Έναν οβελίσκο από μπετόν ύψους 79 μέτρων, διακοσμημένο με τα σοβιετικά αστέρια, που ήταν το κεντρικό τμήμα μνημείου της νίκης του Κόκκινου Στρατού επί της ναζιστικής Γερμανίας, κατεδάφισαν οι Αρχές στην πρωτεύουσα της Λετονίας.

Υπό τα χειροκροτήματα πλήθους, δύο βαριά μηχανήματα γκρέμισαν τον οβελίσκο, αφού προηγουμένως είχαν αποκαθηλωθεί από το μνημείο αρκετά μπρούτζινα αγάλματα τις προηγούμενες ημέρες. Το κατασκεύασμα που ορθωνόταν ως ουρανοξύστης στο κέντρο της Ρίγας σωριάστηκε με πάταγο σε παρακείμενη λίμνη στο Πάρκο της Νίκης.

Στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, που συμπλήρωσε προχθές έξι μήνες, η Λετονία εξέδωσε διάταγμα, βάσει του οποίου πρέπει να καταστραφούν μέχρι τις 15 Νοεμβρίου όλα τα μνημεία ολοκληρωτικών καθεστώτων, περιλαμβανομένου και του οβελίσκου που είχε ανεγερθεί το 1985, όταν η χώρα ήταν ακόμη μέρος της επικράτειας της ΕΣΣΔ.

«Το μνημείο αυτό υπενθύμιζε διαρκώς την κατοχή και τη μοίρα πολλών ανθρώπων μας: απελάσεις, καταπίεση κ.ο.κ. Δεν χρειαζόμαστε τέτοιου είδους μνημεία», δήλωσε ο πρόεδρος της Λετονίας, Έγκιλς Λέβιτς στη διάρκεια ζωντανής αναμετάδοσης της κατεδάφισης. Ο δήμαρχος της πρωτεύουσας, Μάρτιν Στάκις, έκανε από την πλευρά του λόγο για μια «ιστορική στιγμή για τη Ρίγα και ολόκληρη τη Λετονία».

Η Λετονία έχει μια συνοριακή γραμμή 214 χλμ. με τη Ρωσία και έχει μεγάλο πληθυσμό ρωσικής καταγωγής πολιτών. Ορισμένοι εξ’ αυτών διαμαρτυρήθηκαν για την κατεδάφιση του μνημείου, στο οποίο συγκεντρώνονταν κάθε χρόνο στις 9 Μαϊου για να γιορτάσουν τη νίκη επί της ναζιστικής Γερμανίας το 1945 και να καταθέσουν στεφάνια.

Για τους περισσότερους Λετονούς, ωστόσο, η χρονιά αυτή σηματοδοτεί την έναρξη της σοβιετικής κατοχής που κράτησε μέχρι το 1991. Μια ομάδα ακτιβιστών είχε αποπειραθεί να κατεδαφίσει με δυναμίτη το μνημείο το 1997, αλλά δεν τα κατάφερε, ενώ στην έκρηξη σκοτώθηκαν δύο άτομα.