Με έκπληξη παρακολούθησα την φρενίτιδα δημοσιευμάτων στον παγκόσμιο τύπο (κυρίως ηλεκτρονικό) σχετικά με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα οποία «περιέχουν 10 φορές περισσότερα καρκινογόνα συστατικά από τα συμβατικά τσιγάρα».

Η έκπληξη προήλθε κυρίως από το γεγονός πως όλες οι μελέτες μέχρι τώρα έχουν δείξει πως το ηλεκτρονικό τσιγάρο περιέχει 10 έως πάνω από 1000 φορές ΛΙΓΟΤΕΡΑ τοξικά σε σχέση με το συμβατικό τσιγάρο.

Τα άρθρα στον τύπο ξεκαθάρισαν ότι η αναφορά στα «καρκινογόνα συστατικά» αφορούσε ΜΟΝΟ την φορμαλδεΰδη, ενώ πηγή πληροφόρησης ήταν ο καθηγητής Naoki Kunugita, ερευνητής του Εθνικού Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας της Ιαπωνίας. Με αφορμή ότι πρόσφατα ο κ. Kunugita δημοσίευσε μελέτη για την φορμαλδεΰδη και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα στο περιοδικό όπου ήμουν επιστημονικός υπεύθυνος έκδοσης (International Journal of Environmental Research and Public Health), επικοινώνησα άμεσα μαζί του για να εξακριβώσω την προέλευση την δηλώσεών του.

Με ενημέρωσε λοιπόν ότι τα στοιχεία προέρχονται από τις δημοσιευμένες από εκείνον μελέτες, συμπεριλαμβανομένης και της πιο πάνω δημοσίευσης. Με έκπληξη λοιπόν διαπίστωσα ότι τα στοιχεία όπου με παρέπεμψε δείχνουν μια τελείως διαφορετική εικόνα: το χειρότερο δείγμα ηλεκτρονικού τσιγάρου είχε 6 φορές λιγότερη φορμαλδεύδη από τα συμβατικά τσιγάρα, ενώ πολλά από τα δείγματα που ανέλυσε δεν περιείχαν καθόλου φορμαλδεύδη.

Ο μέσος όρος των μετρήσεων του στα δείγματα του ηλεκτρονικού τσιγάρου ήταν 50 φορές χαμηλότερος από την μέση τιμή φορμαλδεύδης στα συμβατικά τσιγάρα (δείτε πίνακες πιο κάτω). Μετά την δημοσιοποίηση αυτών των στοιχείων σε ιστοσελίδα, o κ. Kunugita επικοινώνησε και πάλι μαζί μου και ανέφερε ότι εξέτασε επιπλέον δείγματα ηλεκτρονικού τσιγάρου μετά τις δημοσιεύσεις του.

Σε 1 από αυτές βρήκε μεγάλες ποσότητες φορμαλδεΰδης. Αυτό επιβεβαιώνει την ανακρίβεια και την υπερβολή των δηλώσεών του και των δημοσιευμάτων που προέκυψαν.

Η παρουσίαση ενός μεμονωμένου αποτελέσματος, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση και επιβεβαίωση για την μεθοδολογία και αξιοπιστία της μέτρησης και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη άλλοι παράγοντες (π.χ. δυσλειτουργία της συσκευής, έλλειψη υγρού στον ατμοποιητή, λάθη κατά την συλλογή του δείγματος και την ανάλυση) δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τις δηλώσεις του επιστήμονα και τις δημοσιεύσεις στα μέσα ενημέρωσης.

Αντιθέτως, οδηγούν στο συμπέρασμα πως δηλώσεις για την παρουσία καρκινογόνων στα ηλεκτρονικά σε ποσότητες 10 φορές περισσότερο από τα συμβατικά αποτελούν στην ουσία παραπληροφόρηση και εμφανής προσπάθεια να δημιουργηθεί πανικός, ιδιαίτερα όταν όλες οι υπόλοιπες μελέτες συμφωνούν πως οι ποσότητες τοξικών ουσιών στο ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι αμελητέες σε σχέση με τα συμβατικά τσιγάρα.

Ο Πίνακας δείχνει την ποσότητα (μg ανά 10 εισπνοές) αλδεϋδών σε 13 προϊόντα ηλεκτρονικού τσιγάρου της Ιαπωνικής αγοράς.