Το κατώφλι του Προεδρικού Μεγάρου, προκειμένου να συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, πέρασε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ, στις 5.30 το απόγευμα της Κυριακής.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επισήμανε ότι υποδέχεται τον Φρανκ Βάλτερ Σταινμάγερ σε μία εξαιρετικά κρίσιμη ημέρα για την Ευρώπη, τονίζοντας ότι έχει συμβάλει τα μέγιστα στο κύρος και στην συνοχή της Ευρώπης.

"Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι εμείς, οι Έλληνες, ακολουθούμε αυτήν ακριβώς την πορεία. Παρά τις τεράστιες θυσίες του Ελληνικού Λαού παραμένουμε πιστοί στην Ευρωπαϊκή μας πορεία, στο Ευρωπαϊκό Ιδεώδες το οποίο υπερασπιζόμαστε και το αποδεικνύουμε καθημερινά, ακόμα και τώρα, στα θέματα που αφορούν την δική σας αρμοδιότητα. Διότι, ακόμα και τα ζητήματά μας, τα εθνικά μας θέματα, τα έχουμε θέσει σ’ ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ξέρουμε καλά δηλαδή ότι υπερασπιζόμενοι τις ελληνικές θέσεις, υπερασπιζόμαστε την ίδια την Ευρώπη" είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παυλόπουλος και πρόσθεσε:

"Πρς αυτήν την κατεύθυνση θα ήθελα να σας φέρω δύο και μόνον παραδείγματα και γνωρίζω πολύ καλά από την μέχρι τώρα θέση σας ότι συμφωνείτε. Υπερασπιζόμαστε την απαρέγκλιτη τήρηση της Συνθήκης της Λωζάννης όχι μόνον γιατί η Συνθήκη αυτή καθορίζει τα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία, αλλά γιατί καθορίζει κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όταν εμείς οι Έλληνες ζητάμε εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάννης ξέρουμε πολύ καλά ότι εκτός από τα δικά μας σύνορα, έχουμε χρέος να υπερασπισθούμε και τα σύνορα της Ευρώπης".

«Οι συμφωνίες για τα σύνορα, όπως η συμφωνία της Συνθήκης της Λωζάννης δεν νοείται να αμφισβητούνται», τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ κατά τη συνάντηση του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο.

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις για το Κυπριακό ο κ. Σταϊνμάγερ σημείωσε ότι «ευελπιστώ ότι θα βρεθούν δημιουργικές και εποικοδομητικές λύσεις για τα ανοιχτά ζητήματα. Νομίζω ότι μια τέτοια συνεννόηση θα έχει θετικές επιπτώσεις στις ελληνοτουρκικές και ευρωτουρκικές σχέσεις».

Αναλυτικά οι δήλωσεις:

Προκόπης Παυλόπουλος: Κύριε Yπουργέ, σας καλωσορίζω στην Αθήνα και στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Και θέλω να επισημάνω ότι σας υποδεχόμασθε εδώ σε μία εξαιρετικά κρίσιμη ημέρα για την Ευρώπη. Γνωρίζουμε όλοι ποια είναι η κρίση που αντιμετωπίζουμε. Και το λέγω αυτό γιατί στο πρόσωπό σας εμείς, οι Έλληνες και όχι μόνο, βλέπουμε μια κορυφαία ευρωπαϊκή προσωπικότητα. Είσθε ένας κορυφαίος Ευρωπαίος πολιτικός και έχετε συμβάλει τα μέγιστα στο κύρος και στην συνοχή της Ευρώπης. Αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε όλοι. Και είναι εξαιρετικά χρήσιμο τούτες τις ώρες, γιατί είμαστε βέβαιοι ότι θα συνεχίσετε να εργάζεσθε προς αυτήν την κατεύθυνση με την ίδια επιμονή και την ίδια αποτελεσματικότητα.

Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι εμείς, οι Έλληνες, ακολουθούμε αυτήν ακριβώς την πορεία. Παρά τις τεράστιες θυσίες του Ελληνικού Λαού παραμένουμε πιστοί στην Ευρωπαϊκή μας πορεία, στο Ευρωπαϊκό Ιδεώδες το οποίο υπερασπιζόμαστε και το αποδεικνύουμε καθημερινά, ακόμα και τώρα, στα θέματα που αφορούν την δική σας αρμοδιότητα. Διότι, ακόμα και τα ζητήματά μας, τα εθνικά μας θέματα, τα έχουμε θέσει σ’ ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ξέρουμε καλά δηλαδή ότι υπερασπιζόμενοι τις ελληνικές θέσεις, υπερασπιζόμαστε την ίδια την Ευρώπη.

