Τι συνέβη προ ολίγων ηµερών; 19 µη επανδρωµένα αεροσκάφη της Ρωσίας διήλθαν του εναέριου χώρου της Πολωνίας. Η Βαρσοβία απάντησε µε επίκληση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, σήκωσε µαχητικά αεροπλάνα, τύπου F-16 και F-35 ακόµη για να τα καταρρίψει και δηµιουργήθηκαν συνθήκες -στην καλύτερη περίπτωση- Ψυχρού Πολέµου απέναντι στη Μόσχα στο πεδίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την πλευρά της η Ρωσία απάντησε ότι κανέναν σκοπό δεν είχε να παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Πολωνίας και του ΝΑΤΟ. Ότι οργανώνονταν κοινοποιηµένες στρατιωτικές ασκήσεις µε τη Λευκορωσία και για κάποιον αδιόρατο λόγο χάθηκε ο έλεγχος των drones που διήλθαν τελικά τον εναέριο χώρο της Πολωνίας. Πέραν από το άρωµα προβοκάτσιας που άφησε η Μόσχα για τη στάση της Βαρσοβίας, διακινούνται πληροφορίες παρασκηνίου σύµφωνα µε τις οποίες η Λευκορωσία ενηµέρωσε την κυβέρνηση της Πολωνίας για την απώλεια ελέγχου των µη επανδρωµένων πριν αυτά παραβιάσουν τον εναέριο χώρο της. Σε ένα πρώτο επίπεδο λοιπόν έχουµε αυτές τις ασκήσεις ετοιµότητας και εγρήγορσης από τις αντιµαχόµενες πλευρές, από τη µία η ΕΕ και από την άλλη η Ρωσία, για µια νέα περίοδο Ψυχρού Πολέµου. Αυτό, σύµφωνα µε την αιρετική άποψη, βοηθά την επιχειρηµατολογία απέναντι στους λαούς των κυβερνήσεων της Ένωσης που έχουν αναλάβει την υποχρέωση πλέον απέναντι στην Ουάσινγκτον ως µέλη του ΝΑΤΟ να ανεβάσουν στο 5% του ΑΕΠ τους τις αµυντικές τους δαπάνες, για να κινηθούν κονδύλια του προϋπολογισµού προς την πολεµική οικονοµία πλέον και βιοµηχανία. Η πιο συστηµική άποψη ισχυρίζεται ότι η Ρωσία δοκιµάζει µε τον υβριδικό αυτό τρόπο να τεστάρει το επίπεδο αντίδρασης στο στρατιωτικό επίπεδο της Πολωνίας αλλά και τη συνοχή του ΝΑΤΟ σε τέτοιου τύπου συνθήκες που αφορούν το µέλλον στη Γηραιά ήπειρο. Σε ένα άλλο επίπεδο άρχισε µια άλλη συζήτηση, πιο τεχνική, αλλά χωρίς αµφισβητήσεις ως προς τη σκοπιµότητά της να γίνει, να εξελιχθεί και να παράγει χρήσιµα συµπεράσµατα και κατευθύνσεις που πρέπει να πάρει ο επανεξοπλισµός της Ευρώπης. Το πεδίο αυτό έχει ως αφετηρία το ερώτηµα: είναι δυνατόν να αντιδρούµε µε πανάκριβους εξοπλισµούς όπως τα µαχητικά αεροπλάνα ή πυραυλικά συστήµατα εκατοντάδων εκατοµµυρίων δολαρίων για την αναχαίτιση drones από χαρτί και αφρό αξίας 10.000 δολαρίων έκαστο; Στην Ευρώπη στην παρούσα φάση γίνονται σε όλα τα επίπεδα εθνικά, διακυβερνητικά και κεντρικά, ενωσιακά, συζητήσεις για πανάκριβους εξοπλισµούς σε αέρα, στεριά και θάλασσα που θα πρέπει να σχεδιασθούν ή να µπουν στις γραµµές της µαζικής παραγωγής. Από την άλλη, η εµπειρία των µαχών στην Ουκρανία ή και τη Μέση Ανατολή, ακόµη και η απειλή για τους εµπορικούς στόλους από τους Χούθι δείχνουν ότι ένα µεγάλο µέρος των µαχών που βρίσκονται σε εξέλιξη γίνονται µε µη επανδρωµένα και φτηνά όπλα. Είναι σαν να λέµε ότι θα πολεµήσουµε σε πλήρη θωράκιση τα τόξα των ιθαγενών. Μια ειδικός στην ευρωπαϊκή πολιτική, η Ουρλίκε Φράνκε διερωτάται µιλώντας στο «Politico»: «Τι θα κάνουµε; Θα στέλνουµε F-16 και F-35 κάθε φορά; Αυτό δεν είναι βιώσιµο». Είναι δεδοµένο ότι οι ευρωπαϊκές χώρες αφού είναι πιεσµένες οικονοµικά και δηµοσιονοµικά αν δεν υπολογίσουν σωστά τις σύγχρονες προκλήσεις στο πεδίο, είναι πολύ εύκολο να οδηγηθούν σε χρεοκοπία για τα ευρωπαϊκά όρια των ελλειµµάτων ή σε κοινωνικές εξεγέρσεις διαρκείας και πολιτική αστάθεια µόνιµη, αν δεν λάβουν σοβαρά υπόψη τους τα νέα δεδοµένα απέναντι σε µια υβριδική απειλή πολέµου και µόνον. Ποια είναι η λύση πέραν από τις πανάκριβες αντιπυραυλικές ασπίδες και τους ατσάλινους θόλους ή την προµήθεια εξοπλισµών τελευταίας γενιάς. Κάτι απλό. Μια βαριά βιοµηχανία κατασκευής και εξέλιξης µη επανδρωµένων οπλικών συστηµάτων. Φθηνών και πρακτικών. Η υιοθέτηση ηλεκτρονικών συστηµάτων αναχαίτισης ή αµυντικών όπλων µε λέιζερ που προάγει για παράδειγµα ήδη η Γαλλία. Οι νέοι στρατοί θα χρειασθούν νέα όπλα πέραν από την παραδοσιακή τεχνολογία. Η άµυνα της Ουκρανίας στα ρωσικά drones αυτό διδάσκει. Το ίδιο και η εµπειρία από το πρώτο «πείραµα» σ την Πολωνία.


Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή