Ενώ για δεκαετίες το όνομα «Βερμούδες» συνδεόταν με εξαφανίσεις πλοίων και ανεξήγητα φαινόμενα, σήμερα οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το αληθινό αίνιγμα βρίσκεται χιλιόμετρα κάτω από τη θάλασσα. Μια πρωτοποριακή έρευνα αποκαλύπτει την ύπαρξη ενός εξαιρετικά παράξενου γεωλογικού στρώματος που δεν μοιάζει με κανένα άλλο στον πλανήτη και εξηγεί γιατί οι Βερμούδες αποτελούν μοναδική εξαίρεση στον Ατλαντικό Ωκεανό.

Διαβάστε: Τρίγωνο των Βερμούδων: Η επιστημονική εξήγηση πίσω από το μυστήριο - Οι καιρικές συνθήκες της περιοχής και η στατιστική αλήθεια

Ανακάλυψη γεωλογικού στρώματος που δεν θα έπρεπε να υπάρχει

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Geophysical Research Letters, ερευνητές εντόπισαν ένα εκπληκτικό στρώμα πετρωμάτων πάχους 20 χιλιομέτρων κάτω από τον ωκεάνιο φλοιό των Βερμούδων. Αυτή η ανακάλυψη αλλάζει όσα γνωρίζαμε για τη γεωλογία της περιοχής, καθώς κανονικά κάτω από τον φλοιό αναμένεται να αρχίζει απευθείας ο μανδύας της Γης.

«Στις Βερμούδες υπάρχει αυτό το επιπλέον στρώμα, τοποθετημένο κάτω από τον φλοιό, μέσα στην τεκτονική πλάκα», εξηγεί ο Γουίλιαμ Φρέιζερ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και σεισμολόγος στο Carnegie Science. Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι τέτοιο πάχος δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ σε παρόμοιο γεωλογικό περιβάλλον παγκοσμίως.

Το παράδοξο του ωκεάνιου υψώματος των Βερμούδων

Το αρχιπέλαγος των Βερμούδων δεν βρίσκεται τυχαία στη μέση του Ατλαντικού. Είναι κατασκευασμένο πάνω σε ένα ωκεάνιο ύψωμα, περιοχή όπου ο ωκεάνιος φλοιός παραμένει σημαντικά ανυψωμένος σε σχέση με τις περιβάλλουσες θαλάσσιες εκτάσεις. Το μεγάλο γεωλογικό παράδοξο είναι η απουσία ενεργής ηφαιστειακής δραστηριότητας που θα δικαιολογούσε αυτή την ανύψωση.

Η τελευταία καταγεγραμμένη ηφαιστειακή έκρηξη στις Βερμούδες χρονολογείται πριν από 31 εκατομμύρια χρόνια. Σε άλλες περιοχές του πλανήτη, όταν σταματά η ηφαιστειακή δράση, το έδαφος σταδιακά καθιζάνει. Στις Βερμούδες όμως, το ύψωμα διατηρείται αμετάβλητο. «Αυτό είναι το πραγματικό μυστήριο», τονίζει ο Φρέιζερ. «Γιατί ο ωκεάνιος πυθμένας δεν έχει καθίσει εδώ και δεκάδες εκατομμύρια χρόνια;», προσθέτει.

Σεισμικά κύματα αποκαλύπτουν τα μυστικά του υπεδάφους

Για να λύσουν αυτό το γεωλογικό αίνιγμα, ο Φρέιζερ και ο συνεργάτης του Τζέφρι Παρκ από το Πανεπιστήμιο Γέιλ χρησιμοποίησαν προηγμένες σεισμολογικές τεχνικές. Αναλύοντας δεδομένα από σεισμολογικό σταθμό στις Βερμούδες, μελέτησαν πώς τα σεισμικά κύματα από όλο τον κόσμο ταξιδεύουν μέσα στη Γη.

Όταν τα κύματα αλλάζουν απότομα ταχύτητα, αυτό σηματοδοτεί αλλαγές στη σύσταση ή την πυκνότητα των πετρωμάτων. Με αυτή τη μέθοδο, οι ερευνητές δημιούργησαν μια λεπτομερή «ακτινογραφία» του υπεδάφους έως βάθος 50 χιλιομέτρων, αποκαλύπτοντας το ασυνήθιστα παχύ στρώμα με μειωμένη πυκνότητα.

Μια γεωλογική σχεδία που στηρίζει τον ωκεάνιο πυθμένα

Το επικρατέστερο επιστημονικό σενάριο υποδηλώνει ότι το μυστηριώδες στρώμα σχηματίστηκε κατά την τελευταία φάση έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας. Υλικό από τον μανδύα της Γης διοχετεύτηκε μέσα στον φλοιό και στερεοποιήθηκε εκεί, δημιουργώντας μια είδους γεωλογική «σχεδία».

Αυτή η φυσική σχεδία, σύμφωνα με τους ερευνητές, ανυψώνει τον ωκεάνιο πυθμένα κατά περίπου 500 μέτρα, εξηγώντας γιατί το ύψωμα των Βερμούδων παραμένει σταθερό μέχρι σήμερα. Η ανακάλυψη αυτή προσφέρει επιτέλους μια επιστημονική εξήγηση για το γεωλογικό παράδοξο που μαστίζει τους ερευνητές επί δεκαετίες.

Το αποτύπωμα της αρχαίας υπερηπείρου Παγγαίας

Η γεωλόγος Σάρα Μάτζα από το Smith College προσθέτει ένα κρίσιμο κομμάτι στο γεωλογικό παζλ. Η έρευνά της αποδεικνύει ότι οι λάβες των Βερμούδων έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε πυρίτιο, στοιχείο που υποδηλώνει προέλευση από πετρώματα πλούσια σε άνθρακα, βαθιά μέσα στον μανδύα της Γης.

Αυτός ο άνθρακας, βάσει αναλύσεων ισοτόπων ψευδαργύρου, πιθανότατα εγκλωβίστηκε στον μανδύα κατά τη διάρκεια σχηματισμού της υπερηπείρου Παγγαίας, πριν από 900 έως 300 εκατομμύρια χρόνια. «Το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε περιοχή που κάποτε αποτελούσε την καρδιά της Παγγαίας ίσως εξηγεί γιατί οι Βερμούδες είναι τόσο μοναδικές», σημειώνει η Μάτζα.

Από τον μύθο στην επιστημονική αλήθεια

Ο Γουίλιαμ Φρέιζερ σχεδιάζει πλέον να εξετάσει παρόμοια νησιά παγκοσμίως για να διαπιστώσει αν αντίστοιχα γεωλογικά στρώματα υπάρχουν και αλλού. Εάν δεν εντοπιστούν, οι Βερμούδες θα αποτελούν μια πραγματικά εξαιρετική γεωλογική περίπτωση στον πλανήτη.

Τελικά, το μεγαλύτερο μυστήριο των Βερμούδων δεν αφορά χαμένες πυξίδες ή ανεξήγητες εξαφανίσεις, αλλά τις βαθιές, αργές και εντυπωσιακές γεωλογικές διεργασίες που διαμορφώνουν τον πλανήτη μας κάτω από τα πόδια και τα κύματά μας. Αυτή η ανακάλυψη αποδεικνύει ότι η πραγματικότητα μπορεί να είναι πολύ πιο συναρπαστική από οποιονδήποτε μύθο.

Με πληφοροφίες από το Livescience