον Μάρτιο του 2020 λόγω των απαγορεύσεων στην κίνηση των πολιτών και των λοιπών δυσχερειών εξαιτίας της πανδημίας, δεν είναι όμως κάτι καινούριο για τους επαγγελματίες της βιομηχανίας ακινήτων που είχαν ήδη βιώσει μια δεκαετή καθίζηση των αξιών και των συναλλαγών λόγω της οικονομικής κρίσης.
Η ανάγκη για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης καθιστά τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων ως απολύτως απαραίτητο εργαλείο. Και φυσικά ο τομέας του real estate δεν αποτελεί καμία εξαίρεση.
Έτσι, βλέπουμε για παράδειγμα την αύξηση της ζήτησης για βιοκλιματικά κτίρια και ευέλικτους χώρους γραφείων, καθώς και για μεγαλύτερα οικιστικά με διαθέσιμους χώρους για τηλεργασία. Παρατηρούμε επίσης αυξημένη ανάγκη για ηλεκτρονικές περιηγήσεις σε ακίνητα προς πώληση, ως αποτέλεσμα των συνεπειών της πανδημίας, αλλά και ως αποτέλεσμα σημαντικών μεταρρυθμίσεων που στο realestate παρατηρούσαμε μόνο στο εξωτερικό και αποζητούσαμε εδώ και χρόνια και στην Ελλάδα.
Πειραιώς Real Estate, απολογισμός, στόχοι, concept. Τι σας διαφοροποιεί από τον ανταγωνισμό;
Η Πειραιώς Real Estate αποτελεί τον εκτελεστικό βραχίονα εφαρμογής του στρατηγικού σχεδιασμού του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς σχετικά με την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας που διαθέτει.
H εταιρεία, προσδίδει αξία στον Όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς μέσω τριών επιπέδων λειτουργίας. Της εκτίμησης των ακινήτων κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης των αντίστοιχων χορηγούμενων δανείων. Της αξιολόγησης των ακινήτων από την άποψη του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Και τέλος, το όφελος από την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών ακίνητης περιουσίας σε τρίτους, και τη συμμετοχή σε έργα με σημαντική κοινωνική και οικονομική επίπτωση για την ανάπτυξη της χώρας.
Η εμπειρία που έχουμε συλλέξει όλα αυτά τα χρόνια και η εκτεταμένη εξειδίκευση μας σχετικά με τη 360ο προσέγγισή μας στην ακίνητη περιουσία, μας επιτρέπει να θεωρούμε τους εαυτούς μας ηγέτες στην αγορά ακινήτων στην Ελλάδα. Η προσήλωση στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη ανάπτυξη της εταιρείας, θεωρώ ότι θα μας απομακρύνουν ακόμη περισσότερο από τον ανταγωνισμό.
Ως συνέπεια της στρατηγικής μας επιλογής να παραμείνουμε στην κορυφή του ανταγωνισμού, σχεδιάζουμε τη χρήση εργαλείων που βρίσκονται στην αιχμή της τεχνολογίας για την επίτευξη των επιχειρηματικών μας στόχων. Έτσι, μέσα στην πανδημία η εταιρεία συνέχισε να δημιουργεί αξία. Ακόμη και στις δύσκολες στιγμές της κοινωνικής αποστασιοποίησης, η εταιρεία δε σταμάτησε να λειτουργεί ούτε μία ημέρα, ξεδιπλώνοντας ένα προκαθορισμένο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας. Μέσω των σχέσεων εμπιστοσύνης που έχουμε χτίσει, οι πελάτες μας στρέφονταν σε εμάς για συμβουλές σχετικά με την ολοκλήρωση έργων ακίνητης περιουσίας ακόμη κι όταν δεν ήμασταν εμείς οι αντισυμβαλλόμενοι.
Με την ανάπτυξη προ των πυλών και το Ταμείο Ανάκαμψης να γεμίζει με αισιοδοξία επιχειρήσεις και αγορά, πώς εκτιμάτε ότι θα κινηθεί ο χώρος των ακινήτων, από πλευράς προσέλκυσης επενδύσεων;
Το 2019, πριν την πανδημία, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα στον τομέα των ακινήτων, ανήλθαν σε €2,53 δις, μετά από ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης, ενώ κατά το 2020 υποχώρησαν στα μόλις €1,07 δις, με βάση στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Εκτιμώ πως η ζήτηση για επενδύσεις σε ακίνητα από ξένους επενδυτές και ιδιώτες αναμένεται να κινηθεί ανοδικά κατά τα επόμενα χρόνια, αλλά ο ρυθμός της ανάκαμψης αναμένεται να επηρεαστεί από την εξέλιξη της πανδημίας.
Ανοδικά εκτιμούμε πως θα κινηθούν και οι επενδύσεις στον χώρο των ακινήτων από ελληνικές επιχειρήσεις κατά το επόμενο διάστημα, καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας αναμένεται να ξεπεράσει το 4% κατά το 2021, ενώ αρκετά θετικές είναι και οι προοπτικές για τα επόμενα χρόνια. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης και συνεπώς σε επενδύσεις για νέες κατασκευές, αναβαθμίσεις παλαιότερων κτιρίων, αλλά και γης.
Δεδομένης της παγκόσμιας στροφής προς την πράσινη οικονομία, σημαντικού ύψους επενδύσεις μπορεί να γίνουν για την βιοκλιματική αναβάθμιση και τα έξυπνα κτίρια. Σημαντικές επενδύσεις αναμένεται να κατευθυνθούν και προς την κατασκευή νέων κτιρίων, καθώς λόγω της οικονομικής κρίσης, οι νέες κατασκευές ήταν πολύ λίγες, ενώ σημαντικό ρόλο σε αυτό αναμένεται να παίξει και ο νέος οικοδομικός κανονισμός που επιτάσσει κτίρια πολύ υψηλότερων προδιαγραφών σε σχέση με τα υφιστάμενα.
