Εδώ και λίγες μέρες έχει τεθεί σε πλήρη εφαρμογή ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας. Φιλόδοξος στόχος των δημιουργών του είναι να υπάρχει ουσιαστική μείωση των τροχαίων ατυχημάτων και συνολικότερη ενίσχυση της οδικής ασφάλειας στους ελληνικούς δρόμους. Το πρόβλημα είναι ότι στο παρελθόν παρόμοιες προσπάθειες ήταν επίσης αισιόδοξες στο ξεκίνημά τους αλλά αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές στην πορεία τους στον χρόνο.

Τα στοιχεία μιλάνε δυστυχώς από μόνα τους. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, την περσινή χρονιά είχαμε 665 νεκρούς από τροχαία και έναν σημαντικό αριθμό πολυτραυματιών οι οποίοι κατέληξαν ύστερα από ένα χρονικό διάστημα, μικρότερο ή μεγαλύτερο. Ο αντίστοιχος αριθμός για το 2023 ήταν 646 νεκροί και γυρίζοντας πιο πίσω φαίνεται ότι ο θλιβερός απολογισμός κινείται κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία στα πολύ υψηλά αυτά μεγέθη και μάλιστα κάποια χρόνια ακόμα υψηλότερα (όπως το 2018 με 700 θανάτους). Έχει ενδιαφέρον να δούμε πού βρισκόμαστε πανευρωπαϊκά. Η χώρα μας λοιπόν κατατάσσεται στην έβδομη χειρότερη θέση μεταξύ των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αριθμό θανάτων από τροχαία, Περίπου 60 θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκους, 31% υψηλότερα από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Αναμφίβολα, ο βαθμός επιτυχίας αυτού του εγχειρήματος με τον νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορί ας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συνεπή και μόνιμη επιτήρηση της εφαρμογής του αλλά και από την υπεύθυνη συμπεριφορά των οδηγών και συνολικότερα της κοινωνίας. Αυτονόητο φυσικά ότι για την αποτελεσματική εφαρμογή του νέου ΚΟΚ, είναι απαραίτητη η ενίσχυση της τροχονομικής επιτήρησης. Η παρουσία της Τροχαίας σε όλο και περισσότερα σημεία του οδικού δικτύου, καθώς και η συνέχιση των μπλόκων για ελέγχους -που ήδη έχουν πυκνώσει σημαντικά- μπορούν να αποτρέψουν ολέθριες παραβάσεις και ταυτόχρονα να ενισχύσουν την αίσθηση της ασφάλειας στους πολίτες. Επιπλέον, η επιτάχυνση της διαδικασίας τοποθέτησης και λειτουργίας των καμερών παρακολούθησης είναι κρίσιμη. Η τεχνολογία είναι δεδομένο ότι θα συμβάλει στην άμεση καταγραφή παραβάσεων και στην αποτροπή επικίνδυνων συμπεριφορών καθώς οι ποινές είναι σοβαρές και θα κάνουν κάποιους να το σκεφτούν πολλές φορές όταν παρανομούν οδηγώντας. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα των νέων κανόνων που θεσπίζει ο ΚΟΚ δεν εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την ενίσχυση των μέτρων αστυνομικής φύσεως. Η ατομική ευθύνη κάθε πολίτη είναι πάρα πολύ σημαντική. Η υπεύθυνη οδήγηση, η χρήση ζώνης ασφαλείας και κράνους, η τήρηση των ορίων ταχύτητας και η αποφυγή οδήγησης όταν έχουμε πιει είναι βασικές προϋποθέσεις για ασφαλή οδήγηση. Και φυσικά η σωστή στάθμευση και η αυστηρή τήρηση του κόκκινου και του πορτοκαλί στα φανάρια. Όλα αυτά που σχετίζονται με την προσωπική αίσθηση ευθύνης θα ενισχύσει σε πολύ μεγάλο βαθμό η εισαγωγή του μαθήματος της οδικής ασφά λειας σε όλες τις βαθμίδες της εκ παίδευσης και διαρκώς από την παιδική ηλικία ως την αποφοίτηση από το Λύκειο.

Αν αυτά γίνουν έστω και σταδιακά στην πορεία του χρόνου τότε σίγουρα μπορούμε να καταφέρουμε να μειώσουμε δραστικά δυστυχήματα και ατυχήματα που προκαλούν απώλειες συνανθρώπων μας, ατελείωτο πόνο σε οικογένειες αλλά και μεγάλο οικονομικό κόστος το οποίο είναι προφανώς το τελευταίο που πρέπει να σκεφτόμαστε αλλά δεν είναι αμελητέο. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, το κόστος των τροχαίων στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 2%-3% του ΑΕΠ και περιλαμβάνει τις άμεσες δαπάνες υγείας και αποκατάστασης αλλά και την έμμεση απώλεια παραγωγικότητας.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή