Όσο πιο κοντά ερχεται ο χειμώνας τόσο η σκιά του κοροναϊού μεγαλώνει πάνω από την Ελλάδα. Μάλιστα αυτή είναι η πρώτη φορά που μετά την επιστροφή από το καλοκαίρι η χώρα βρίσκεται μπροστά σε ένα τεράστιο κύμα κρουσμάτων που αυξάνεται ραγδαία. Το γεγονός αυτό έχει φέρει της πολύ κρίσιμων αποφάσεων που θα κληθούν να πάρουν τα επόμενα 24ωρα μετά την εκρηκτική αύξηση των κρουσμάτων που σημειώθηκε χθες.

Καθολική χρήση της μάσκας; Κλείσιμο καταστημάτων εστίασης νωρίτερα; Απαγόρευση και αυστηρότεροι έλεγχοι σε πάρτι και μαζώξεις στις πλατείες; Τοπικά lockdown;

Ενα από τα πιο δυνατά σενάρια είναι αυτό της απαγόρευσης κυκλοφορίας τη νύχτα, σε μια προσπάθεια περιορισμού των άσκοπων μετακινήσεων και της διοργάνωσης ανεξέλεγκτων πάρτι.

Ολα τα μέτρα έχουν πέσει στο τραπέζι και δεν αποκλείεται μέχρι την επόμενη ενημέρωση, την Παρασκευή, να υπάρξουν εξελίξεις, σε περίπτωση που σήμερα και αύριο καταγράψουμε νέο ρεκόρ κρουσμάτων.

Η πανδημία ξεφεύγει, όλο και περισσότερες περιοχές στην Αττική και νομοί στην υπόλοιπη Ελλάδα βρίσκονται στα όρια του συναγερμού.

Πολλοί πολίτες δεν συμβιβάζονται με την ιδέα των περιοριστικών μέτρων και δεν τηρούν τα μέτρα ασφαλείας, με αποτέλεσμα να έχουμε όλο και περισσότερα κρούσματα.

Κλειστές δομές, εργοστάσια και άλλοι χώροι εργασίας δεν τηρούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα με αποτέλεσμα να καταγράφονται ομαδικές μολύνσεις από τον κοροναϊό.

Οι επιστήμονες φοβούνται ότι η κατάσταση δεν «μαζεύεται» και ανησυχούν για τις επόμενες εβδομάδες που λόγω του καιρού θα περνάμε όλο και περισσότερο σε κλειστούς χώρους.

Το ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι πως στο επίκεντρο της πανδημίας βρίσκονται πλέον οι νέοι.

Σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση του ΕΟΔΥ καταγράφηκαν 667 νέα κρούσματα του κοροναϊού στη χώρα, εκ των οποίων 88 συνδέονται με γνωστές συρροές και 45 εντοπίστηκαν κατόπιν ελέγχων στις πύλες εισόδου της χώρας. Ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων είναι 26.469, εκ των οποίων το 55.6% είναι άνδρες, ενώ 3.613 (13.6%) θεωρούνται σχετιζόμενα με ταξίδι από το εξωτερικό και 10.539 (39.8%) είναι σχετιζόμενα με ήδη γνωστό κρούσμα.

Επιπλέον, 87 συμπολίτες μας νοσηλεύονται διασωληνωμένοι. Η διάμεση ηλικία τους είναι 66 ετών. 27 (31.0%) είναι γυναίκες και οι υπόλοιποι άνδρες. To 93.1%, των διασωληνωμένων, έχει υποκείμενο νόσημα ή είναι ηλικιωμένοι 70 ετών και άνω. 260 ασθενείς έχουν εξέλθει από τις ΜΕΘ.

Τέλος, έχουμε 8 ακόμα καταγεγραμμένους θανάτους και 528 θανάτους συνολικά στη χώρα. 199 (37.7%) γυναίκες και οι υπόλοιποι άνδρες. Η διάμεση ηλικία των θανόντων συμπολιτών μας ήταν τα 79 έτη και το 96.2% είχε κάποιο υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω.

Οι νέοι

Αυξημένη συμμετοχή στην επιδημική δυναμική φαίνεται να έχει τους τελευταίους δύο μήνες η ομάδα 40-64, με ποσοστό μέχρι και 30% μεγαλύτερο από το αναμενόμενο. Παρόλα αυτά την τελευταία εβδομάδα φαίνεται να μειώνεται το ποσοστό της συμμετοχής της στην επιδημία, υπέρ της ηλικιακής ομάδας των 18-39.

Οι υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες εξακολουθούν να κατέχουν σχετικά χαμηλά επίπεδα, με την ηλικιακή ομάδα των 1-18 να παραμένει σε ποσοστό 40% με 50% χαμηλότερο από το αναμενόμενο και την ηλικιακή ομάδα των 65+ να βρίσκεται μεσοσταθμικά με 40% χαμηλότερη συμμετοχή από την αναμενόμενη. 

Η δραματική αυτή αύξηση των κρουσμάτων στη χώρα μας έχει… ηλικιακά και γεωγραφικά στοιχεία. Σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Μαγιορκίνης η επιδημική αύξηση καθοδηγείται από την ηλικιακή ομάδα 18-39, σε ποσοστό 60%-70% περισσότερο από το αναμενόμενο.

Η ηλικιακή ομάδα αυτή φαίνεται να είναι ενισχυμένη κατά περίπου 10%-20% τις τελευταίες ημέρες, στη συμμετοχή της στην επιδημία σε σχέση με τις προηγούμενες εβδομάδες.

Αυτό σημαίνει ότι ο ιός χτυπά τους νέους περισσότερο πλέον κι αυτοί μπορούν να γίνουν επικίνδυνοι «μεταδότες» στον υπόλοιπο πληθυσμό καθώς δεν προσέχουν όπως οι ευπαθείς ομάδες που έτσι κι αλλιώς έχουν κλειστεί σπίτι ή είναι περισσότερο προσεκτικοί.

Με τα 250 χθεσινά κρούσματα στην Αττική η ανησυχία μεγαλώνει αν και τα περισσότερα κρούσματα σε μία ημέρα ήταν τα 272 κρούσματα της 1ης Οκτωβρίου.

Μεγάλος προβληματισμός επικρατεί μετά τα 125 κρούσματα στη Θεσσαλονίκη, ενώ στο επίκεντρο των επιστημόνων έχουν μπει η Καστοριά, οι Σέρρες, τα Ιωάννινα, η Βοιωτία.

Ενδεικτικό της επικινδυνότητας της κατάστασης είναι η σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου το βράδυ της Τρίτης, αμέσως μετά την ενημέρωση για την πορεία του φονικού ιού στη χώρα μας. Από τη σύσκεψη προέκυψε ότι η Θεσσαλονίκη αναμένεται τις επόμενες ώρες, πιθανότητα το απόγευμα της Τετάρτης, να μπει στο «πορτοκαλί» επίπεδο συναγερμού. Αυτές όμως δεν είναι οι μόνες επικείμενες ανακατατάξεις στον χάρτη υγειονομικής ασφάλειας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες των τελευταίων ωρών, η Κοζάνη αναμένεται να αποκτήσει… παρέα στο «κόκκινο» επίπεδο.

Δεν είναι τυχαία, δε, η έκτακτη επίσκεψη του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας, Νίκου Χαρδαλιά, στην Καστοριά σήμερα μια περιοχή που βρίσκεται ένα βήμα από το «κόκκινο». Μαζί και τα Ιωάννινα, τα οποία επισκέφτηκε την περασμένη Κυριακή ο υφυπουργός, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου στους κατοίκους.

