Την ουσιαστική δροµολόγηση ενός έργου που θα αλλάξει την εικόνα της Κρήτης σε όλα τα επίπεδα και, κυρίως, θα βάλει τέλος στον βαρύ φόρο αίµατος που καταβάλλεται διαχρονικά στην κρητική άσφαλτο σηµατοδοτεί η σηµερινή παρουσία των Κυριάκου Μητσοτάκη και Κώστα Καραµανλή στη Μεγαλόνησο. Ο λόγος, φυσικά, για τον Βόρειο Οδικό Άξονα, που, ύστερα από δεκαετίες πισωγυρισµάτων και καθυστερήσεων, εισέρχεται σε φάση υλοποίησης.

Συνολικό κόστος 2 δισ. ευρώ

Πρόκειται για τον µεγαλύτερο αυτοκινητόδροµο που θα κατασκευαστεί αυτή την περίοδο σε ολόκληρη την Ευρώπη, γεγονός που -εκτός των άλλων- είναι αρκετό από µόνο του για να υπογραµµιστούν και τα ισχυρά µηνύµατα ανάπτυξης που επιχειρεί να εκπέµψει η χώρα στο εξωτερικό. Οι απαιτούµενοι πόροι θα αντληθούν από το Tαµείο Ανάκαµψης και από το ΕΣΠΑ (427 εκατ. και σχεδόν 600 εκατ., αντίστοιχα, µε την εκτίµηση για το συνολικό κόστος να ανέρχεται σε 2 δισ. ευρώ), ενώ ήδη έχουν προχωρήσει τόσο οι αναγκαίες µελέτες όσο και οι διαδικασίες για την τελική χάραξη. Οπως είναι φυσικό, κοµβικό ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη έπαιξε το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού για τη γενέτειρά του, αλλά και τα ανακλαστικά του υπουργού Μεταφορών και Υποδοµών, καθώς και των υπόλοιπων εµπλεκόµενων κυβερνητικών παραγόντων, προκειµένου να ξεπεραστούν αγκυλώσεις πολλών χρόνων, οι οποίες καθιστούσαν αδύνατη την προώθηση των διαδικασιών και των εργασιών.

Ξεπεράστηκαν τα εμπόδια

Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως λένε στελέχη του υπουργείου, όταν, τον Ιούλιο του 2019, η Ν.∆. ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, υπήρξαν αποκλειστικά και µόνο αποσπασµατικές παρεµβάσεις και ανούσιες µελέτες. Επιπλέον, ήταν εµφανής η έλλειψη γεωτεχνικών στοιχείων. Ωστόσο, τους τελευταίους 19 µήνες και µε βασικό άξονα την επιλογή για τη τµηµατική δηµοπράτηση του έργου (σύµβαση παραχώρησης, Σ∆ΙΤ και δηµόσιο έ ργο) και πάντα σε αγαστή επικοινωνία µε το υπουργείο Πολιτισµού, ώστε να ξεπεραστούν τα ζητήµατα που προέκυψαν µε τους δεκάδες χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, κατέστη δυνατό να ξεπεραστούν τα εµπόδια που καθιστούσαν ανέφικτη την πρόοδο των εργασιών. Συνεργάτες του Κώστα Καραµανλή υποδεικνύουν ως µεγάλα βήµατα για την επίτευξη των κεντρικών στόχων την ενοποίηση -σε τεχνικό επίπεδο- του έργου από την Κίσσαµο έως τη Σητεία, την οριστικοποίηση του χρηµατοδοτικού µοντέλου, την ανάθεση σειράς κρίσιµων µελετών (16 στον αριθµό), την αναβάθµιση όσον αφορά τις προβλέψεις για τα όρια ταχύτητας του δρόµου, τη βελτίωση των υφιστάµενων παρακάµψεων των µεγάλων πόλεων, καθώς και τη δηµοπράτηση έργων για την αντιµετώπιση κατολισθητικών φαινοµένων, προϋπολογισµού 35 εκατ. ευρώ.

Νέες μελέτες

Την ίδια ώρα, ολοκληρώθηκαν και κατατέθηκαν οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για έγκριση (οι οποίες επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν είχαν καν ξεκινήσει), τόσο για το µεγάλο τµήµα Χανιά - Ηράκλειο όσο και για το τµήµα Χερσόνησος - Νεάπολη. Ακολουθούν οι αντίστοιχες µελέτες για τις παρακάµψεις των µεγάλων πόλεων, αλλά και η ολοκλήρωση των µελετών για το τµήµα Νεάπολη - Αγιος Νικόλαος, που θα δηµοπρατηθεί στις αρχές του επόµενου έτους ως δηµόσιο έργο, µε προϋπολογισµό που θα αγγίξει 145 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά το τµήµα Κίσσαµος - Χανιά, έχουν ανατεθεί και εκπονούνται ήδη οι µελέτες ώστε να εισαχθεί ως προαίρεση στη σύµβαση παραχώρησης, ενώ για το κοµµάτι µεταξύ Αγίου Νικολάου και Σητείας υπάρχει η πρόθεση να προχωρήσουν ως δηµόσια έργα στις αρχές του νέου έτους. Για το κοµβικό τµήµα Σούδα - Αεροδρόµιο βρίσκεται υπό επεξεργασία ο σχεδιασµός και το πλάνο χρηµατοδότησης και υλοποίησής του.

Σύµφωνα µε το χρονοδιάγραµµα που έχει θέσει η κυβέρνηση, από το τέλος του 2022 θα αρχίσουν να στήνονται εργοτάξια στον ΒΟΑΚ και έως τις αρχές του 2024 θα έχουν ανοίξει όλα τα µέτωπα, µε πρώτα τα δηµόσια έργα, ύστερα το Σ∆ΙΤ και τελευταίο το µεγάλο κοµµάτι της παραχώρησης. Παράλληλα, στις αρχές του 2026 θα έχουν ολοκληρωθεί τα έργα ανατολικότερα του Ηρακλείου και θα είναι ανοικτό µόνο το κοµµάτι της σύµβασης παραχώρησης, για το οποίο, όµως, υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί σηµαντικό µέρος σε ό,τι αφορά το τεχνικό αντικείµενο. ΞΕΠΕΡΑΣΤΗΚΑΝ ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ Ιδιαιτέρως σηµαντικός παράγοντας στην πορεία αυτή, καθώς επί της ουσίας ξεκλείδωσε κοµβικές παραµέτρους της χρηµατοδότησης του έργου, ήταν η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη για τη θέσπιση σταθµών διοδίων, µε τον πρωθυπουργό να κλείνει τα αυτιά του στη λαϊκίστικη λογική µε την οποία αντιµετώπιζε το θέµα µερίδα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, και δη ο Χανιώτης Παύλος Πολάκης. Το ύψος του έχει υπολογιστεί στα 0,063 ευρώ/χλµ., όπως ισχύει και στους υπόλοιπους αυτοκινητοδρόµους της χώρας, και τα διόδια θα ισχύουν για όλους.