Την ώρα που τα σωστικά συνεργεία στην Τουρκία ανασύρουν από τις στοές του ορυχείου Σόμα τις σορούς των ανθρακωρύχων, οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι η Τουρκία κατέχει ένα θλιβερό ρεκόρ: το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων στην Ευρώπη από εργατικά ατυχήματα.
Σύμφωνα με τον τελευταίο απολογισμό που έδωσε στη δημοσιότητα ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Τανέρ Γιλντίζ, 282 ανθρακωρύχοι έχασαν τη ζωή τους από την έκρηξη που σημειώθηκε την Τρίτη στο ορυχείο αυτό της δυτικής Τουρκίας μετά το βραχυκύκλωμα ενός ηλεκτρικού μετασχηματιστή.
Αυτό είναι το χειρότερο βιομηχανικό δυστύχημα που έχει σημειωθεί στην Τουρκία, όχι όμως το μοναδικό πολύνεκρο. Το 1992, 263 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο ορυχείο του Ζόνγκουλντακ στη βόρεια Τουρκία. «Σε 73 χρόνια περισσότεροι από 3.000 ανθρακωρύχοι έχουν σκοτωθεί στην Τουρκία», δήλωσε ο Κεμάλ Εζκάν, εκπρόσωπος του συνδικάτου IndustriALL Global Union με έδρα τη Γενεύη.
Η χώρα κατέχει «μάλλον το χειρότερο ρεκόρ νεκρών σε δυστυχήματα σε ορυχεία και εκρήξεις στην Ευρώπη, ενώ βρίσκεται στην τρίτη θέση παγκοσμίως», πρόσθεσε ο Εζκάν.
«Οι οικοδομές, τα ορυχεία και η γεωργία είναι οι τρεις τομείς με τα περισσότερα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα στην Τουρκία», δήλωσε ο πανεπιστημιακός Φαχρί Ερενέλ. «Οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν την προστασία των πολιτών τους», υπογράμμισε ο Εζκάν, αναφερόμενος στη Σύμβαση 176 του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας που αφορά στον τομέα των ορυχείων και της ασφάλειας, την οποία η ’γκυρα δεν έχει επικυρώσει.
Τρεις εβδομάδες πριν από την τραγωδία στο ορυχείο της Σόμα, το τουρκικό κοινοβούλιο αρνήθηκε να δημιουργήσει μια επιτροπή αρμόδια να ελέγξει την κατάσταση ασφαλείας των ορυχείων, όπως μετέδωσαν τα τοπικά Μέσα Ενημέρωσης.
Οι προτάσεις που είχε υποβάλει σχετικά η αντιπολίτευση απορρίφθηκαν από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Πρωθυπουργού, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το υπουργείο Εργασίας της Τουρκίας απαντώντας στις κατηγορίες ανακοίνωσε ότι το ορυχείο της Σόμα είχε ελεγχθεί τον Μάρτιο και δεν είχε παρατηρηθεί καμία έλλειψη στον τομέα της ασφάλειας.
«Το πρόβλημα είναι η ανεξαρτησία των ειδικών που είναι αρμόδιοι να εκτιμούν τους κινδύνους στα ορυχεία», υπογράμμισε ο πρώην πρόεδρος του επιμελητηρίου των μηχανικών ορυχείων, Μεχμέτ Τορούν. «Στο μέτρο που πληρώνονται από τις εταιρείες τις οποίες ελέγχουν, μπορούμε να αναρωτηθούμε για την αξιοπιστία των εκθέσεών τους», πρόσθεσε.
«Στα χαρτιά το προσωπικό εκπαιδεύεται σε θέματα ασφαλείας κάθε έξι μήνες ή μία φορά τον χρόνο, όμως το ερώτημα είναι σε ποιο βαθμό ενημερώνονται για τους κινδύνους», σημείωσε ο Τορούν.
«Δεν υπάρχει πτυχίο για να γίνεις ανθρακωρύχος», υπογράμμισε από την πλευρά του ο Αϊχάν Γιουκσέλ της Ένωσης Μηχανικών Ορυχείων, αμφισβητώντας τα επιμορφωτικά αυτά σεμινάρια. «Σε κάποιες περιπτώσεις το προσωπικό είναι αναλφάβητο και συχνά πρόκειται για ανθρώπους που έχουν σταματήσει το σχολείο στο δημοτικό», εξήγησε.
Πολύ γρήγορα μετά το δυστύχημα η ιδιωτική εταιρεία Soma Komur Isletmeleri A.S. προσπάθησε να υπερασπιστεί τον εαυτό της κάνοντας λόγο σε μια ανακοίνωσή της για «ένα τραγικό ατύχημα».
«Δεν πρόκειται για ένα εργατικό ατύχημα, είναι δολοφονία!», απάντησε η Συνομοσπονδία των Επαναστατικών Συνδικάτων της Τουρκίας (DISK) στον ιστότοπό της, ενώ κάλεσε μαζί με άλλα συνδικάτα τους εργαζόμενους να κάνουν στάσεις εργασίας και να διαδηλώσουν την οργή τους.
Στην Τουρκία υπάρχουν 7.000 ορυχεία μεικτής εξόρυξης (άνθρακα, μαρμάρου, χαλκού κ.ά.) στα οποία εργάζονται περισσότεροι από 120.000 άνθρωποι.