Ετοιμάζεται για την 651η συναυλία των τελευταίων επτά ετών. Την πιο ιδιαίτερη της καριέρας του.

Μια συναυλία – αφιέρωμα στα 50 χρόνια της παρουσίας του στη μουσική, που θα περιέχει τα σπουδαιότερα τραγούδια του, τις ωραιότερες μνήμες από τα χρόνια της νιότης του, ίσως και την ψυχή του όλη. Ο Θάνος Μικρούτσικος, ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της νεότερης ελληνικής μουσικής σκηνής την Τρίτη 13 Ιουνίου θα βρεθεί στο Ηρώδειο για να παρουσιάσει συμπυκνωμένο όλο το έργο του παρέα με τον Γιάννη Κότσιρα, τον Μίλτο Πασχαλίδη, τον Χρήστο Θηβαίο, τον Κώστα Θωμαΐδη και τη Μαριάννα Πολυχρονίδη.

Εκεί θα είναι ο Χικμέτ με την «Πιο όμορφη θάλασσα», ο Μπίρμαν με το «Τους έχω βαρεθεί», ο Ελευθερίου με την «Δίκοπη ζωή» και τον «Άμλετ της σελήνης», ο Μπρεχτ με το «Άννα μην κλαις», ο Αλκαίος με την «Πιρόγα» και την «Ρόζα», η Νικολακοπούλου με τον «Φώσφορο», ο Τριπολίτης με το «Ανεμολόγιο», ο Ιωάννου με τις «Μικρές Νοθείες» και ο Καββαδίας με πολλά από τα διαμάντια του.

Τον συνάντησα ένα πρωινό, λίγο πριν την πρόβα του και αφού άναψε την αγαπημένη του πίπα, του ζήτησα να με ταξιδέψει σε κάποιους από τους πιο σπουδαίους σταθμούς της ζωής του. Το αποτέλεσμα απολαυστικό.

Τι περιλαμβάνει η συναυλία;

Η συναυλία αυτή του Φεστιβάλ Αθηνών είναι μεγάλη τιμή για μένα, γιατί θα είναι μια αναδρομή από την αρχή της καριέρας μου έως σήμερα. Υπό μια έννοια δεν επέλεξα εγώ τα τραγούδια, αλλά ο κόσμος. Είναι όλα αυτά τα τραγούδια που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά.

Ο τίτλος της συναυλίας είναι «Τα πιο ωραία μου τραγούδια θα σου πω». Ποια είναι τα πιο ωραία σας τραγούδια;

Έχω κάνει περίπου 70 δίσκους και με τον τρόπο που γράφω τα τραγούδια μου, τα αγαπώ όλα. Δεν σημαίνει ότι όλα είναι σπουδαία, γιατί αυτό το αποφασίζουν άλλοι. Δεν έγραψα κάτι πέρα από την πρόθεση να εκφράσω την ψυχή μου, συνεπώς δεν μπορώ να σας απαντήσω με σιγουριά ποια είναι τα πιο ωραία μου τραγούδια. Όμως θα ήταν παράλογο να μην μιλήσω για τον «Σταυρό του Νότου» του Καββαδία, μια δουλειά μου που κυκλοφόρησε πριν από 38 χρόνια, το 1979. Και έχει περάσει από γενιά σε γενιά και έχει ξεπεράσει τα 2 εκατ.αντίτυπα, αριθμός εξωπραγματικός και έξω από τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δεδομένα για μελοποιημένη ποίηση. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο κόσμος δεν γνωρίζει ότι αυτά τα τραγούδια γράφτηκαν πριν περίπου 40 χρόνια, αλλά νιώθει ότι είναι σημερινά.

Η πρώτη σας «συνάντηση» με το ποιητικό σύμπαν του Καββαδία πότε έγινε;

Όταν ήμουν μικρό παιδάκι, ο πατέρας μου επειδή αγαπούσε πάρα πολύ την ποίηση, με έπαιρνε αγκαλιά και αντί για παραμύθια μου έλεγε ποιήματα. Μεταξύ αυτών ήταν ποιήματα του Καρυωτάκη και του Καββαδία. Άρχισα να μαθαίνω μουσική από τεσσάρων ετών και στα 12 ήμουν πολύ προσωρημένος. Όταν λοιπόν ήρθαμε οικογενειακώς από την Πάτρα στην Αθήνα για σπουδές στο Πανεπιστήμιο, προσπάθησα γύρω στα 17 μου να βάλω μουσική σε κάποιους στίχους του Καββαδία. Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή με τον ποιητή, λίγο αφελής και ερασιτεχνική ας πούμε. Η δεύτερη προσπάθεια, από την οποία άρχισαν να προκύπτουν τραγούδια έγινε το 1977. Ήμουν 29 ετών και με κάλεσαν από την ΕΡΤ2 να κάνω μουσική για ένα σήριαλ που γυρίστηκε στη θάλασσα του Ινδικού. Εκεί τους πρότεινα να φτιάξω τραγούδια σε ποίηση Καββαδία και έτσι φτιάχτηκαν τα πρώτα εφτά τραγούδια. Στη συνέχεια ο κόσμος τα λάτρεψε και δημιουργήθηκε μια «Καββαδιο -mania».

Από πού αντλείτε έμπνευση όταν γράφετε μουσική;

Ο Ρίτσος ήταν δάσκαλός μου. Τον συναντούσα όταν ήμουν πολύ μικρός στο σπίτι του και μου έδινε πολλές συμβουλές. Μου έλεγε «Γράφε για ότι σε καίει. Σε καίει η βία της δικτατορίας; Γράφε. Σε καίει ο έρωτας; Γράφε. Σε καίει ο χωρισμός; Γράφε. Σε καίει ένας περίπατος στην εξοχή; Γράφε, αλλά πρόσεχε γιατί το πώς γράφεις και όχι τι γράφεις έχει σημασία. Γιατί όλα τα θέματα δεν είναι πάνω από δέκα. Το έργο το κάνει ο τρόπος σου». Έτσι η έμπνευση μου έρχεται από οτιδήποτε με καίει. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως ότι με καίει, την άλλη μέρα γίνεται τραγούδι. Αποθηκεύεται στην καρδιά και σε κατάλληλες συνθήκες βγαίνει προς τα έξω.

Ποια θεωρείτε έως τώρα τη μεγαλύτερή σας επιτυχία;

Έχω μια αρχή που προσπαθώ να μεταδώσω και στα παιδιά μου και σε όλους τους νέους. Αν αξίζει τον κόπο, που ήρθαμε σε αυτόν εδώ τον πλανήτη, είναι για να ξεπερνούμε τα όρια μας, τις δυνατότητές μας. Με αυτό το κριτήριο ξεπέρασα τον εαυτό μου δυο φορές. Όταν έγραψα την όπερα «Η επιστροφή της Ελένης» το 1992 -3, όπου είχα να παλέψω με 150 όργανα και φωνές και κατάφερα να καθυποτάξω αυτό το τεράστιο πράγμα. Και πέντε χρόνια πιο μετά έγραψα το διπλό κονσέρτο για βιολί, πιάνο και ορχήστρα, που και εκεί αισθάνομαι ότι ξεπέρασα τις δυνατότητές μου, πάντα σε σχέση με το αποτέλεσμα. Από εκεί και πέρα, χωρίς αυτό το κριτήριο, είναι σαφώς ο Καββαδίας, που έγραψα τραγούδια με τα οποία συνομίλησα με τον καθένα ξεχωριστά. Μετά από κάθε συναυλία οι νέοι μου λένε πράγματα πολύ ουσιαστικά και αυτό με κινητοποιεί ιδιαίτερα. Μου λένε πως η μουσική μου τους εμψυχώνει και τους κάνει να ονειρεύονται.

Στα 50 χρόνια της διαδρομής σας τι σας λύγισε;

Στη μουσική δεν δυσκολεύτηκα πολύ. Παλεύω συνεχώς και ποτέ δεν κάθομαι πάνω στα κεκτημένα μου. Όσοι το έκαναν αυτό έκλεισαν, τελείωσαν. Τα τελευταία 7 χρόνια έχω κάνει 650 συναυλίες. Τώρα στο Ηρώδειο πάω για την 651η. Είμαι συνεχώς στο δρόμο. Στον τομέα της καθημερινότητας και της κοινωνικής ζωής υπάρχουν δυσκολίες. Νιώθω ότι οι άνθρωποι με μεγάλο έργο είναι υποχρεωμένοι να υπερασπίζονται τους άλλους, να βγαίνουν να μιλούν και όχι να σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους.

Για ποιο πράγμα έχετε παλέψει περισσότερο στη ζωή σας;

Για το 24ωρο μου. Έχω φάει και 20ωρα για πολλούς μήνες δουλεύοντας. Όλα περνούν μέσα από τη μουσική. Η δουλειά μου, οι έρωτές μου, η αγάπη μου για τα παιδιά μου και τους φίλους μου, τα διαβάσματά μου. Αυτό πια είναι οριστικό. Μικρούτσικος χωρίς μουσική δεν υπάρχει. Είναι φοβερή πειθαρχία να σηκώνομαι στις 5.00 το πρωϊ και να κοιμάμαι στις 3.00 τη νύχτα για να μπορέσω να τελειώσω ένα έργο. Κάποιος φίλος μου είχε πει ότι πρέπει να πάρω τρεις συντάξεις, γιατί κάνω τρεις – τέσσερις δουλειές μαζί. Αλλά δεν έχω πάρει ακόμα καμία. Δεν είναι φιλοδοξία, είναι ανάγκη να δουλεύω, αλλά ο χρόνος γράφει. Είμαι 70 ετών και πάνω στη σκηνή νιώθω 30 ή 40. Αν αφήσω τη σκηνή, θα είμαι γέρος.

