Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι ξεκίνησε δύο διαδικασίες για παραβίαση της συμφωνίας του Brexit εναντίον της Βρετανίας μετά την απόφαση του Λονδίνου να αναβάλει μονομερώς ορισμένους τελωνειακούς ελέγχους στη Βόρεια Ιρλανδία.

Τι προβλέπεται να μελετηθεί στην ΕΕ

Η βρετανική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει στις 3 Μαρτίου την αναβολή για έξι μήνες --έως την 1η Οκτωβρίου-- ορισμένων αμφιλεγόμενων ελέγχων για την άφιξη προϊόντων από τη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία. Η Επιτροπή, η οποία είχε ήδη διαμαρτυρηθεί επίσημα, ανέφερε σε μια ανακοίνωση ότι απέστειλε "προειδοποιητική επιστολή" στο Λονδίνο για παραβίαση του ειδικού πρωτοκόλλου για το νησί της Ιρλανδίας, που περιέχεται στη συνθήκη αποχώρησης που υπογράφηκε στα τέλη του 2019, σύμφωνα με μια ανακοίνωση.

Το πρωτόκολλο αυτό έχει σκοπό να προστατεύσει την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά αποτρέποντας την επιστροφή σε ένα σύνορο και σε τελωνειακούς ελέγχους στην ίδια τη Βρετανία, που μοιράζεται από τη μια πλευρά από τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, μέλος της ΕΕ, και από την άλλη από τη βρετανική περιοχή της Βόρειας Ιρλανδίας. Η αποστολή της επιστολής αυτής αποτελεί το πρώτο στάδιο μιας "διαδικασίας επί παραβάσει" που μπορεί να καταλήξει στην έναρξη μιας μακράς διαδικασίας ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (CJUE), το οποίο θα μπορούσε να επιβάλει πρόστιμα ή χρηματικές ποινές.

Οι Βρυξέλλες έδωσαν στη Βρετανία προθεσμία ενός μηνος προκειμένου να διαβιβάσει τις παρατηρήσεις της. Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Μάρος Σέφκοβιτς, απηύθυνε "πολιτική επιστολή" στον Ντέιβιντ Φροστ, αρμόδιο για τις σχέσεις με τις Βρυξέλλες στο πλαίσιο της βρετανικής κυβέρνησης, καλώντας τη Βρετανία να ανακαλέσει την ανακοίνωση αυτή.

Η επιστολή αυτή καταγγέλλει τη μη τήρηση της υποχρέωσης καλής πίστης που προβλέπεται από τη συμφωνία αποχώρησης. Ο Σέφκοβιτς ζητεί από το Λονδίνο να δεσμευθεί για διμερείς διαβουλεύσεις με τις Βρυξέλλες "με σκοπό την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης έως τα τέλη του μηνός". "Η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν από κοινού στο (ειδικό) πρωτόκολλο (για τη Βόρεια Ιρλανδία). Δεσμευθήκαμε να το θέσουμε σε εφαρμογή από κοινού. Οι μονομερείς αποφάσεις και οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το Ηνωμένο Βασίλειο αντιβαίνουν στον ίδιο τον σκοπό (του πρωτοκόλλου) και υπονομεύουν την εμπιστοσύνη ανάμεσά μας", αναφέρει σε μια ανακοίνωση ο Μ. Σέφκοβιτς. "Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε έξι μήνες που η βρετανική κυβέρνηση ετοιμάζεται να παραβιάσει το διεθνές δίκαιο", εξήγησε Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Το εν λόγω νομοσχέδιο

Πέρυσι, η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον είχε απειλήσει να ψηφίσει ένα νομοσχέδιο που θα παραβιάζε το πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία, προτού ανακρούσει πρύμναν έπειτα από τις διαμαρτυρίες των Ευρωπαίων. Το επεισόδιο ωστόσο διέρρηξε την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων. "Η διαδικασία που ξεκίνησε σήμερα δεν είναι το καλωσόρισμα, αλλά η προσέγγιση της βρετανικής κυβέρνησης δεν αφήνει καμία εναλλακτική στην ΕΕ. Η μονομερής αλλαγή του τρόπου με τον οποίο το πρωτόκολλο τίθεται σε εφαρμογή είναι μια παραβίαση της συμφωνίας", σχολίασε ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών Σάιμον Κόβενι.

Η βρετανική πλευρά επιμένει από την πλευρά της ότι δεν παραβίασε τη συνθήκη του Brexit αποκηρύσσοντας προσωρινά τους τελωνειακούς ελέγχους. "Αυτός ο τύπος επιχειρησιακών μέτρων έχουν πολλά προηγούμενα και συμβαίνουν και σε άλλες εμπορικές συμφωνίες", είχε δηλώσει ο Τζόνσον στις αρχές Μαρτίου. Εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης δήλωσε σήμερα ότι η Βρετανία θα απαντήσει εν ευθέτω χρόνω στην κοινοποίηση νομικής δράσης της ΕΕ, υπεραμυνόμενος και πάλι της απόφασης του Λονδίνου να χαλαρώσει τους συνοριακούς ελέγχους για ένα ομαλό εμπόριο με τη Βόρεια Ιρλανδία μετά το Brexit. "Λάβαμε τις επιστολές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα απαντήσουμε εν ευθέτω χρόνω", ανέφερε σε μια ανακοίνωση ο εκπρόσωπος.

"Ήμασταν σαφείς πως τα μέτρα που λάβαμε είναι προσωρινά, λειτουργικά βήματα που έχουν σκοπό την ελαχιστοποίηση της διαταραχής στη Βόρεια Ιρλανδία και προστατεύουν την καθημερινή ζωή των ανθρώπων που ζουν εκεί. Είναι νόμιμα και μέρος της προοδευτικής και καλή τη πίστει εφαρμογής του Πρωτοκόλλου της Βόρειας Ιρλανδίας".