Η 1η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS το 1988, με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και στη συνέχεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Το AIDS είναι μία από τις φονικότερες επιδημίες στην παγκόσμια ιστορία. Από το 1981 που παρατηρήθηκε κλινικά στις ΗΠΑ, γύρω στα 39.000.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, ενώ 78.000.000 είναι φορείς του ιού HIV. Η σεξουαλική επαφή αποτελεί τον κύριο τρόπο μετάδοσης του HIV.

Αισιόδοξα μηνύματα για την τιθάσευση του ιού εκπέμπει η UNAIDS, η υπηρεσία του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του AIDS, που τονίζει ότι «το τέλος της επιδημίας του AIDS δεν είναι πλέον απλώς ένα όραμα, μπορεί να γίνει πραγματικότητα έως το 2030». Το σημαντικό είναι ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν πρόσβαση στα αντιρετροϊκά φάρμακα που αποτρέπουν την εκδήλωση της ασθένειας, επισημαίνει η υπηρεσία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της UNAIDS, 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι πέθαναν από AIDS το 2013, αριθμός που παρουσιάζει μικρή πτώση για όγδοη συνεχόμενη χρονιά.

Τα νέα κρούσματα, επίσης, παρουσιάζουν μείωση για μία ακόμη χρονιά (2,1 εκατομμύρια το 2013), όπως και στα παιδιά (240.000 το 2013).

Στην Ελλάδα, μετά τη μεγάλη επιδημία στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών (ΧΕΝ) την περίοδο 2011-2013, παρατηρήθηκε μείωση των περιστατικών HIV λοίμωξης το 2014 και το πρώτο δεκάμηνο του 2015, τόσο συνολικά, όσο και ειδικά στην ομάδα των XEN.

Οι περισσότερες μεταδόσεις του ιού αποδίδονται και πάλι στη σεξουαλική επαφή, κυρίως σε αυτή μεταξύ ανδρών.

Τα περιστατικά HIV λοίμωξης, που έχουν δηλωθεί στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), παρουσιάζουν πτωτική τάση το πρώτο δεκάμηνο του 2015, συγκριτικά με τις αντίστοιχες περιόδους την τριετία 2011-2013. Πιο συγκεκριμένα, τους πρώτους δέκα μήνες του 2013 είχαν καταγραφεί 7,2 περιστατικά HIV λοίμωξης ανά 100.000 πληθυσμού, ενώ την αντίστοιχη περίοδο του 2015 ο ρυθμός δήλωσης έχει πέσει στο 6,2. Σε απόλυτους αριθμούς, μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου του 2015, δηλώθηκαν στο ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ 667 HIV λοιμώξεις, εκ των οποίων οι 590 (88,5%) αφορούσαν σε άνδρες και οι 77 (11,5%) σε γυναίκες.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, μέχρι και την 31η Οκτωβρίου 2015 είχαν καταγραφεί 15.109 περιστατικά HIV λοίμωξης (82,7% άνδρες). Από το σύνολο των ατόμων αυτών, 3.732 εμφάνισαν AIDS και περίπου 7.700 βρίσκονται υπό αντιρετροϊκή θεραπεία. Ο συνολικός αριθμός των θανάτων ανέρχεται στους 2.562.

Παγκόσμια σύμβολο της ημέρας είναι η κόκκινη κορδέλα που υποδηλώνει τη στήριξη στους φορείς του ιού HIV. Η κόκκινη κορδέλα αποτέλεσε έμπνευση και για άλλες οργανώσεις, κι έτσι σήμερα το συγκεκριμένο σύμβολο -αλλά σε ροζ χρώμα- χρησιμοποιείται για την ενημέρωση για τον καρκίνο του μαστού.

Το background της red ribbon:

Το 1991 – μια δεκαετία μετά την εμφάνιση του HIV – μια ομάδα 12 καλλιτεχνών συγκεντρώθηκε να συζητήσει το project της οπτικοποίησης του Aids. Επρόκειτο για μια οργάνωση καλλιτεχνών με βάση της τη Νέα Υόρκη, που αποτελούνταν από φωτογράφους, ζωγράφους, παραγωγούς ταινιών και designers κοστουμιών. Μετά από ένα σύντομο brainstorming κατέληξαν στην απλή ιδέα της κόκκινης κορδέλας (red ribbon), η οποία αποτελεί πλέον ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα σε παγκόσμια βάση.

Όταν οι καλλιτέχνες αποφάσισαν να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο project στόχος τους ήταν να παροτρύνουν τον κόσμο να μιλήσει για το HIV. Αυτό συνέβη την περίοδο που ο HIV αποτελούσε μια ασθένεια-στίγμα για τους φορείς της, οι οποίοι υπέφεραν στην ιδιωτικότητα του σπιτιού τους, όντας υπερβολικά φοβισμένοι να ενημερώσουν ότι πάσχουν από τη συγκεκριμένη ασθένειά ακόμη και τα πιο κοντινά τους πρόσωπα. Οι καλλιτέχνες επιθυμούσαν να δημιουργήσουν μια οπτική απεικόνιση της στήριξης και της συμπαράστασης απέναντι στους ανθρώπους που πάσχουν από  HIV.
Έμπνευσή τους αποτέλεσαν οι κίτρινες κορδέλες που δήλωναν τη στήριξη τον Αμερικανικό στρατό κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου. Οι ροζ κορδέλες και οι κορδέλες στα χρώματα του ουράνιου τόξου απορρίφθηκαν από το φόβο μήπως η ασθένεια συνδεόταν αποκλειστικά με τη gay κοινότητα, καθώς θα ήταν λάθος, μιας και αφορά όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού.

Το κόκκινο χρώμα της κορδέλας επιλέχθηκε καθώς είναι έντονο, τραβά την προσοχή και συμβολίζει το πάθος, την καρδιά και την αγάπη. Το σχήμα επιλέχθηκε να είναι απλό ώστε να είναι εύκολο στην αναπαραγωγή για αντιγραφή του – μια και μπορεί ο καθένας να το φτιάξει με ένα μικρό κομμάτι κόκκινου υφάσματος σε μορφή κορδέλας και να το φορέσει γύρω από το δάχτυλό του, ή να το στερεώσει πάνω στα ρούχα του απλά με μία καρφίτσα.

Η UNAIDS, η υπηρεσία του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του AIDS τονίζει ότι «το τέλος της επιδημίας του AIDS δεν είναι πλέον απλώς ένα όραμα, μπορεί να γίνει πραγματικότητα έως το 2030». Το σημαντικό είναι ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν πρόσβαση στα αντιρετροϊκά φάρμακα που αποτρέπουν την εκδήλωση της ασθένειας, επισημαίνει η υπηρεσία.