Πλέον, εργαζόμενοι κι εργοδότες έχουν σαφή εικόνα για τα νέα δεδομένα αναφορικά με το πλαίσιο που καθορίζει τις συνθήκες των συμβάσεων εργασίας, το ωράριο εργασίας, τις υπερωρίες, τις άδειες, τις απολύσεις, αλλά και τον συνδικαλισμό. Την ίδια ώρα, θεσπίζονται μέτρα για την τηλεργασία, ενώ εκσυγχρονίζεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας. Μια ακόμη μεγάλη τομή είναι η μετατροπή του σώματος Επιθεώρησης Εργασίας σε ανεξάρτητη διιοκητική αρχή στα πρότυπα της ΑΑΔΕ. Την ίδια ώρα, αναβαθμίζεται το πληροφοριακό σύστημα Εργάνη και μέσω του mobile app Εργάνη ΙΙ θα υπάρχει άμεση online και σε πραγματικό χρόνο ενημέρωση του συστήματος, αλλά και του εργαζόμενου

Οι λόγοι που κάνουν επιτακτική την αλλαγή της εργασιακής νομοθεσίας
Ξεκινώντας την παρουσίαση του νομοσχεδίου, ο Κωστής Χατζηδάκης έκανε λόγο για απαρχαιωμένο εργασιακό σύστημα που έχει τις ρίζες του στο 1982, 40 περίπου χρόνια πριν, τότε που δεν υπήρχε το ίντερνετ ούτε σαν ιδέα. Κατά τον υπουργό, η πανδημία με την εξέλιξη της τηλεργασίας, αλλά και οι πρόσφατες καταγγελίες για σεξουαλικές παρενοχλήσεις και κακοποιήσεις στην αγορά εργασίας επέβαλαν την αλλαγή και ανανέωση της εργασιακής νομοθεσίας.

Ο κ. Χατζηδάκης τονίζοντας πως το δικαίωμα στην εργασία είναι εξίσου σεβαστό με το δικαίωμα στην απεργία, μίλησε για αθέμιτες πρακτικές από συνδικαλιστές.

Για το οκτάωρο, τόνισε πως έχουμε μη εφαρμογή της διευθέτησης του ωραρίου εργασίας κι έφερε ως παράδειγμα τους εργαζόμενους φοιτητές και τις μητέρες. Πλέον, με το νέο εργασιακό νομοσχέδιο εργαζόμενοι που επιθυμούν να εργάζονται λίγο περισσότερο από τη Δευτέρα έως την Πέμπτη και να αναπαύονται και την Παρασκευή εκτός από το Σάββατο.

Επίσης, με το μέχρι πρότινος εργασιακό νομοθετικό πλαίσιο παρατηρούνται ελλείψεις γύρω από τα δικαιώματα των εργαζομένων στις ταχυμεταφορές (courier) και παραδόσεις (delivery).

Τρεις οι βασικές αρχές του νέου νομοσχεδίου
Έτσι, κατά τον υπουργό Εργασίας όλα τα παραπάνω συνετέλεσαν στην επιτακτικότητα να εκσυγχρονιστεί η εργασιακή νομοθεσία, η οποία πλέον διέπεται από τρεις βασικές αρχές.

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση κι αναμένεται να ψηφιστεί από τη Βουλή τον Ιούνιο προβλέπει:

1η ενότητα – Τα μέτρα στήριξης των εργαζομένων:
Ψηφιακή κάρτα εργασίας – Εξίσωση υπερωριών σε βιομηχανίες και υπηρεσίες – Εκσυγχρονισμός της Εργάνης
Το μέτρο αυτό είναι κλειδί για την προστασιά των εργαζομένων, επεσήμανε ο υπουργός, χαρακτηρίζοντάς την ως μια μεγάλη τομή στα δικαιώματα του εργαζομένου, που αντιμετωπίζει την αδήλωτη εργασία και εισφοροδιαφυγή, στηρίζοντας παράλληλα και την επιχειρηματική παραγωγικότητα και μειώνοντας τη γραφειοκρατία.

Στην πραγματικότητα θα αποτελεί μια μεγάλη δεξαμενή πληροφοριών για τους ελεγκτές της Επιθεώρησης Εργασίας, προκειμένου να εντοπίσουν τους εργοδότες που παραβιάζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Η διάταξη που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο προβλέπει, ότι οι επιχειρήσεις και οι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα θα υποχρεούνται πλέον να διαθέτουν και να λειτουργούν ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων τους. Και επιπρόσθετα το σύστημα αυτό θα είναι άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό, σε πραγματικό χρόνο, με το αναβαθμισμένο πληροφοριακό σύστημα του υπουργείου Εργασίας το ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Πλέον, οι έλεγχοι θα γίνονται πιο εύκολα και πιο αξιόπιστα καθώς τα στοιχεία της ψηφιακής κάρτας εργασίας θα διασταυρώνονται με τα αναγραφόμενα στην υποβαλλόμενη από την επιχείρηση Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.).

