Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας: Προγραμματική σύμβαση για την ψηφιοποίηση και προστασία της Μονής Βλατάδων
Προγραμματική σύμβαση με την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και τον Ηγούμενο της Μονής Βλατάδων, Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αμορίου Νικηφόρο υπέγραψε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, για την ψηφιοποίηση του ιστορικού αρχείου της Μονής και του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών.
Πρόκειται για ένα έργο – σταθμό προστασίας και ανάδειξης της σπουδαίας κληρονομιάς που φυλάσσεται στην Ιερά Βασιλική Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων.
Την προγραμματική σύμβαση Υπουργείου – Περιφέρειας – Μονής υπέγραψε για λογαριασμό της Περιφέρειας η Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου.
Στο πλαίσιο του έργου της προστασίας και ανάδειξης της ιστορικής, θρησκευτικής, πολιτιστικής και πνευματικής κληρονομιάς της Ιεράς Μονής Βλατάδων προβλέπεται η συντήρηση, αποκατάσταση και ψηφιοποίηση μεγάλου μέρους του ιστορικού αρχείου χειρογράφων, μικροταινιών και μικρογραφιών του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών και της Μονής.
«Πρόκειται για ένα σπουδαίο έργο, το οποίο σχεδιάσαμε από το 2015 και πλέον με την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης είμαστε έτοιμοι να υλοποιήσουμε άμεσα. Είναι μια μεγάλη μέρα, μια κορυφαία στιγμή για τον πολιτισμό και την κληρονομιά μας, θεματοφύλακας της οποίας είναι η Ιερά Μονή Βλατάδων. Τον μοναδικό θησαυρό παγκόσμιας ακτινοβολίας του αρχείου της Μονής και του Ιδρύματος θα τον αποκαταστήσουμε, θα τον συντηρήσουμε, θα τον προστατεύσουμε και θα τον αναδείξουμε, καθιστώντας τον προσβάσιμο σε όλο τον κόσμο με την ψηφιοποίησή του. Θέλω να ευχαριστήσω την κ. Μενδώνη για την αμέριστη συμπαράστασή της στη μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλουμε για να προστατεύσουμε και για να αναδείξουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά σε όλη την Κεντρική Μακεδονία. Επιτέλους, έπειτα από πέντε χρόνια συνεχούς προσπάθειας, φτάσαμε στην υλοποίηση του έργου και στα επόμενα χρόνια θα προστατεύσουμε αυτόν τον παγκόσμιο θησαυρό από τη φθορά του χρόνου, από την υγρασία και την ελλιπή συντήρηση και θα τον αναδείξουμε όπως του αξίζει. Είναι ένα έργο – παρακαταθήκη για το μέλλον, για τις επόμενες γενιές», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας.
«Το έργο αυτό σηματοδοτεί το ίδιο το μέλλον», σημείωσε από την πλευρά του ο Θεοφιλέστατος Νικηφόρος, ευχαριστώντας τους κ.κ. Τζιτζικώστα, Μενδώνη και Πατουλίδου για τις προσπάθειες που κατέβαλαν και την αφοσίωσή τους στην υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου, που συνιστά σταθμό, όπως είπε, στην ιστορική συνέχεια της Μονής.
Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη επισήμανε ότι «είμαστε σήμερα εδώ για να αποδώσουμε ένα χρέος. Διότι όταν κάτι καθυστερεί τόσο πολύ γίνεται χρέος, πόσο μάλλον όταν αφορά σε ένα τόσο σπουδαίο αρχείο. Όταν σκεφτεί κάποιος την αδιάλειπτη ιστορική πορεία της Μονής από τον 14ο αιώνα, αυτομάτως συνειδητοποιεί τον τεράστιο πλούτο της, αλλά και την πολύ μεγάλη υποχρέωσή όλων μας να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές τουλάχιστον αυτά τα οποία βρήκαμε. Είναι πολύ σημαντική η επιμονή της Μονής να γίνει το έργο, αλλά και η αμέριστη στήριξη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Το Υπουργείο Πολιτισμού θεωρεί χρέος του να συνηγορήσει και να υποστηρίξει αυτό το έργο προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».
Η κ. Πατουλίδου υπογράμμισε ότι «υπάρχουν στο αρχείο της Μονής και του Ιδρύματος σπάνια κείμενα, μοναδικά αρχεία στον κόσμο, χειρόγραφα της ιατρικής και της βοτανολογίας, ένας μοναδικός θησαυρός. Έγινε μεθοδική δουλειά για να φτάσουμε ως αυτή τη σημαντική ημέρα, που κάνουμε πράξη την υπόσχεσή μας να διαφυλάξουμε και να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές την κληρονομιά μας σε καλύτερη κατάσταση από εκείνη που την παραλάβαμε. Σε λίγα χρόνια το σπουδαίο αυτό αρχείο θα μπορεί να το θαυμάσει όλος ο κόσμος».
Σύμφωνα με τη μελέτη, θα συντηρηθούν και θα ψηφιοποιηθούν 98 μικροταινίες κωδίκων της Μονής, πατριαρχικά συγίλλια, οθωμανικά και ελληνικά έγγραφα από το 18ο αιώνα και 500 παλαίτυπα της Ιεράς Μονής Βλατάδων. Επίσης θα συντηρηθούν 21 χειρόγραφοι κώδικες και 2.000 παλαίτυπα της συλλογής του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών. Στο αρχείο του Ιδρύματος βρίσκονται επίσης 15.000 αντίγραφα από το Άγιον Όρος, 3.500 από τη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά, 3.500 από την Εθνική Βιβλιοθήκη στο Παρίσι και 3.000 από το Βατικανό.