Βακάκης (Jumbo): Το παιχνίδι των προμηθευτών και το “σύνδρομο του πιγκουίνου”
Την ώρα που σπάνε συμβόλαια λόγω της κρίσης του Σουέζ και της ευρύτερης έντασης στη Μέση Ανατολή, ο Απόστολος Βακάκης, επικεφαλής του ομίλου Jumbo, δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν είναι διατεθειμένος να πληρώσει «ούτε σεντ παραπάνω» από την τιμή που έχει συμφωνήσει επωμιζόμενος μεταφορικά κόστη που μετέπειτα θα πρέπει είτε να απορροφήσει είτε να μετακυλήσει στους καταναλωτές.
Απαντά στις πιέσεις «μηδέν χώρος για διαπραγμάτευση», όπως ανέφερε στην έκτακτη γενική συνέλευση της Jumbo, που ενέκρινε έκτακτη χρηματική διανομή 81,6 εκατ. ευρώ, με υπόσχεση για νέο ραντεβού διανομής το καλοκαίρι και σταδιακά μετάβαση σε ένα μοντέλο διανομής του 1/3 της κερδοφορίας υπό μορφή μερισμάτων.
Ο κ. Βακάκης εξήγησε ότι δεν θα πληρώσει το κόστος μιας μεταβατικής περιόδου ζημιώνοντας τον καταναλωτή, θεωρώντας ότι η ένταση στη Μέση Ανατολή είναι παροδική. Οπότε περιμένει τα τέλη Μαρτίου για να επανεκτιμήσει την κατάσταση.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι το κλειδί είναι τα αποθέματα σε τέτοιες κρίσεις. Όπως και στην πανδημία, η Jumbo φαίνεται να διαθέτει επάρκεια προϊόντων στις αποθήκες της ώστε να μην χρειάζεται να προβεί σε εμπροσθοβαρή μέτρα όπως άλλες εταιρείες. Επιπλέον, επιδεικνύει ανθεκτικότητα. Το 2023 πέτυχε αύξηση τζίρου 14% από 12% που ήταν ο στόχος της, παρά τις δυσμενείς επιπτώσεις της πλημμύρας στη Θεσσαλία σε 2 καταστήματα αλλά και τις προκλήσεις για τους Ισραηλινούς συνεργάτες της λόγω του πολέμου. Αυτή η επίδοση αναμένεται να συνεισφέρει και στην κερδοφορία, για την οποία ο στόχος ήταν αύξηση 15%. Σημειώνεται ότι αυτοί οι στόχοι τέθηκαν σε περίοδο που οι συντελεστές κόστους (π.χ. ενεργεια, μεταφορικά κ.α.) έβαιναν μειούμενοι. Ωστόσο ήρθαν αναπάντεχα γεγονότα που επηρέασαν το περιβάλλον λειτουργίας του δικτύου τόσο στην ελληνική αγορά όσο και στην ευρύτερη περιοχή που περιλαμβάνει την Κύπρο και το Ισραήλ.
Jumbo: Τα έκτακτα γεγονότα και το «σύνδρομο του πιγκουίνου»
Κατά το σκεπτικό του κ. Βακάκη, η τρέχουσα περίοδος συμπίπτει με τον εορτασμό του νέου έτους στην Κίνα, που σημαίνει νεκρός χρόνος για τις 20 πρώτες ημέρες του Φεβρουαρίου. Ο ίδιος γνωρίζει τα παιχνίδια που παίζονται μεταξύ προσφοράς και ζήτησης αυτό το διάστημα, με τους παίκτες να προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν το όφελός τους. Ωστόσο βλέπουν το δέντρο και όχι το δάσος, όπως λέει ο ίδιος, που δεν συμμετέχει σε αυτό το περιβάλλον έλλειψης διαφάνειας. Με απλά λόγια δεν αγοράζει. Εξάλλου, θεωρεί ότι εάν μπει κανείς στη λογική των ακριβών αγορών λόγω π.χ. των υψηλών ναύλων και κατά συνέπεια των ανατιμήσεων δεν έχει λόγο να εισάγει προϊόντα από την Κίνα, τα κατασκευάζει και στην Ελλάδα ή στην Τουρκία με το ίδιο κόστος.