Η αύξηση των κρουσμάτων οδήγησε τον πρωθυπουργό στην ανάκληση της απόφασης για παρουσία φιλάθλων στα γήπεδα και όπως επισήμανε το απόγευμα ο κ. Νίκος Χαρδαλιάς τα δεδομένα των τελευταίων ωρών, καθώς και η κατάσταση στην Ευρώπη, οδήγησαν τον πρωθυπουργό στην ανάκληση της απόφασης «καθώς δεν μπορεί και δεν πρέπει να δοθεί λάθος μήνυμα, τη στιγμή που θα πρέπει υπάρχει απόλυτη εγρήγορση».

Η Θεσσαλονίκη «καίγεται»

Η περίπτωση της Θεσσαλονίκης είναι ιδιαίτερη, καθώς ενώ στις αρχές Αυγούστου η κατάσταση στην συμπρωτεύουσα ήταν κάκιστη, με τα κρούσματα να φτάνουν μέχρι και τα 50 ημερησίως (παραδείγματος χάριν στις 4 Αυγούστου είχαν καταγραφεί 47 κρούσματα), ξαφνικά τον Σεπτέμβριο κατάφερε να βελτιώσει όλους τους κρίσιμους δείκτες.

Αυτό αποδεικνύεται άλλωστε και από τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, καθώς μετά την επιβολή ωραρίου στην εστίαση, η συμπρωτεύουσα έφτασε μάλιστα να μετρά στις αρχές Οκτωβρίου μόλις 2 κρούσματα.

Στην προσπάθεια που έκανε η Θεσσαλονίκη για να νικήσει τον κοροναϊό μάλιστα είχε αναφερθεί μέχρι και ο Σωτήρης Τσιόδρας λέγοντας στις 30 Σεπτεμβρίου έξω από το γηροκομείο του Αγίου Παντελεήμονα πως «στην Θεσσαλονίκη πήραν το μάθημά τους και πάει καλά. Η Αθήνα δεν πάει καλά».

Σχεδόν ένα μήνα μετά τα πράγματα έχουν αλλάξει αρκετά.

Τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους. Η Θεσσαλονίκη μέσα σε 5 ημέρες έχει συνολικά 368 κρούσματα, δηλαδή μέσο όρο 73 κρούσματα την ημέρα.

Ωστόσο αυτό δεν είναι το μόνο πρόβλημα καθώς σύμφωνα με τους ειδικούς ο μέσος όρος ηλικίας είναι 18-39 ετών.

Φαίνεται λοιπόν πως η ιστορία επαναλαμβάνεται, ωστόσο αυτή τη φορά κακή επιδημιολογική κατάσταση παρουσιάζουν αρκετοί νομοί σε Ήπειρο και Κεντρική Μακεδονία.

Η εικόνα στη Θεσσαλονίκη έχει αλλάξει δραματικά την τελευταία εβδομάδα για αρκετούς λόγους. 

Εκτός από τα πολλά κρούσματα που σημειώνονται καθημερινά, αυτό που απασχολεί τους ειδικούς είναι αφενός πως τα κρούσματα είναι διάσπαρτα με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη στεγανοποίηση και η ιχνηλάτησή τους και αφετέρου τα περισσότερα κρούσματα είναι νέοι.

Η δύσκολη ιχνηλάτηση αποτελεί τον πρώτο λόγο για τον οποίο έχει σημάνει συναγερμός στην συμπρωτεύουσα.

Εκτιμάται πως το προφίλ αρκετών κρουσμάτων αφορά άτομα με πολλές κοινωνικές επαφές (π.χ μπάρμαν) με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν αδύνατον να αναγνωριστούν όλες οι επαφές τους.

Σύμφωνα με πληροφορίες μάλιστα στην απότομη αύξηση κρουσμάτων μεγάλο ρόλο παίζει και η πτώση θερμοκρασίας.

