Ιδιαίτερα αυξημένο είναι το ποσοστό των Ελλήνων που λένε «ναι» στον εμβολιασμό, σε σχέση με τρεις μήνες πριν, όπως προκύπτει από μεγάλη έρευνα της διαΝΕΟσις, που εξετάζει επίσης πώς ζουν οι Έλληνες μέσα στο δεύτερο lockdown, πώς ζουν το δεύτερο, χειρότερο “κύμα” και τι «βλέπουν» για το μέλλον.

Η έρευνα της διαΝΕΟσις, σε συνεργασία με την εταιρεία δημοσκοπήσεων Metron Analysis, εκπονήθηκε στο διάστημα 1-10 Δεκεμβρίου 2020, σε πανελλαδικό δείγμα 1.100 ατόμων και το ερωτηματολόγιο συντάχθηκε σε συνεργασία με τα μέλη της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και το υπουργείο Υγείας.

Τα ευρύματα της έρευνας έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Μεταξύ άλλων φαίνεται ότι ένα ποσοστό 66,3% των Ελλήνων, προτίθενται να κάνουν το εμβόλιο. Μάλιστα στους ηλικίας άνω των 65, το ποσοστό αυτών που προτίθενται να κάνουν το εμβόλιο φτάνει στο 80,4%.

Η έρευνα βοηθά να εξαχθούν και χρήσιμα συμπεράσματα, όπως αυτό που επισημαίνεται σε σχετική παρουσίαση, ότι στην Ελλάδα δεν φαίνεται να υπάρχει ισχυρό κίνημα αντιεμβολιαστών ή αρνητών του ιού.

«Ναι» στο εμβόλιο λέει το 66,3%
Στα μέσα Σεπτεμβρίου του 2020, το 42% των Ελλήνων δηλώναν ότι δεν προτίθενται να κάνουν το εμβόλιο το κοροναϊού, όταν αυτό εγκριθεί από τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς και εθνικούς φορείς, και αρχίσει να διατίθεται δωρεάν (άθροισμα των απαντήσεων «σίγουρα όχι» και «μάλλον όχι» στη σχετική ερώτηση). Λιγότερους από τρεις μήνες μετά, όμως, η κατάσταση είναι αρκετά διαφορετική.

Εκείνο το 42% στα μέσα του Σεπτέμβρη έχει πλέον γίνει 27,4%.

Σήμερα δύο στους τρεις Έλληνες (66,3%) δηλώνουν ότι θα κάνουν το εμβόλιο (άθροισμα των ‘σίγουρα ναι» και «μάλλον ναι»). Ένας στους 3, μάλιστα, απαντούν εμφατικά «σίγουρα ναι».

Τα ποσοστά αυτών που προτίθενται να κάνουν το εμβόλιο είναι μεγαλύτερα στους πιο ευκατάστατους, καθώς και σε όσους δηλώνουν ότι πάσχουν από κάποιο υποκείμενο νόσημα, ενώ πολύ σημαντικός παράγοντας είναι και η ηλικία:

Στους ηλικίας άνω των 65, το ποσοστό αυτών που προτίθενται να κάνουν το εμβόλιο φτάνει στο 80,4% -μάλιστα, αυτοί που απαντούν «σίγουρα ναι» είναι το 55%.
covid-19_synopsi_dec2020-1-600x580

Πώς άλλαξε η στάση μεγάλου μέρους του πληθυσμού
Τι άλλαξε όμως και από το 42% «όχι» το Σεπτέμβριο, φτάσαμε στο 66,3% «ναι» το Δεκεμβριο;

Αφενός, αναφέρεται στην παρουσίαση της dianeosis.org, η έρευνα του Δεκεμβρίου έλαβε χώρα σε ένα διάστημα όπου στην Ελλάδα είχαμε σταθερά χιλιάδες κρούσματα, περίπου 600 Έλληνες στις ΜΕΘ και περίπου 100 νεκρούς από Covid-19 κάθε ημέρα, οπότε ο υγειονομικός κίνδυνος ήταν πολύ πιο έντονος και προφανής.

Το σημαντικότερο όμως είναι το ότι στις αρχές Νοεμβρίου μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες ανακοίνωσαν ότι τα εμβόλια που αναπτύσσουν ολοκλήρωσαν με επιτυχία την 3η φάση δοκιμών σε δεκάδες χιλιάδες εθελοντές, με αποτελέσματα, μάλιστα, πολύ καλύτερα του αναμενομένου.

Οπως φαίνεται από τα αποτελέσματα και του Σεπτεμβρίου, και επιβεβαιώνεται και τώρα, στην Ελλάδα δεν φαίνεται να υπάρχει ισχυρό κίνημα αντιεμβολιαστών ή αρνητών του ιού. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων έχει πολύ θετικές απόψεις για τα εμβόλια γενικότερα. Στην ερώτηση «συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την άποψη ότι τα εμβόλια σώζουν ζωές» το 94% των ερωτηθέντων συμφωνεί. Μάλιστα, το 61% συμφωνούν «απολύτως».

Χαμηλά τα ποσοστά των αρνητών του ιού
Από το περίπου 27% που δηλώνουν ότι (σίγουρα ή μάλλον) δεν θα κάνουν το εμβόλιο, η κυριότερη αιτία που αναφέρουν με πολύ μεγάλη διαφορά είναι το ότι «μπορεί να μην είναι ασφαλές, ή μπορεί να έχει παρενέργειες».

Τα ποσοστά των πολιτών που δηλώνουν ότι «δεν υπάρχει ο ιός» ή «δεν εμπιστεύομαι τα εμβόλια» σε αυτή την ερώτηση είναι πάρα πολύ χαμηλά.

Όπως επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της Metron Analysis Στράτος Φαναράς, «ελάχιστοι είναι εκείνοι που αμφισβητούν επί της ουσίας την προσφορά των εμβολίων στη δημόσια υγεία και το λεγόμενο «αντιεμβολιαστικό κίνημα» είναι περιορισμένο με επιδημιολογικούς όρους. Αλλά αν η ενημέρωση των πολιτών δεν είναι ειλικρινής, διαφανής και κατανοητή, μπορεί να σπεκουλάρει στην άγνοια και να καταστεί υπολογίσιμη δύναμη».

Δισταγμοί
Πάντως, είναι γεγονός ότι, αν και πολλοί Έλληνες έχουν ήδη λάβει την απόφαση να κάνουν το εμβόλιο -ένας στους τέσσερις από όσους θα έκαναν (μάλλον ή σίγουρα) το εμβόλιο δηλώνουν ότι θα το έκαναν «από τους πρώτους»- μεγάλο ποσοστό των πολιτών έχουν ακόμα επιφυλάξεις και δισταγμούς. Περίπου οι μισοί από όσους δηλώνουν ότι προτίθενται να κάνουν το εμβόλιο, θα ήθελαν πρώτα να το συζητήσουν περισσότερο με γιατρούς ή συγγενείς.

Εμβόλιο γρίπης
Κάτι εξαιρετικά ενδιαφέρον, επίσης, που είναι ενδεικτικό και του κλίματος στην κοινωνία: το 40,9% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι έχουν κάνει φέτος το εμβόλιο κατά της γρίπης, ένα ποσοστό πολύ υψηλότερο από το σύνηθες. Πράγματι, φέτος η ζήτηση για το εμβόλιο της γρίπης είναι πολύ μεγαλύτερη και ενδέχεται να φτάσει ως και 1 εκατ. περισσότερες δόσεις από ό,τι πέρυσι. Μάλιστα, 8 στους 10 ερωτηθέντες ηλικίας άνω των 65 δηλώνουν πως έχουν κάνει το εμβόλιο της γρίπης.
covid-19_synopsi_dec20203-2048x1524-600x446

Όπως είναι αναμενόμενο, από όσους δηλώνουν ότι έχουν κάνει το εμβόλιο κατά της γρίπης, το 84,1% δηλώνουν ότι θα κάνουν και το εμβόλιο κατά του κοροναϊού.

Είναι, δε, αξιοσημείωτο ότι η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύουν ότι το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο στη χώρα μας «το πρώτο τρίμηνο του 2021».

Τα πράγματα πηγαίνουν στη σωστή κατεύθυνση, λέει το 54%

Κατά τα άλλα, από ό,τι φαίνεται, ακόμα και μετά από δέκα μήνες πανδημίας και κρίσης, οι Έλληνες εξακολουθούν να πιστεύουν ότι γενικά στη χώρα μας «τα πράγματα πηγαίνουν προς τη σωστή κατεύθυνση». Αν και το ποσοστό έχει υποχωρήσει αισθητά από το ιστορικά ανώτατο 86% του περασμένου Απριλίου, ωστόσο δεν έχει αλλάξει πολύ από του Σεπτεμβρίου (54% έναντι 57% τον Σεπτέμβριο).

Στο ερώτημα δε για το αν η χώρα μας πηγαίνει προς τη σωστή η προς τη λάθος κατεύθυνση ειδικά για το θέμα της πανδημίας, ελαφρά μεγαλύτερο ποσοστό (59%) πιστεύει ότι, όντως, πάμε καλά.

Και στις δύο περιπτώσεις, η ηλικία παίζει μεγάλο ρόλο στο πώς απαντούν οι Έλληνες. Όσο μεγαλύτερη η ηλικία, τόσο πιο αισιόδοξη η στάση. Μόνο το 37,2% των νέων ηλικίας 18-24 πιστεύουν πως η χώρα πάει προς τη σωστή κατεύθυνση. Στους άνω των 65, όμως, το ποσοστό είναι 61,6%.
covid-19_synopsi_dec20207-2048x1534-600x449

Πώς επιδρά η πανδημία στις ζωές μας
Εν μέσω lockdown και της κορύφωσης του «δεύτερου κύματος», το ποσοστό των Ελλήνων που πιστεύουν ότι «τα χειρότερα έχουν περάσει» αυξήθηκε σε 39%, έναντι 19% τον περασμένο Σεπτέμβριο. Η πλειοψηφία, ωστόσο (47%, από 73% το Σεπτέμβριο) εξακολουθούν να πιστεύουν ότι «έρχονται δυσκολότερες ημέρες».

Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η πανδημία έχει αλλάξει εντελώς τον τρόπο που ζούμε. Το 65,1% δηλώνουν ότι οι ζωές τους έχουν αλλάξει «πολύ» ή «πάρα πολύ» -και το ποσοστό φτάνει το 88% αν προσθέσουμε και το «αρκετά» (από 73% τον Σεπτέμβριο).

Όλες οι ηλικίες, όλες οι κοινωνικές τάξεις και όλες οι κατηγορίες πληθυσμού συμφωνούν -με την εξαίρεση ενός αξιοσημείωτου 23,8% όσων δηλώνουν αγρότες, οι οποίοι απαντούν πως η ζωή τους στην πανδημία δεν έχει αλλάξει «καθόλου».

Επιπλέον, οι Έλληνες, εξακολουθούν να φοβούνται τον κοροναϊό. Ένα 54% απαντούν «πιθανό» ή «αρκετά πιθανό» στην ερώτηση αν θεωρούν ότι κινδυνεύουν να προσβληθούν, και 63% απαντούν «πολύ» ή «αρκετά» στο πόσο πιστεύουν ότι κινδυνεύουν από τη νόσο, αν προσβληθούν.
covid-19_synopsi_dec202010-600x535

Περίπου 2,5% απαντά ότι έχει νοσήσει

Σημαντικό είναι το ποσοστό των ανθρώπων που απαντούν θετικά στην ερώτηση αν έχουν κολλήσει κοροναϊό. Περίπου 2,5% απαντούν «ναι» στη σχετική ερώτηση, ένα ποσοστό που αντιστοιχεί σε περίπου 200.000 ανθρώπους στο γενικό πληθυσμό, όχι πάρα πολύ μακριά από τον πραγματικό αριθμό επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.

Όσον αφορά το πότε υπολογίζουν ότι θα τελειώσει η πανδημία και θα επανέλθουμε σε μια φυσιολογική καθημερινότητα, οι απαντήσεις αποτυπώνουν μια συνειδητοποίηση και έναν ρεαλισμό.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Απρίλιο η πλειοψηφία των Ελλήνων (68%) πίστευαν ότι η κανονικότητα θα έχει επανέλθει μέχρι τον Σεπτέμβριο. Του 2020. Τον Σεπτέμβριο του 2020, όπως και σήμερα, οι απαντήσεις ήταν πολύ διαφορετικές. Πλέον το 68% των Ελλήνων πιστεύουν ότι θα επιστρέψουμε σε κανονικότητα μετά τα μέσα του 2021 -και ένας στους τρεις θεωρούν ότι θα επανέλθουμε κάποια στιγμή από το 2022 κι ύστερα.

Η ενημέρωση
Σήμερα, σχεδόν όλοι οι Έλληνες -92%- δηλώνουν ενημερωμένοι για την πανδημία, με το 49% να δηλώνουν «πολύ» ή «πάρα πολύ» ενημερωμένοι.

Η πλειοψηφία ενημερώνονται από το ίντερνετ (44%, όπως και τον Σεπτέμβριο) ενώ το ποσοστό αυτών που ενημερώνονται από την τηλεόραση έχει υποχωρήσει από το 49% τον Απρίλιο στο 37% σήμερα.

Η τηλεόραση, πάντως, συγκεντρώνει και τον μικρότερο βαθμό εμπιστοσύνης από όλες τις πηγές ενημέρωσης, ενώ και το ίντερνετ παίρνει χαμηλό βαθμό. Οι πολίτες εμπιστεύονται, όμως, τους προσωπικούς γιατρούς και τους συγγενείς τους σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό για την ενημέρωσή τους.

Μόνο το 20,3% δηλώνει ότι βρίσκεται σε τηλεργασία
Ενδιαφέρον, επίσης, είναι ότι πλέον οι μισοί εργαζόμενοι εργάζονται κανονικά στον χώρο εργασίας τους (48%) εν μέσω lockdown, και μόνο 20,3% δηλώνουν ότι εργάζονται με τηλεργασία.

Τα αντίστοιχα ποσοστά τον Απρίλιο του 2020, στην πρώτη καραντίνα, ήταν αρκετά διαφορετικά.

Τότε μόνο το 25,4% εργάζονταν στον χώρο εργασίας τους, και το 26,2% με τηλεργασία, ενώ σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι ήταν σε μειωμένο ωράριο, άδεια ή αναστολή εργασίας. Τώρα σε τέτοιες μορφές μειωμένης απασχόλησης (ή μη-απασχόλησης) βρίσκεται μόνο 1 στους 3 εργαζόμενους.