Ο κ. Βακάκης θεωρεί ότι το τρίμηνο είναι ικανός χρόνος για να σταθμίσει τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που αναδύει αυτή η κρίση. Ακόμη κι αν οι εξελίξεις είναι δυσμενείς, όπως π.χ. σε ένα ενδεχόμενο κλιμάκωσης της κρίσης στη Μέση Ανατολή, σχεδιάζει να ακολουθήσει τελευταίος την τάση. Περιγράφει δε αυτή τη στρατηγική ως “το σύνδρομο του πιγκουίνου”. Όταν τελειώνουν οι παγετώνες και οι πιγκουίνοι ξεκινούν το ταξίδι για την αναζήτηση τροφής στη θάλασσα συνωστίζονται στην ακτή. Είναι όμως δυστακτικοί να πέσουν στο νερό, καθώς καραδοκούν οι φάλαινες και οι φώκιες. Όλα αυτά, μέχρι που κάποιος γενναίος πιγκουίνος τολμά, για να τον ακολουθήσουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι. Ο κ. Βακάκης βλέπει τον εαυτό του στους τελευταίους πιγκουίνους, που είναι και οι πιο τυχεροί αφού στο μεταξύ τα άγρια θαλάσσια ζώα θα έχουν χορτάσει…
Ο κ. Βακάκης σημειώνει ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο εμπόριο, όπου ο επιχειρηματίας πρέπει να είναι προσηλωμένος στο συμφέρον του πελάτη του διότι “αν πάει να οικονομήσει, όπως λέμε στην Ελλάδα, αυτό είναι μια κοντόφθαλμη πολιτική, σε βάρος του καταναλωτή, ο οποίος θα ‘πρεπε να είναι θεός του! Αν πας με δόλο να ρίξεις τα δικαιώματα του καταναλωτή ή των μετόχων, τα όποια οφέλη θα είναι βραχυπρόθεσμα”.
Jumbo: Τα μηνύματα από το Ισραήλ και οι επενδύσεις
Για το 2024 ο όμιλος Jumbo προβλέπει ανάπτυξη πωλήσεων 8-12% με ισόρροπη ανάπτυξη της κερδοφορίας και αύξηση 50% των επενδύσεων συγκριτικά με το 2022, με επίκεντρο ανάπτυξη αποθηκών και αγορά καταστημάτων κυρίως σε Ρουμανία και Κύπρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μήνυμα ότι η κρίση στη Μέση Ανατολή είναι παροδική έρχεται και από τους συνεργάτες της Jumbo στο Ισραήλ, που έχουν ενεργά πλάνα επέκτασης. Το πρώτο κατάστημα που άνοιξε τον Μάρτιο του 2023 το Fox Group, στο πλαίσιο εμπορικής συνεργασίας franchise με τον όμιλο Jumbo, λειτουργεί σήμερα με δυναμικότητα στο 65% περίπου. Σημειώνεται ότι στην περιοχή, λόγω του πολέμου και της επιστράτευσης, οι επιχειρήσεις έχουν περιορισμούς και λειτουργούν με μειωμένο προσωπικό. Ωστόσο παρά τις προκλήσεις το επιτελείο της Fox Group διατηρεί ενεργά τα σχέδια περαιτέρω επέκτασης του ελληνικού σήματος εκτιμώντας ότι θα επέλθει ύφεση στην κρίση μέσα στο α’ τρίμηνο του 2023, εκτίμηση που συμμερίζεται το consensus και ο κ. Βακάκης. Στόχος είναι η δημιουργία δικτύου, με επόμενα βήματα να σχεδιάζονται και εντός του 2024, αρκεί βέβαια να μην γενικευθεί ο πόλεμος. Υπενθυμίζεται ότι η Fox Group είναι ηγέτιδα στο χώρο του λιανεμπορίου στο Ισραήλ, εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Tel Aviv, με 9 δικά της σήματα και 11 συνεργασίες franchise με διεθνή brands.
Η Jumbo μέσω συνεργασιών, εκτός από το Ισραήλ, έχει παρουσία με καταστήματα που φέρουν το σήμα της στη Βόρεια Μακεδονία με 5 σημεία, στην Αλβανία με 8, στο Κόσοβο με 6, στη Σερβία με 5, στη Βοσνία με 6 και στο Μαυροβούνιο με 2.
