Πέθανε σε ηλικία 86 ετών ο πεθερός του Γιάνη Βαρουφάκη, Φαίδων Στράτος
Πέθανε σε ηλικία 86 ετών ο Φαίδων Στράτος, μια εμβληματική προσωπικότητα στο χώρο των επιχειρήσεων, της οικογένειας που μεγαλούργησε με την Πειραϊκή Πατραϊκή.
Ο Φαίδων Στράτος ήταν πατέρας της Δανάης Στράτου, συζύγου του Γιάνη Βαρουφάκη. Η είδηση του θανάτου του έγινε γνωστή μόνο από μια αγγελία σε καθημερινή εφημερίδα με την οποία γινόταν γνωστή η κηδεία του.
Συγκεκριμένα, η αγγελία έγραφε: «Τον αγαπημένο μας σύζυγο, πατέρα, παππού, προπάππου, αδερφό και θείο Φαίδωνα Στράτο, κηδεύουμε αύριο Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019 και ώρα 1 μ.μ. από τον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων του Α’ Κοιμητηρίου Αθηνών.
Η σύζυγός του Ελένη
Τα παιδιά: Δανάη και Γιάνης, Μαρίνα και Πέτρος, Αμαλία και Αντώνης, Davina και Βαλόντια, Χριστίνα και Παναγιώτης.
Τα εγγόνια. Τα δισέγγονα. Τα αδέρφια, τα ανίψια. Οι λοιποί συγγενείς και φίλοι.
Παράκληση της οικογένειας, όπως αντί στεφάνων δοθούν δωρεές στην Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών/Πόρτα Ανοιχτή, τηλ. 2109622290 και στο Ινστιτούτο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας τηλ. 2106424376.
Ποιος ήταν
Ο Φαίδων Στράτος ήταν γιος του ιδρυτή της Πειραϊκής Πατραϊκής, Σταμούλη Στράτο (1891-1963) ο οποίος μαζί με τον Χριστόφορο Κατσάμπα έφτιαξαν αυτή τη βιομηχανία η οποία λειτούργησε μέχρι το 1996.
«Με τα τσαρούχια ξεκίνησαν οι δυο τους, από τα χωριά τους», έχει πει στην Καθημερινή ο Φαίδων Στράτος για τον πατέρα του, Σταμούλη Στράτο και τον Χριστόφορο Κατσάμπα που έθεσα τα θεμέλια της περίφημης εταιρείας. «Ως υπάλληλοι γνωρίστηκαν και συμφώνησαν να ξεκινήσουν κάτι μαζί. Μάλιστα, συμφώνησαν να θέσει πρώτος ο ένας από τους δύο τις προϋποθέσεις για τη νέα εταιρεία και να μοιράζονται τον μισθό εκείνου που θα παρέμενε στο μεταξύ υπάλληλος. Ξεκίνησε ο Κατσάμπας και όταν το έδαφος ήταν έτοιμο, τον ακολούθησε ο πατέρας μου. Εχω δει παλιά τους γράμματα. Απευθύνονταν ο ένας στον άλλο με την προσφώνηση “αδελφέ”. Είχαν επίσης μιαν αρχή: εάν προκύψει κάποια διαφωνία μεταξύ τους, δεν θα ανατείλει ο ήλιος την επομένη αν δεν την έχουν λύσει. Ετσι δεν κράτησαν πικρίες μέσα τους και δυο-τρεις φορές χρειάστηκε να το κάνουν αυτό».
Το 1933 που γεννήθηκε ο Φαίδων Στράτος, η «Πειραϊκή–Πατραϊκή» βρισκόταν σε τροχιά ανάπτυξης. Μια ανάπτυξη που θα ερχόταν στο ζενίθ τη δεκαετία του 1960 όταν η εταιρεία διέθετε πέντε σύγχρονες εργοστασιακές μονάδες και απασχολούσε περισσότερους από 4.000 υπάλληλους. Από το 1965 ο Φαίδων Στράτος αναλαμβάνει Εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της Πειραϊκής-Πατραϊκής (μια θέση που θα κρατήσει έως το 1984), ενώ πρώτα έχει ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό του στη διοίκηση επιχειρήσεων από το INSEAD και προηγουμένως έχει αποφοιτήσει από το Οικονομικό Τμήμα της ΑΣΟΕΕ. «Το πιο δυνατό μας κομμάτι ήταν τα λευκά είδη», έχει πει με έντονη νοσταλγία στην ίδια συνέντευξή του. «Εχω ακόμα σεντόνια, πετσέτες και άλλα είδη». Ο Φαίδων Στράτος ασχολούνταν περισσότερο με τις θυγατρικές εταιρείες και ο αδερφός του, Ιάσων, με τη διεύθυνση.
Η πτώση άρχισε
Σύμφωνα με το patrastime, στη δεκαετία του ’70 τα πρώτα σημάδια της πτώσης δεν αργούν να φανούν. Οι πετρελαϊκές κρίσεις, οι αυξημένες απαιτήσεις των εργαζομένων συνοδευόμενες από μαζικές απεργίες και η απώλεια εμπιστοσύνης των βιομηχάνων στην κυβέρνηση Καραμανλή με τις περίφημες κρατικοποιήσεις της ήταν η αρχή του τέλους, μεταξύ άλλων, και της «Πειραϊκής–Πατραϊκής». Η ίδια η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» κρατικοποιήθηκε τελικά επί κυβερνήσεως του Ανδρέα Παπανδρέου, στο πρόγραμμα των «κοινωνικοποιήσεων» της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ (1981-1985). «Το βαθύτερο σκεπτικό του ΠΑΣΟΚ ήταν να ελέγχει τη βιομηχανία. Το ίδιο έκανε σε όλους τους βιομηχανικούς τομείς. Στη δική μας περίπτωση, η κυβέρνηση επέβαλε αναγκαστική αύξηση του κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να μην έχουμε την πλειοψηφία», έχει πει ο Φαίδων Στράτος.
Ο Φαίδων Στράτος απέκτησε δεσμούς με τη δεξιά παράταξη. «΄Ημαστε φιλελεύθεροι κι όχι παραδοσιακοί δεξιοί, οι οποίοι είναι πιο κρατιστές», έχει ομολογήσει. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να τονίσουμε ότι η ενασχόληση του κυρίου Στράτου με την πολιτική ήταν περισσότερο από τεχνοκρατική σκοπιά όπως ο ίδιος έχει πει. Από το 1975 έως το 1985 ο Φαίδων Στράτος υπήρξε μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας, ενώ έχει διατελέσει επίσης: Από το 1980 έως το 1984 μέλος Δ.Σ. του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ), από το 1982 έως το 1989 πρόεδρος του Κέντρου Πολιτικής Ερεύνης και Επιμορφώσεως (ΚΠΕΕ), από το 1983 έως το 1988 πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ), από το 1990 έως το 93 μέλος του Δ.Σ. της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ μια ξεχωριστή δράση του είναι αυτή που τον βρήκε από το 1995 έως το 2004 στη θέση του Προέδρου της Ένωσης Φίλων Ακρόπολης. Το σπίτι του, εξάλλου, ακριβώς δίπλα στο Μουσείο Ακρόπολης είναι από τα λίγα της πόλης που μπορούν να παινευτούν ότι έχουν θέα – «πιάτο» τον Ιερό Βράχο.
Τι έλεγε για το μνημόνιο
Από το 2006 έως το 2013 που έκλεισε και τα 80 του χρόνια, ο Φαίδων Στράτος ανέλαβε πρόεδρος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας (ΙΕΠΑΣ), μιας ομάδας ιδιωτών με στόχο να συμβάλλει ουσιαστικά στην εκπαίδευση. Δεν έπαψε να παρεμβαίνει, ωστόσο στην πολιτική και οικονομική σκηνή, όπως για παράδειγμα, με το άρθρο του στην Εστία (13/6/2012) όπου, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι η μονομερής καταγγελία του Μνημονίου θα μας οδηγούσε σχεδόν μαθηματικά, σε μία σταδιακή εάν όχι απότομη έξοδο από την Ευρωζώνη και μοιραίως, μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον και από την Ευρώπη, με όλες τις συνέπειες ενός απομονωτισμού που έχει αρκούντως αναλυθεί.