Οι προοπτικές της ελληνικής αγοράς ακινήτων – Η επόμενη μέρα
Με τις θετικές εξελίξεις στο θέμα της πανδημίας, η αισιοδοξία μου σχετικά με την ελληνική οικονομία φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τα μεγέθη όπως αυτά διαμορφώνονται και από την πρόσφατη ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία είναι πολύ θετικές, με διεθνείς οίκους αξιολόγησης να κάνουν λόγο ακόμη και για ελληνικό θαύμα με ρυθμούς ανάπτυξης εκ των μεγαλύτερων στην Ευρώπη, με δύο προϋποθέσεις. Τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και την ορθολογική και επαρκή απορρόφηση των πόρων από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάκαμψης. Η μόνη πηγή αβεβαιότητας σχετίζεται με την εξέλιξη των μεταλλάξεων του ιού και την αρνητική επίδραση που μπορεί να δημιουργηθεί στην τρέχουσα τουριστική περίοδο.
Ο τομέας της ακίνητης περιουσίας δεν παύει να αλληλεπιδρά με τις ευρύτερες οικονομικές εξελίξεις. Συνεπώς, η επόμενη μέρα θα βρει το realestate να ακολουθεί την ανοδική πορεία της Ελληνικής οικονομίας. Σε γενικές γραμμές η αύξηση των τιμών των ακινήτων ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο ανήκουν, αναμένεται να κυμανθεί από 4% έως 8% ανά έτος.
Τα ακίνητα που θα αποκτήσουν την προτίμηση των επενδυτών στο άμεσο μέλλον είναι αυτά που βρίσκονται σε υψηλής ζήτησης περιοχές όπως οι διάσημοι τουριστικοί προορισμοί, αλλά και αυτά που θα συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά βιωσιμότητας με χαμηλό ή μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και δυνατότητα χρήσης των τελευταίων ψηφιακών τεχνολογιών. Στόχος είναι να δημιουργήσουμε την πόλη του μέλλοντος, η οποία θα διαμορφωθεί μέσα από περιβαλλοντικά βιώσιμους, ασφαλείς και ‘smart’ χώρους, βιοκλιματικά και πράσινα κτίρια και θα επιφέρει επομένως, και έναν βιώσιμο και ποιοτικό τρόπο ζωής.
Η νέα εποχή είναι μοναδική και αυτή τη μοναδικότητα είναι που πρέπει να εκμεταλλευτούμε ώστε να βρεθούμε στο τιμόνι της νέας πραγματικότητας. Εξ’άλλου, μέσα από την πανδημία, το realestate απέδειξε πραγματικά την αξία του, ως μία πρωταρχική ανάγκη.
Για ποια ακίνητα πιστεύετε ότι θα εκδηλωθεί η μεγαλύτερη ζήτηση;
Ο κλάδος της ακίνητης περιουσίας καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, υπέστη ελάχιστη κάμψη που αφορούσε μόνο στην αναβολή συμφωνιών.
Παρόλα αυτά, η πανδημία επηρέασε σε σημαντικό βαθμό την αγορά ακινήτων κυρίως διαφοροποιώντας την αξία συγκεκριμένων κατηγοριών ακινήτων. Έτσι παρατηρούμε αύξηση στη ζήτηση για αποθηκευτικούς χώρους κυρίως πλησίον των αστικών κέντρων λόγω της αύξησης των ηλεκτρονικών πωλήσεων και τη μείωση στη ζήτηση σε εμπορικά ακίνητα κυρίως σε χαμηλότερης ζήτησης κλάδου των ακινήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας, παρέχοντας νέες επενδυτικές ευκαιρίες.
Κατά τη γνώμη μου, διανύουμε μια περίοδο μετασχηματισμού του real estate λόγω δύο αλληλοσχετιζόμενων κρίσεων, του Covid-19 και των συνεπειών από την κλιματική αλλαγή. Κατά συνέπεια, οι κατασκευαστές και οι επενδυτές ακίνητης περιουσίας θα αναγκαστούν να επαναπροσεγγίσουν και να επανασχεδιάσουν τόσο τους σκοπούς όσο και τη βιωσιμότητα των ακινήτων τους.
Η παγκόσμια τάση σχετικά με τους γραφειακούς χώρους είναι η βέλτιστη χρήσητου χώρου, με σύγχρονα κριτήρια περιβαλλοντικής βιωσιμότητας που οδηγούν σε αυξημένη παραγωγικότητα και όχι στη μείωση της ζήτησης.
Στα οικιστικά ακίνητα η αναδυόμενη τάση αφορά στην αναζήτηση μεγαλύτερων κατοικιών ώστε να μπορούν να φιλοξενήσουν χώρους γραφείων για τηλεργασία. Επίσης παρατηρείται πως τουρίστες υψηλού εισοδήματος φλερτάρουν με την ιδέα της απόκτησης δικής τους εξοχικής κατοικίας.
Τέλος, καταγράφεται ενδιαφέρον από θεσμικούς επενδυτές για τα λεγόμενα «κοινωνικά» ακίνητα, γηροκομεία και κατοικίες για ηλικιωμένους, μια εναλλακτική κατηγορία επενδύσεων. Πρόκειται για μια διεθνή τάση, η οποία οφείλεται στη συνεχή επέκταση του ποσοστού του ηλικιωμένου πληθυσμού.
Θα πρέπει να περιμένουμε μία νέα άνοδο τιμών και σε ποιες περιοχές;
Η άνοδος των τιμών των ακινήτων στη χώρα μας συντελείται αυτή τη στιγμή. Η δεκαετής οικονομική κρίση που καταβύθισε τις τιμές κατά μέσο όρο 40% δεν έχει πλήρως αντιστραφεί. Και σίγουρα δε βοήθησε η έλευση της πανδημίας στην καλύτερη χρονική στιγμή για τον κλάδο εδώ και χρόνια.
Η άποψή μου είναι ότι η επόμενη μέρα θα δει αυξητικές τάσεις στις τιμές, αυτές όμως θα είναι αξιοσημείωτες μόνο σε περιοχές που συγκεντρώνουν συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Τέτοιες περιοχές είναι το ιστορικό κέντρο, το Μεταξουργείο, η διπλή ανάπλαση στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και το Βοτανικό που αποτελεί τη δεύτερη σημαντικότερη επένδυση μετά το παραλιακό μέτωπο για τη χώρα μας.
Επιπλέον, αρκετές νέες ξενοδοχειακές μονάδες αλλά και η δημιουργία σταθμών του Μετρό σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, θα φέρουν σημαντικές τροποποιήσεις στο χάρτη των επενδύσεων ακίνητης περιουσίας στην πρωτεύουσα. Αντίστοιχες είναι και οι επενδύσεις που θα λάβουν χώρα στη Θεσσαλονίκη, όπως αυτή της Microsoft και της Cisco αλλά και σε άλλες πόλεις που θα έχουν πολλαπλασιαστικό όφελος για τις τοπικές κοινότητες και τη χώρα συνολικότερα.
Τέλος, οι αποτιμήσεις σε ακίνητα σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όπως τα ελληνικά νησιά, αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά, λόγω μεγάλου ενδιαφέροντος από επενδυτές που διαπιστώνουν ότι ακόμη η Ελλάδα διαθέτει πολύτιμες ευκαιρίες σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου.
Στο Ελληνικό, έπεσαν οι υπογραφές. Πόσο σηματοδοτεί η εξέλιξη αυτή τα επερχόμενα deals;
Η επένδυση στο Ελληνικό αποτελεί τη μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρώπη, καθώς αφορά μια έκταση 6,2 χιλιάδων στρεμμάτων, ενώ μέχρι την ολοκλήρωση του έργου θα έχουν επενδυθεί συνολικά €8 δις. Το έργο αυτό έβαλε δυναμικά την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη των μεγάλων επενδύσεων ανάπτυξης ακινήτων και στο ραντάρ μεγάλων διεθνών επενδυτών του χώρου που δεν ασχολούνταν με τα πολύ μικρότερα έργα που γίνονταν στην Ελλάδα.
Αποτελεί επίσης πολύ σημαντικό έργο γιατί η έναρξή του σηματοδοτεί τη δυνατότητα της διοίκησης αλλά και των ελληνικών επιχειρήσεων να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά πολύπλοκα ζητήματα σχετικά με την ιδιοκτησία και τις χρήσεις της γης, την πολεοδόμηση, την προστασία του περιβάλλοντος, την ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών υπέρ του έργου, τη συνεργασία με διεθνείς εταίρους και τα σύνθετα σχήματα χρηματοδότησης.
Επιπλέον, το αποτύπωμα της ανάπτυξης του Ελληνικού θα είναι ιδιαίτερα θετικό για την κοινωνία, το περιβάλλον και φυσικά την οικονομία, με αποτέλεσμα να αποτελέσει πρότυπο για μελλοντικές αστικές αναπλάσεις ή άλλα μεγάλα έργα στον χώρο της ανάπτυξης ακινήτων.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε γραφεία στο Ελληνικό, σπεύδοντας άμεσα να επενδύσει στην περιοχή. Θέλετε να κάνετε ένα σχόλιο επ’ αυτού;
Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς βρισκόταν πάντα στην πρώτη γραμμή της μάχης των επενδύσεων παρέχοντας χρηματοδότηση σε εμβληματικά έργα, όπως αυτό του Ελληνικού. Η επιλογή μας να μετεγκατασταθούμε σε νέα γραφεία, εντός των βιοκλιματικών κτιρίων που θα δημιουργηθούν στο Επιχειρηματικό Κέντρο της Λ. Βουλιαγμένης αποτελεί μια ακόμα μορφή στήριξης της τεράστιας αυτής επένδυσης, εναρμονισμένη με την δέσμευσή μας απέναντι στην πράσινη μετάβαση, όπως έχει τονίσει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Χρήστος Μεγάλου.
Ο νέος γραφειακός χώρος με θέα στο Μητροπολιτικό Πάρκο και το παράκτιο μέτωπο, συνολικού εμβαδού 40.000 τ.μ., συμβάλει στην στρατηγική αποσυμφόρησης του αστικού κέντρου και στο πλαίσιο των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης και κινητικότητας, που ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς έχει υιοθετήσει.
Κλιματική αλλαγή και πράσινη ανάπτυξη. Πώς θα προσαρμοσθεί ο τομέας των ακινήτων;
Όπως προανέφερα, η προσαρμογή στα νέα δεδομένα δεν είναι πλέον θέμα επιλογής, αλλά υποχρέωσης και το real estate ζητείται να προσφέρει στην κοινωνία πόλεις του μέλλοντος οι οποίες θα συμμορφώνονται με τα βιώσιμα πρότυπα. Η πράσινη μετάβαση αποτελεί το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Οι θεσμικοί φορείς θα πρέπει να θέσουν τους κανόνες και το πλαίσιο λειτουργίας, αλλά εναπόκειται στον ιδιωτικό τομέα να δημιουργήσει και να εφαρμόσει πολιτικές μέσω των οποίων θα αρχίσουν να αντιστρέφονται οι αρνητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της αλλοίωσης του φυσικού περιβάλλοντος.
Η Τράπεζα Πειραιώς, έχει θέσει ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση έργων, την αποτύπωση του σεβασμού προς το περιβάλλον και δίνει σαφή προτεραιότητα σε έργα που συμβάλλουν στη δημιουργία των πόλεων του μέλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Έχουμε αποφασίσει να μη συμμετέχουμε σε έργα με αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Αυτή η συνειδητή απόφαση, καίτοι μπορεί να δημιουργεί κόστος ή διαφυγών κέρδος, δίνει όμως ουσιαστική αξία στον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας μας.
Στα πλαίσια του πλήρη μετασχηματισμού της Πειραιώς Real Estate, έχει τεθεί σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο σχέδιο υιοθέτησης των διεθνώς αναγνωρισμένων κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance). Η προτεραιοποίηση των έργων στα οποία συμμετέχουμε λοιπόν, δε γίνεται πια μόνο με οικονομικά κριτήρια αλλά και με βάση τον ευρύτερο αντίκτυπό τους στην κοινωνία.
Άλλωστε, όλα τα σχετικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι εταιρείες με έμπρακτο σεβασμό για τους εργαζομένους τους, το περιβάλλον και τις κοινότητες εντός των οποίων λειτουργούν, εμφανίζουν σταθερά καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα και μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε εξωτερικές επιδράσεις και τους κύκλους της αγοράς.
Η πράσινη μετάβαση έχει ενσωματωθεί πλέον στο DNA μας, και είμαστε αισιόδοξοι πως με το τέλος της πανδημίας θα αντικρίσουμε μια νέα πραγματικότητα με αναθεωρημένες αξίες και προτεραιότητες.