Στην Ελλάδα η στρατηγική ανάπτυξης εξαρτάται πλέον από τις κινήσεις του ανταγωνισμού. Τα 2-3 καταστήματα στην τριετία είναι ρυθμός που θα συνεχιστεί, με βάση τη διοίκηση του ομίλου και σε κάθε περίπτωση το ενδιαφέρον εστιάζεται στην αύξηση της παραγωγικότητας και της απόδοσης.
Απαντά στις πιέσεις «μηδέν χώρος για διαπραγμάτευση», όπως ανέφερε στην έκτακτη γενική συνέλευση της Jumbo, που ενέκρινε έκτακτη χρηματική διανομή 81,6 εκατ. ευρώ, με υπόσχεση για νέο ραντεβού διανομής το καλοκαίρι και σταδιακά μετάβαση σε ένα μοντέλο διανομής του 1/3 της κερδοφορίας υπό μορφή μερισμάτων.
Ο κ. Βακάκης εξήγησε ότι δεν θα πληρώσει το κόστος μιας μεταβατικής περιόδου ζημιώνοντας τον καταναλωτή, θεωρώντας ότι η ένταση στη Μέση Ανατολή είναι παροδική. Οπότε περιμένει τα τέλη Μαρτίου για να επανεκτιμήσει την κατάσταση.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι το κλειδί είναι τα αποθέματα σε τέτοιες κρίσεις. Όπως και στην πανδημία, η Jumbo φαίνεται να διαθέτει επάρκεια προϊόντων στις αποθήκες της ώστε να μην χρειάζεται να προβεί σε εμπροσθοβαρή μέτρα όπως άλλες εταιρείες. Επιπλέον, επιδεικνύει ανθεκτικότητα. Το 2023 πέτυχε αύξηση τζίρου 14% από 12% που ήταν ο στόχος της, παρά τις δυσμενείς επιπτώσεις της πλημμύρας στη Θεσσαλία σε 2 καταστήματα αλλά και τις προκλήσεις για τους Ισραηλινούς συνεργάτες της λόγω του πολέμου. Αυτή η επίδοση αναμένεται να συνεισφέρει και στην κερδοφορία, για την οποία ο στόχος ήταν αύξηση 15%. Σημειώνεται ότι αυτοί οι στόχοι τέθηκαν σε περίοδο που οι συντελεστές κόστους (π.χ. ενεργεια, μεταφορικά κ.α.) έβαιναν μειούμενοι. Ωστόσο ήρθαν αναπάντεχα γεγονότα που επηρέασαν το περιβάλλον λειτουργίας του δικτύου τόσο στην ελληνική αγορά όσο και στην ευρύτερη περιοχή που περιλαμβάνει την Κύπρο και το Ισραήλ.
Jumbo: Τα έκτακτα γεγονότα και το «σύνδρομο του πιγκουίνου»
Κατά το σκεπτικό του κ. Βακάκη, η τρέχουσα περίοδος συμπίπτει με τον εορτασμό του νέου έτους στην Κίνα, που σημαίνει νεκρός χρόνος για τις 20 πρώτες ημέρες του Φεβρουαρίου. Ο ίδιος γνωρίζει τα παιχνίδια που παίζονται μεταξύ προσφοράς και ζήτησης αυτό το διάστημα, με τους παίκτες να προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν το όφελός τους. Ωστόσο βλέπουν το δέντρο και όχι το δάσος, όπως λέει ο ίδιος, που δεν συμμετέχει σε αυτό το περιβάλλον έλλειψης διαφάνειας. Με απλά λόγια δεν αγοράζει. Εξάλλου, θεωρεί ότι εάν μπει κανείς στη λογική των ακριβών αγορών λόγω π.χ. των υψηλών ναύλων και κατά συνέπεια των ανατιμήσεων δεν έχει λόγο να εισάγει προϊόντα από την Κίνα, τα κατασκευάζει και στην Ελλάδα ή στην Τουρκία με το ίδιο κόστος.
