Μετά από πρωτοβουλία της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και την ανταπόκριση έξι κορυφαίων φορέων καινοτομίας και έρευνας της περιοχής, υποβλήθηκε πρόταση στην αρμόδια αρχή με σκοπό την ανάδειξη «Ελληνικού Κόμβου Ψηφιακής Καινοτομίας» (που μετασχηματίζει τα διατομεακά οικοσυστήματα διατροφής) και τη μετέπειτα συμμετοχή του στην κλειστή πρόσκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία του Δικτύου των Ευρωπαϊκών Κόμβων Ψηφιακής Καινοτομίας – ΕΚΨΚ (European Digital Innovation Hubs- EDIHs). Οι ΕΚΨΚ θα συγχρηματοδοτηθούν από το νέο πολυετές χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη 2021-2027» (Digital Europe Programme 2021-2027) και τα κράτη μέλη.

Στο πλαίσιο των προτεραιοτήτων της Στρατηγικής Έρευνας και Τεχνολογίας για την Έξυπνη Εξειδίκευση RIS3 (Research and Innovation Strategies for Smart Specialisation), οι συνεργαζόμενοι φορείς Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ΕΚΕΤΑ, Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Αμερικάνικη Γεωργική Σχολή και ΚΕΠΑ, αποφάσισαν ο Κόμβος Ψηφιακής Καινοτομίας της ΠΚΜ να εστιάσει στο μεγάλο οικοσύστημα διατροφής, που εξειδικεύεται σε τρόφιμα, βιολογικά και χημικά υλικά, συσκευασία, εφοδιαστική αλυσίδα, ευεξία – υγεία, γονιδιωματική, βιοπληροφορική, τουρισμός, κυκλική οικονομία, εμπειρίες καταναλωτών, τεχνολογίες λιανικής, δημιουργικές βιομηχανίες και δημόσιος τομέας (πελάτης & νομοθέτης).

Το σύνολό τους στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αναφέρεται σε 136.104 νομικά πρόσωπα, (ΕΛΣΤΑΤ 2017) που αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% των συνολικών νομικών προσώπων της περιοχής, οι πωλήσεις τους σε ευρώ φθάνουν τα 10,6 δις € (ΕΛΣΤΑΤ 2017), που αποτελούν σχεδόν το 40% των περιφερειακών πωλήσεων και απασχολούν 324.237 άτομα, δηλαδή περίπου το 57% της συνολικής απασχόλησης της περιοχής.

Το μερίδιο στις εξαγωγές αποτέλεσε σημαντική παράμετρο κατά την απόφαση του σχεδιασμού της πρότασης, τόσο ως κρίσιμο στοιχείο επιλογής αλλά και ως περιοχή τεράστιου δυναμικού μετασχηματισμού. Η περιοχή έρχεται 2η μετά την Αττική όσον αφορά τις εξαγωγές σε αξία, αντιπροσωπεύοντας το 2017 το 20% των εθνικών εξαγωγών (μη συμπεριλαμβανομένου των προϊόντων πετρελαίου), με σταθερές ετήσιες αυξήσεις τα τελευταία έτη παρά την κρίση. Το ίδιο έτος, τα τρόφιμα αντιπροσώπευαν το 36% των συνολικών περιφερειακών εξαγωγών (προσθέτοντας όλους τους άλλους τομείς της εστίασης του ΕΚΨΚ, το ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο).

Η τεχνολογική εξειδίκευση του ψηφιακού κόμβου θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της τεχνητής νοημοσύνης (AI), της μηχανικής μάθησης (Machine learning – ML) και υπολογιστικής υψηλών επιδόσεων (High Performance Computing – HPC), Blockchain, κυβερνοασφάλειας, ψηφιaκού μετασχηματισμού, διαλειτουργικότητας, προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων, στην υποστήριξη για την ενίσχυση των επενδύσεων και των υπηρεσιών προμήθειας καινοτομίας.

Ο κόμβος θα αποτελέσει «Γραφείο Μίας Στάσης», ενώ οι ψηφιακές υπηρεσίες του θα αφορούν τόσο τις ΜΜΕ όσο και τους δημόσιους φορείς της περιοχής ως εξής:

– Στρατηγική υποστήριξη στην έρευνα και καινοτομία

– Εφαρμοσμένη έρευνα

-Υποστήριξη στην τεχνολογική ανάπτυξη και Proof of Concept

– Δοκιμές – testing

– Χρήση υποδομών και τεχνολογικών πλατφορμών

– Εκπαίδευση – βελτίωση ικανοτήτων

– Bootcamps / Hackathons

– Συνέδρια

– Υποστήριξη εξεύρεσης χρηματοδότησης

– Υποστήριξης στρατηγικής ανάπτυξης

– Legal & IPR Services

– Community building

– Innovation ecosystem and networking opportunities

– Joint Participation In National and International projects.

Την διαδικασία υποβολής πρότασης συντόνισε η Αυτοτελής Διεύθυνση Υποστήριξης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με την τεχνική και διοικητική υποστήριξη του One Stop Liaison Office, το οποίο λειτουργεί στο πλαίσιο του έργου “Μηχανισμός Υποστήριξης Οικοσυστήματος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας”, που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.