Exit polls και δημοσκοπήσεις αποδείχτηκαν σε μια ακόμη κάλπη, αναξιόπιστα, καθώς οι Podemos βρίσκονται πίσω από τους Σοσιαλιστές στην 3η θέση.

Το κόμμα του Μαριάνο Ραχόι αναδεικνύεται πρώτο (32,95%) και μάλιστα αρκετά ενισχυμένο καθώς παίρνει 137 έδρες 14 παραπάνω από τον περασμένο Δεκέμβρη, όμως και πάλι πολύ δύσκολα θα καταφέρει να βρει σύμμαχο για να σχηματίσει πλειοψηφία 176 εδρών στη Βουλή.

Οι Σοσιαλιστές ακολουθούν στη δεύτερη θέση με ποσοστό 22,74% και 85 έδρες, 5 λιγότερες από τον Δεκέμβρη. Δύο παραπάνω έδρες (71) και ποσοστό 21,12% καταγράφουν οι Podemos, ενώ οι Ciudadanos χάνουν σημαντικές δυνάμεις και μειώνουν από τις 40 στις 32 έδρες και ποσοστό 12,99%.

Το «φιάσκο» των exit polls

Οι κάλπες έκλεισαν στις 21:00 (ώρα Ελλάδος) και τα πρώτα exit polls, που... απέτυχαν παταγωδώς να προβλέψουν τις αποφάσεις των Ισπανών ψηφοφόρων, έδωσαν τα εξής αποτελέσματα:

1. Λαϊκό Κόμμα (PP) 28,5% (117-121 έδρες)

2. Unidos Podemos 25,6% (91-95 έδρες)

3. Σοσιαλιστές (PSOE) 22% (81-85 έδρες)

4. Ciudadanos 11,8% (26-30 έδρες)

Το ποσοστό συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία ήταν -αναμενόμενα- χαμηλό και ανήλθε, σύμφωνα με την El Pais, στο 69,43%. Το ποσοστό συμμετοχής ούτως ή άλλως αναμενόταν χαμηλό, καθώς οι Ισπανοί βρίσκονται ήδη σε περίοδο διακοπών, ενώ εμφανίζουν και σημάδια κόπωσης από την παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα του τελευταίου εξαμήνου.

Οι σημερινές εκλογές πραγματοποιήθηκαν υπό το φάσμα μιας επανάληψης του κυβερνητικού αδιεξόδου, το οποίο προκάλεσε ο τερματισμός του μακρού κύκλου του δικομματισμού, αλλά και υπό την προοπτική μίας κατακλυσμιαίας αλλαγής του πολιτικού χάρτη με την ανάδυση μίας πραγματικά αριστερής κυβέρνησης για πρώτη φορά στη μετα-Φράνκο εποχή.

Υπενθυμίζεται ότι, στις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου του 2015, το Λαϊκό Κόμμα με 28,72% είχε 123 βουλευτές, το Σοσιαλιστικό Κόμμα με 22,01% 90 βουλευτές, οι Podemos με 20,66% 69 βουλευτές και οι φιλελεύθεροι Ciudadanos με 13,93% 40 βουλευτές.


Οι πρώτες αντιδράσεις

Μιλώντας στην πρώτη του ανάλυση μετά την ανακοίνωση των exit polls, o ηγέτης της IU, του έτερου εταίρου της συμμαχίας Unidos Podemos, Αλβέρτο Γκαρθόν, κάλεσε σε σύνεση στην ανάλυση των πρώτων ενδείξεων, τονίζοντας όμως πως αυτά υποδεικνύουν πως η χώρα έχει μία χρυσή ευκαιρία ν' αλλάξει σελίδα.

Το τέταρτο κόμμα στις προηγούμενες εκλογές, οι κεντροδεξιοί Ciudadanos, παραμένουν τέταρτη δύναμη σε όλη τη χώρα, αλλά με σημαντικές απώλειες από τις προηγούμενες 40 έδρες, καθώς τα exit polls τους πιστώνουν με 26-30 έδρες. 

Το κόμμα ήταν το πρώτο που αντέδρασε στις έρευνες, τονίζοντας πως αυτές δεν αντανακλούν τα πραγματικά στοιχεία της καταμέτρησης και εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη μικρή προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες (που ήταν η μικρότερη στα εκλογικά χρονικά της ισπανικής δημοκρατίας). 

Αναμένοντας και την αυξημένη καταμέτρηση και των επιστολικών ψήφων, που ήταν αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη αναμέτρηση, ο εκπρόσωπος των Ciudadanos, ο γενικός γραμματέας τους, Χουάν Μανουέλ Βιλιέγας, εξέφρασε την αισιοδοξία του πως μέσα στη διάρκεια της νύχτας, τα ποσοστά του κόμματος θα βελτιωθούν.

Το γεγονός όμως είναι πως τα στοιχεία αυτά φανερώνουν πως οι περισσότερο αναποφάσιστοι από τους ψηφοφόρους ήσαν εκείνοι των Ciudadanos, και ήσαν οι περισσότεροι ευεπίφοροι στο να ενστερνισθούν το φόβο που ενέπνευσε η άνοδος των Podemos, αλλά και να προσελκυθούν από την έκκληση της "χρήσιμης ψήφου" που τους απηύθυνε ο Ραχόι.


Η επόμενη μέρα

Σχεδόν μπροστά σε μία ίδια κατάσταση με εκείνη που ξημέρωσε την επαύριο της εκλογικής αναμέτρησης του Δεκεμβρίου φαίνεται να παραμένει η Ισπανία, καθώς τα επίσημα αποτελέσματα διαψεύδουν την αρχική εικόνα που προβλήθηκε από τη δημοσίευση των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες.

Η άνοδος του Λαϊκού Κόμματος μοιάζει να οφείλεται στο πειστικό δίλημμα για την «χρήσιμη ψήφο», που η προεκλογική εκστρατεία του κόμματος έθεσε ενώπιον των ψηφοφόρων, ιδίως στους αναποφάσιστους κι όσους είχαν ψηφίσει τους κεντρώους Ciudadanos, κατορθώνοντας να προσελκύσει πολλούς εξ αυτών. 

Πράγματι, το κεντροδεξιό αυτό κόμμα παραμένει στην τέταρτη θέση, αλλά μακράν επίσης από τα προηγούμενα ποσοστά του, καθώς χάνει δέκα βουλευτές, συγκεντρώνοντας μόλις 30 έδρες. Με βάση αυτό το αποτέλεσμα καταβυθίζεται επίσης κι η φιλοδοξία του ηγέτη του Άλμπερτ Ριβέρα να καταστήσει το κόμμα ρυθμιστή των μετεκλογικών πολιτικών εξελίξεων.

Τα αποτελέσματα έφεραν όντως μία ανατροπή στον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των Σοσιαλιστών( PSOE) και της συμμαχίας των Unidos Podemos. Μόνο που η ανατροπή τούτη αναφερόταν στην διάψευση των δημοσκοπήσεων που έφεραν την Αριστερή συμμαχία στη δεύτερη θέση και τους Σοσιαλιστές να κατακρημνίζονται και να έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στη Σκύλλα και τη Χάρυβδη της στήριξης μίας κυβέρνησης των Podemos, ή την εξαφάνισή τους απότον εκλογικό χάρτη.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους από την πλατεία της Ρέινα Σοφία στη Μαδρίτη, το alter ego του Ιγκλέσιας, Ινίγο Ερεχόν, δήλωσε πως εάν «τα αποτελέσματα εάν παραμείνουν έτσι όπως είναι δεν είναι καλά, γιατί επιβραδύνουν την αλλαγή που χρειάζεται η χώρα».

Το γεγονός παραμένει ότι το θρίλερ, που είχε ξεκινήσει τον Δεκέμβριο θα συνεχισθεί πάνω στο ίδιο σενάριο. Καθώς το ΡΡ, παρά την άνοδό του, δεν συγκεντρώνει αυτοδυναμία, η ανάγκη να σχηματισθεί κυβέρνηση συμμαχίας παραμένει αδήριτη. Η μακρά σειρά των εντολών σχηματισμού (και του συνεπακόλουθου αδιεξόδου στις διαβουλεύσεις) βρίσκεται προ των θυρών, καθώς κανένα από τα κόμματα δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τις θέσεις στις οποίες έχει περιχαρακωθεί από την προηγούμενη φορά. Και η προοπτική μίας μεγάθυμης χειρονομίας των Podemos να προσφέρει γη και ύδωρ από τις θέσεις του στους Σοσιαλιστές είναι ισχνή -δεδομένου ότι το Psoe θα θελήσει να συμμετέχουν κι οι Ciudadanos- μοιάζει πάλι μακρινή. 

Το ζήτημα είναι το πόσο νερό είναι διατεθειμένος να βάλει στο κρασί του ο Ιγκλέσιας -που άλλωστε είχε δηλώσει προεκλογικά ότι το κόμμα του εκπροσωπεί την «υγιή» Σοσιαλδημοκρατία, εκείνη των Μαρξ κι Ένγκελς προτού οι επίγονοί τους τους χαρακτηρίσουν «κομμουνιστές»!

Μπροστά στο αδιέξοδο πάντως υπάρχουν άλλες λύσεις. Ίσως η πρώτη, που προτείνει το ΡΡ, μία Μεγάλη Συμμαχία με τους Σοσιαλιστές, να μη φαίνεται δυνατή, γιατί κάτι τέτοιο θα ενείχε τον κίνδυνο το PSOE να γίνει ένα δεύτερο ΠΑΣΟΚ, αλλά η λύση της «αποχής» Σοσιαλιστών-Ciudadanos σε κρίσιμες ψηφοφορίες στη Βουλή, που θα κατέβαζε (και σημαντικά) το όριο της πλειοψηφίας για να περάσουν οι νόμοι, φαντάζει ένα πολύ πιθανό σενάριο.