Aποπέμφθηκε και συνελήφθη χθες, Τετάρτη, o επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της Βολιβίας Χουάν Χοσέ Σούνιγα, που προσπάθησε να κάνει πραξικόπημα.
Ο πρώην αρχηγός του γενικού επιτελείου στρατού της Βολιβίας μαζί με τον πρώην αρχηγό του Πολεμικού Ναυτικού της Βολιβίας, Χουάν Αρνεζ Σαλβαδόρ, και με δεκάδες τεθωρακισμένα οχήματα, περικύκλωσαν χθες την έδρα της κυβέρνησης, στην κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας Λα Πας, ενώ ένα τανκ εισέβαλε στην είσοδο του προεδρικού μεγάρου, με βαριά οπλισμένους στρατιώτες να το ακολουθούν.
Ο πρώην αρχηγός του Πολεμικού Ναυτικού της Βολιβίας, Χουάν Αρνεζ Σαλβαδόρ
Μιλώντας από την πλατεία πριν από την επίθεση στο προεδρικό μέγαρο, ο Σούνιγα δήλωσε ότι «η χώρα μας δεν μπορεί να συνεχίσει άλλο έτσι. Σταματήστε να καταστρέφετε, σταματήστε να φτωχαίνετε τη χώρα μας, σταματήστε να ταπεινώνετε τον στρατό μας», τονίζοντας ότι έχει την υποστήριξη του κόσμου.
Όπως μεταδίδουν διεθνή μέσα, ο Σούνιγα ισχυρίστηκε ότι ο ίδιος ο πρόεδρος της Βολιβίας του είχε ζητήσει να κάνει το πραξικόπημα για να τονώσει τη δημοτικότητά του, εν μέσω των συνεχιζόμενων πολιτικών και οικονομικών εντάσεων στη Βολιβία.
Βολιβία: Διεθνείς αντιδράσεις για την απόπειρα πραξικοπήματος
Οι ηγέτες της Χιλής, του Ισημερινού, του Περού, του Μεξικού και της Κολομβίας ζήτησαν να γίνει σεβαστή η δημοκρατία, ενώ ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα έγραψε στο Χ: «Λατρεύω τη δημοκρατία και επιθυμώ να επικρατήσει σε όλη τη Λατινική Αμερική».
Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο κατήγγειλε μια απόπειρα «πραξικοπήματος στη Βολιβία», οργανωμένη «από την άκρα δεξιά μαζί με έναν προδότη στρατιωτικό».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρεςδήλωσε «βαθιά ανήσυχος» και οι ΗΠΑ επεσήμαναν ότι παρακολουθούν «στενά» την κατάσταση και ζήτησαν να επικρατήσει ηρεμία, σύμφωνα με εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου.
«Είστε υπό κράτηση, στρατηγέ μου!»
Μόλις έγιναν αντιληπτές οι προθέσεις πραξικοπήματος, η κυβέρνηση κάλεσε τον λαό να βγει στον δρόμο και να υπερασπιστεί τη δημοκρατία.
Μέσα στο προεδρικό μέγαρο ο Σούνιγα ήρθε πρόσωπο με πρόσωπο με τον πρόεδρο της Βολιβίας, Λουίς Άρσε, ο οποίος του είπε: «Είμαι ο αρχηγός σου και σε διατάζω να αποσύρεις τους στρατιώτες σου. Δεν θα επιτρέψω αυτή την ανυπακοή».
Λίγο αργότερα η αστυνομία συνέλαβε τον στρατηγό και τους συνεργάτες του για «απόπειρα πραξικοπήματος».
In a press conference, Bolivian authorities announce the arrest of former army commander Juan José Zúñiga, who they say led an attempted coup d'état today, and former commander of the Bolivian Navy, Juan Arnéz Salvador. pic.twitter.com/uEu15ZjQWN
Εικόνες που μετέδωσε η κρατική τηλεόραση της Βολιβίας δείχνουν τον Σούνιγα να οδηγείται σε αστυνομικό όχημα. «Είστε υπό κράτηση, στρατηγέ», του είπε ο υφυπουργός Εσωτερικών Τζόνι Αγκιλέρα.
