Μία εβδομάδα μετά την έναρξη της επιχείρησης «Πηγή Ειρήνης» στη βορειοανατολική Συρία και ύστερα από ένα άνευ προηγουμένου διπλωματικό «παζάρι» με τους Αμερικανούς -με τη διακριτική πλην ουσιώδη παρουσία των Ρώσων- η Τουρκία ανακοίνωσε ότι προχωράει σε προσωρινή κατάπαυση πυρός, για να επιτρέψει στους Κούρδους της περιοχής να αποσυρθούν. Η πενθήμερη παύση των εχθροπραξιών ανακοινώθηκε από τον Αμερικανό αντιπρόεδρο, Μάικ Πενς, μετά τις συνομιλίες που είχε στην Αγκυρα με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και χαιρετίστηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ «ως μια σπουδαία ημέρα για τον πολιτισμό». Οι αναλυτές ωστόσο διατηρούν τις αμφιβολίες τους για το κατά πόσο η συμφωνία θα είναι βιώσιμη ή αν θα λάβει τις ευλογίες της Ρωσίας, που αναδεικνύεται σε ρυθμιστή των γεωστρατηγικών εξελίξεων, μετά την αιφνίδια αποχώρηση των Αμερικανών από τη Συρία. Αγνωστο επίσης παραμένει αν οι Κούρδοι θα συμμορφωθούν πλήρως με τη συμφωνία, η οποία παραχωρεί στους Τούρκους μια περιοχή που μέχρι σήμερα είχαν υπό τον έλεγχό τους με αμερικανική βοήθεια.

Χθες το πρωί, πάντως, αρκετές ώρες μετά την ανακοίνω-ση για την αναστολή της τουρκικής επιχείρησης, σημειώ-θηκαν σποραδικές συγκρούσεις στη Ρας αλ Aϊν, μια πόλη κοντά στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας.

Προς το παρόν, η Τουρκία φαίνεται πως πήρε περίπου αυτό που ήθελε. Στις 120 ώρες της κατάπαυσης του πυ-ρός, οι Κούρδοι θα πρέπει να αποχωρήσουν πίσω από τη γραμμή των 30-35 χιλιομέτρων, στην οποία ο Ερντογάν θέλει να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας.



Αν η συμφωνία εφαρμοστεί, θα επιτευχθούν οι κεντρικοί στόχοι που ανακοίνωνε η Αγκυρα όταν ξεκινούσε την επίθεση, καθώς θα έχει τον έλεγχο σε μία ζώνη βάθους στη Συρία, με τις δυνάμεις της κουρδικής πολιτοφυλακής YPG να αποσύρονται, παραδίδοντας τον οπλισμό τους και διαλύοντας τις οχυρώσεις τους.

Τα επόμενα 24ωρα θεωρούνται κρίσιμα, το μεγάλο ρα-ντεβού όμως έχει ήδη οριστεί για τις 22 Οκτωβρίου στο Σότσι, όπου ο Ερντογάν θα συναντήσει τον Ρώσο ομό-λογό του, Βλαντιμίρ Πούτιν, ακριβώς στη λήξη των 120 ωρών. Σε λιγότερο από μία εβδομάδα, οι τεκτονικές πλά-κες στη Μέση Ανατολή μετακινήθηκαν βίαια και οι ισορροπίες άλλαξαν. Οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη χώρα, η Ρωσία κατέλαβε τον χώρο που «άδειασαν», ενώ τα κουρ-δικά στρατεύματα συνασπίστηκαν με τη ∆αμασκό και τη Μόσχα. Για μία ακόμη φορά στον οκταετή εμφύλιο πόλεμο, που ενδεχομένως για τους πιο αισιόδοξους, μεταξύ αυτών ο Ντ. Τραμπ, φτάνει στη λήξη του, ο χάρτης του εδαφικού ελέγχου στη Συρία επαναχαράσσεται. «Ο Ασαντ, οι Κούρδοι, η Τουρκία και το Ισραήλ εξαρτώνται τώρα από τη Μόσχα για την προώθηση των συμφερό-ντων τους στη Συρία. Αυτό το αποτέλεσμα επισφραγίστηκε από την απροσδόκητη τροπή που έλαβαν τα γεγονότα την τελευταία αυτή εβδομάδα, χωρίς καν η Ρωσία να ρίξει μία σφαίρα. Ολοι οι δρόμοι προς τη Συρία περνούν πλέον από τη Μόσχα», σχολίασε η εφημερίδα «WSJ».

ΟΙ «ΟΡΟΙ»
  1. Τουρκία και ΗΠΑ επαναβεβαιώνουν τις σχέσεις τους ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ.
  2. Συμφωνούν πως οι ιδιαίτερες συνθήκες στη βορειοανατολική Συρία απαιτούν στενότερη συνεργασία.
  3. Εμμένουν στις δεσμεύσεις τους για την προστασία των εδαφών και των πληθυσμών του ΝΑΤΟ ενάντια σε κάθε απειλή.
  4. Επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην προστασία θρησκευτικών και εθνικών κοινοτήτων.
  5. Παραμένουν δεσμευμένες στη μάχη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους.
  6. Συμφωνούν πως οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις πρέπει να στοχεύουν αποκλειστικά τρομοκράτες και τα κρησφύγετά τους.
  7. Η τουρκική πλευρά εξέφρασε τη δέσμευσή της να διασφαλίσει την ασφάλεια και την ευημερία των κατοίκων όλων των πόλεων και οικισμών που βρίσκονται στην ασφαλή ζώνη.
  8. Επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για πολιτική ενότητα και εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και στην πολιτική διαδικασία υπό την ηγεσία του ΟΗΕ, η οποία αποσκοπεί στον τερματισμό της συριακής σύγκρουσης.
  9. Συμφώνησαν για τη σημασία και τη λειτουργικότητα της δημιουργίας ασφαλούς ζώνης, με στόχο την αντιμετώπιση των ανησυχιών της Τουρκίας για την εθνική της ασφάλεια.
  10. Η ασφαλής ζώνη αρχικά θα φρουρείται από τις τουρκικές Ενοπλες ∆υνάμεις.
  11. Η Τουρκία θα παύσει την επιχείρηση «Πηγή Ειρήνης» με στόχο να επιτραπεί η απόσυρση των YPG από την ασφαλή ζώνη μέσα σε 120 ώρες.
  12. Οταν σταματήσει η επιχείρηση «Πηγή Ειρήνης», οι ΗΠΑ συμφωνούν να μην προχωρήσουν στην περαιτέρω επιβολή κυρώσεων, ενώ οι κυρώσεις που είναι σε ισχύ θα αρθούν.
  13. Οι δύο πλευρές δεσμεύονται να συνεργαστούν για την επίτευξη όλων των στόχων που περιλαμβάνονται στην παρούσα δήλωση.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