Και προς αυτήν την κατεύθυνση θα ήθελα να σας φέρω δύο και μόνον παραδείγματα και γνωρίζω πολύ καλά από την μέχρι τώρα θέση σας ότι συμφωνείτε. Υπερασπιζόμαστε την απαρέγκλιτη τήρηση της Συνθήκης της Λωζάννης όχι μόνον γιατί η Συνθήκη αυτή καθορίζει τα σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία, αλλά γιατί καθορίζει κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όταν εμείς οι Έλληνες ζητάμε εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάννης ξέρουμε πολύ καλά ότι εκτός από τα δικά μας σύνορα, έχουμε χρέος να υπερασπισθούμε και τα σύνορα της Ευρώπης.

Όπως επίσης και στο Κυπριακό, το οποίο βεβαίως είναι διεθνές και ευρωπαϊκό ζήτημα, όταν εμείς λέμε ότι η κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας ως Κράτους-Μέλους της ΕΕ δεν μπορεί να είναι ακέραιη αν υπάρχουν στρατεύματα κατοχής και εγγυήσεις, αυτό το ενστερνιζόμαστε γιατί η έννοια της κυριαρχίας προκύπτει μέσα από το ίδιο το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Στη Συνθήκη της ΕΕ, το άρθρο 4 παρ.2, καθορίζει επακριβώς την έννοια της κυριαρχίας. Και η κυριαρχία αυτή δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί πλήρης, κατά το ίδιο το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, αν έχουμε είτε εγγυήσεις είτε στρατεύματα κατοχής.

Και χαίρομαι γιατί εσείς το επισημάνατε αυτό με βάση την εμπειρία της Γερμανίας. Ξέρετε πολύ καλά ότι στην Γερμανία, όταν ενοποιήθηκε, θεωρήθηκε ολοκληρωμένη η ενοποίησή της όταν πια είχαν αποχωρήσει τα στρατεύματα κατοχής. Γιατί αυτό είναι προϋπόθεση που προκύπτει από το πρωτογενές Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Αυτή τη γραμμή ακολουθούμε, λέγοντας και κάτι άλλο: Ότι αν αποδεχόμασταν μια Κύπρο με μειωμένη κυριαρχία, θα δημιουργούσαμε ένα προηγούμενο για Ευρωπαϊκό Κράτος που θα σήμαινε ότι και σε άλλες περιπτώσεις θα ήταν εφικτό να ανεχθούμε μειωμένη κυριαρχία. Κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο. Και αυτό δεν αφορά μόνον την Κύπρο και την Ελλάδα, αφορά ολόκληρη την Ευρώπη. Γι’αυτό σας είπα ότι υπερασπιζόμαστε την Ελλάδα, την Κύπρο, γιατί με τον τρόπο αυτό υπερασπιζόμαστε και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα Κράτη-Μέλη της.

Τέλος, θέλω να επισημάνω ότι εμείς τείνουμε χείρα φιλίας στην Τουρκία. Θέλω να γνωρίζετε – και το λέγω ειλικρινά – ότι εμείς, οι Έλληνες, θέλουμε μια Τουρκία δημοκρατική, θέλουμε μια Τουρκία ευημερούσα, μια Τουρκία η οποία έχει ευρωπαϊκή προοπτική. Γι’αυτό και σε κάθε περίπτωση που συνάντησε δυσκολίες η Τουρκία, με τελευταίο παράδειγμα το πραξικόπημα, εμείς στηρίξαμε την συνταγματική νομιμότητα στην Τουρκία. Ευνοούμε, το τονίζω, την ευρωπαϊκή της προοπτική. Είμαστε άλλωστε, όπως συνηθίζω να λέγω, ‘η πόρτα και το παράθυρο’ της Τουρκίας προς την ΕΕ, προς την Δύση γενικότερα. Αλλά αυτό προϋποθέτει από την πλευρά της Τουρκίας για να γίνει πράξη μια πλήρη, ειλικρινή και έμπρακτη απόδειξη του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου στο σύνολό του και του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Αν αυτό δεν συμβαίνει, τότε δεν είναι δυνατό να χτισθεί φιλία. Ξέρετε, οι φιλίες χτίζονται πάνω στην ειλικρινή βάση του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Εμείς το εννοούμε αυτό και είμαστε εδώ να ζήσουμε ως καλοί γείτονες με την Τουρκία. Αλλά είμαστε εδώ επίσης, αν χρειασθεί, να υπερασπισθούμε και τα εθνικά μας θέματα που, όπως είπα πριν, είναι και θέματα της Ευρώπης.