Αντ’ αυτού, ο κ. Στράτος προτείνει μια συμπεφωνημένη επανεξέταση και προσπάθεια αναπροσαρμογής του Μνημονίου και καταλήγει: «Αυτή είναι η αλλαγή, η επανάσταση εάν θέλετε, που μας χρειάζεται και σε αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να στραφεί (άσχετα με το ποια συμπαράταξη θα επικρατήσει στις μεθαυριανές εκλογές) η καινούρια πολιτική πρακτική. Αργά ή γρήγορα (ελπίζουμε γρήγορα) θα πρέπει να αναδειχθεί μία ηγεσία που θα επιβάλλει την τάξη και την κοινωνική ειρήνη, αντί να χαϊδεύει απλώς χωρίς μακροχρόνια στρατηγική και προοπτική τα αυτιά των ψηφοφόρων. Μία ηγεσία που θα οδηγήσει την χώρα σε μία ειρηνική επανάσταση μαζί και όχι έξω από την Ευρώπη».
Ο Φαίδων Στράτος ήταν πατέρας της Δανάης Στράτου, συζύγου του Γιάνη Βαρουφάκη. Η είδηση του θανάτου του έγινε γνωστή μόνο από μια αγγελία σε καθημερινή εφημερίδα με την οποία γινόταν γνωστή η κηδεία του.
Συγκεκριμένα, η αγγελία έγραφε: «Τον αγαπημένο μας σύζυγο, πατέρα, παππού, προπάππου, αδερφό και θείο Φαίδωνα Στράτο, κηδεύουμε αύριο Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2019 και ώρα 1 μ.μ. από τον Ιερό Ναό των Αγίων Θεοδώρων του Α’ Κοιμητηρίου Αθηνών.
Η σύζυγός του Ελένη
Τα παιδιά: Δανάη και Γιάνης, Μαρίνα και Πέτρος, Αμαλία και Αντώνης, Davina και Βαλόντια, Χριστίνα και Παναγιώτης.
Τα εγγόνια. Τα δισέγγονα. Τα αδέρφια, τα ανίψια. Οι λοιποί συγγενείς και φίλοι.
Παράκληση της οικογένειας, όπως αντί στεφάνων δοθούν δωρεές στην Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών/Πόρτα Ανοιχτή, τηλ. 2109622290 και στο Ινστιτούτο Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας τηλ. 2106424376.
Ποιος ήταν
Ο Φαίδων Στράτος ήταν γιος του ιδρυτή της Πειραϊκής Πατραϊκής, Σταμούλη Στράτο (1891-1963) ο οποίος μαζί με τον Χριστόφορο Κατσάμπα έφτιαξαν αυτή τη βιομηχανία η οποία λειτούργησε μέχρι το 1996.
«Με τα τσαρούχια ξεκίνησαν οι δυο τους, από τα χωριά τους», έχει πει στην Καθημερινή ο Φαίδων Στράτος για τον πατέρα του, Σταμούλη Στράτο και τον Χριστόφορο Κατσάμπα που έθεσα τα θεμέλια της περίφημης εταιρείας. «Ως υπάλληλοι γνωρίστηκαν και συμφώνησαν να ξεκινήσουν κάτι μαζί. Μάλιστα, συμφώνησαν να θέσει πρώτος ο ένας από τους δύο τις προϋποθέσεις για τη νέα εταιρεία και να μοιράζονται τον μισθό εκείνου που θα παρέμενε στο μεταξύ υπάλληλος. Ξεκίνησε ο Κατσάμπας και όταν το έδαφος ήταν έτοιμο, τον ακολούθησε ο πατέρας μου. Εχω δει παλιά τους γράμματα. Απευθύνονταν ο ένας στον άλλο με την προσφώνηση “αδελφέ”. Είχαν επίσης μιαν αρχή: εάν προκύψει κάποια διαφωνία μεταξύ τους, δεν θα ανατείλει ο ήλιος την επομένη αν δεν την έχουν λύσει. Ετσι δεν κράτησαν πικρίες μέσα τους και δυο-τρεις φορές χρειάστηκε να το κάνουν αυτό».
