Αποτελεί κοινή οµολογία ότι ένα από τα βασικά προβλήµατα για µαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς αποτελούν τα περιστατικά εκφοβισµού και σχολικής βίας στο σχολικό περιβάλλον. Πρόκειται για ένα φαινόµενο που µπορεί να µην είναι καινοφανές, ωστόσο τα τελευταία χρόνια (και ιδίως µετά τον COVID) εξελίσσεται ανησυχητικά σε ό,τι έχει να κάνει µε την ένταση των περιστατικών. Για τον λόγο αυτό, το αµέσως επόµενο διάστηµα το υπουργείο Παιδείας πρόκειται να ανακοινώσει σηµαντικές παρεµβάσεις µε στόχο την αντιµετώπιση του bullying στα σχολεία.

Πρόκειται για µια πρωτοβουλία που προετοιµάζεται από τις πρώτες ηµέρες εγκατάστασης της νέας πολιτικής ηγεσίας στο υπουργείο Παιδείας. ∆εν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι το συγκεκριµένο θέµα τέθηκε εξαρχής ψηλά στην ατζέντα από τον Κυριάκο Πιερρακάκη. Συγκεκριµένα, ήδη από την τελετή παράδοσης - παραλαβής και από τις προγραµµατικές δηλώσεις της κυβέρνησης, ο υπουργός είχε εξαγγείλει «ειδικό πρόγραµµα για τον σχολικό εκφοβισµό και εθνική στρατηγική κατά της βίας των ανηλίκων», διαβεβαιώνοντας ότι «θα παρέχουµε εργαλεία και στήριξη στο πεδίο, τόσο για παιδιά όσο και για εκπαιδευτικούς, ώστε να αντιµετωπίζονται προκλήσεις όπως το bullying. Με άµεσα µέτρα, ειδικούς στο πεδίο και σύγχρονη αντιµετώπιση».

Τους µήνες που µεσολάβησαν, οι συνεργάτες του υπουργού Παιδείας εργάστηκαν συστηµατικά µελετώντας τα διαθέσιµα δεδοµένα, αλλά και καλές πρακτικές από χώρες του εξωτερικού. Καθώς ο ίδιος ο Κυριάκος Πιερρακάκης δήλωσε ότι οι ανακοινώσεις είναι θέµα µερικών εβδοµάδων, τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» φέρνουν στο φως τους βασικούς πυλώνες του νέου προγράµµατος για την αντιµετώπιση του bullying.

Ευαισθητοποίηση

Ο κεντρικός άξονας του προγράµµατος θα έχει θετικό χαρακτήρα και θα εστιάζει στην ευαισθητοποίηση των µαθητών γύρω από την αντιµετώπιση περιστατικών bullying και την υποστήριξη των συµµαθητών τους. Η εθνική στρατηγική για την αντιµετώπιση της βίας και της παραβατικότητας των εφήβων θα περιλαµβάνει δράσεις για την πρόληψη και την αντιµετώπιση του σχολικού εκφοβισµού και της νεανικής παραβατικότητας. Μάλιστα, πέρα από το εξ ορισµού αρµόδιο υπουργείο Παιδείας,
η συγκεκριµένη στρατηγική θα υλοποιηθεί µε τη συνεργασία ακόµα τριών υπουργείων -του Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, του Προστασίας του Πολίτη και του ∆ικαιοσύνης-, δείγµα της έµφασης που δίνεται στην ολιστική αντιµετώπιση του φαινοµένου.

Σε αυτό το πλαίσιο, πέρα από την πανελλαδικής κλίµακας καµπάνια, πρόκειται να ενισχυθούν και οι σχετικές σχολικές δραστηριότητες. Ο λόγος για το µάθηµα της Συναισθηµατικής Νοηµοσύνης, που διδάσκεται σε εβδοµαδιαία βάση στα Εργαστήρια ∆εξιοτήτων, αλλά και για την ενίσχυση των οµαδικών projects και εθελοντικών δράσεων, που θα εφοδιάζουν τους µαθητές µε κοινωνικές δεξιότητες, όπως η ενσυναίσθηση και η οµαδικότητα.

