Η συζήτηση που ανοίγει στη βάση της είναι ανοίκεια για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Επίσης, αντιπαραγωγική, αντικοινωνική και, προπάντων, χωρίς ορίζοντα ρεαλισµού. Ξεκινά από τη ∆ανία, µια από τις ευρωπαϊκές χώρες όπου οι κοινωνικές έρευνες δείχνουν ότι οι περισσότεροι κάτοικοί της δηλώνουν ευτυχισµένοι. Προβάλλεται, δηλαδή, από τα διεθνή µίντια ως «παράδεισος» από πλευράς συνθηκών ζωής και καθηµερινότητας. Σε αυτή τη χώρα προέκυψε πρόταση νόµου όπου προβλέπεται ότι οι πολίτες της, το µακρινό 2040, θα συνταξιοδοτούνται στα 70 χρόνια ζωής τους. Σήµερα το όριο συνταξιοδότησης στη ∆ανία βρίσκεται στα 67 χρόνια, όπως και στην Ελλάδα µετά την εποχή των Μνηµονίων. Η δικαιολογητική βάση της περαιτέρω επέκτασης στην ευτυχισµένη αυτή χώρα του ευρωπαϊκού Βορρά βρίσκεται στα γνωστά: αυξάνεται το προσδόκιµο ζωής, κινδυνεύει η ευστάθεια των ασφαλιστικών ταµείων, την παράλογη αυτή επέκταση του εργασιακού βίου την υπαγορεύουν οι αναλογιστικές µελέτες.

Στη ∆ανία ελήφθη µια τέτοια απόφαση, έστω µε σηµαντικές αντιδράσεις, γιατί ακολουθείται µια µαθηµατικού-στατιστικού τύπου λογική, ότι η πραγµατικότητα στον πλανήτη θα είναι ευθύγραµµη µε ορίζοντα το αρκετά µακρινό 2040. ∆εν λαµβάνεται υπόψη από την εκεί «κοντόφθαλµη» τεχνοκρατία η δυναµική πραγµατικότητα µε την αναβάθµιση των τεχνολογιών και τα εργαλεία που συνδέουν την Τεχνητή Νοηµοσύνη µε τη ροµποτική. Αλλά όλα αντιµετωπίζονται περιοριστικά και αξιωµατικά στη βάση ότι ο µέσος όρος ζωής των κατοίκων της υπερβαίνει τα 81 έτη. Αρα, είναι λογικό, κατά τη γνώµη τους, ότι ένας άνθρωπος µπορεί και πρέπει να εργάζεται µέχρι τα 70 έτη. Οι προσεγγίσεις αυτές της Κοπεγχάγης µοιάζουν µε «παγίδα» για τη φιλοσοφία και τον τρόπο σκέψης που πρέπει να αναπτυχθεί από τις κρατικές οντότητες, τις κοινωνικές δυνάµεις και τα κινήµατα των διανοουµένων.

Πολύ πριν από το 2040, ουσιαστικά στα όρια του 2030, αναπτύσσονται εργαλεία, µηχανές και παραγωγική διαδικασία που µπορούν να φέρουν κέρδη και οικονοµικά αποθέµατα χωρίς να προαπαιτείται ανθρώπινη εργασία και εµπλοκή. Θα προκύψουν, ήδη χτίζονται, αυτοµατοποιηµένα εργοστάσια µε ροµπότ, υπηρεσίες και εκα τοντάδες επαγγέλµατα που λειτουργούν µε πολύ περιορισµένη τη συµµετοχή ανθρώπων. Στη φιλοσοφική διάσταση της εξέλιξης αυτής, που συνδυάζει τις πρακτικές εφαρµογές της Τεχνητής Νοηµοσύνης µε τη ροµποτική, θα µπορούσε µε άνεση να προκύψει δοµική αναθεώρηση των όσων έχει προσεγγίσει τόσο ο φιλελευθερισµός όσο και ο σοσιαλισµός, όλων των διαφορετικών σχολών τους, ως προς τον καπιταλισµό, την ιδιοκτησία και την κίνηση του χρήµατος. Ουσιαστικά, µέσα στην επόµενη δεκαετία η ανθρωπότητα θα αποκτήσει µια νοµιµο ποιηµένη «δουλεία». ∆εν θα εκµεταλλεύονται οι ιδιοκτήτες των µέσων παραγωγής πλέον ανθρώπους, ούτε θα έχουν το κέρδος από την εργασία τους. ∆εν θα χρειάζονται οι µαζικοί εργαζόµενοι για την παραγωγή του πλούτου και των υπεραξιών και την ανάπτυξη του ανταγωνισµού. Θα δουλεύουν οι µηχανές.

