Το περίφημο "Ναυάγιο των Αντικυθήρων" ταξιδεύει στην Ουάσιγκτον!
Τα ευρήματα του ρωμαικού πλοίου σε μία μοναδική έκθεση
Την ώρα που το αμερικανικό κοινό και ο τύπος υποδέχονται με ενθουσιασμό την έκθεση για τον Ελληνικό κόσμο τού Βυζαντίου, που εγκαινιάστηκε στις 8 Απριλίου στο Μουσείο Γκετί του Λος Αντζελες, μια νέα φιλόδοξη έκθεση της Ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς δρομολογείται σε έναν κορυφαίο πολιτιστικό οργανισμό των ΗΠΑ.
Σε συνάντηση που είχε ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος με τον Διευθυντή της Εθνικής Πινακοθήκης της Ουάσινγκτον στην αμερικανική πρωτεύουσα, συμφωνήθηκε να εκτεθεί εκεί ένα μέρος από τα ευρήματα τού Ναυαγίου των Αντικυθήρων.
Τον Ιούνιο, διευθυντικά στελέχη του ΥΠΠΟΑ υπό την Γενική Γραμματέα κα Λίνα Μενδώνη θα ταξιδέψουν στην Ουάσινγκτον για να συζητήσουν τις λεπτομέρειες με την ηγεσία και τα τεχνικά κλιμάκια του περίφημου μουσείου. Η φιλοδοξία είναι η έκθεση αυτή να είναι η πρώτη που θα υποδεχθεί το αμερικανικό και διεθνές κοινό στη Δυτική Πτέρυγα τής Εθνικής Πινακοθήκης της Ουάσινγκτον μετά την ανακαίνισή της το 2016.
Όπως, εξάλλου, ανακοίνωσε σήμερα ο κ. Παναγιωτόπουλος, η έκθεση του Ελληνικού κόσμου του Βυζαντίου θα μείνει στο Μουσείο Γκετί έως τις 27 Αυγούστου. Μετά, ένα μέρος της θα μεταφερθεί στο Art Institut του Σικάγου έως το τέλος τού χρόνου.
Η έκθεση «Ναυτίλος: Ταξιδεύοντας την Ελλάδα» ολοκληρώθηκε στο Μουσείο Bozar των Βρυξελλών με μεγάλη επιτυχία και τώρα υπάρχουν σκέψεις να μεταφερθεί στη Βρετανία, όπου υπάρχει ακμάζουσα κοινότητα Ελληνικού εφοπλισμού.
Η έκθεση «Οι Ελληνες: Από τον Αγαμέμνονα έως τον Μέγα Αλέξανδρο, θα εγκαινιαστεί στις 14 Δεκεμβρίου στην Οττάβα τού Καναδά. Τον Ιούνιο του 2015 θα μεταφερθεί στο Μόντρεαλ. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου στο Field Museum τού Σικάγου και την άνοιξη τού 2016 στο Μουσείο του National Geographic στην Ουάσινγκτον.
«Η πολιτιστική εξωστρέφεια είναι βασικός άξονας της πολιτικής μας», κατέληξε ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού. «Διότι οικοδομεί εκ νέου τη δημόσια εικόνα της χώρας διεθνώς. Αναδεικνύει την πολιτιστική κληρονομιά μας, αλλά και τα εθνικά μας δίκαια, δίνοντας απαντήσεις στη γελοία, ανιστόρητη προπαγάνδα, όπως είναι εκείνη των Σκοπίων. Και παράλληλα, βοηθά την προσέλκυση επισκεπτών απ όλο τον κόσμο. Η πολιτιστική κληρονομιά είναι η ταυτότητά μας και έχουμε κάθε λόγο να την προτάσσουμε».
