ΕΛ.ΤΑ., ΗΛΠΑΠ, ΗΣΑΠ, ΟΣΕ είναι οι λέξεις µε τις οποίες ξεκινούσε ένα τραγούδι του Τζίµη Πανούση, γραµµένο τη δεκαετία του 1980. Σε αυτό παραθέτει µια σειρά από αρκτικόλεξα, πολλά εκ των οποίων χρησιµοποιούνται ακόµη. Πρόκειται για τις ονοµασίες δηµοσίων οργανισµών, που γιγαντώθηκαν µετά τον πόλεµο, ακολουθώντας τη γενική πρόοδο της χώρας.

Αυτά τα αρκτικόλεξα απέκτησαν µια επιπλέον ιερότητα µετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, καθώς πραγµατοποιήθηκαν σε αυτούς χιλιάδες διορισµοί «ηµετέρων», γεγονός που κατέστησε πανίσχυρους όχι µόνο τους οργανισµούς, αλλά και τα συνδικάτα τους µε τους επικεφαλής τους. Γι’ αυτό και, όταν χρειάστηκε αυτές οι εταιρείες να προσαρµοστούν στην εποχή τους, συνάντησαν ισχυρές αντιστάσεις. Τις τελευταίες ηµέρες ήταν τα ΕΛ.ΤΑ. που βρέθηκαν στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας, αλλά η σύγχρονη πολιτική Ιστορία είναι γεµάτη µε οργανισµούς του ∆ηµοσίου που πέρασαν µε µεγάλες αναταράξεις σε νέα εποχή. Στον ΟΤΕ αποδίδουν πολλοί την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη τον Σεπτέµβριο του 1993, αφού είχαν προηγηθεί καταλήψεις στο Μέγαρο του ΟΤΕ και µεγάλες διαδηλώσεις µε σύνθηµα «Τον ΟΤΕ ποτέ».

Η είσοδος στρατηγικού επενδυτή στον ΟΤΕ καθυστέρησε 16 χρόνια και έγινε αφού είχε περάσει η χρυσή περίοδος για τις τηλεπικοινωνίες. Αντίστοιχες αναταράξεις προκάλεσε το 2007 η πώληση της κρατικής Ολυµπιακής, που είχε φτάσει να κοστίζει ηµερησίως ένα εκατοµµύριο ευρώ στους Ελληνες πολίτες. Παρά την κινδυνολογία για κατάρρευση του τουρισµού, αυτός «απογειώθηκε» µε τις ιδιωτικές εταιρείες που υποκατέστησαν την Ο.Α., τα εισιτήρια έγιναν φθηνότερα λόγω ανταγωνισµού και, κυρίως, οι φορολογούµενοι έπαψαν να πληρώνουν από την τσέπη τους για τη λειτουργία µιας εταιρείας µε κακές υπηρεσίες. Πιο εντυπωσιακή ήταν η άνοδος της ∆ΕΗ τα τελευταία έξι χρόνια, τη θλιβερή κατάσταση της οποίας το 2019 περιγράφει ο Αλέξης Πατέλης στο βιβλίο του «Η µεγάλη επιστροφή», που κυκλοφόρησε πρόσφατα. Σήµερα αποτελεί το µεγαλύτερο success story της θητείας του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ενα µεγάλο, ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελεί η ΕΡΤ, η οποία έπειτα από πολλές περιπέτειες κατάφερε τα τελευταία χρόνια να προσθέσει υπηρεσίες και να περάσει σε νέα εποχή. Τρία αρκτικόλεξα που καθυστέρησαν να µας απασχολήσουν ήταν ο ΟΣΕ, η ΕΥ∆ΑΠ και τα ΕΛ.ΤΑ.

Ο πρώτος στιγµατίστηκε από το πολύνεκρο δυστύχηµα των Τεµπών και συνεχίζει να αντιµετωπίζει σηµαντικά προβλήµατα στο δίκτυό του. Η ΕΥ∆ΑΠ έκλεισε τα 100 χρόνια λειτουργίας της και καλείται να επεκταθεί σε νέες περιοχές, πέραν της Αττικής. Τα ΕΛ.ΤΑ., που, όπως η ΕΥ∆ΑΠ, πέρασαν στο Υπερταµείο, βρίσκονται χωρίς αµφιβολία σε σηµείο καµπής. Το κλείσιµο των υποκαταστηµάτων τους καθίσταται πιο επώδυνο για τις τοπικές κοινωνίες, καθώς έρχεται µετά το κλείσιµο σχολείων, Εφοριών, Αστυνοµικών Τµηµάτων και τραπεζών, από το 2010 και µετά. Για κάποιους, το ταχυδροµείο είναι το «τελευταίο οχυρό». Οι εποχές όµως αλλάζουν. Ο Τζίµης Πανούσης δεν βρίσκεται πια στη ζωή, ο Καραµπελιάς, που αναφέρεται στο κοµµάτι ως αναρχικός, έχει αλλάξει πολιτική ρότα. Οι άλλοτε ∆ΕΚΟ έχουν βγει από τα οχυρά τους και δίνουν µάχες στο ξέφωτο του ανταγωνισµού.

Τα αρκτικόλεξα έχασαν την παλιά ιερότητά τους, αυτήν που τα ήθελε να υπάρχουν προς όφελος του κράτους, των εργαζοµένων τους ή των εκάστοτε «Γκρούεζων», καλούνται να βρουν τη δική τους θέση στον ανταγωνισµό, όπως έκαναν ήδη ΟΤΕ, ∆ΕΗ και σε έναν βαθµό η ΕΡΤ. Να λειτουργήσουν προς όφελος του καταναλωτή των υπηρεσιών τους.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά