Περίπου 300 επιζώντες του ’ουσβιτς βρέθηκαν σήμερα στον τόπο του άλλοτε ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης για τις εκδηλώσεις που σηματοδοτούν τα 70 χρόνια από την απελευθέρωσή του από τα σοβιετικά στρατεύματα.

Παρόντες ήταν επίσης ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων για μία τελετή μνήμης που πραγματοποιείται στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία και με την άνοδο του αντισημιτικού αισθήματος στην Ευρώπη.

Η σημερινή τελετή μνήμης στη νότια Πολωνία είναι πιθανόν η τελευταία που οι επιζώντες του ναζιστικού στρατοπέδου παρακολουθούν τόσο μαζικά, δεδομένου ότι οι νεότεροι από αυτούς είναι σήμερα τουλάχιστον 70 ετών. Περίπου 1.500 είχαν παρευρεθεί στις εκδηλώσεις για την 60ή επέτειο, πριν δέκα χρόνια.

Επέστρεψαν στο Αουσβιτς 70 χρόνια μετά

Περίπου 1,5 εκατ. άνθρωποι, κυρίως Εβραίοι της Ευρώπης, θανατώθηκαν σε θαλάμους αερίων, τουφεκίστηκαν, απαγχονίστηκαν ή κάηκαν ζωντανοί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης που είχαν εγκαταστήσει οι ναζί στη νότια Πολωνία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προτού ο Κόκκινος Στρατός περάσει τις πύλες του και το απελευθερώσει στις 27 Ιανουαρίου 1945. Από το 1947 λειτουργεί ως μουσείο.

Το ’ουσβιτς θεωρείται το απόλυτο σύμβολο του Ολοκαυτώματος, την εξόντωση έξι εκατ. Εβραίων από όλη την Ευρώπη.

Ανάμεσα στους εκατοντάδες επισήμους που αναμένεται να παραστούν στην τελετή μνήμης είναι οι πρόεδροι της Πολωνίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ουκρανίας, ενώ πολύς λόγος έχει γίνει για την απουσία του Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς εξαιτίας της στρατιωτικής επέμβασης στην Ουκρανία οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία βρίσκονται στην χειρότερη φάση τους μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.

Η Πολωνία είναι ένας από τους σφοδρότερους επικριτές της κίνησης της Μόσχας να προσαρτήσει την Κριμαία τον Μάρτιο και της υποστήριξης που παρέχει στους φιλορώσους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία.

Όπως δήλωσαν πηγές στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς, ανησυχώντας για τις πολιτικές επιπτώσεις στο εσωτερικό της, η Πολωνία δεν έστειλε επίσημη πρόσκληση στον Πούτιν.

«Γίνεται πόλεμος στην ανατολική Ουκρανία. Θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κάποιος, υπό αυτές τις συνθήκες, να φιλοξενούσαμε τον πρόεδρο της Ρωσίας. Ανεπίσημα, η Ρωσία συμμετέχει σε αυτή τη σύγκρουση», δήλωσε στον πολωνικό ραδιοφωνικό σταθμό ZET ο υπουργός Δικαιοσύνης της χώρας Τσεζάρι Γκραμπάρτσικ.

Η Ρωσία θα εκπροσωπηθεί στις τελετές μνήμης από τον επικεφαλής προσωπάρχη του Πούτιν, τον Σεργκέι Ιβανόφ. Ο ίδιος ο ρώσος πρόεδρος έστειλε μήνυμα με το οποίο εξαίρει τον ρόλο του Κόκκινου Στρατού στη λήξη του Ολοκαυτώματος αναφέροντας ότι "έσωσε όχι μόνο τον εβραϊκό λαό αλλά και άλλους λαούς της Ευρώπης και του κόσμου".

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ επισκέπτεται το ’ουσβιτς πριν συμπληρωθούν τρεις εβδομάδες από την αιματηρή επίθεση με τους 17 νεκρούς στα γραφεία της σατιρικής εφημερίδας Charlie Hebdo και σε ένα εβραϊκό πολυκατάστημα στο Παρίσι.

Τέσσερις Εβραίοι της Γαλλίας ήταν μεταξύ των θυμάτων των επιθέσεων αυτών: έγιναν τα τελευταία θύματα της πρόσφατης έξαρσης επιθέσεων εναντίον Εβραίων που σημειώνεται στην Ευρώπη.

Οι Εβραίοι της Ευρώπης προειδοποιούν για την αύξηση του αντισημιτικού αισθήματος, η οποία ενισχύεται από την οργή για την ισραηλινή πολιτική στη Μέση Ανατολή και τις κοινωνικές εντάσεις με αφορμή ζητήματα όπως η μετανάστευση, η ανισότητα και η οικονομική δυσπραγία που έχουν συμβάλει στην άνοδο ακροδεξιών κινημάτων, όπως το PEGIDA στη Γερμανία, σημειώνει το Ρόιτερς.

Την παραμονή της επίσκεψης, η καγκελάριος της Γερμανίας ’γγελα Μέρκελ δήλωσε ότι οι Γερμανοί έχουν την μόνιμη ιστορική ευθύνη να αντιστέκονται σε κάθε μορφή αντισημιτισμού και ρατσισμού.
«Πρέπει να είμαστε μονίμως σε επιφυλακή για να προστατεύουμε την ελευθερία μας, την δημοκρατία και το κράτος δικαίου», είπε η Μέρκελ.

Στα θύματα του στρατοπέδου συγκέντρωσης περιλαμβάνονταν, μεταξύ άλλων, Ρομά, ομοφυλόφιλοι και πολιτικοί αντίπαλοι των ναζιστών.

Ο Ντέιβιντ Βίσνια, ένας 88χρονος επιζών του ’ουσβιτς, δήλωσε χθες ότι το Ολοκαύτωμα ήταν «σχεδόν ακατανόητο για τον ανθρώπινο νου». Όταν ήταν παιδί, τραγουδούσε στην χορωδία της Μεγάλης Συναγωγής της Βαρσοβίας—την οποία ανατίναξαν οι ναζιστικές δυνάμεις το 1943.

Σήμερα, ο Βίσνια θα ψάλλει έναν ύμνο στα εβραϊκά στη μνήμη των θυμάτων.
«Προσεύχομαι στον Θεό, εμείς ως ανθρώπινα όντα, να καταφέρουμε να διδαχτούμε κάτι από αυτό», είπε χαρακτηριστικά.