Το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας υποβάλει σήμερα στο κοινοβούλιο μια πρόταση για συνταγματική μεταρρύθμιση, η οποία προβλέπει την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, λιγότερους από πέντε μήνες έπειτα από μια απόπειρα πραξικοπήματος για την ανατροπή του.

«Θα υποβάλουμε την πρότασή μας για συνταγματική μεταρρύθμιση αύριο στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας», δήλωσε χθες Παρασκευή ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ στη διάρκεια ομιλίας του.

Το νομοσχέδιο που περιλαμβάνει 20 άρθρα προβλέπει την ουσιαστική μεταβίβαση της εκτελεστικής εξουσίας από τον πρωθυπουργό στον πρόεδρο, που μέχρι τώρα είναι μια κυρίως τιμητική θέση.

Η ιδέα της ενίσχυσης των εξουσιών του Ερντογάν ανησυχεί τους αντιπάλους του, οι οποίοι τον κατηγορούν ότι έχει απολυταρχικές τάσεις, κυρίως μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου.

Όμως οι υποστηρικτές του νομοσχεδίου τονίζουν ότι η αλλαγή του συστήματος είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η σταθερότητα του κράτους, καθώς η Τουρκία αντιμετωπίζει μια ασταθή κατάσταση ασφαλείας, είναι αντιμέτωπη με οικονομική επιβράδυνση και διεξάγει μια στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία.

«Αν το θέλει ο Θεός, το προεδρικό σύστημα (…) θα βάλει τέλος στην περίοδο των κυβερνητικών συνασπισμών» και θα προσφέρει στην Τουρκία «ισχυρή εκτελεστική εξουσία», υπογράμμισε χθες ο Γιλντιρίμ.

Το νομοσχέδιο πρέπει να επικυρωθεί από τουλάχιστον 330 βουλευτές (σε σύνολο 550) για να μπορέσει να προχωρήσει η διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και το εθνικιστικό MHP, που υποστηρίζουν το νομοσχέδιο, διαθέτουν συνολικά 355 βουλευτές.

 Όπως εξήγησε μάλιστα ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Νουρετίν Τσανικλί το δημοψήφισμα μπορεί να διεξαχθεί ως τον Μάιο. Ο Ερντογάν είναι ο πρώτος πρόεδρος της Τουρκίας που εκλέχθηκε άμεσα από τον λαό το 2014.

Οι Τούρκοι ηγέτες έχουν κρατήσει μυστικό το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, όμως σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν διαρρεύσει στον Τύπο, ένα από τα βασικά του σημεία είναι η κατάργηση της θέσης του πρωθυπουργού, ο οποίος αντικαθίσταται από έναν ή δύο αντιπροέδρους της κυβέρνησης.

Το AKP και το MHP αναμένεται να παρουσιάσουν το περιεχόμενο της μεταρρύθμισης σήμερα στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου.

Όμως στη συνταγματική μεταρρύθμιση αντιτίθενται τα κόμματα της αντιπολίτευσης, το φιλοκουρδικό HDP και το κεμαλικό CHP.

«Δεν μπορούμε να προετοιμάσουμε ένα νέο σύνταγμα στην κουζίνα ενός κόμματος», κατήγγειλε χθες ο επικεφαλής του CHP Κεμάλ Κιλτσιντάρογλου. Σύμφωνα με τον ίδιο, η συνταγματική μεταρρύθμιση απειλεί «την κοινοβουλευτική παράδοση 140 ετών».

Αντιφρονούντες και μη κυβερνητικές οργανώσεις προειδοποιούν κατά της ενίσχυσης των εξουσιών του Ερντογάν, τον οποίο κατηγορούν ότι έχει απολυταρχικές τάσεις.