Οι ειδικοί έχουν τονίσει πολλές φορές πως όσο χειμωνιάζει, τόσο πιο πολύ θα δυσκολεύουν τα πράγματα, καθώς ευνοείται η διασπορά του ιού σε κλειστούς χώρους.

Εκτός από τα διάσπαρτα κρούσματα και την πτώση της θερμοκρασίας, ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας θα μπορούσε να θεωρηθεί η έναρξη της νέας φοιτητικής χρονιάς.

Βέβαια αυτό δεν σημαίνει πως οι εστίες υπερμετάδοσης είναι τα πανεπιστήμια, αλλά γενικότερα η συγκέντρωση φοιτητών σε εσωτερικούς χώρους αυτό το διάστημα.

Τι είπε ο Μόσιαλος

Στις αιτίες, για οποίες βλέπουμε αύξηση των κρουσμάτων, παρά την εφαρμογή μέτρων, αναφέρθηκε μέσα από το ΣΚΑΙ, ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics, Ηλίας Μόσιαλος.

Σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, οι πολύ πιο τακτικές κοινωνικές συναναστροφές αλλά και η μεγαλύτερη χαλαρότητα του κόσμου, σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, αποτελεί μια αιτία του φαινομένου.

«Σίγουρα δεν περίμενε να βλέπει κανείς πολλά κρούσματα την περίοδο του lockdown αλλά και μετά από αυτό» τόνισε χαρακτηριστικά ο καθηγητής εξηγώντας πως κατά εκείνο το διάστημα η δραστηριότητα και τα επίπεδα του ιού είχαν περιοριστεί κατά πολύ εντός της ελληνικής επικράτειας. 

«Ήταν αναμενόμενο μετά τον Ιούλιο να αρχίσουμε να βλέπουμε άνοδο των κρουσμάτων» είπε προσθέτοντας ωστόσο πως αντιλαμβανόμαστε πλέον την ύπαρξη περισσότερων κρουσμάτων και λόγω του ότι διενεργούνται πια πολύ περισσότερα τεστ σε σχέση με τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. «Όταν κάνεις περισσότερα τεστ είναι και πιο πιθανό να βλέπεις περισσότερα κρούσματα» τόνισε ενώ επεσήμανε πως επιπρόσθετος λόγος αντίληψης περισσότερων κρουσμάτων είναι ότι αυτά δεν δηλώνονται απαραίτητα με βάση την ημέρα που γίνονται τα τεστ.

Σε κάθε περίπτωση ο καθηγητής επιβεβαίωσε πως τα κρούσματα κοροναϊού παρουσιάζουν αυξητική τάση και τονίζει πως τα άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά.

Βασική επιδίωξη για τον κ. Μόσιαλο είναι, στο προσεχές διάστημα, να σταματήσει η διασπορά σε κλειστούς χώρους και με βάση το παραπάνω αναφέρει πως οι εργαζόμενοι και διαβιούντες σε κλειστούς χώρους, επί παραδείγματι, οίκους ευγηρίας, φυλακές, δομές μεταναστών θα πρέπει να υποβάλλονται σε τεστ για κορονοϊό ακόμη και κάθε εβδομάδα.

«Όντως περνάμε σε μια κρίσιμη καμπή και τα πράγματα γίνονται λίγο χειρότερα» παραδέχτηκε ο καθηγητής αντιπαραβάλλοντας ωστόσο πως η κατάσταση στην Ελλάδα είναι πολύ καλύτερη σε σχέση με το εξωτερικό όπου εκεί τα κρούσματα ως ποσοστό είναι πέντε με επτά φορές παραπάνω.

«Εάν εφαρμόσουμε ευλαβικά τα μέτρα προστασίας από τον κορονοϊό (τήρηση αποστάσεων, χρήση μάσκας και προσοχή σε κλειστούς χώρους και σε ανοικτούς σε περιπτώσεις που ενδεχομένως κρίνεται απαραίτητο), το επόμενο διάστημα δεν θα χρειαστεί να πάμε σε φαινόμενα Ιρλανδίας ή Ουαλίας» συνόψισε ο καθηγητής καλώντας να «πάρουμε τα μέτρα μας όλοι» για να μην φτάσουμε σε τέτοιο σημείο εφόσον έτσι κι αλλιώς στην Ελλάδα έχουμε ως σύμμαχό μας τον καιρό και ειδικότερα τους ήπιους χειμώνες.


Η γεωγραφική κατανομή των κρουσμάτων

  • 45 κρούσματα κατά τους ελέγχους που διενεργήθηκαν στις πύλες εισόδου της χώρας
    7 εισαγόμενα κρούσματα που προσήλθαν αυτοβούλως για έλεγχο
    250 κρούσματα στην Περιφέρεια Αττικής, εκ των οποίων 32 συνδέονται με γνωστές συρροές
    125 κρούσματα στην Π.Ε. Θεσσαλονίκης, εκ των οποίων  24 συνδέονται με γνωστές συρροές, ενώ 27  αναφέρουν επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα
    4 κρούσματα στην Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας
    4 κρούσματα στην Π.Ε. Αργολίδας
    6 κρούσματα στην Π.Ε. Αχαΐας
    30 κρούσματα στην Π.Ε. Βοιωτίας, εκ ων οποίων 22 συνδέονται με γνωστές συρροές
    2 κρούσματα στην Π.Ε. Δράμας
    1 κρούσμα στην Π.Ε. Έβρου
    4 κρούσματα στην Π.Ε. Εύβοιας, εκ των οποίων 2 συνδέονται με γνωστές συρροές
    9 κρούσματα στην Π.Ε. Ηλείας
    1 κρούσμα στην Π.Ε Ημαθίας
    8 κρούσματα στην Π.Ε. Ηρακλείου
    3 κρούσματα στην Π.Ε. Θεσπρωτίας
    15 κρούσματα στην  Π.Ε. Ιωαννίνων
    10 κρούσματα στην Π.Ε. Καβάλας
    5 κρούσματα στην Π.Ε. Καστοριάς
    2 κρούσματα στην Π.Ε. Κέρκυρας
    2 κρούσματα στην Π.Ε. Κιλκίς
    20 κρούσματα στην Π.Ε. Κοζάνης, εκ των οποίων 3 συνδέονται με γνωστές συρροές
    7 κρούσματα στην Π.Ε. Κορινθίας
    16 κρούσματα στην Π.Ε. Λάρισας, εκ των οποίων 1 συνδέεται με γνωστή συρροή
    1 κρούσμα στην Π.Ε. Λέσβου
    2 κρούσματα στην Π.Ε. Μαγνησίας
    3 κρούσματα στην Π.Ε. Μεσσηνίας
    10 κρούσματα στην Π.Ε. Πέλλας
    2 κρούσματα στην Π.Ε. Πιερίας
    2 κρούσματα στην Π.Ε. Πρέβεζας, συνδεόμενα με γνωστή συρροή
    1 κρούσμα στην Π.Ε. Ρεθύμνου
    1 κρούσμα στην Π.Ε. Ροδόπης
    1 κρούσμα στην Π.Ε. Ρόδου
    1 κρούσμα στην Π.Ε. Σάμου
    10 κρούσματα στην Π.Ε. Σερρών, εκ των οποίων 1 συνδέεται με γνωστή συρροή
    6 κρούσματα στην Π.Ε. Τρικάλων
    3 κρούσματα στην Π.Ε. Φθιώτιδας
    4 κρούσματα στην Π.Ε. Φλώρινας
    1 κρούσμα στην  Π.Ε. Χαλκιδικής
    3 κρούσματα στην Π.Ε. Χίου, εκ των οποίων 1 συνδέεται με γνωστή συρροή
    39 κρούσματα βρίσκονται υπό διερεύνηση