Προβλέπεται πρόστιμο 11.500 ευρώ για μη ενεργοποίηση της ψηφιακής κάρτας εργασίας.

Ανεξαρτησία της Επιθεώρησης Εργασίας
Επίσης, μεγάλη τομή, όπως τη χαρακτήρισε ο υπουργός, είναι η δημιουργία της Επιθεώρησης Εργασίας ως ανεξάρτητης αρχής στα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Ανεξάρτητης Αρχής Διαφάνειας. «Θέλουμε να προχωρήσουμε αμερόληπτα, χωρίς να υπάρχει υποψία για εμπλοκή υπουργού» τόνισε ο κ.ν Χατζηδάκης, ο οποίος είπε ότι ο διοικητής της νέας αρχής θα επιλέγεται μέσω διαγωνισμού, στα πρότυπα εκείνου με τον οποίο επιλέγεται ο διοικητής της ΑΑΔΕ.

Η Επιθεώρηση Εργασίας θα έχει ετήσιο στόχο ελέγχων με βάση την απόφαση του εκάστοτε υπουργού Εργασίας, ενώ θα μπορεί να πραγματοποιεί ελέγχους καθόλη τη διάρκεια του 24ωρου. Τέλος, θα μπορεί να επιβάλλει πρόστιμα χωρίς ακρόαση του εργοδότη υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Κυρώνεται η σύμβαση 187 για την ασφάλεια και την υγεία στην Εργασία
Προβλέπεται η διαμόρφωση πολιτικής ασφάλειας και υγείας στην Εργασία έπειτα από διαβούλευση με εκπροσώπους των εργαζομένων.

Κυρώνεται η σύμβαση 190 για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στην Εργασία

Γονικές άδειες και στους πατέρες
Το νομοσχέδιο κατοχυρώνει για πρώτη φορά δικαιώματα και για τους άνδρες εργαζόμενους, όπως η άδεια πατρότητας, η οποία με ειδική διάταξη αυξάνεται σε 14 εργάσιμες. Επίσης, παρέχεται δίμηνη επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια στον πατέρα και όχι μόνο στη μητέρα, ενώ πλέον ο πατέρας προστατεύεται από απόλυση για έξι μήνες από τη στιγμή που γίνεται γονιός.

Εκτός από άδεια λοχείας και άδεια για υιοθεσία τέκνου
Επιπλέον, θεσπίζεται για τις μητέρες άδεια και για υιοθεσία τέκνου εκτός από άδεια λοχείας, αλλά και επταήμερη άδεια για τη διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως ισχύει και στο Δημόσιο. Επίσης, θέσπιζεται άδεια για απόκτηση τέκνου και από παρένθετη μητέρα.

Τηλεγασία
Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα της ΕΕ μετά τη Γαλλία και την Ιταλία που θεσπίζει σχετικά με την τηλεργασία την αναγνώριση του δικαιώματος αποσυνδεσης. Ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος του εξοπλισμού για την εργασία, ενώ του απαγορεύεται να απαιτεί τη χρήση κάμερας. Οι εργαζόμενοι σε τηλεργασία έχουν τα ίδια δικαιώματα με εκείνους που έχουν αυτοπρόσωπη παρουσία.

Εξίσωση εργατοτεχνιτών και υπαλλήλων
Εξίσωση εργασιακών δικαιωμάτων για εργατοτεχνίτες και υπαλλήλους, καθώς περιλαμβάνει την κατάργηση της διάκρισης αποζημιώσεων απόλυσης μεταξύ τους.

Πλαίσιο προστασίας για κούριερ και ντελίβερι

2η Ενότητα: Μέτρα που απαντούν στα σύγχρονα προβλήματα στην αγορά εργασίας
Ευέλικτο 8ωρο και 4ημερη εβδομαδιαία απασχόληση
Aυτή η ρύθμιση μπορεί να εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές και προβλέπει μια διευθέτηση του χρόνου εργασίας για ορισμένες περιόδους του χρόνου, που οι επιχειρήσεις μπορεί να έχουν αυξημένες ανάγκες, να μπορεί να πηγαίνει κανείς μέχρι τις 10 ώρες εργασίας. Ωστόσο αυτό απαγορεύεται να γίνει, αν θέλει ο εργοδότης και δεν συμφωνεί ο εργαζόμενος και θα κηρύσσεται άκυρη η απόλυση του εργαζόμενου σε τέτοια περίπτωση.

Με το νέο πλαίσιο, η διευθέτηση θα μπορεί να τεθεί σε ισχύ ακόμη και σε επιχειρήσεις όπου δεν υπάρχουν καθόλου συνδικάτα ή αν το θέλει ο ίδιος ο εργαζόμενος, έπειτα από αίτημά του προς τον εργοδότη. Μέσω αυτής της οδού εισέρχεται στην αγορά εργασίας και η τετραήμερη εβδομαδιαία απασχόληση.