Λίγα λόγια για το ναυάγιο των Αντικυθήρων
Μάιος του 1900 και οι σφουγγαράδες από τη Σύμη, αφού έχουν γυρίσει όλη τη Μεσόγειο, κάνουν μια στάση στα Αντικύθηρα, υποχρεωτική, λόγω σφοδρής θαλασσοταραχής - πράγμα όχι ασυνήθιστο για την περιοχή. Οταν η θάλασσα ηρεμεί, Μεγάλη Τρίτη ανήμερα, ένας από αυτούς, ο Ηλίας Λυκοπάντης, θα βουτήξει στα νερά, όπου όμως αντί για σφουγγάρια θα αντικρίσει σε βάθος περίπου 50 μ. το ναυάγιο ενός πλοίου με σπαρμένα γύρω του αγάλματα, χάλκινα και μαρμάρινα. Ετσι, όταν θα ξανανεβεί στην επιφάνεια, θα κρατά έναν χάλκινο βραχίονα ως απόδειξη.
Χρειάστηκε να περάσουν όμως έξι μήνες από τότε ώσπου οι σφουγγαράδες να έρθουν σε επαφή με τον αρχαιολόγο και υπουργό Παιδείας εκείνη την εποχή Σπυρίδωνα Στάη για να αρχίσει η οργάνωση της επιχείρησης ανέλκυσης του πολύτιμου φορτίου του πλοίου με τη συνδρομή και του Βασιλικού Ναυτικού.
Εναν και πλέον αιώνα μετά και αφού εν τω μεταξύ το ναυάγιο έχει γίνει διάσημο όχι μόνο για τα έργα τέχνης που μετέφερε, αλλά και για τον μυστηριώδη Μηχανισμό των Αντικυθήρων, «το παλαιότερο δείγμα επιστημονικής τεχνολογίας που διασώζεται ως σήμερα και αλλάζει τελείως τις απόψεις μας για την αρχαία ελληνική τεχνολογία», όπως έχει πει ο πρώτος μελετητής του, ο φυσικός, μαθηματικός και ιστορικός των Επιστημών Ντέρεκ Ντε Σόλα Πράις, τα ευρήματα από αυτό το ρωμαϊκό πλοίο παρουσιάζονται για πρώτη φορά μαζί.
Πρόκειται συνολικά για 378 αντικείμενα που βρίσκουν τη θέση τους στην έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου «Το ναυάγιο των Αντικυθήρων. Το πλοίο - Οι θησαυροί - Ο μηχανισμός», που θα εγκαινιαστεί τον Απρίλιο και θα διαρκέσει ένα έτος. Ανάμεσά τους και τα ευρήματα της δεύτερης αρχαιολογικής έρευνας στο ναυάγιο που πραγματοποιήθηκε το 1976 με τη βοήθεια του ωκεανογραφικού πλοίου του Κουστό, της περίφημης «Καλυψώς».
Γλυπτά και σκεύη πολυτελείας, γυάλινα, κεραμικά και χάλκινα αγγεία, κοσμήματα, νομίσματα, τμήματα μιας κλίνης, κομμάτια και από το ίδιο το πλοίο, κατάλοιπα ακόμη και τροφών, και φυσικά ο Μηχανισμός, στον οποίο αφιερώνεται μία ολόκληρη αίθουσα, ανασυνθέτουν το ταξίδι αυτού του άτυχου σκάφους που ναυάγησε γύρω στο 60-50 π.Χ. Μια εποχή που η εμπορική ναυσιπλοΐα και οι θαλάσσιες μεταφορές έργων τέχνης από την Ανατολή προς τη Δύση είχαν φθάσει στο απόγειό τους. Το φορτίο ωστόσο χρονολογείται κυρίως στην Ελληνιστική Εποχή (τέλη 2ου - αρχές 1ου αιώνα π.Χ.), με μία εξαίρεση: το εξαιρετικής τέχνης χάλκινο άγαλμα του λεγόμενου Εφήβου των Αντικυθήρων, που ανήκει στον 4ο αιώνα π.Χ.