Ο εικοστός έκτος τόμος αρχίζει από το 1669 και φτάνει ως το 1821. Η περίοδος αυτή είναι μία από τις σπουδαιότερες της νεοελληνικής ιστορίας αφού κατά τον ενάμιση αιώνα της διάρκειάς της έχουμε πέρα από την υλική και την πνευματική αναγέννηση του Ελληνισμού. Από τις αρχές του 18ου αιώνα οι Έλληνες διορίζονται διερμηνείς της Πύλης, αλλά και διερμηνείς του στόλου και ηγεμόνες της Μολδαβίας και της Βλαχίας. Αναπτύχθηκε έτσι η τάξη των Φαναριωτών και το Γένος απέκτησε τότε και τάξη έμπειρων πολιτικών που το ωφέλησε πολλαπλά και το προστάτευσε σε κρίσιμες στιγμές. Την ίδια περίοδο ακμάζουν και οι θεσμοί αυτοδιοικήσεως των Ελλήνων και το Γένος αποκτά βαθμιαία ένα είδος πολιτικής ηγεσίας που συμπίπτει συχνά με την τάξη των προκρίτων. Η ειρήνη που επικράτησε από το 1718 έως το 1768 συνέβαλε αποφασιστικά στην αύξηση του ελληνικού πληθυσμού, ευνόησε την ανάπτυξη της οικονομίας και έτσι πραγματοποιήθηκε ραγδαία οικονομική άνοδος των Ελλήνων οι οποίοι σημείωσαν μεγάλες επιτυχίες, προπαντός στο εμπορίο και στη ναυτιλία.

Συγχρόνως με την οικονομική άνοδο εμφανίζεται μεγάλη πολιτιστική πρόοδος. Νέα σχολεία ιδρύονται, ευρύνεται ο κύκλος των μορφωμένων Ελλήνων, επιφανείς λόγιοι και διδάσκαλοι του Γένους εργάζονται για την πνευματική ανάπλαση του ελληνικού λαού. Παράλληλα οι Έλληνες δεν έπαψαν να αγωνίζονται κατά την ίδια περίοδο για την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού. Έκαναν συμμαχία με τους Βενετούς, στράφηκαν προς τη Ρωσία, τόλμησαν την μεγάλη επανάσταση του 1770 και από το τέλος του 18ου αιώνα στράφηκαν προς τη Γαλλία. Εκφραστής αυτής της νέας ιδεολογίας υπήρξε ο Ρήγας Φεραίος. Φαίνεται πια ότι υπήρχαν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την ανάκτηση της ελευθερίας του γένους, το έργο το οποίο ανέλαβε και πραγματοποίησε η Φιλική Εταιρία.

Στον 26 τόμο περιγράφεται ο πνευματικός βίος και ο πολιτισμός κατά την περίοδο 1669 – 1821. Η στροφή του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος προς τον Eλληνισμό. Η Γαλλική Επανάσταση, ο Μέγας Ναπολέων, οι ναπολεόντειοι πόλεμοι και οι Έλληνες. Η ιερή συμμαχία και το συνέδριο της Βιέννης. Η κρίση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι κλέφτες και οι αρματολοί στην ηπειρωτική Ελλάδα και η σύσταση της Φιλικής εταιρείας.

 

 

 