Στη συνέχεια ο Σούνιγα οδηγήθηκε στην έδρα ειδικής μονάδας της αστυνομίας για να ανακριθεί από την εισαγγελία, η οποία τον κατηγορεί για τρομοκρατία και ένοπλη εξέγερση.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους, περιστοιχισμένος από στρατιώτες, ο στρατηγός Χουάν Χοσέ Σούνιγα υποστήριξε ότι στόχος ήταν η «αναδόμηση της δημοκρατίας». και αναφέρθηκε σε «μια πραγματική δημοκρατία… Όχι αυτή των λίγων, όχι λίγων αφεντάδων που κυβερνούν τη χώρα για 30 ή 40 χρόνια».
Ο πρόεδρος Λουίς Άρσε έσπευσε να διορίσει νέα ηγεσία στις ένοπλες δυνάμεις, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο κατήγγειλε «επίθεση εναντίον της δημοκρατικής σταθερότητας» στη χώρα.
Η νεοδιορισθείσα στρατιωτική διοίκηση διέταξε τους στρατιώτες που ακολούθησαν τον στρατηγό Σούνιγα στο προεδρικό μέγαρο να επιστρέψουν στις βάσεις τους, ενώ ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν στο κέντρο της βολιβιανής πρωτεύουσας.
This is like some Movies
This is another angle of the moments when the Bolivian general Juan Jose Juniga, the leader of the attempted military coup, was taken into custody while speaking to the media.pic.twitter.com/kQL2sBDQMU
Προτού συλληφθεί ο Σουνίγα υποστήριξε στους δημοσιογράφους ότι έδρασε με βάση εντολές του Άρσε, ο οποίος του ζήτησε την Κυριακή «να προετοιμάσει κάτι» για να ενισχυθεί η δημοτικότητά του.
Χθες ο στρατηγός και οι άνδρες του περπάτησαν στους δρόμους της Λα Πας ως την πλατεία Μουρίγιο, όπου τοποθέτησαν οκτώ άρματα μάχης και έριχναν δακρυγόνα εναντίον οποιουδήποτε προσπαθούσε να πλησιάσει. Ο Άρσε τότε κατήγγειλε στο Χ «μη κανονικές κινήσεις κάποιων μονάδων του στρατού της Βολιβίας». «Πρέπει να γίνει σεβαστή η δημοκρατία», τόνισε ο πρόεδρος.
Σύμφωνα με δημοσιογράφους του AFP, ένα άρμα μάχης προσπάθησε να ρίξει τη μεταλλική πόρτα του Παλάσιο Κεμάδο, την έδρα της προεδρίας, όπου ο Σουνίγα εισήλθε για λίγο προτού ξαναβγεί. Περιτριγυρισμένος από στρατιώτες, ο στρατηγός δήλωσε ότι «οι ένοπλες δυνάμεις προσπαθούν να αναδιαρθρώσουν τη δημοκρατία, να την κάνουν πραγματική δημοκρατία. Όχι αυτή των λίγων, όχι αυτή των αφεντικών που κυβερνούν τη χώρα εδώ και 30- 40 χρόνια».
Από το προεδρικό μέγαρο ο Άρσε απέπεμψε τον Σουνίγα και διόρισε νέα διοίκηση των ενόπλων δυνάμεων. «Είμαστε αντιμέτωποι με απόπειρα πραξικοπήματος από στρατιωτικούς που ατιμάζουν τη στολή», κατήγγειλε ο Βολιβιανός πρόεδρος στη διάρκεια της τελετής ορκωμοσίας.
Ο πρώην πρόεδρος της Βολιβίας Έβο Μοράλες (2009-2019) κατήγγειλε επίσης στο Χ ότι «ένα πραξικόπημα προετοιμάζεται» και ζήτησε «εθνική κινητοποίηση για την υπεράσπιση της δημοκρατίας».
Οι στρατιωτικοί αποσύρθηκαν το βράδυ.
Μόλις αποχώρησαν ο Άρσε βγήκε στο μπαλκόνι του προεδρικού μεγάρου για να χαιρετίσει τους υποστηρικτές του, εκατοντάδες από τους οποίους είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία. «Κανείς δεν μπορεί να μας κλέψει τη δημοκρατία που έχουμε κερδίσει», τόνισε.
Οι φήμες και οι δηλώσεις του στρατηγού Σουνίγα
Από την Τρίτη κυκλοφορούσαν φήμες, σύμφωνα με τις οποίες ο στρατηγός Σουνίγα, που βρίσκεται στη θέση αυτή από τον Νοέμβριο του 2022, ενδέχεται να αποπεμφθεί.
Σε συνέντευξή του τη Δευτέρα σε τηλεοπτικό δίκτυο, ο Σουνίγα είχε δηλώσει ότι θα συλλάβει τον Μοράλες, αν προσπαθήσει να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2025, παρά το γεγονός ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε αποφασίσει τον Δεκέμβριο του 2023 ότι δεν μπορεί να το πράξει. «Από νομική άποψη έχει αποκλειστεί, δεν μπορεί να είναι πλέον πρόεδρος αυτής της χώρας», είχε τονίσει ο στρατηγός. Οι στρατιωτικοί «είναι ο ένοπλος βραχίονας της χώρας και θα υπερασπιστούμε το Σύνταγμα με κάθε κόστος», είχε προσθέσει.
Το κυβερνών κόμμα στη Βολιβία, το Κίνημα προς τον Σοσιαλισμό (MAS), είναι βαθιά διχασμένο μεταξύ του Άρσε και του Μοράλες, οι οποίοι στο παρελθόν ήταν σύμμαχοι, αλλά πλέον αντίπαλοι ενόψει των εκλογών του 2025. Ο Μοράλες διεκδικεί το χρίσμα του MAS για να είναι υποψήφιος του κόμματος στις εκλογές, ενώ ο Άρσε ακόμη δεν έχει ανακοινώσει επισήμως την υποψηφιότητά του.
Ποιος είναι ο Σούνιγα και η διαμάχη του με τον Εβο Μοράλες
Ο Βολιβιανός στρατιωτικός καριέρας διορίστηκε διοικητής του Στρατού τον Νοέμβριο του 2022, με διάταγμα του Προέδρου Αρσε.
Πριν από αυτή τη θέση, ο Σούνιγα υπηρέτησε ως συνταγματάρχης του συντάγματος REIM-23 Max Toledo και αργότερα ως Επιτελάρχης και Ταξίαρχος.
Η καριέρα του Σούνιγα έχει σημαδευτεί από διαμάχες. Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως συνταγματάρχης, κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση 2,7 εκατομμυρίων μπολιβιάνος προοριζόταν για κοινωνικά προγράμματα, με αποτέλεσμα την επταήμερη φυλάκιση.
Στις 24 Ιουνίου 2024, λίγες ημέρες πριν την απόπειρα πραξικοπήματος, ο στρατηγός δήλωσε ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της Βολιβίας θα συλλάβουν τον πρώην Πρόεδρο Έβο Μοράλες εάν ήταν υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2025.
Χαρακτήρισε τον Μοράλες «προδότη» , τον κατηγόρησε ότι σχεδίαζε επανάσταση κατά της σημερινής κυβέρνησης και υποστήριξε ότι το Σύνταγμα της Βολιβίας απαγορεύει στον Μοράλες να επιστρέψει στην εξουσία.
Οι στρατιωτικοί «είναι ο ένοπλος βραχίονας της χώρας και θα υπερασπιστούμε το Σύνταγμα με κάθε κόστος», είχε προσθέσει. Αυτή η διακήρυξη οδήγησε στην απόλυσή του, από τον στρατηγό στις 25 Ιουνίου.
Προηγουμένως, ο Μοράλες είχε κατηγορήσει προηγουμένως τον στρατηγό ότι διοικεί τη οργάνωση Pachajcho, που φέρεται να εμπλέκεται σε ένα «μαύρο σχέδιο» για την εξάλειψη των ηγετών της παραγωγής κόκας και των πολιτικών αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένου του ίδιου του Μοράλες.
Το κυβερνών κόμμα στη Βολιβία, το Κίνημα προς τον Σοσιαλισμό (MAS), είναι βαθιά διχασμένο μεταξύ του Άρσε και του Μοράλες, οι οποίοι στο παρελθόν ήταν σύμμαχοι, αλλά πλέον αντίπαλοι ενόψει των εκλογών του 2025.
Ο Μοράλες διεκδικεί το χρίσμα του MAS για να είναι υποψήφιος του κόμματος στις εκλογές, ενώ ο Άρσε ακόμη δεν έχει ανακοινώσει επισήμως την υποψηφιότητά του.