Ταυτόχρονα, µεγάλο βάρος θα δοθεί στην επιµόρφωση των εκπαιδευτικών. Εδώ ο στόχος είναι δάσκαλοι και καθηγητές να είναι σε θέση να αντιµετωπίζουν µε ταχύτητα και αποτελεσµατικότητα περιστατικά εκφοβισµού ή βίας και, περαιτέρω, να αναγνωρίζουν καταστάσεις που ενδέχεται να µην έχουν καταγγελθεί, υποστηρίζοντας τα θύµατα bullying. Επιµόρφωση, επίσης, θα παρέχεται και σε γονείς, µε στόχο το οικογενειακό περιβάλλον να αποτρέπει βίαιες συµπεριφορές και να υποστηρίζει πληρέστερα όσα παιδιά πέφτουν θύµατα bullying.

Βαρύτερες κυρώσεις

Σηµαντικό εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών αναµένεται να αποτελέσει η επαναφορά αυστηρότερων κυρώσεων για τους µαθητές που διαπράττουν περιστατικά bullying. Η σχετική είδηση προέκυψε διά στόµατος του Κυριάκου Πιερρακάκη, ο οποίος σε συνέντευξή του στο Mega την περασµένη Τρίτη ανακοίνωσε ότι επανέρχονται η δυνατότητα πενθήµερης αποβολής και ο διαχωρισµός δικαιολογηµένων και αδικαιολόγητων απουσιών, ενώ παράλληλα θα γίνει ευκολότερη η αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος. Το πλαίσιο ενδοσχολικών κυρώσεων είχε ελαστικοποιηθεί επί ηµερών ΣΥΡΙΖΑ, µε συνέπεια, σύµφωνα µε τους ειδικούς, την εµπέδωση ενός κλίµατος ατιµωρησίας, που µε τη σειρά του οδήγησε σε ένταση των περιστατικών βίας και εκφοβισµού στα σχολεία.

Τέλος, στην εξίσωση για την αντιµετώπιση τουbullying µπαίνει και η τεχνολογία, καθώς σε λίγες εβδοµάδες θα τεθεί σε λειτουργία πλατφόρµα αποτύπωσης περιστατικών βίας και εκφοβισµού. Οι καταγγελίες θα είναι επώνυµες και θα µπορούν να υποβάλλονται είτε από τους µαθητές (από Α’ Γυµνασίου και πάνω) είτε από τους γονείς, ώστε να επιλαµβάνονται των περιστατικών τα όργανα της σχολικής µονάδας.

Πέρα, όµως, από την αντιµετώπιση των καταγγελιών µε διαφάνεια, η πλατφόρµα θα έχει ακόµα µία σηµαντική λειτουργία: τη δυνατότητα καταγραφής και κατηγοριοποίησης των περιστατικών. Με τον τρόπο αυτόν, η χώρα θα αποκτήσει δεδοµένα µε τα οποία θα µπορεί να υπολογίζει µε ακρίβεια το πλήθος και την ένταση περιστατικών βίας και εκφοβισµού, αλλά και να αξιολογεί τα µέτρα που λαµβάνονται κατά περίσταση.

Αλληλεγγύη

Πριν από λίγες ηµέρες, στο µήνυµά του για την Πανελλήνια Ηµέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισµού, ο Κυριάκος Πιερρακάκης είχε σηµειώσει ότι «το πιο σηµαντικό µέσο για την αντιµετώπιση του bullying είναι η αλληλεγγύη. Σας καλούµε, λοιπόν, να γίνετε η ασπίδα κάθε συµµαθήτριας και κάθε συµµαθητή σας, µε τη διαβεβαίωση ότι θα έχετε κι εµάς δίπλα σας». Στο υπουργείο Παιδείας πιστεύουν πολύ στη βοήθεια των ίδιων των µαθητών, αλλά και των εκπαιδευτικών και των γονέων, κάτι που αποτυπώνεται και στις πρωτοβουλίες που παρουσιάστηκαν παραπάνω.

Σε κάθε περίπτωση, µετά την Επαγγελµατική και την Ανώτατη Εκπαίδευση, ο Κ. Πιερρακάκης προχωρά µε ταχύτητα στο επόµενο µεγάλο στοίχηµα του υπουργείου Παιδείας.

* Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά στις 23/3