Ο κ. Βακάκης θεωρεί ότι το τρίμηνο είναι ικανός χρόνος για να σταθμίσει τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που αναδύει αυτή η κρίση. Ακόμη κι αν οι εξελίξεις είναι δυσμενείς, όπως π.χ. σε ένα ενδεχόμενο κλιμάκωσης της κρίσης στη Μέση Ανατολή, σχεδιάζει να ακολουθήσει τελευταίος την τάση. Περιγράφει δε αυτή τη στρατηγική ως “το σύνδρομο του πιγκουίνου”. Όταν τελειώνουν οι παγετώνες και οι πιγκουίνοι ξεκινούν το ταξίδι για την αναζήτηση τροφής στη θάλασσα συνωστίζονται στην ακτή. Είναι όμως δυστακτικοί να πέσουν στο νερό, καθώς καραδοκούν οι φάλαινες και οι φώκιες. Όλα αυτά, μέχρι που κάποιος γενναίος πιγκουίνος τολμά, για να τον ακολουθήσουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι. Ο κ. Βακάκης βλέπει τον εαυτό του στους τελευταίους πιγκουίνους, που είναι και οι πιο τυχεροί αφού στο μεταξύ τα άγρια θαλάσσια ζώα θα έχουν χορτάσει…
Ο κ. Βακάκης σημειώνει ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει και στο εμπόριο, όπου ο επιχειρηματίας πρέπει να είναι προσηλωμένος στο συμφέρον του πελάτη του διότι “αν πάει να οικονομήσει, όπως λέμε στην Ελλάδα, αυτό είναι μια κοντόφθαλμη πολιτική, σε βάρος του καταναλωτή, ο οποίος θα ‘πρεπε να είναι θεός του! Αν πας με δόλο να ρίξεις τα δικαιώματα του καταναλωτή ή των μετόχων, τα όποια οφέλη θα είναι βραχυπρόθεσμα”.
Jumbo: Τα μηνύματα από το Ισραήλ και οι επενδύσεις
Για το 2024 ο όμιλος Jumbo προβλέπει ανάπτυξη πωλήσεων 8-12% με ισόρροπη ανάπτυξη της κερδοφορίας και αύξηση 50% των επενδύσεων συγκριτικά με το 2022, με επίκεντρο ανάπτυξη αποθηκών και αγορά καταστημάτων κυρίως σε Ρουμανία και Κύπρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μήνυμα ότι η κρίση στη Μέση Ανατολή είναι παροδική έρχεται και από τους συνεργάτες της Jumbo στο Ισραήλ, που έχουν ενεργά πλάνα επέκτασης. Το πρώτο κατάστημα που άνοιξε τον Μάρτιο του 2023 το Fox Group, στο πλαίσιο εμπορικής συνεργασίας franchise με τον όμιλο Jumbo, λειτουργεί σήμερα με δυναμικότητα στο 65% περίπου. Σημειώνεται ότι στην περιοχή, λόγω του πολέμου και της επιστράτευσης, οι επιχειρήσεις έχουν περιορισμούς και λειτουργούν με μειωμένο προσωπικό. Ωστόσο παρά τις προκλήσεις το επιτελείο της Fox Group διατηρεί ενεργά τα σχέδια περαιτέρω επέκτασης του ελληνικού σήματος εκτιμώντας ότι θα επέλθει ύφεση στην κρίση μέσα στο α’ τρίμηνο του 2023, εκτίμηση που συμμερίζεται το consensus και ο κ. Βακάκης. Στόχος είναι η δημιουργία δικτύου, με επόμενα βήματα να σχεδιάζονται και εντός του 2024, αρκεί βέβαια να μην γενικευθεί ο πόλεμος. Υπενθυμίζεται ότι η Fox Group είναι ηγέτιδα στο χώρο του λιανεμπορίου στο Ισραήλ, εισηγμένη στο χρηματιστήριο του Tel Aviv, με 9 δικά της σήματα και 11 συνεργασίες franchise με διεθνή brands.
Η Jumbo μέσω συνεργασιών, εκτός από το Ισραήλ, έχει παρουσία με καταστήματα που φέρουν το σήμα της στη Βόρεια Μακεδονία με 5 σημεία, στην Αλβανία με 8, στο Κόσοβο με 6, στη Σερβία με 5, στη Βοσνία με 6 και στο Μαυροβούνιο με 2.
Στην Ελλάδα η στρατηγική ανάπτυξης εξαρτάται πλέον από τις κινήσεις του ανταγωνισμού. Τα 2-3 καταστήματα στην τριετία είναι ρυθμός που θα συνεχιστεί, με βάση τη διοίκηση του ομίλου και σε κάθε περίπτωση το ενδιαφέρον εστιάζεται στην αύξηση της παραγωγικότητας και της απόδοσης.