Σε αυστηρότατα διαβήματα προς τον ειδικό σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Εσπεν Μπαρθ Άιντα (Espen Barth Eide), προέβη η κυπριακή κυβέρνηση, σε σχέση με αναφορές του για τουρκικές πετρελαϊκές έρευνες εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου.

Οι δηλώσεις και ερμηνείες αυτές δεν βοηθούν στην προσπάθεια εξεύρεσης λύσης του Κυπριακού, ανέφερε μεταξύ άλλων ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβένρησης, Νίκος Χριστοδουλίδης και προσέθεσε ότι ως εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα ο κ. Άιντα οφείλει να σέβεται τη διεθνή νομιμότητα, τα ψηφίσματα και τις συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών.

«Σε σχέση με κάποιες αναφορές του κ. Άιντα σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ και πιο συγκεκριμένα ότι κάποια κράτη δεν θεωρούν ότι οι σεισμικές έρευνες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη ενός κράτους αποτελούν παραβίαση της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών, καθώς επίσης και κάποιες άλλες αναφορές του για ερμηνείες που υπάρχουν για το Κυπριακό πρόβλημα ευρύτερα και για το νομικό καθεστώς της Κυπριακής Δημοκρατίας, η κυβέρνηση επιθυμεί να εκφράσει την απογοήτευση της και να σημειώσει ότι τις θεωρεί ατυχείς και απαράδεκτες και σε πλήρη αντίθεση με το διεθνές δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών καθώς επίσης και τις σχετικές συμβάσεις των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας» δήλωσε ο κ. Χριστοδουλίδης.

Οργή στην Αθήνα

«Συνιστούμε στον ειδικό απεσταλμένο του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό να μελετήσει πρώτα την πρακτική εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου της Θαλάσσης κατά την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Νορβηγίας και εν συνεχεία, να προβαίνει σε δηλώσεις για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας», απάντησε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κούτρας, ερωτηθείς σχετικά.

Τι είχε δηλώσει ο Άιντα

Ο ειδικός σύμβουλος του ΟΗΕ, στην συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, έκανε λόγο για «κρίση υδρογονανθράκων», προσθέτοντας ότι πολλές χώρες, δεν βλέπουν τις σεισμικές έρευνες ως παραβίαση, εφόσον δεν οδηγούν σε εξόρυξη. Η AOZ, υποστήριξε «δεν είναι κυρίαρχη περιοχή». Υπάρχει, είπε, η νομική και πολιτική διάσταση του ζητήματος.

Το επιχείρημα της τουρκοκυπριακής πλευράς, ανέφερε, είναι ότι οι φυσικοί πόροι ανήκουν σε όλους τους Κυπρίους, υποδεικνύοντας ότι «δεν μπορεί μία πλευρά στην Κύπρο να λαμβάνει αποφάσεις που θα επηρεάσουν το σύνολο των κατοίκων, χωρίς να συμβουλεύεται την άλλη». Η «κρίση υδρογονανθράκων», δήλωσε ο κ. Άιντε, «ουσιαστικά, απεικονίζει τις διαφορετικές θέσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς και της τουρκοκυπριακής για το Κυπριακό».

Άιντα: Διαστρέβλωση των δηλώσεων μου σε δύο κρίσιμα σημεία 

Για διαστρέβλωση των δηλώσεων του στη συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ, κάνει λόγο ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ Espen Barth Eide.

Όπως σημειώνεται σε διευκρινιστική δήλωση που αποδίδεται στην εκπρόσωπο των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, έχει "επανειλημμένα τονίσει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ακριβώς το ίδιο δικαίωμα να κηρύξει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη όπως κάθε άλλο κυρίαρχο κράτος, και ότι τα δικαιώματά της στον τομέα αυτό πρέπει να γίνονται σεβαστά από άλλα κράτη".

Όπως αναφέρεται, «ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ παραχώρησε συνέντευξη στο ΚΥΠΕ σχετικά με τη θετική είδηση ότι οι συνομιλίες για το Κυπριακό θα επαναρχίσουν σύντομα. Ωστόσο, αισθάνεται ότι υπήρξε διαστρέβλωση σε δύο κρίσιμα σημεία, και θα ήθελε να διευκρινίσει τα ακόλουθα:”.

Πρώτον, σημειώνεται ότι ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ “ουδέποτε είχε την πρόθεση να προβεί σε οποιανδήποτε εκτίμηση για τις αντικρουόμενες αφηγήσεις για τις ρίζες του κυπριακού προβλήματος”.

“Αναφερόταν απλώς στο γνωστό γεγονός ότι υπάρχουν περισσότερες από μία ερμηνείες για την ουσία του προβλήματος και ότι ενώ οι Κύπριοι συνεχίζουν να έχουν διαφωνίες για το παρελθόν, θα πρέπει να κοιτάξουν μπροστά και να στοχεύσουν στην επίτευξη συμφωνίας για το μέλλον τους”.

Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι ο κ. Έιντε “έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ακριβώς το ίδιο δικαίωμα να κηρύξει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη όπως οποιοδήποτε άλλο κυρίαρχο κράτος, και ότι τα δικαιώματά της στον τομέα αυτό πρέπει να γίνονται πλήρως σεβαστά από άλλα κράτη».

Καταλήγοντας, σημειώνεται ότι «ένα σημείο στη συνέντευξη μπορεί να αφήνει την εντύπωση ότι σχετικοποιεί αυτό το στοιχειώδες δικαίωμα, το οποίο καθιερώθηκε με το Δίκαιο των Ηνωμένων Εθνών για τη Σύμβαση της Θάλασσας, κάτι που προφανώς δεν υφίσταται και που δεν ήταν ποτέ πρόθεσή του».