Καλωσορίσατε και πάλι. Ευχαριστούμε για ό,τι έχετε κάνει στο παρελθόν για την πορεία της Ελλάδας – γιατί ξέρω ότι έχετε κάνει πολλά – και προσδοκούμε να συνεχίσετε την πορεία την οποίαν έχετε, δίνοντας το παράδειγμα και σε άλλους σε ό,τι αφορά την πίστη στο ευρωπαϊκό ιδεώδες και στην ευρωπαϊκή συνέχεια.

 Dr F.W.STEINMEIER (από ανεπίσημη μετάφραση): Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε, για την πολύ θερμή και φιλική σας υποδοχή. Χαίρομαι πάρα πολύ που σήμερα είχαμε την ευκαιρία να αποκομίσουμε διάφορες εντυπώσεις μαζί με τον ομόλογό μου κ.Κοτζιά. Όχι μόνον είχαμε πολιτικές συζητήσεις στην Αθήνα, ξεκινήσαμε στη Θεσσαλονίκη με ένα διαφορετικό πρόγραμμα που είχαμε την ευκαιρία να φωτίσουμε κάποιες πτυχές της ιστορίας που έχουν και τραγικό χαρακτήρα, μια ιστορία όμως που συνδέει τις δύο χώρες μας. Όπως επίσης είχαμε την ευκαιρία να δούμε μία Έκθεση, γιατί πιστεύουμε και οι δύο ότι μόνον όποιος κοιτάζει πίσω στην ιστορία του, μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και το μέλλον.

Και τώρα βεβαίως, βρισκόμαστε εδώ στην Αθήνα για να ξεκινήσουμε τις συνομιλίες μας και ξεκινούμε τη συνομιλία τώρα μαζί σας. Γνωρίζουμε ωστόσο ότι τα μάτια όλου του κόσμου και των δημοσιογράφων είναι λιγότερο στραμμένα προς το Βερολίνο και την Αθήνα σήμερα και περισσότερο προς την Βιέννη και την Ρώμη.

Νομίζω ότι περιγράψατε πολύ επιτυχημένα την κατάσταση που επικρατεί στην Ευρώπη. Η Ευρώπη έχει αλλάξει, όπως και η κατάσταση της ασφάλειας επίσης στην Ευρώπη έχει αλλάξει, τουλάχιστον από την προσάρτιση της Κριμαίας και μετά και από τότε που έχουμε και πόλεμο και ειρήνη στην Ευρώπη έχουν αρκετά πράγματα αλλάξει. Έχει αλλάξει η εσωτερική κατάσταση της Ευρώπης, τουλάχιστον από την απόφαση του Brexit και μετά και έχουμε αυξανόμενες πιέσεις από λαϊκιστικές και εθνικιστικές δυνάμεις και κινήματα. Από το Brexit και μετά λοιπόν, είναι εμφανές ότι πρέπει να γίνει μια προσπάθεια για περισσότερη συνένωση των δυνάμεων στην Ευρώπη.

Μέσα σ’αυτήν την πολύ ιδιαίτερη κατάσταση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, μέσα σ’αυτήν την κρίση, θα λέγαμε, χρειαζόμαστε επειγόντως και κάποια καλή είδηση. Και υπό την έννοια αυτή παρακολουθώ με ενδιαφέρον τις εξελίξεις και από την Βιέννη και από την Ρώμη, ευχόμενος ότι θα υπάρξει ένας αέρας ανανέωσης στην Ευρώπη και περιμένω με μεγάλη ανυπομονησία να δω ποια θα είναι τα αποτελέσματα και στις δύο χώρες. Όμως, δεν καλλιεργώ και αυταπάτες. Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα από τις εκλογές στις δύο χώρες σήμερα είναι σαφές ότι χρειαζόμαστε την σταθεροποίηση στην Ευρώπη των 27, εφόσον δεν θα έχουμε το Ηνωμένο Βασίλειο πια στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Και για να υπάρξει σταθεροποίηση θα χρειασθεί πολλή δουλειά. Χαίρομαι όμως που στην περίπτωση της Ελλάδας, έχουμε έναν στενό εταίρο με τον οποίο μπορούμε να συνεργασθούμε στενά και πολύ καλά.