Σε ποια θέματα επιμένετε να κάνετε του κεφαλιού σας;

Όταν ήμουν 12 ετών είχα ένα επεισόδιο με το δάσκαλό μου στην έκτη δημοτικού, που θυμάμαι ακόμα. Ήταν τέλη του 50 στην Πάτρα, όπου μετά τον εμφύλιο η κατάσταση ήταν μονόπαντη. Οι αριστεροί που έμειναν στην Ελλάδα τράβαγαν τα πάνδεινα. Ήταν δύσκολη εποχή. Ο δάσκαλος μας, που ήταν δεξιός, μας ρώτησε τι θα ψηφίσουν οι γονείς μας στις εκλογές για τη δημαρχία της Πάτρας. Όλοι πλην εμού απάντησαν τον δεξιό και τον κεντρώο υποψήφιο, ενώ εγώ τον αριστερό. Και ο δάσκαλος μου είπε «Θάνο, φίλησέ μου το χέρι και ζήτα μου συγγνώμη». Δεν δέχτηκα και για τιμωρία έκανα το γύρο του σχολείου 37 φορές, όσες φορές αρνήθηκα στο δάσκαλο να του πω «συγγνώμη». Την τελευταία φορά δεν μπήκα στην τάξη και γύρισα στο σπίτι μου. Αυτό το χαρακτηριστικό δεν το έχω αλλάξει από τότε. Δεν έχω κάνει πίσω σε τίποτα που δεν πίστευα για να πετύχω κάτι άλλο.

Τι κερδίσατε από τη μουσική;

Τη μεγαλύτερη ευτυχία. Κέρδισα την προσωπική μου ουτοπία, αυτήν που όλοι έχουμε ανάγκη. Αυτή η ουτοπία με υποχρεώνει να πηγαίνω μπροστά. Αν ξαφνικά έλεγα «δεν μπορώ», θα κόλλαγα σε μια βάρβαρη πραγματικότητα. Το λέω και στους νέους αυτό. Ο Καββαδίας λέει «λυπήσου αυτούς που δεν ονειρεύονται».

Έχετε τραγουδήσει τον έρωτα με υπέροχο τρόπο. Για εσάς τι είναι ο έρωτας;

Τον έχω ζήσει υπέροχα. Είναι κινητήρια δύναμη για μένα. Η φύση του ανθρώπου δεν είναι να καταπιέζεται, αλλά να αυτοπραγματώνεται μέσω του έρωτα. Είμαι τυχερός γιατί με τη γυναίκα μου είμαστε ερωτευμένοι επί 24 χρόνια. Βιώνουμε με εξαιρετικό τρόπο την καθημερινότητά μας.

Θα θέλατε σήμερα να ξαναγίνετε Υπουργός Πολιτισμού;

Όταν έφυγα το 1996 από Υπουργός Πολιτισμού έκανα δήλωση, ότι ποτέ ξανά δεν θα επιστρέψω σε αυτή τη θέση. Γιατί μια φορά βγήκα για τρία χρόνια από τη μουσική και δυσκολεύτηκα πάρα πολύ να ξαναμπώ. Η μουσική είναι μια ερωμένη τρομακτικά ζηλόφθονων. Δεν μπορείς να της κάνεις απιστίες. Με συγχώρεσε μια φορά, δεύτερη δεν νομίζω. Από τότε μου το έχουν ξαναπροτείνει τέσσερις φορές και αρνήθηκα σε όλες.

Η πίπα είναι το σήμα κατατεθέν σας;

Έχω 150 πίπες επειδή καπνίζω συνέχεια. Δεν είμαι συλλέκτης, τις έχω επειδή το ξύλο κάθε πίπας πρέπει να ξεκουράζεται για 10 μέρες όταν την κανπίζεις για μισή ώρα. Την ξεκίνησα μικρός, στα 34 μου, επειδή το χαρτί του τσιγάρου μου πείραξε το ένα νεύρο του αριστερού ματιού μου. Και επειδή κάπνιζα πολύ, έπρεπε να κόψω το τσιγάρο και να διαλέξω πούρο ή πίπα.

INFO

Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2017

ΩΔΕΙΟ ΗΡΩΔΟΥ ΑΤΤΙΚΟΥ - Τρίτη 13 Ιουνίου

Θάνος Μικρούτσικος - «Τα πιο ωραία μου τραγούδια θα σου πω»

Τραγουδούν οι Γιάννης Κότσιρας, Μίλτος Πασχαλίδης, Χρήστος Θηβαίος, Κώστας Θωμαΐδης, Μαριάννα Πολυχρονίδη, 

Εισιτήρια: Άνω Διάζωμα: 10 ευρώ, Ζώνη Γ: 14 ευρώ, Ζώνη Β: 21 ευρώ, Ζώνη Α: 28 ευρώ, Ζώνη VIP: 35-50 ευρώ

Προπώληση Εισιτηρίων: 

Greekfestival.gr, 210 32 72 000,

Κεντρικά
Πανεπιστημίου 39 (εντός στοάς Πεσμαζόγλου)
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα - Παρασκευή: 9:00 - 17:00, Σάββατο: 9:00 - 15:00

Ωδείο Ηρώδου Αττικού: Πεζόδρομος Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Μακρυγιάννη
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά: 9:00 - 14:00 και 18:00 - 21:00

Επίσης στα Καταστήματα RELOAD και στα Βιβλιοπωλεία Ευριπίδης