Κομβικό ρόλο για να υλοποιείται το παραπάνω θα έχει το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, το οποίο θα εγκρίνει τους συμψηφισμούς μετά από προσφυγή του εργοδότη, αν δεν είναι εφικτό να υπογραφεί επιχειρησιακή σύμβαση. Εκτιμάται ότι αυτή θα είναι και η πεμπτουσία των αλλαγών στο νέο πλαίσιο, με στόχο να γίνει πιο ευέλικτη η αγορά εργασίας.

Σύμφωνα με τον υπουργό, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας ισχύει εδώ και 30 χρόνια, ενώ στην Ευρώπη το 54% των επιχειρήσεων λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο.

O υπουργός τόνισε παράλληλα, ότι θεσπίζεται ρητώς το 8ωρο, η πενθήμερη εργασία και το ανώτατο όριο 40 ωρών εργασίας την εβδομάδα.

Αύξηση υπερωριών και της αμοιβής τους
Με διάταξη που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο, αυξάνονται οι επιτρεπόμενες υπερωρίες από τις 96 ώρες που είναι σήμερα στη βιομηχανία και τις 120 ώρες στους υπόλοιπους κλάδους, στις 150 ώρες το μέγιστο. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η Ελλάδα αυξάνει τις ώρες υπερωριών εναρμονιζόμενη με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Την ίδια ώρα, αυξάνεται και η αμοιβή των υπερωριών κατά 120% από το 80% που ισχύει σήμερα.

Κατά τον υπουργό, με αυτόν τον τρόπο καλύπτονται οι εργοδοτικές ανάγκες, αλλά ταυτόχρονα αυξάνεται και η αμοιβή των εργαζομένων.

Κυριακάτικη εργασία
Στους κλάδους που ήδη επιτρέπεται η κυριακάτικη εργασία προστίθενται οι ταχυμεταφορές, οι φαρμακοβιομηχανίες, τα logistics, τα services centers, τα τηλεφωνικά κέντρα, τους χώρους παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και λατομείων κ.α..

Διευρύνεται η προστασία από τις απολύσεις
Παραμένουν όλες οι υφιστάμενες περιπτώσεις ακυρότητας απόλυσης των εργαζομένων και προστίθενται κι άλλοι. Διευρύνεται δηλαδή, σύμφωνα με τον υπουργό, η προστασία από την απόλυση.

Για πρώτη φορά, απαγορεύεται η απόλυση όταν γίνεται, επειδή ο εργαζόμενος άσκησε οποιοδήποτε δικαίωμά του, ενώ μέχρι σήμερα, αυτό ήταν στη διακριτική ευχέρεια των δικαστηρίων.

Επίσης, για πρώτη φορά εναπόκειται στον εργοδότη το βάρος να αποδείξει ότι είναι έγκυρη η απόλυση, ενώ θεσπίζεται και η πρόσθετη αποζημίωση η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη των αποδοχών τριών μηνών.

Εργάνη ΙΙ: Ενημέρωση μέσω smarthone
Αναβαθμίζεται το πληροφοριακό σύστημα Εργάνη και λαμβάνει ένα άλλο προφίλ την επόμενη μέρα. Το Εργάνη ΙΙ αναλαμβάνει τον ψηφιακό μετασχηματισμό του συστήματος παρακολούθησης εργασίας μέσω της ψηφιακής κάρτας Εργασίας.

Πλέον, οι έλεγχοι θα γίνονται πιο εύκολα και πιο αξιόπιστα καθώς τα στοιχεία της ψηφιακής κάρτας εργασίας θα διασταυρώνονται με τα αναγραφόμενα στην υποβαλλόμενη από την επιχείρηση Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.).

Για πρώτη φορά, θα υπάρχει η δυνατότητα μιας app εφαρμογής για παροχή άμεσης πληροφορίας στον εργαζόμενο σε πραγματικό χρόνο μέσω smartphone, ενώ θα μπορεί το σύστημα Εργάνη να ενημερώνεται για τυχόν αλλαγές μέσω της συγκεκριμένης εφαρμογής.

Αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο
Το σχέδιο νόμου διαμορφώνει με στόχο την αξιοπιστία, όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, νέα δεδομένα και στον συνδικαλιστικό νόμο, καθώς καθιερώνεται η ηλεκτρονική ψηφοφορία στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων κήρυξης απεργίας, αλλά και η δημιουργία ηλεκτρονικού συνδικαλιστικού μητρώου. Την ίδια ώρα, καθίσταται απαραίτητος όρος για την άσκηση συνδικαλιστικού δικαιώματος, η απογραφή των εργαζομένων και των εργοδοτών στο ήδη νομοθετημένο Γενικό Μητρώο. Η εγγραφή στο μητρώο Εργάνη ΙΙ θα είναι προαπαιτούμενο για συλλογική διαπραγμάτευση, κήρυξη απεργίας κλπ.

Ο Κωστής Χατζηδάκης τόνισε ότι αυτή η ρύθμιση είναι υπερ του υγιούς συνδικαλιστικού συστήματος και πρόσθεσε ότι η απεργία πρέπει να στρέφεται εναντίον του εργοδότη και της εκάστοτε κυβέρνησης, αλλά όχι εναντίον της κοινωνίας.