Τι βήματα γίνονται προς την κατεύθυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού; Τι αποδοχή έχει η πλατφόρμα properties4sale.gr;
Η πανδημία ανέδειξε και στον κλάδο της ακίνητης περιουσίας την ανάγκη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της επόμενης ημέρας. Η ψηφιακή μετάβαση θα αποτελέσει κατά τη γνώμη μου ταυτόχρονα πρόκληση και εξελικτική διαδικασία που θα καθορίσει τους όρους ανταγωνισμού της αγοράς στο άμεσο μέλλον.
Όπως προανέφερα, από την πρώτη ημέρα της απαγόρευσης της κυκλοφορίας, η εταιρεία συνέχισε να λειτουργεί με την πλήρη δυναμικότητά της, μέσω τηλεργασίας αλλά και της πλήρους ψηφιοποίησης των φακέλων των ακινήτων που είχαμε προνοήσει να κάνουμε.
Τα εκατοντάδες καθημερινά αιτήματα από πελάτες μας, με τη συναίνεσή τους καταχωρούνται σε πελατοκεντρικό σύστημα ανάλογα με ειδικό αλγόριθμο. Τα σωρευμένα δεδομένα που διαθέτουμε αλλά και η δυνατότητα ανάλυσής τους μας δίνουν ένα μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Παράλληλα δημιουργούμε κατάλληλα κανάλια στόχευσης ανά τομέα πελατών προσφέροντας περισσότερο εξατομικευμένες λύσεις.
Επίσης, μέσα από την γνωστή πλέον πλατφόρμα πωλήσεων μας, properties4sale, αναρτούμε όλα τα απαραίτητα έγγραφα για τον υποψήφιο αγοραστή επιταχύνοντας τις διαδικασίες ενώ παράλληλα αναπτύσσουμε νέα πλατφόρμα διαχείρισης ακινήτων στην οποία θα αξιοποιούμε όλα τα απαραίτητα στοιχεία των ακινήτων που έχουμε ήδη σε εφαρμογή ή αναπτύσσουμε, για να μπορούμε να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε αποδοτικά πλάνα επένδυσης για τους πελάτες μας.
Συνοπτικά, να αναφέρω επίσης ότι η Πειραιώς Real Estate μελετά τη χρήση ενός ψηφιακού μοντέλου απεικόνισης επτά διαστάσεων στην ολιστική αντιμετώπιση του ακινήτου σχετικά με τον κύκλο ζωής του. Επίσης, οι συνεργάτες μου μελετούν συνεχώς τη χρησιμότητα και την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στις λειτουργίες της εταιρείας, όπως ανάλυση μεγάλων δεδομένων, χρήση τεχνητής νοημοσύνης, και μηχανική εκμάθηση και αναλυτική πρόβλεψη.
Τέλος, οφείλουμε να εξάρουμε και τις σημαντικές δράσεις που έχουν εκπονηθεί όσον αφορά στην ψηφιακή διακυβέρνηση από τις κρατικές αρχές σχετικά με την ακίνητη περιουσία, όπως ενδεικτικά τα ειδικά έργα αναφορικά με τις έξυπνες πόλεις της Ψηφιακής Βίβλου, την ψηφιοποίηση των 390 Υποθηκοφυλακείων αλλά και τις ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις ακινήτων μέσω της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας myPROPERTY.
Είχατε πει προ καιρού ότι ο τομέας της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα θα αποτελέσει έναν εκ των πρωταγωνιστών, μαζί με την αναβίωση του τουρισμού και την πρωτογενή παραγωγή. Θέλετε να επιχειρηματολογήσετε πάνω σε αυτό;
Ο τομέας του τουρισμού αποτελεί σίγουρα έναν από τους τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο λόγω της πανδημίας, οπότε είναι και προφανές πως θα αποτελέσει έναν από τους πρωταγωνιστές της ανάκαμψης. Η πρωτογενής παραγωγή έχει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης λόγω της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και σύγχρονες μέθοδοι προώθησης και διανομής σε συνδυασμό με τη συνεργασία τουρισμού και αγροτικής παραγωγής ευνοούν την ανάπτυξη της πώλησης ποιοτικών προϊόντων.
Όσον αφορά τον τομέα της ακίνητης περιουσίας, εκτιμώ πως θα αποτελέσει έναν από τους κύριους πρωταγωνιστές της ανάκαμψης για αρκετούς λόγους. Από τη μια πλευρά υπάρχει ανάγκη αναβάθμισης της κτιριακής υποδομής της χώρας τόσο λόγω των νέων ενεργειακών προδιαγραφών για τα κτίρια, όσο και λόγω της μεγάλης πτώσης στην ανάπτυξη νέων ακινήτων λόγω της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Από την άλλη, η χώρα παραμένει ελκυστική ως προορισμός πρώτης ή δεύτερης κατοικίας για αλλοδαπούς, ενώ τελευταία έγινε ελκυστικότερος προορισμός για επενδύσεις σε διάφορους τομείς. Θετική επίπτωση στην ανάπτυξη του κλάδου αναμένεται να έχουν οι ελκυστικές ακόμα τιμές των ακινήτων καθώς παραμένουν αρκετά χαμηλότερες και σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, αλλά και σε σχέση με άλλους Μεσογειακούς προορισμούς, ενώ ταυτόχρονα ελκυστικές παραμένουν και οι αποδόσεις των μισθώσεων.
O κ. Γ. Κορμάς, Ανώτερος Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας Πειραιώς, Επικεφαλής του Group Real Estate του Ομίλου και Διευθύνων Σύμβουλος της Πειραιώς Real Estate, αναφέρεται στη συνέντευξη που ακολουθεί στις προοπτικές της αγοράς ακινήτων, στον ρόλο του Ελληνικού, στη διαμορφούμενη ζήτηση, αλλά και στις αναγκαίες επενδύσεις. Διαπιστώνει αυξημένο ενδιαφέρον για βιοκλιματικά κτίρια και συμπεραίνει ότι «η πράσινη μετάβαση έχει ενσωματωθεί πλέον στο DNA μας».
Κύριε Κορμά, πώς επηρέασε η πανδημία τον κλάδο του real estate και ποιες νέες ανάγκες δράσης δημιούργησε;
Κάνοντας έναν απολογισμό των όσων ζήσαμε τον τελευταίο χρόνο, αντιλαμβανόμαστε πως η πανδημία έδωσε νέα ώθηση στην αγορά. Ως επιταχυντής των εξελίξεων, κατέστησε σαφές με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο και στον κλάδο του Real Estate, την ανάγκη να επανεφεύρουμε τους εαυτούς μας, αναθεωρώντας τα επιχειρηματικά μοντέλα, τους στόχους και τις προτεραιότητες των εταιρειών διαχείρισης ακίνητης περιουσίας.
Η πανδημία μπορεί να «πάγωσε» βραχυπρόθεσμα κάποια επενδυτικά σχέδια, πυροδότησε όμως συγχρόνως αλλαγές στον παγκόσμιο επενδυτικό χάρτη, οι οποίες δημιουργούν νέες προκλήσεις, αλλά και ευκαιρίες, για την Ελλάδα.
Η επιδείνωση των όρων της αγοράς από τον Μάρτιο του 2020 λόγω των απαγορεύσεων στην κίνηση των πολιτών και των λοιπών δυσχερειών εξαιτίας της πανδημίας, δεν είναι όμως κάτι καινούριο για τους επαγγελματίες της βιομηχανίας ακινήτων που είχαν ήδη βιώσει μια δεκαετή καθίζηση των αξιών και των συναλλαγών λόγω της οικονομικής κρίσης.
Η ανάγκη για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης καθιστά τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων ως απολύτως απαραίτητο εργαλείο. Και φυσικά ο τομέας του real estate δεν αποτελεί καμία εξαίρεση.
Έτσι, βλέπουμε για παράδειγμα την αύξηση της ζήτησης για βιοκλιματικά κτίρια και ευέλικτους χώρους γραφείων, καθώς και για μεγαλύτερα οικιστικά με διαθέσιμους χώρους για τηλεργασία. Παρατηρούμε επίσης αυξημένη ανάγκη για ηλεκτρονικές περιηγήσεις σε ακίνητα προς πώληση, ως αποτέλεσμα των συνεπειών της πανδημίας, αλλά και ως αποτέλεσμα σημαντικών μεταρρυθμίσεων που στο realestate παρατηρούσαμε μόνο στο εξωτερικό και αποζητούσαμε εδώ και χρόνια και στην Ελλάδα.
Πειραιώς Real Estate, απολογισμός, στόχοι, concept. Τι σας διαφοροποιεί από τον ανταγωνισμό;
Η Πειραιώς Real Estate αποτελεί τον εκτελεστικό βραχίονα εφαρμογής του στρατηγικού σχεδιασμού του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς σχετικά με την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας που διαθέτει.
H εταιρεία, προσδίδει αξία στον Όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς μέσω τριών επιπέδων λειτουργίας. Της εκτίμησης των ακινήτων κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης των αντίστοιχων χορηγούμενων δανείων. Της αξιολόγησης των ακινήτων από την άποψη του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Και τέλος, το όφελος από την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών ακίνητης περιουσίας σε τρίτους, και τη συμμετοχή σε έργα με σημαντική κοινωνική και οικονομική επίπτωση για την ανάπτυξη της χώρας.
Η εμπειρία που έχουμε συλλέξει όλα αυτά τα χρόνια και η εκτεταμένη εξειδίκευση μας σχετικά με τη 360ο προσέγγισή μας στην ακίνητη περιουσία, μας επιτρέπει να θεωρούμε τους εαυτούς μας ηγέτες στην αγορά ακινήτων στην Ελλάδα. Η προσήλωση στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη ανάπτυξη της εταιρείας, θεωρώ ότι θα μας απομακρύνουν ακόμη περισσότερο από τον ανταγωνισμό.
Ως συνέπεια της στρατηγικής μας επιλογής να παραμείνουμε στην κορυφή του ανταγωνισμού, σχεδιάζουμε τη χρήση εργαλείων που βρίσκονται στην αιχμή της τεχνολογίας για την επίτευξη των επιχειρηματικών μας στόχων. Έτσι, μέσα στην πανδημία η εταιρεία συνέχισε να δημιουργεί αξία. Ακόμη και στις δύσκολες στιγμές της κοινωνικής αποστασιοποίησης, η εταιρεία δε σταμάτησε να λειτουργεί ούτε μία ημέρα, ξεδιπλώνοντας ένα προκαθορισμένο σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας. Μέσω των σχέσεων εμπιστοσύνης που έχουμε χτίσει, οι πελάτες μας στρέφονταν σε εμάς για συμβουλές σχετικά με την ολοκλήρωση έργων ακίνητης περιουσίας ακόμη κι όταν δεν ήμασταν εμείς οι αντισυμβαλλόμενοι.
Με την ανάπτυξη προ των πυλών και το Ταμείο Ανάκαμψης να γεμίζει με αισιοδοξία επιχειρήσεις και αγορά, πώς εκτιμάτε ότι θα κινηθεί ο χώρος των ακινήτων, από πλευράς προσέλκυσης επενδύσεων;
Το 2019, πριν την πανδημία, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα στον τομέα των ακινήτων, ανήλθαν σε €2,53 δις, μετά από ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης, ενώ κατά το 2020 υποχώρησαν στα μόλις €1,07 δις, με βάση στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Εκτιμώ πως η ζήτηση για επενδύσεις σε ακίνητα από ξένους επενδυτές και ιδιώτες αναμένεται να κινηθεί ανοδικά κατά τα επόμενα χρόνια, αλλά ο ρυθμός της ανάκαμψης αναμένεται να επηρεαστεί από την εξέλιξη της πανδημίας.
Ανοδικά εκτιμούμε πως θα κινηθούν και οι επενδύσεις στον χώρο των ακινήτων από ελληνικές επιχειρήσεις κατά το επόμενο διάστημα, καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας αναμένεται να ξεπεράσει το 4% κατά το 2021, ενώ αρκετά θετικές είναι και οι προοπτικές για τα επόμενα χρόνια. Αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης και συνεπώς σε επενδύσεις για νέες κατασκευές, αναβαθμίσεις παλαιότερων κτιρίων, αλλά και γης.
Δεδομένης της παγκόσμιας στροφής προς την πράσινη οικονομία, σημαντικού ύψους επενδύσεις μπορεί να γίνουν για την βιοκλιματική αναβάθμιση και τα έξυπνα κτίρια. Σημαντικές επενδύσεις αναμένεται να κατευθυνθούν και προς την κατασκευή νέων κτιρίων, καθώς λόγω της οικονομικής κρίσης, οι νέες κατασκευές ήταν πολύ λίγες, ενώ σημαντικό ρόλο σε αυτό αναμένεται να παίξει και ο νέος οικοδομικός κανονισμός που επιτάσσει κτίρια πολύ υψηλότερων προδιαγραφών σε σχέση με τα υφιστάμενα.
Οι προοπτικές της ελληνικής αγοράς ακινήτων – Η επόμενη μέρα
Με τις θετικές εξελίξεις στο θέμα της πανδημίας, η αισιοδοξία μου σχετικά με την ελληνική οικονομία φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τα μεγέθη όπως αυτά διαμορφώνονται και από την πρόσφατη ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία είναι πολύ θετικές, με διεθνείς οίκους αξιολόγησης να κάνουν λόγο ακόμη και για ελληνικό θαύμα με ρυθμούς ανάπτυξης εκ των μεγαλύτερων στην Ευρώπη, με δύο προϋποθέσεις. Τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και την ορθολογική και επαρκή απορρόφηση των πόρων από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάκαμψης. Η μόνη πηγή αβεβαιότητας σχετίζεται με την εξέλιξη των μεταλλάξεων του ιού και την αρνητική επίδραση που μπορεί να δημιουργηθεί στην τρέχουσα τουριστική περίοδο.
Ο τομέας της ακίνητης περιουσίας δεν παύει να αλληλεπιδρά με τις ευρύτερες οικονομικές εξελίξεις. Συνεπώς, η επόμενη μέρα θα βρει το realestate να ακολουθεί την ανοδική πορεία της Ελληνικής οικονομίας. Σε γενικές γραμμές η αύξηση των τιμών των ακινήτων ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο ανήκουν, αναμένεται να κυμανθεί από 4% έως 8% ανά έτος.
Τα ακίνητα που θα αποκτήσουν την προτίμηση των επενδυτών στο άμεσο μέλλον είναι αυτά που βρίσκονται σε υψηλής ζήτησης περιοχές όπως οι διάσημοι τουριστικοί προορισμοί, αλλά και αυτά που θα συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά βιωσιμότητας με χαμηλό ή μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και δυνατότητα χρήσης των τελευταίων ψηφιακών τεχνολογιών. Στόχος είναι να δημιουργήσουμε την πόλη του μέλλοντος, η οποία θα διαμορφωθεί μέσα από περιβαλλοντικά βιώσιμους, ασφαλείς και ‘smart’ χώρους, βιοκλιματικά και πράσινα κτίρια και θα επιφέρει επομένως, και έναν βιώσιμο και ποιοτικό τρόπο ζωής.
Η νέα εποχή είναι μοναδική και αυτή τη μοναδικότητα είναι που πρέπει να εκμεταλλευτούμε ώστε να βρεθούμε στο τιμόνι της νέας πραγματικότητας. Εξ’άλλου, μέσα από την πανδημία, το realestate απέδειξε πραγματικά την αξία του, ως μία πρωταρχική ανάγκη.
Για ποια ακίνητα πιστεύετε ότι θα εκδηλωθεί η μεγαλύτερη ζήτηση;
Ο κλάδος της ακίνητης περιουσίας καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, υπέστη ελάχιστη κάμψη που αφορούσε μόνο στην αναβολή συμφωνιών.
Παρόλα αυτά, η πανδημία επηρέασε σε σημαντικό βαθμό την αγορά ακινήτων κυρίως διαφοροποιώντας την αξία συγκεκριμένων κατηγοριών ακινήτων. Έτσι παρατηρούμε αύξηση στη ζήτηση για αποθηκευτικούς χώρους κυρίως πλησίον των αστικών κέντρων λόγω της αύξησης των ηλεκτρονικών πωλήσεων και τη μείωση στη ζήτηση σε εμπορικά ακίνητα κυρίως σε χαμηλότερης ζήτησης κλάδου των ακινήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας, παρέχοντας νέες επενδυτικές ευκαιρίες.
Κατά τη γνώμη μου, διανύουμε μια περίοδο μετασχηματισμού του real estate λόγω δύο αλληλοσχετιζόμενων κρίσεων, του Covid-19 και των συνεπειών από την κλιματική αλλαγή. Κατά συνέπεια, οι κατασκευαστές και οι επενδυτές ακίνητης περιουσίας θα αναγκαστούν να επαναπροσεγγίσουν και να επανασχεδιάσουν τόσο τους σκοπούς όσο και τη βιωσιμότητα των ακινήτων τους.
Η παγκόσμια τάση σχετικά με τους γραφειακούς χώρους είναι η βέλτιστη χρήσητου χώρου, με σύγχρονα κριτήρια περιβαλλοντικής βιωσιμότητας που οδηγούν σε αυξημένη παραγωγικότητα και όχι στη μείωση της ζήτησης.
Στα οικιστικά ακίνητα η αναδυόμενη τάση αφορά στην αναζήτηση μεγαλύτερων κατοικιών ώστε να μπορούν να φιλοξενήσουν χώρους γραφείων για τηλεργασία. Επίσης παρατηρείται πως τουρίστες υψηλού εισοδήματος φλερτάρουν με την ιδέα της απόκτησης δικής τους εξοχικής κατοικίας.
Τέλος, καταγράφεται ενδιαφέρον από θεσμικούς επενδυτές για τα λεγόμενα «κοινωνικά» ακίνητα, γηροκομεία και κατοικίες για ηλικιωμένους, μια εναλλακτική κατηγορία επενδύσεων. Πρόκειται για μια διεθνή τάση, η οποία οφείλεται στη συνεχή επέκταση του ποσοστού του ηλικιωμένου πληθυσμού.
Θα πρέπει να περιμένουμε μία νέα άνοδο τιμών και σε ποιες περιοχές;
Η άνοδος των τιμών των ακινήτων στη χώρα μας συντελείται αυτή τη στιγμή. Η δεκαετής οικονομική κρίση που καταβύθισε τις τιμές κατά μέσο όρο 40% δεν έχει πλήρως αντιστραφεί. Και σίγουρα δε βοήθησε η έλευση της πανδημίας στην καλύτερη χρονική στιγμή για τον κλάδο εδώ και χρόνια.