Η «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» είναι έργο ενιαίο, γενικό και αδιάσπαστο από την αυγή του Ελληνισμού έως τον εικοστό αιώνα. Από την αρχή, την απώτερη ιστορία, διαμέσου των αρχαϊκών χρόνων, περνάει στους κορυφαίους αιώνες της κλασικής, αλεξανδρινής και ελληνιστικής εποχής, συνεχίζει στον χριστιανικό ελληνισμό της ακμής του Βυζαντίου, στους αιώνες του οθωμανικού ζυγού και στην εθνική αναγέννηση, περνώντας πλέον στη σύγχρονη εποχή. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η ιστορία της ανθρωπότητας  είναι  η ιστορία του ελληνικού πολιτισμού. Ο ελληνικός χώρος υπήρξε μικρός, το πνεύμα του όμως τον κατέστησε κέντρο της Οικουμένης. Γιατί σε αυτόν τον τόπο καθιερώθηκε το πρωτείο του πνεύματος. Οι Ρωμαίοι κατέκτησαν τον ελληνικό γεωγραφικό χώρο αλλά το ελληνικό πνεύμα κατέκτησε την Ρώμη. Στους αιώνες της τουρκοκρατίας το ελληνικό πνεύμα ήταν αυτό που οδήγησε στον ξεσηκωμό του Γένους και οδήγησε στην ελληνική επανάσταση και στην ελευθερία του έθνους. Για τους ξένους λαούς η γνώση της ελληνικής ιστορίας αποτελεί μία άμεση επικοινωνία με τις ρίζες του πολιτισμού, με τη μακραίωνη συνέχεια και την πορεία του κόσμου. Επειδή πιστεύουμε ότι τίποτα δεν είναι αποκομμένο, αλλά ότι η ιστορία έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον, θελήσαμε να παρουσιάσουμε αυτή τη συνέχεια με συνέπεια. Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική επανάσταση, τα Παραπολιτικά προσφέρουν σε όλους τους αναγνώστες το βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών έργο «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», της Εκδοτικής Αθηνών, σε μια ανανεωμένη σειρά σκληρόδετων τόμων. Η Ιστορία του Ελληνικού Έθνους είναι ένα μεγαλειώδες και αξεπέραστο έργο, πολύπλευρο, πολυεδρικό, που δεν περιορίζεται στην καθιερωμένη εξιστόρηση των πολιτικών και των στρατιωτικών γεγονότων κάθε εποχής, αλλά συνθέτει μια καθολική εικόνα του Ελληνισμού διαμέσου των αιώνων. Οι τόμοι της σειράς, εκτός από τα εξαιρετικά κείμενα, εμπλουτίζονται με χιλιάδες εικόνες, πίνακες, προσωπογραφίες, χάρτες και γκραβούρες εποχής, από τα σπουδαιότερα ελληνικά και ξένα μουσεία του κόσμου. Η σειρά συνθέτει τα ιστορικά γεγονότα με την ερμηνεία τους, όπως επιβάλλει η επιστημονική έρευνα. Δεν είναι έργο ενός προσώπου ώστε να υπάρχει το μειονέκτημα της ατομικής θεώρησης. Είναι καρπός πολύμοχθης συλλογικής προσπάθειας από ειδικούς επιστήμονες κάθε κλάδου της Ιστορίας που έχουν ήδη δώσει την εξαιρετική προσφορά τους στην ιστορική έρευνα, στη συγγραφή, στη διδασκαλία από τις πανεπιστημιακές έδρες, έχουν αποδείξει  την επιστημονική τους ακεραιότητα και το πνευματικό τους ήθος. Οι κορυφαίοι καθηγητές: Κωνσταντίνος Τσάτσος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, Μανόλης Ανδρόνικος, Ιωάννης Κακριδής, Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ Θάνος Βερέμης, Βασίλης Φίλιας, Απόστολος Βακαλόπουλος, Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος είναι μόνο κάποια ονόματα, από τα πολλά, που υπήρξαν συγγραφείς και υπεύθυνοι της ύλης της σειράς. Τριακόσιοι ακόμα  ακαδημαϊκοί, καθηγητές Πανεπιστημίου και άλλοι ειδικοί επιστήμονες, υπό την εποπτεία επιτροπής καταξιωμένων ανθρώπων του πνεύματος και με τη συμπαράσταση ειδικών συμβούλων για κάθε ιστορική περίοδο, αφοσιώθηκαν στη συγγραφή του μνημειώδους αυτού έργου της Εκδοτικής Αθηνών.