Υπερπλήρεις είναι πλέον οι φυλακές στην Τουρκία. Μόνο απο το καλοκαίρι του 2016, μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος, έχουν συλληφθεί περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι. Οι πιο πολλοί αντιμετωπίζουν κατηγορίες για τρομοκρατική δράση ή υποστήριξη της τρομοκρατίας.

Όπως επισημαίνει ο συνεργάτης της Διεθνούς Αμνηστίας στην Κωνσταντινούπολη, Άντριου Γκάρτνερ, είναι μία κατηγορία που... προκύπτει πολύ εύκολα. "Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Τουρκία είναι ότι κανείς δεν ξέρει για ποιον λόγο καταλήγει στη φυλακή ή στο εδώλιο", επισημαίνει ο Άντριου Γκάρτνερ στην Deutsche Welle. "Μπορεί να φταίει ο,τιδήποτε: μία ομιλία, μία γνώμη που εκφράζεις κάπου, κάτι που δημοσίευσε ένας δημοσιογράφος, ένας ακτιβιστής ή και οποιοσδήποτε άλλος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης".

Εύκολα μπαίνει κανείς στις τουρκικές φυλακές, αλλά δύσκολα βγαίνει. Η προφυλάκιση μπορεί να διαρκέσει χρόνια ολόκληρα. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Τούρκου επιχειρηματία Οσμάν Καβαλά, ο οποίος μάλιστα διατηρούσε δεσμούς με την Ελλάδα και συγκεκριμένα με την πόλη της Καβάλας και συνελήφθη πριν από ενάμισι χρόνο. Έκτοτε παραμένει προφυλακισμένος και μάλιστα σε κελί απομόνωσης, χωρίς να γνωρίζει ποιά ακριβώς είναι η κατηγορία που τον βαρύνει. "Βασανιστήριο" χαρακτηρίζει την απομόνωση του Καμπαλά ο δικηγόρος του Κεκσάλ Μπαϊρακτάρ.

Δύο χρόνια "προφυλακισμένος"

Με πόνο ψυχής η Γιλντίζ Ντογκανάι μιλάει για τον αδελφό της, ο οποίος κρατείται στην ανατολική Τουρκία με την κατηγορία ότι συνεργάζεται με το κουρδικό PKK. Εδώ και δύο χρόνια παραμένει προφυλακισμένος- στην απομόνωση και αυτός. Λέει μάλιστα ότι έχει υποστεί ξυλοδαρμό από τους δεσμοφύλακες. "Ήταν έξι με επτά άτομα (που τον χτύπησαν)" υποστηρίζει η Γιλντίζ Ντογκανάι. "Στη συνέχεια απευθύνθηκε στον εισαγγελέα, του είπε να ελέγξει το υλικό από τις κάμερα ασφαλείας. Αυτό μάλλον συνέβη, αλλά από κει και πέρα δεν έγινε τίποτε..."

Οι επίσημες διαμαρτυρίες αποφέρουν ελάχιστα, επισημαίνει ο δικηγόρος Γιουσούφ Ερντογάν, που συνεργάζεται με μία Μη Κυβερνητική Οργάνωση στο Ντιγιαρμπακίρ. Ο ίδιος δεν πιστεύει ότι έρχονται άνωθεν διαταγές για βασανιστήρια, αλλά όπως επισημαίνει: "Οι φύλακες σκέφτονται πως ό,τι και να πει ο κρατούμενος, κανείς δεν θα τους τιμωρήσει. Και στο κάτω-κάτω, σου λένε, τρομοκράτες είναι όλοι αυτοί. Έτσι σκέφτονται. Αλλά όποιος κι αν είναι ο κρατούμενος, έχει δικαίωμα σε μία ανθρώπινη μεταχείριση..."

"Δεν γίνονται βασανιστήρια" λέει ο Ερντογάν

Όσο για τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιμένει ότι δεν γίνονται πλέον βασανιστήρια. "Οι κατηγορίες για συστηματικά βασανιστήρια ανήκουν στο μακρινό παρελθόν", λέει. "Είμαστε αποφασισμένοι να μην το επιτρέψουμε, γι αυτό λαμβάνουμε μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης". Την ίδια στιγμή στην Τουρκία χτίζονται συνεχώς νέες φυλακές. Στόχος της κυβέρνησης: να δημιουργηθεί επαρκής χώρος κράτησης για μισό εκατομμύριο ανθρώπους.