Η άποψή μου είναι ότι η επόμενη μέρα θα δει αυξητικές τάσεις στις τιμές, αυτές όμως θα είναι αξιοσημείωτες μόνο σε περιοχές που συγκεντρώνουν συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Τέτοιες περιοχές είναι το ιστορικό κέντρο, το Μεταξουργείο, η διπλή ανάπλαση στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και το Βοτανικό που αποτελεί τη δεύτερη σημαντικότερη επένδυση μετά το παραλιακό μέτωπο για τη χώρα μας.
Επιπλέον, αρκετές νέες ξενοδοχειακές μονάδες αλλά και η δημιουργία σταθμών του Μετρό σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, θα φέρουν σημαντικές τροποποιήσεις στο χάρτη των επενδύσεων ακίνητης περιουσίας στην πρωτεύουσα. Αντίστοιχες είναι και οι επενδύσεις που θα λάβουν χώρα στη Θεσσαλονίκη, όπως αυτή της Microsoft και της Cisco αλλά και σε άλλες πόλεις που θα έχουν πολλαπλασιαστικό όφελος για τις τοπικές κοινότητες και τη χώρα συνολικότερα.
Τέλος, οι αποτιμήσεις σε ακίνητα σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όπως τα ελληνικά νησιά, αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά, λόγω μεγάλου ενδιαφέροντος από επενδυτές που διαπιστώνουν ότι ακόμη η Ελλάδα διαθέτει πολύτιμες ευκαιρίες σε σχέση με τις ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου.
Στο Ελληνικό, έπεσαν οι υπογραφές. Πόσο σηματοδοτεί η εξέλιξη αυτή τα επερχόμενα deals;
Η επένδυση στο Ελληνικό αποτελεί τη μεγαλύτερη αστική ανάπλαση στην Ευρώπη, καθώς αφορά μια έκταση 6,2 χιλιάδων στρεμμάτων, ενώ μέχρι την ολοκλήρωση του έργου θα έχουν επενδυθεί συνολικά €8 δις. Το έργο αυτό έβαλε δυναμικά την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη των μεγάλων επενδύσεων ανάπτυξης ακινήτων και στο ραντάρ μεγάλων διεθνών επενδυτών του χώρου που δεν ασχολούνταν με τα πολύ μικρότερα έργα που γίνονταν στην Ελλάδα.
Αποτελεί επίσης πολύ σημαντικό έργο γιατί η έναρξή του σηματοδοτεί τη δυνατότητα της διοίκησης αλλά και των ελληνικών επιχειρήσεων να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά πολύπλοκα ζητήματα σχετικά με την ιδιοκτησία και τις χρήσεις της γης, την πολεοδόμηση, την προστασία του περιβάλλοντος, την ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών υπέρ του έργου, τη συνεργασία με διεθνείς εταίρους και τα σύνθετα σχήματα χρηματοδότησης.
Επιπλέον, το αποτύπωμα της ανάπτυξης του Ελληνικού θα είναι ιδιαίτερα θετικό για την κοινωνία, το περιβάλλον και φυσικά την οικονομία, με αποτέλεσμα να αποτελέσει πρότυπο για μελλοντικές αστικές αναπλάσεις ή άλλα μεγάλα έργα στον χώρο της ανάπτυξης ακινήτων.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε γραφεία στο Ελληνικό, σπεύδοντας άμεσα να επενδύσει στην περιοχή. Θέλετε να κάνετε ένα σχόλιο επ’ αυτού;
Ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς βρισκόταν πάντα στην πρώτη γραμμή της μάχης των επενδύσεων παρέχοντας χρηματοδότηση σε εμβληματικά έργα, όπως αυτό του Ελληνικού. Η επιλογή μας να μετεγκατασταθούμε σε νέα γραφεία, εντός των βιοκλιματικών κτιρίων που θα δημιουργηθούν στο Επιχειρηματικό Κέντρο της Λ. Βουλιαγμένης αποτελεί μια ακόμα μορφή στήριξης της τεράστιας αυτής επένδυσης, εναρμονισμένη με την δέσμευσή μας απέναντι στην πράσινη μετάβαση, όπως έχει τονίσει ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Χρήστος Μεγάλου.
Ο νέος γραφειακός χώρος με θέα στο Μητροπολιτικό Πάρκο και το παράκτιο μέτωπο, συνολικού εμβαδού 40.000 τ.μ., συμβάλει στην στρατηγική αποσυμφόρησης του αστικού κέντρου και στο πλαίσιο των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης και κινητικότητας, που ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς έχει υιοθετήσει.
Κλιματική αλλαγή και πράσινη ανάπτυξη. Πώς θα προσαρμοσθεί ο τομέας των ακινήτων;
Όπως προανέφερα, η προσαρμογή στα νέα δεδομένα δεν είναι πλέον θέμα επιλογής, αλλά υποχρέωσης και το real estate ζητείται να προσφέρει στην κοινωνία πόλεις του μέλλοντος οι οποίες θα συμμορφώνονται με τα βιώσιμα πρότυπα. Η πράσινη μετάβαση αποτελεί το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Οι θεσμικοί φορείς θα πρέπει να θέσουν τους κανόνες και το πλαίσιο λειτουργίας, αλλά εναπόκειται στον ιδιωτικό τομέα να δημιουργήσει και να εφαρμόσει πολιτικές μέσω των οποίων θα αρχίσουν να αντιστρέφονται οι αρνητικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της αλλοίωσης του φυσικού περιβάλλοντος.
Η Τράπεζα Πειραιώς, έχει θέσει ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση έργων, την αποτύπωση του σεβασμού προς το περιβάλλον και δίνει σαφή προτεραιότητα σε έργα που συμβάλλουν στη δημιουργία των πόλεων του μέλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Έχουμε αποφασίσει να μη συμμετέχουμε σε έργα με αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Αυτή η συνειδητή απόφαση, καίτοι μπορεί να δημιουργεί κόστος ή διαφυγών κέρδος, δίνει όμως ουσιαστική αξία στον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας μας.
Στα πλαίσια του πλήρη μετασχηματισμού της Πειραιώς Real Estate, έχει τεθεί σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο σχέδιο υιοθέτησης των διεθνώς αναγνωρισμένων κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance). Η προτεραιοποίηση των έργων στα οποία συμμετέχουμε λοιπόν, δε γίνεται πια μόνο με οικονομικά κριτήρια αλλά και με βάση τον ευρύτερο αντίκτυπό τους στην κοινωνία.
Άλλωστε, όλα τα σχετικά στοιχεία καταδεικνύουν ότι οι εταιρείες με έμπρακτο σεβασμό για τους εργαζομένους τους, το περιβάλλον και τις κοινότητες εντός των οποίων λειτουργούν, εμφανίζουν σταθερά καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα και μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε εξωτερικές επιδράσεις και τους κύκλους της αγοράς.
Η πράσινη μετάβαση έχει ενσωματωθεί πλέον στο DNA μας, και είμαστε αισιόδοξοι πως με το τέλος της πανδημίας θα αντικρίσουμε μια νέα πραγματικότητα με αναθεωρημένες αξίες και προτεραιότητες.
Τι βήματα γίνονται προς την κατεύθυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού; Τι αποδοχή έχει η πλατφόρμα properties4sale.gr;
Η πανδημία ανέδειξε και στον κλάδο της ακίνητης περιουσίας την ανάγκη για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της επόμενης ημέρας. Η ψηφιακή μετάβαση θα αποτελέσει κατά τη γνώμη μου ταυτόχρονα πρόκληση και εξελικτική διαδικασία που θα καθορίσει τους όρους ανταγωνισμού της αγοράς στο άμεσο μέλλον.
Όπως προανέφερα, από την πρώτη ημέρα της απαγόρευσης της κυκλοφορίας, η εταιρεία συνέχισε να λειτουργεί με την πλήρη δυναμικότητά της, μέσω τηλεργασίας αλλά και της πλήρους ψηφιοποίησης των φακέλων των ακινήτων που είχαμε προνοήσει να κάνουμε.
Τα εκατοντάδες καθημερινά αιτήματα από πελάτες μας, με τη συναίνεσή τους καταχωρούνται σε πελατοκεντρικό σύστημα ανάλογα με ειδικό αλγόριθμο. Τα σωρευμένα δεδομένα που διαθέτουμε αλλά και η δυνατότητα ανάλυσής τους μας δίνουν ένα μοναδικό συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Παράλληλα δημιουργούμε κατάλληλα κανάλια στόχευσης ανά τομέα πελατών προσφέροντας περισσότερο εξατομικευμένες λύσεις.
Επίσης, μέσα από την γνωστή πλέον πλατφόρμα πωλήσεων μας, properties4sale, αναρτούμε όλα τα απαραίτητα έγγραφα για τον υποψήφιο αγοραστή επιταχύνοντας τις διαδικασίες ενώ παράλληλα αναπτύσσουμε νέα πλατφόρμα διαχείρισης ακινήτων στην οποία θα αξιοποιούμε όλα τα απαραίτητα στοιχεία των ακινήτων που έχουμε ήδη σε εφαρμογή ή αναπτύσσουμε, για να μπορούμε να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε αποδοτικά πλάνα επένδυσης για τους πελάτες μας.
Συνοπτικά, να αναφέρω επίσης ότι η Πειραιώς Real Estate μελετά τη χρήση ενός ψηφιακού μοντέλου απεικόνισης επτά διαστάσεων στην ολιστική αντιμετώπιση του ακινήτου σχετικά με τον κύκλο ζωής του. Επίσης, οι συνεργάτες μου μελετούν συνεχώς τη χρησιμότητα και την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στις λειτουργίες της εταιρείας, όπως ανάλυση μεγάλων δεδομένων, χρήση τεχνητής νοημοσύνης, και μηχανική εκμάθηση και αναλυτική πρόβλεψη.
Τέλος, οφείλουμε να εξάρουμε και τις σημαντικές δράσεις που έχουν εκπονηθεί όσον αφορά στην ψηφιακή διακυβέρνηση από τις κρατικές αρχές σχετικά με την ακίνητη περιουσία, όπως ενδεικτικά τα ειδικά έργα αναφορικά με τις έξυπνες πόλεις της Ψηφιακής Βίβλου, την ψηφιοποίηση των 390 Υποθηκοφυλακείων αλλά και τις ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις ακινήτων μέσω της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας myPROPERTY.
Είχατε πει προ καιρού ότι ο τομέας της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα θα αποτελέσει έναν εκ των πρωταγωνιστών, μαζί με την αναβίωση του τουρισμού και την πρωτογενή παραγωγή. Θέλετε να επιχειρηματολογήσετε πάνω σε αυτό;
Ο τομέας του τουρισμού αποτελεί σίγουρα έναν από τους τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο λόγω της πανδημίας, οπότε είναι και προφανές πως θα αποτελέσει έναν από τους πρωταγωνιστές της ανάκαμψης. Η πρωτογενής παραγωγή έχει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης λόγω της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και σύγχρονες μέθοδοι προώθησης και διανομής σε συνδυασμό με τη συνεργασία τουρισμού και αγροτικής παραγωγής ευνοούν την ανάπτυξη της πώλησης ποιοτικών προϊόντων.
Όσον αφορά τον τομέα της ακίνητης περιουσίας, εκτιμώ πως θα αποτελέσει έναν από τους κύριους πρωταγωνιστές της ανάκαμψης για αρκετούς λόγους. Από τη μια πλευρά υπάρχει ανάγκη αναβάθμισης της κτιριακής υποδομής της χώρας τόσο λόγω των νέων ενεργειακών προδιαγραφών για τα κτίρια, όσο και λόγω της μεγάλης πτώσης στην ανάπτυξη νέων ακινήτων λόγω της δεκαετούς οικονομικής κρίσης. Από την άλλη, η χώρα παραμένει ελκυστική ως προορισμός πρώτης ή δεύτερης κατοικίας για αλλοδαπούς, ενώ τελευταία έγινε ελκυστικότερος προορισμός για επενδύσεις σε διάφορους τομείς. Θετική επίπτωση στην ανάπτυξη του κλάδου αναμένεται να έχουν οι ελκυστικές ακόμα τιμές των ακινήτων καθώς παραμένουν αρκετά χαμηλότερες και σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, αλλά και σε σχέση με άλλους Μεσογειακούς προορισμούς, ενώ ταυτόχρονα ελκυστικές παραμένουν και οι αποδόσεις των μισθώσεων.
