Με  χαμηλές προσδοκίες οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσέρχονται αύριο στη Σύνοδο Κορυφής που θα κρίνει το αν θα υπάρξει τελική συμφωνία με την Τουρκία για το προσφυγικό. Πάντως τα μηνύματα για την ώρα δεν είναι θετικά καθώς τα ποικίλα στρατόπεδα που έχουν δημιουργηθεί καθιστούν την επίτευξη συμφωνία δύσκολη, ενώ απαιτήσεις της Τουρκίας σε θέματα άσχετο με το προσφυγικό, όπως η κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, προκαλούν ήδη έντονες αντιδράσεις.

Η πρόσκληση Τούσκ

 

"Ο στόχος είναι σαφής: μια συμφωνία αποδεκτή από όλα τα 28 κράτη-μέλη, καθώς και από τους Τούρκους εταίρους μας. Οι εργασίες προχωρούν, αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν" αναφέρει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, στην πρόσκληση που απέστειλε στους 28 ηγέτες για την αυριανή κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής.

Ο ίδιος αναφέρει πως ο κατάλογος των θεμάτων που πρέπει να επιλυθούν πριν να γίνει εφικτή μια συμφωνία είναι “μακρύς”, ενώ ως προτεραιότητα θέτει “να διασφαλιστεί ότι οι αποφάσεις θα σέβονται τόσο το ευρωπαϊκό όσο και το διεθνές δίκαιο”. Επίσης, σημειώνει πως πρέπει να εξεταστεί το πως θα αποτραπεί η εμφάνιση νέων μεταναστευτικών διαδρομών, χερσαίων και θαλάσσιων από την Τουρκία στην Ευρώπη καθώς και οι τρόποι με τους οποίους θα στηριχθεί η Ελλάδα στην “πρακτική εφαρμογή” του νέου μηχανισμού επιστροφών, “μέσω της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για το Άσυλο και εάν είναι απαραίτητο μέσω βοήθειας απευθείας από τα κράτη μέλη”.

Μια άλλη προτεραιότητα, αναφέρει, είναι η επιτάχυνση της εκταμίευσης των αρχικών 3 δισ. ευρώ για τους Σύρους υπό καθεστώς προσωρινής προστασίας στην Τουρκία, καθώς και οι δυνατότητες εθελοντικής επανεγκατάστασης προσφύγων.

Σε ό,τι αφορά την ενταξιακή διαδικασία και σε συνέχεια των επαφών του σε Λευκωσία και Άγκυρα, ο Ντ. Τουσκ εκφράζει την πεποίθηση ότι πρέπει να βρεθεί ο τρόπος έτσι ώστε η γενικότερη διαδικασία της αναζωογόνησης των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, “η οποία υπερβαίνει κατά πολύ τη μετανάστευση”, να αποτελέσει “ευκαιρία” για να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού. “Μόνο αν αυτό καταστεί δυνατό, μπορούμε να προχωρήσουμε,” αναφέρει.

Οι "τορπίλες"

Το σχέδιο συμφωνίας ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία που παρουσιάστηκε στους ευρωπαίους ηγέτες αποδείχθηκε αμφιλεγόμενο από την πρώτη στιγμή, γράφει το Politico και συμπληρώνει ότι οι αντιδράσεις στο ενδεχόμενο συμφωνίας εντείνονται αντί να εξομαλύνονται μία ημέρα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής.

Η λίστα των διαφωνιών είναι μεγάλη και η Τουρκία δεν βοηθάει με τις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις της για να περιορίσει τις προσφυγικές ροές προς την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την προηγούμενη Σύνοδο η Τουρκία θα δεχόταν να υποδεχθεί πρόσφυγες από την Ελλάδα και σε αντάλλαγμα η  θα λάμβανε οικονομική βοήθεια 6 δισ. ευρώ αντί για 3 δισ. που είχε αρχικά συμφωνηθεί και έλαβε την υπόσχεση να αρθούν οι περιορισμοί για τη βίζα, οι Τούρκοι πολίτες δεν θα χρειάζονται βίζα για να ταξιδέψουν στην ΕΕ, και θα άνοιγαν τα κεφάλαια για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.

Όμως υπάρχουν έξι χώρες που μπορεί να εκτροχιάσουν τη συμφωνία.

1. Αυστρία

Η Βιέννη είναι σκεπτική για τη συμφωνία, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο όπου ο καγκελάριος Φάιμαν δέχεται μεγάλες πιέσεις από την άνοδο της ακροδεξιάς στη χώρα του. Ο πρόεδρος του ακροδεξιού κόμματος που κερδίζει υψηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις έχει καταδικάσει οποιαδήποτε συζήτηση για την είσοδο της Τουρκίας στην ΕΕ, λέγοντας ότι δεν ταιριάζει στην ευρωπαϊκή κουλτούρα.

Η μεγάλη ανησυχία στην Αυστρία είναι ότι εάν καταργηθεί η βίζα τότε πολλοί Τούρκοι θα ταξιδέψουν στην Αυστρία.

2. Βουλγαρία

Η Βουλγαρία, όπως και η Ελλάδα είναι "χρεωμένη" με την προστασία των Ευρωπαϊκών συνόρων, αν και ήδη η Βουλγαρία έχει σφραγίσει τα σύνορά της με την Τουρκία, υπάρχει ανησυχία ότι εάν επιτευχθεί συμφωνία για να μην μεταφέρονται οι πρόσφυγες στα νησιά του Αιγαίου, τότε θα ανοίξει νέος δρόμος μέσα από τις ακτές της Βουλγαρίας.

3. Κύπρος

Η Κύπρος όπου το βόρειο τμήμα του νησιού παραμένει υπό τουρκική κατοχή είναι ίσως το μεγαλύτερο εμπόδιο στη συμφωνία, γράφει το politico. Οι σχέσεις με την Τουρκία είναι κακές καθώς η Τουρκία δεν αναγνωρίζει το κυπριακό κράτος και δεν επιτρέπει σε κυπριακά αεροπλάνα και πλοία να προσγειωθούν και να δέσουν σε τουρκικά αεροδρόμια και λιμάνια. Η Κύπρος χρησιμοποίησε το βέτο στην προσπάθεια να ανοίξουν τα πέντε κεφάλαια των ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Η Κύπρος δεν αναμένεται να άρει το βέτο για την επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων όσο η Τουρκία επιμένει στη στάση της.

4. Γαλλία

Ο Ολάντ μετά την αύξηση των ποσοστών του ακροδεξιού κόμματος της Λεπέν, δεν έλαβε καμία δέσμευση για μετεγκατάσταση προσφύγων στη Γαλλία. Ο Γάλλος πρωθυπουργός είπε ότι η Γαλλία δεν μπροεί να δεχθεί περισσότερους από 30.000.  Η συμφωνία με την Τουρκία θα σημάνει μετεγκατάσταση περισσότερων προσφύγων στη Γαλλία. Επίσης η Γαλλία έχει επικρίνει δημόσια την Τουρκία για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και η ίδια η Γαλλία είναι αντικείμενο κριτικής από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα για τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στον καταυλισμό του Καλαί.

5. Ουγγαρία

Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Όρμπαν, είναι ο πιο μεγάλος πολέμιος της μετεγκατάστασης προσφύγων στην ΕΕ. Θέλει να διοργανώσει δημοψήφισμα για να πάρει την έγκριση των Ούγγρων για το ένα θα δεχθεί η χώρα πρόσφυγες.

6. Ισπανία

Η Ισπανία ήταν το επίκεντρο υποδοχής μεταναστών από την Αφρική που σταμάτησε με τη συμφωνία που υπέγραψε με το Μαρόκο. Το 2013 η Ελ Παΐς αποκάλυψε ότι η Ισπανία απωθούσε στο Μαρόκο μετανάστες και πρόσφυγες. Ο Ισπανός πρωθυπουργός αρχικά στήριξε τη συμφωνία με την Τουρκία, αλλά άλλαξε θέση μετά την τοποθέτηση του επικεφαλής των σοσιαλιστών στη χώρα που είπε ότι η συμφωνία είναι άδικη και μη συμβατή με τις ευρωπαϊκές αξίες. Τη θέση υιοθέτησε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας που είπε ότι η Ισπανία θα υιοθετήσει συμφωνία μόνο εάν είναι σύμφωνη με τους διεθνείς κανόνες.