Στα 76 του χρόνια ο Γιοακίμ Γκάουκ, πρώην αντιφρονών της Ανατολικής Γερμανίας, και αφού έδωσε πνοή σε ένα κυρίως συμβολικού χαρακτήρα προεδρικό αξίωμα που είχε κηλιδωθεί από σκάνδαλα προκατόχων του, παίρνοντας θέση για την προσφυγική κρίση και καλώντας την Γερμανία να αναλάβει τις ευθύνες του γεωπολιτικού της ρόλου, ανακοίνωσε σήμερα ότι δεν θα είναι υποψήφιος για δεύτερη θητεία, εξαιτίας του προχωρημένου της ηλικίας του.

Ο εξαιρετικά δημοφιλής Γιοακίμ Γκάουκ είναι η πρώτη προσωπικότητα της κομμουνιστικής Γερμανίας που αναλαμβάνει το αξίωμα στην ενοποιημένη Γερμανία. Μετά την εκλογή του τον Μάρτιο 2012, ο Γιοακίμ Γκάουκ, πρώην πάστορας, χωρίς στενή πολιτική ταυτότητα, που ζει σε ελεύθερη ένωση με μία δημοσιογράφο κατά 20 χρόνια νεότερή του, ξεκίνησε τη θητεία του με την έκφραση συγγνώμης για τα ναζιστικά εγκλήματα στη Γαλλία, στο χωριό Οραντούρ-συρ-Γκλαν, στο χωριό Λίντιτσε της Τσεχίας και στην Ελλάδα.

Γεννημένος το 1940 στο Ροστόκ, γνώρισε το ΙΙΙ Ράιχ και την κατοχή της χώρας του από τους Σοβιετικούς , που έστειλαν στη Σιβηρία ανάμεσα στο 1951 και το 1955 τον πατέρα του, πρώην αξιωματικό του στρατού και μέλος του εθνικο-σοσιαλιστικού κόμματος. Ο Γιοακίμ Γκάουκ λέει ευθαρσώς ότι το ΙΙΙ Ράιχ «θέλησε να καταλύσει όλες τις οικουμενικές αξίες». Πιστεύει όμως παράλληλα, και το διατύπωσε ομιλία του το 2014, ότι ήρθε η ώρα για τη Γερμανία, που έχει εξελιχθεί σε υπόδειγμα δημοκρατίας, να αναλάβει τις ευθύνες της σε διεθνές επίπεδο.

«Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία, ως καλός εταίρος, πρέπει να δεσμευτεί ταχύτερα, και κατά τρόπο περισσότερο αποφασιστικό και ουσιαστικό», ακόμη και όταν πρόκειται για την ανάπτυξη του στρατού της, είχε πει παρά τις αντιστάσεις που προέρχονται από το μιλιταριστικό παρελθόν της Γερμανία.

Θερμός υποστηρικτής των ελευθεριών, ο πρώην πάστορας δεν έχει φεισθεί καταγγελιών καθόλου διπλωματικού χαρακτήρα , κατά της Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν, για παράδειγμα, «οι φιλοδοξίες του οποίου αυξάνονται με τις κατακτήσεις».

Το 2015, η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων προκάλεσε την μήνιν του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε ένα άλλο ευαίσθητο θέμα, την προσφυγική κρίση, ο Γιοακίμ Γκάουκ κατήγγειλε το «σκοτεινό» τμήμα της Γερμανίας, το υπεύθυνο για τις ξενοφοβικές επιθέσεις, στη συνέχεια προειδοποίησε για την υπερβολικά γενναιόδωρη υποδοχή των προσφύγων , όταν η Αγγελα Μέρκελ άφηνε ορθάνοικτα τα σύνορα.

«Εχουμε μεγάλη καρδιά, αλλά οι δυνατότητές μας είναι πεπερασμένες», δήλωνε όταν η ροή των προσφύγων προς τη Γερμανία έφθανε το 1,1 εκατομμύριο ανθρώπους το 2015. Ο Γιοακίμ Γκάουκ συγκρότησε την πολιτική του ταυτότητα στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, όπου δεν μπόρεσε να σπουδάσει Λογοτεχνία εξαιτίας της αντικομμουνιστικής του φήμης. Για την πατρίδα του θα πει ότι ήταν «κράτος φυλακή». Λίγους μήνες πριν από την πτώση του Τείχους, ζητούσε στο κήρυγμα περισσότερες ελευθερίες.

Η μεγάλη δημοτικότητά του οικοδομήθηκε όταν ανέλαβε υπεύθυνος για τα αρχεία της Stasi. Ο χειρισμός της αποστολής του, που χαρακτηρίσθηκε από τον δημόσιο διάλογο για τη συγγνώμη και το θέμα της συνέργειας του πληθυσμού, επιδοκιμάστηκε από όλες τις πλευρές. Και σε όσους ανησυχούν μήπως η διαδοχή εξελιχθεί σε πολιτική αρένα εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας για τις βουλευτικές εκλογές, υπενθυμίζει ότι ο πρόεδρος εγγυάται «τη δημοκρατική ομαλότητα, ακόμη και σε μία απαιτητική και δύσκολη περίοδο».