Χαίρομαι πολύ που αναφερθήκατε στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, κύριε Πρόεδρε. Εγώ ο ίδιος έχω τακτικές συζητήσεις με τον Ειδικό Απεσταλμένο, κ.Έιντε, στο παρελθόν. Αλλά και σήμερα το πρωί, πριν φύγω από την Γερμανία, είχα μια συνομιλία μαζί του. Έχω την εντύπωση ότι σε μία μακρά πορεία πολλές φορές τα τελευταία μέτρα εμφανίζουν περισσότερα εμπόδια, τα οποία καλείται κανείς να υπερπηδήσει. Και απ’ό,τι φάνηκε την περασμένη εβδομάδα υπήρχαν αποκλίνουσες πορείες ως προς τις θέσεις των δύο πλευρών και ωστόσο, αυτό το Σαββατοκύριακο, φάνηκαν οι δύο πλευρές να έχουν την βούληση να έρθουν και πάλι πιο κοντά και να υπάρξει και ένας οδικός χάρτης, ο οποίος θα μας οδηγήσει τους επόμενους μήνες.

Ο τρόπος που το βλέπω εγώ είναι ότι έχουν διανύσει μια μακρά πορεία και οι δύο πλευρές, όλες οι πλευρές και ποτέ δεν βρέθηκαν τόσο κοντά όσο τώρα η μία προς την άλλη. Όταν λοιπόν φθάνει κανείς σε ένα τέτοιο σημείο δεν θα πρέπει να φοβάται να διανύσει και τα τελευταία αυτά λίγα μέτρα. Ευελπιστώ ότι θα βρεθούν εποικοδομητικές λύσεις για τα τελευταία ζητήματα, που ακόμα παραμένουν ανοιχτά. Γνωρίζω ότι η Ελλάδα επιθυμεί την επίλυση αυτού του ζητήματος που διαρκεί εδώ και δεκαετίες και για όλους όσοι παρακολουθούν το Κυπριακό απέξω, θα είναι ένα θετικό σημάδι για όλη την Ευρώπη.

Νομίζω ότι μια τέτοια συνεννόηση στο θέμα του Κυπριακού θα έχει θετικές επιπτώσεις και στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας, ίσως και στις σχέσεις Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γνωρίζετε ποια είναι η θέση μου ως προς την Συνθήκη της Λωζάννης. Γνωρίζετε ότι έχω πει επανειλημμένα ότι οι συμφωνίες που έχουν πραγματοποιηθεί στο παρελθόν και τα σύνορα που έχουν καθορισθεί στο παρελθόν, δεν νοείται να αμφισβητούνται.

Τελειώνοντας, είμαι βέβαιος ότι σήμερα το βράδυ θα έχουμε πολλαπλές ευκαιρίες να ανταλλάξουμε απόψεις με τον ομόλογό μου κ.Κοτζιά σχετικά με όλα τα ζητήματα κρίσεων στην Ευρώπη, μεταξύ άλλων και τι σημαίνουν όλες αυτές οι εξελίξεις στην Ευρώπη ως προς τις κινήσεις τις προσφυγικές, που αφορούν και τη Γερμανία και την Ελλάδα. Αλλά σίγουρα θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και για διμερή θέματα που αφορούν πολλούς τομείς πολιτικής και χαίρομαι που τις τελευταίες εβδομάδες είχαμε τη δυνατότητα να εκπονήσουμε ένα σχέδιο για το μέλλον, που αφορά πολλούς διαφορετικούς τομείς πολιτικής και το οποίο θα αποτελέσει και τη βάση για τη σύσφιγξη των σχέσεων μεταξύ μας.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε τη συζήτηση αυτή, αλλά και για το ότι σας ‘ταλαιπωρήσαμε’ μία Κυριακή απόγευμα.


ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Θα ήθελα να ξέρετε ότι εδώ και καιρό, από την πρώτη ημέρα που βρέθηκα εδώ, δεν υπάρχουν ούτε Σάββατα ούτε Κυριακές. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη περίοδο. Όλοι στην Ελλάδα, όλες οι πολιτικές δυνάμεις και εγώ, εργαζόμαστε νυχθημερόν. Να έχετε εμπιστοσύνη σε μας, τους Έλληνες, ότι θα τα καταφέρουμε.-