Τα ροµπότ, µε τις προδιαγραφές αναπτυσσόµενης νοηµοσύνης µε τις οποίες θα έχουν προγραµµατισθεί. Θα πολεµούν τα ροµπότ, θα πηγαίνουν σε άλλους πλανήτες και θα φέρνουν πρώτες ύλες που θα λείπουν από τον δικό µας πλανήτη τα ροµπότ. Αυτά δεν αρρωσταίνουν, δεν κουράζονται, δεν βαριούνται, δεν έχουν εξατοµικευµένα συναισθήµατα, όπως οι άνθρωποι. Και τελικά δεν συνταξιοδοτούνται, αλλά αποσύρονται, σύµφωνα µε την ηµεροµηνία λήξης που έχει προδιαγραφεί από την κατασκευή τους. Αυτή η προοπτική θα έχει ως αποτέλεσµα να καταρρεύσουν όλα όσα γνωρίζουµε και σε όσα πιστεύουµε στη βάση της µισθωτής εργασίας, της διαµόρφωσης των κοινωνικών τάξεων, της ανάγκης υπέρβασης της υπερεκµετάλλευσης. Ολος ο τεχνικός πολιτισµός που αναπτύχθηκε από τον 18ο 19ο αιώνα και εντεύθεν θα βρει τα όριά του. Το ίδιο και η τεχνοκρατία που κυριάρχησε. Γιατί τα ροµπότ είναι καλύτεροι τεχνοκράτες από τους ανθρώπους. Θα µείνουν κάποιες έννοιες, όπως το ποιοι κατέχουν τα µέσα παραγωγής. Στη συγκεκριµένη περίπτωση, τις τεχνολογίες των ροµπότ, αλλά και τα ροµπότ ως όγκο ιδιοκτησίας.

Για την «αίρεση» στην οποία ενδεχοµένως εντάσσεται ο Ελον Μασκ και άλλοι της παγκόσµιας Big4, οι άνθρωποι στον κόσµο ως είδος θα ξεπερασθούν όπως κάποτε τα µαµούθ και οι δεινόσαυροι. Η µετάβαση, όµως, δεν θα είναι τόσο προβλέψιµη. Θα υπάρ ξουν συγκρούσεις και συσχετισµοί µεταξύ της ιδιοκτησίας των κρατών, των εταιρει ών και των νέων κοινωνικών δοµών. Τότε που η διάχυση του πλούτου θα είναι κρα τικό επίδοµα ή εταιρική προσφορά. Πέραν αυτού, χρειάζεται µια νέα φιλοσοφία ή φι λοσοφίες για τη ζωή στον πλανήτη των ανθρώπων. Χωρίς τη µισθωτή εργασία και την καθηµερινότητα υποχρεώσεων και ηθικής όπως τη γνωρίζουµε. Απέναντι σε αυτή την επερχόµενη εποχή, µοιάζει µε «παγίδα» αποπροσανατολισµού η ρύθµιση των ∆ανών για κατώφλι συνταξιοδότησης στα 70 έτη. Τα ασφαλιστικά ταµεία τότε δεν θα βασίζουν την κεφαλαιοποίησή τους στην εργασία των ανθρώπων, αλλά στα µερίδια ιδιοκτησίας, στη βάση των αποθεµατικών τους επί των ροµπότ.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά