Brexit: H ώρα της κρίσης για τον Μπόρις Τζόνσον
Περισσότερα από τρία χρόνια μετά το δημοψήφισμα για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Βουλή των Κοινοτήτων, η «κάτω βουλή» της χώρας θα συνεδριάσει για να αποφασίσει για τη Συμφωνία αποχώρησης που φέρνει στις αποσκευές του από τις Βρυξέλλες ο Μπόρις Τζόνσον.
Επιβεβαιώνοντας στο ακέραιο τη διάσημη φράση του Γκράουτσο Μαρξ ότι η «πολιτική είναι η τέχνη να ψάχνεις για προβλήματα, να τα βρίσκεις παντού, να κάνεις λάθος διάγνωση και να εφαρμόζεις λάθος λύσεις», ο διορισμένος πρωθυπουργός της χώρας, θα προσπαθήσει να περάσει από ένα κοινοβούλιο που δεν ελέγχει, μια συμφωνία την οποία ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει ως «αχρείαστη» και η οποία επιβάλει τελωνειακούς ελέγχους ανάμεσα στη Βόρειο Ιρλανδία και τη Μεγάλη Βρετανίας, τους οποίος ο κ. Τζόνσον είχε ονομάσει ως «αδιανόητους».
Είναι η πρώτη φορά από την εποχή του πολέμου των Φώκλαντ, στις αρχές της δεκαετίας του '80 του περασμένου αιώνα, που η Βουλή των Κοινοτήτων συνέρχεται σε Σώμα ημέρα Σάββατο και τα μέλη της θα κληθούν να λάβουν αποφάσεις που ενδεχομένως θα επηρεάσουν μια ολόκληρη γενιά Βρετανών πολιτών.
Τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων αναμένεται να συγκεντρωθούν περίπου στις 09.15 τοπική ώρα (11.15 ώρα Ελλάδος) και ανάλογα με τον αριθμό των τροπολογιών που θα κατατεθούν, η οριστική ψηφοφορία για τη Συμφωνία αυτή καθαυτή ενδέχεται να ξεκινήσει αργά το απόγευμα.
Ο Μπόρις Τζόνσον θα χρειαστεί να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να συγκεντρώσει τους απαραιτήτους βουλευτές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, προς το παρόν 321 βουλευτές τάσσονται κατά της Συμφωνίας και 318 υπέρ. Η κόπωση που έχουν επιφέρει τριάμισι χρόνια συνεχών παλινωδιών και το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit αποτελούν τους μόνους παράγοντες που ενδεχομένως να αλλάξουν τους συσχετισμούς, έστω και την τελευταία στιγμή. Προς το παρόν οι Βορειοϊρλανδοί Προτεστάντες του κόμματος DUP αρνούνται να υπερψηφίσουν μία συμφωνία με την ΕΕ, η οποία προβλέπει ότι:
• Στο εγγύς μέλλον, σε αντίθεση με το υπόλοιπο Βασίλειο, η Βόρειος Ιρλανδία θα ακολουθεί τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ.
• Μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της νήσου της Μεγάλης Βρετανίας θα υπάρχουν τελωνειακοί έλεγχοι
• Οι Βορειοϊρλανδοί του DUP δεν θα έχουν κανένα δικαίωμα βέτο για την εφαρμογή αυτών των διατάξεων που προβλέπει η Συμφωνία, ούτε τώρα, ούτε όταν ζητηθεί η άποψη του τοπικού Κοινοβουλίου της Β. Ιρλανδίας σε τέσσερα χρόνια από σήμερα.
Από την άλλη πλυερά οι Εργατικοί του Τζέρεμι Κόρμπιν βρίσκονται σε δίλημμα. Ο ίδιος ο ηγέτης της αντιπολίτευσης γνωρίζει ότι θεωρείται από μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος χειρότερος ακόμα και από τον Μπόρις Τζόνσον, ενώ σε πολλά «προπύργια» των Εργατικών οι ψηφοφόροι επέλεξαν στο δημοψήφισμα την έξοδο της χώρας από την ΕΕ. Αρκετοί βουλευτές των Εργατικών θεωρούν ότι οι ψηφοφόροι τους θα τους τιμωρήσουν εάν μπλοκάρουν τη διαδικασία εξόδου της χώρας από την ΕΕ, ενώ άλλοι εξ αυτών, καίτοι θεωρούν εσφαλμένη την απόφαση του Brexit, έχουν δηλώσει δημοσίως ότι θα δεχθούν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.
Εάν τελικά ο διορισμένος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου (σ.σ υπενθυμίζεται ότι ο Μπόρις Τζόνσον δεν έχει εκλεγεί ποτέ από τους ψηφοφόρους του ΗΒ ως πρωθυπουργός της χώρας) καταφέρει να βρει την απαραίτητη πλειονοψηφία για τη Συμφωνία, τότε η μπάλα περνάει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το δεύτερο νομοθετικό όργανο της ΕΕ θα πρέπει και αυτό να επικυρώσει ή να απορρίψει τη Συμφωνία εντός της προσεχούς εβδομάδας. Σε περίπτωση θετικής ψήφου, το ΗΒ θα αποχωρήσει συντεταγμένα από την ΕΕ και μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 2020 θα ισχύουν όσα προβλέπει η Συμφωνία Λονδίνου - Βρυξελλών.
Σε περίπτωση που η Βουλή των Κοινοτήτων καταψηφίσει τη Συμφωνία, οι βουλευτές θα έχουν ενδεχομένως την ευκαιρία να ψηφίσουν για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ χωρίς καμία συμφωνία την 31η Οκτωβρίου. Αν δεν περάσει ούτε αυτή η πρόταση, τότε οι επιλογές του Μπόρις Τζόνσον είναι συγκεκριμένες. Είτε θα αναγκαστεί να ζητήσει μια νέα παράταση από τις Βρυξέλλες, όπως τον υποχρεώνει σχετικό νομοσχέδιο που ενέκρινε προ ενός μήνα η Βουλή των Κοινοτήτων, είτε θα οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές με «παντιέρα» τη Συμφωνία των Βρυξελλών.
Σε κάθε περίπτωση αν και οι αρχηγοί κρατών - και κυβερνήσεων της ΕΕ αποκλείουν δημοσίως την πιθανότητα νέας παράτασης στο Brexit, εάν και εφόσον υπάρξει αντίστοιχο αίτημα από το Λονδίνο, θα απαντήσουν, πιθανώς, θετικά.
Επιβεβαιώνοντας στο ακέραιο τη διάσημη φράση του Γκράουτσο Μαρξ ότι η «πολιτική είναι η τέχνη να ψάχνεις για προβλήματα, να τα βρίσκεις παντού, να κάνεις λάθος διάγνωση και να εφαρμόζεις λάθος λύσεις», ο διορισμένος πρωθυπουργός της χώρας, θα προσπαθήσει να περάσει από ένα κοινοβούλιο που δεν ελέγχει, μια συμφωνία την οποία ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει ως «αχρείαστη» και η οποία επιβάλει τελωνειακούς ελέγχους ανάμεσα στη Βόρειο Ιρλανδία και τη Μεγάλη Βρετανίας, τους οποίος ο κ. Τζόνσον είχε ονομάσει ως «αδιανόητους».
Είναι η πρώτη φορά από την εποχή του πολέμου των Φώκλαντ, στις αρχές της δεκαετίας του '80 του περασμένου αιώνα, που η Βουλή των Κοινοτήτων συνέρχεται σε Σώμα ημέρα Σάββατο και τα μέλη της θα κληθούν να λάβουν αποφάσεις που ενδεχομένως θα επηρεάσουν μια ολόκληρη γενιά Βρετανών πολιτών.
Τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων αναμένεται να συγκεντρωθούν περίπου στις 09.15 τοπική ώρα (11.15 ώρα Ελλάδος) και ανάλογα με τον αριθμό των τροπολογιών που θα κατατεθούν, η οριστική ψηφοφορία για τη Συμφωνία αυτή καθαυτή ενδέχεται να ξεκινήσει αργά το απόγευμα.
Ο Μπόρις Τζόνσον θα χρειαστεί να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να συγκεντρώσει τους απαραιτήτους βουλευτές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, προς το παρόν 321 βουλευτές τάσσονται κατά της Συμφωνίας και 318 υπέρ. Η κόπωση που έχουν επιφέρει τριάμισι χρόνια συνεχών παλινωδιών και το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit αποτελούν τους μόνους παράγοντες που ενδεχομένως να αλλάξουν τους συσχετισμούς, έστω και την τελευταία στιγμή. Προς το παρόν οι Βορειοϊρλανδοί Προτεστάντες του κόμματος DUP αρνούνται να υπερψηφίσουν μία συμφωνία με την ΕΕ, η οποία προβλέπει ότι:
• Στο εγγύς μέλλον, σε αντίθεση με το υπόλοιπο Βασίλειο, η Βόρειος Ιρλανδία θα ακολουθεί τους κανόνες της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ.
• Μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της νήσου της Μεγάλης Βρετανίας θα υπάρχουν τελωνειακοί έλεγχοι
• Οι Βορειοϊρλανδοί του DUP δεν θα έχουν κανένα δικαίωμα βέτο για την εφαρμογή αυτών των διατάξεων που προβλέπει η Συμφωνία, ούτε τώρα, ούτε όταν ζητηθεί η άποψη του τοπικού Κοινοβουλίου της Β. Ιρλανδίας σε τέσσερα χρόνια από σήμερα.
Από την άλλη πλυερά οι Εργατικοί του Τζέρεμι Κόρμπιν βρίσκονται σε δίλημμα. Ο ίδιος ο ηγέτης της αντιπολίτευσης γνωρίζει ότι θεωρείται από μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος χειρότερος ακόμα και από τον Μπόρις Τζόνσον, ενώ σε πολλά «προπύργια» των Εργατικών οι ψηφοφόροι επέλεξαν στο δημοψήφισμα την έξοδο της χώρας από την ΕΕ. Αρκετοί βουλευτές των Εργατικών θεωρούν ότι οι ψηφοφόροι τους θα τους τιμωρήσουν εάν μπλοκάρουν τη διαδικασία εξόδου της χώρας από την ΕΕ, ενώ άλλοι εξ αυτών, καίτοι θεωρούν εσφαλμένη την απόφαση του Brexit, έχουν δηλώσει δημοσίως ότι θα δεχθούν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.
Εάν τελικά ο διορισμένος πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου (σ.σ υπενθυμίζεται ότι ο Μπόρις Τζόνσον δεν έχει εκλεγεί ποτέ από τους ψηφοφόρους του ΗΒ ως πρωθυπουργός της χώρας) καταφέρει να βρει την απαραίτητη πλειονοψηφία για τη Συμφωνία, τότε η μπάλα περνάει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το δεύτερο νομοθετικό όργανο της ΕΕ θα πρέπει και αυτό να επικυρώσει ή να απορρίψει τη Συμφωνία εντός της προσεχούς εβδομάδας. Σε περίπτωση θετικής ψήφου, το ΗΒ θα αποχωρήσει συντεταγμένα από την ΕΕ και μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 2020 θα ισχύουν όσα προβλέπει η Συμφωνία Λονδίνου - Βρυξελλών.
Σε περίπτωση που η Βουλή των Κοινοτήτων καταψηφίσει τη Συμφωνία, οι βουλευτές θα έχουν ενδεχομένως την ευκαιρία να ψηφίσουν για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ χωρίς καμία συμφωνία την 31η Οκτωβρίου. Αν δεν περάσει ούτε αυτή η πρόταση, τότε οι επιλογές του Μπόρις Τζόνσον είναι συγκεκριμένες. Είτε θα αναγκαστεί να ζητήσει μια νέα παράταση από τις Βρυξέλλες, όπως τον υποχρεώνει σχετικό νομοσχέδιο που ενέκρινε προ ενός μήνα η Βουλή των Κοινοτήτων, είτε θα οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές με «παντιέρα» τη Συμφωνία των Βρυξελλών.
Σε κάθε περίπτωση αν και οι αρχηγοί κρατών - και κυβερνήσεων της ΕΕ αποκλείουν δημοσίως την πιθανότητα νέας παράτασης στο Brexit, εάν και εφόσον υπάρξει αντίστοιχο αίτημα από το Λονδίνο, θα απαντήσουν, πιθανώς, θετικά.