Με αφορμή την ανταρσία της Wagner, το περιοδικό Economist απηύθυνε πρόσκληση στον εξόριστο Ρώσο επιχειρηματία και αντιπολιτευόμενο ακτιβιστή που τώρα διαμένει στο Λονδίνο, Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, να εκφράσει τη γνώμη του για τα γεγονότα.

Ο πρώην ολιγάρχης θεωρεί ότι το τέλος του Πούτιν είναι βραχυπρόθεσμα νομοτελειακό και καλεί τους δημοκράτες σε λαϊκή εξέγερση για αποτροπή της απλής αντικατάστασης του από κάποιον παρόμοιο ή χειρότερο, με τη στήριξη της Δύσης.

Για τον κ. Χοντορκόφσκι η απόπειρα πραξικοπήματος του Πριγκόζιν, παρά την αποτυχία, ήταν κατακλυσμιαία στιγμή για τη Ρωσία, αποκαλύπτοντας, αν μη τι άλλο, την ευπάθεια του Προέδρου Πούτιν. Κατά τη βραχεία διάρκεια της κίνησης ο κ. Χοντορκόφσκι πρότεινε ότι η δημοκρατική αντιπολεμική αντιπολίτευση της Ρωσίας θα πρέπει να καλωσορίσει την ευκαιρία που παρουσιάστηκε -παρόλο που ο Πριγκόζιν δεν είναι τίποτ’ άλλο από εγκληματίας πολέμου- επειδή η πτώση του κ. Πούτιν μπορεί μόνο να γίνει με τη βία.

Ο ίδιος επισημαίνει ότι αυτή ήταν μόνο η δεύτερη φορά που ο Πούτιν αντιμετώπισε μια πραγματικά επαναστατική στιγμή, μετά τις μαζικές διαδηλώσεις του 2011-13, γεγονότα που η δημοκρατική αντιπολίτευση δεν ήταν σε θέση να κεφαλαιοποιήσει.

«Η μόνη λύση»

Επίσης επιμένει ότι δεν μπορεί ο Πούτιν να εκδιωχθεί μέσω δημοκρατικών διαδικασιών, αλλά αυτό θα απαιτήσει ένοπλη εξέγερση. Προτείνει δε η αντιπολίτευση να προετοιμαστεί για αυτό, αλλιώς θα ποδηγετηθεί και θα παραγκωνιστεί, καθώς θεωρεί ότι μόνη λύση είναι η λαϊκή εξέγερση.

Η απόπειρα πραξικοπήματος δεν ήταν εντελώς απρόβλεπτη για τον αυτοεξόριστο πρώην μεγιστάνα, ο οποίος είχε στο παρελθόν υπογραμμίσει τον κίνδυνο για τον Πούτιν. Θεωρεί ότι αν υπάρξει ρήγμα του μετώπου από τους Ουκρανούς, οι υποχωρούντες θα απειλούσαν το καθεστώς με τον τρόπο που η υποχώρηση των στρατευμάτων από το μέτωπο στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο επιτάχυνε την κατάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους.

Ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι ήταν στο παρελθόν πολιτικός κρατούμενος και διευθύνων σύμβουλος της ρωσικής εταιρείας πετρελαίου Yukos. Επίσης, είναι ο συγγραφέας του βιβλίου «The Russia Conundrum: How the West Fell for Putin’s Power Gambit—and How to Fix It» (2022).