Περιπολούν με "όπλο" τους την... όσφρηση και τις οξυμένες αισθήσεις τους και έχουν ήδη εξαρθρώσει πολλά εγκλήματα σε βάρος του περιβάλλοντος.

Είναι ο Κίκο και ο Κούκι, τα ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά για την ανίχνευση δηλητηριασμένων δολωμάτων, που βρίσκονται στην υπηρεσία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (ΕΟΕ) και του WWF Ελλάς, στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE+ "Η επιστροφή του ασπροπάρη", με στόχο τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών ασπροπάρη στα Βαλκάνια.

"Ο Κίκο και ο Κούκι, εδώ και 10 μήνες, έχουν βρει 30 δηλητηριασμένα ζώα και περισσότερα από 10 κιλά δηλητηριασμένων δολωμάτων. Μαζί με τους χειριστές τους έχουν ξεπεράσει τις 100 περιπολίες, καλύπτοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα. Στις περιοχές όπου εργάζονται -το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς και τα Μετέωρα, Χάσια/Αντιχάσια- ζουν οι υπέροχοι και απειλούμενοι ασπροπάρηδες" λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η συντονίστρια ενημέρωσης δράσεων διατήρησης της ΕΟΕ, Ρούλα Τρίγκου.

Όπως εξηγεί, τα σκυλιά που έχουν εκπαιδευθεί στην Ισπανία από τον βιολόγο Jesus Lopez Valladolid, όχι μόνο βρίσκουν το δηλητηριασμένο δόλωμα, ώστε να αφαιρεθεί από τη φύση προτού αποβεί μοιραίο για την άγρια ζωή, αλλά βοηθούν στην αναγνώριση των περιοχών, όπου πρέπει να επικεντρωθεί η προσοχή για την εξάλειψη αυτού του εγκλήματος κατά της άγριας ζωής.

"Μέσα στο χρονικό διάστημα των τελευταίων μηνών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή των Μετεώρων- Κόζιακα και Χασίων- Αντιχασίων, έχουν βρει πολλά δηλητηριασμένα ζώα, αλλά και φόλες (κομμάτια δηλητηριασμένου κρέατος), που αν δεν είχαν ανιχνευθεί από την ομάδα τους θα είχαν θύματα πολλά είδη άγριας πανίδας, ανάμεσα στα οποία και μερικούς από τους τελευταίους ασπροπάρηδες της Ελλάδας (λιγότερα από 10 ζευγάρια έχουν απομείνει στην χώρα μας) ή άλλα απειλούμενα είδη πουλιών" τονίζει η κ.Τρίγκου.

Στη διάρκεια των 10 τελευταίων μηνών, διεξήχθησαν περίπου 90 περιπολίες και καλύφθηκαν πάνω από 200 χιλιόμετρα από τους χειριστές σκυλιών. Τα ψοφίμια, τα οποία ταυτοποιήθηκαν ως δηλητηριασμένα, ήταν κυρίως σκυλιά και ελάχιστες ήταν οι αλεπούδες.

Σε ορισμένα περιστατικά εντοπίστηκαν και τα δηλητηριασμένα δολώματα, στις περισσότερες περιπτώσεις ένα κομμάτι κρέας, με δηλητήριο, κυρίως εντομοκτόνο. Οι κύριοι λόγοι που χρησιμοποιήθηκαν τα δηλητηριασμένα δολώματα ήταν εξόντωση αλεπούς ή λύκου, έλεγχος των αδέσποτων σκύλων και προσωπικές αντιδικίες μεταξύ βοσκών ή κυνηγών.

Επιβράβευση με παιχνίδι και όχι με μεζεδάκι!

Χειριστής του Κούκι, που είναι διασταύρωση Γερμανικού Ποιμενικού και Μαλινουά, είναι ο συνεργάτης της Ορνιθολογικής Δημήτρης Βαβύλης, υπεύθυνος για τις δράσεις του Προγράμματος LIFE+ "Η επιστροφή του Ασπροπάρη" στην περιοχή της Θεσσαλίας. Αντίστοιχα, στην περιοχή της Δαδιάς δραστηριοποιείται η δεύτερη ομάδα ανίχνευσης δηλητηριασμένων δολωμάτων, που αποτελείται από την Elzbieta Kret και τον Κίκο, συνεργάτες του WWF Ελλάς.

"Ο Κούκι ζει μαζί μου, σε έναν εξωτερικό χώρο και βγαίνουμε 'περιπολία' μία με δύο φορές την εβδομάδα. Καλύπτουμε μεγάλες εκτάσεις, αφού υπολογίζω ότι σε 10 μήνες εγώ έκανα 100 χιλιόμετρα και ο Κούκι 800, αφού ο σκύλος περιφέρεται σε μεγαλύτερη έκταση, γύρω πάντα από τον χειριστή του. Αποφεύγω να βγαίνουμε καθημερινά έξω, καθώς ο Κούκι πρέπει στο σύνολο των περιπολιών, να βρίσκει κάτι -είτε ψοφίμι είτε δηλητηριασμένο δόλωμα- σε ποσοστό 5-10% αλλιώς νομίζει ότι η περιπολία είναι μια απλή βόλτα" διευκρινίζει ο κ. Βαβύλης.

Όταν δε, ο Κούκι βρει τον "στόχο" του, κάθεται δίπλα και περιμένει να πλησιάσει ο κ. Βαβύλης για να τον επιβραβεύσει.

"Σε αντίθεση, όμως, με άλλα σκυλιά, το 'δωράκι' του δεν είναι μεζές, αλλά ένα παιχνίδι που βγάζω από την τσέπη μου, το δαγκώνει και παίζουμε έντονα για λίγη ώρα. Αν η επιβράβευση ήταν φαγητό, μπορεί να μπερδευόταν και να έτρωγε τη φόλα" εξηγεί.

Σημειώνεται ότι η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων είναι η κύρια απειλή για πολλά διαφορετικά είδη, πολλά από αυτά προστατευόμενα. Μεταξύ αυτών, ο ασπροπάρης ο πιο απειλούμενος, ο οποίος χρησιμοποιεί για χώρο τροφοληψίας τις ημι-δασικές και γεωργικές εκτάσεις, όπου τοποθετούνται συχνότερα οι φόλες. Ο πληθυσμός του είναι τόσο μικρός ώστε κάθε δηλητηριασμένο πουλί ρίχνει τον πληθυσμό κάτω από τα όρια της επιβίωσής του.