Το 1933 που γεννήθηκε ο Φαίδων Στράτος, η «Πειραϊκή–Πατραϊκή» βρισκόταν σε τροχιά ανάπτυξης. Μια ανάπτυξη που θα ερχόταν στο ζενίθ τη δεκαετία του 1960 όταν η εταιρεία διέθετε πέντε σύγχρονες εργοστασιακές μονάδες και απασχολούσε περισσότερους από 4.000 υπάλληλους. Από το 1965 ο Φαίδων Στράτος αναλαμβάνει Εκτελεστικό μέλος του Δ.Σ. της Πειραϊκής-Πατραϊκής (μια θέση που θα κρατήσει έως το 1984), ενώ πρώτα έχει ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό του στη διοίκηση επιχειρήσεων από το INSEAD και προηγουμένως έχει αποφοιτήσει από το Οικονομικό Τμήμα της ΑΣΟΕΕ. «Το πιο δυνατό μας κομμάτι ήταν τα λευκά είδη», έχει πει με έντονη νοσταλγία στην ίδια συνέντευξή του. «Εχω ακόμα σεντόνια, πετσέτες και άλλα είδη». Ο Φαίδων Στράτος ασχολούνταν περισσότερο με τις θυγατρικές εταιρείες και ο αδερφός του, Ιάσων, με τη διεύθυνση.
Η πτώση άρχισε
Σύμφωνα με το patrastime, στη δεκαετία του ’70 τα πρώτα σημάδια της πτώσης δεν αργούν να φανούν. Οι πετρελαϊκές κρίσεις, οι αυξημένες απαιτήσεις των εργαζομένων συνοδευόμενες από μαζικές απεργίες και η απώλεια εμπιστοσύνης των βιομηχάνων στην κυβέρνηση Καραμανλή με τις περίφημες κρατικοποιήσεις της ήταν η αρχή του τέλους, μεταξύ άλλων, και της «Πειραϊκής–Πατραϊκής». Η ίδια η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» κρατικοποιήθηκε τελικά επί κυβερνήσεως του Ανδρέα Παπανδρέου, στο πρόγραμμα των «κοινωνικοποιήσεων» της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ (1981-1985). «Το βαθύτερο σκεπτικό του ΠΑΣΟΚ ήταν να ελέγχει τη βιομηχανία. Το ίδιο έκανε σε όλους τους βιομηχανικούς τομείς. Στη δική μας περίπτωση, η κυβέρνηση επέβαλε αναγκαστική αύξηση του κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να μην έχουμε την πλειοψηφία», έχει πει ο Φαίδων Στράτος.
Ο Φαίδων Στράτος απέκτησε δεσμούς με τη δεξιά παράταξη. «΄Ημαστε φιλελεύθεροι κι όχι παραδοσιακοί δεξιοί, οι οποίοι είναι πιο κρατιστές», έχει ομολογήσει. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να τονίσουμε ότι η ενασχόληση του κυρίου Στράτου με την πολιτική ήταν περισσότερο από τεχνοκρατική σκοπιά όπως ο ίδιος έχει πει. Από το 1975 έως το 1985 ο Φαίδων Στράτος υπήρξε μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας, ενώ έχει διατελέσει επίσης: Από το 1980 έως το 1984 μέλος Δ.Σ. του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ), από το 1982 έως το 1989 πρόεδρος του Κέντρου Πολιτικής Ερεύνης και Επιμορφώσεως (ΚΠΕΕ), από το 1983 έως το 1988 πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ), από το 1990 έως το 93 μέλος του Δ.Σ. της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ μια ξεχωριστή δράση του είναι αυτή που τον βρήκε από το 1995 έως το 2004 στη θέση του Προέδρου της Ένωσης Φίλων Ακρόπολης. Το σπίτι του, εξάλλου, ακριβώς δίπλα στο Μουσείο Ακρόπολης είναι από τα λίγα της πόλης που μπορούν να παινευτούν ότι έχουν θέα – «πιάτο» τον Ιερό Βράχο.
Τι έλεγε για το μνημόνιο
Από το 2006 έως το 2013 που έκλεισε και τα 80 του χρόνια, ο Φαίδων Στράτος ανέλαβε πρόεδρος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας (ΙΕΠΑΣ), μιας ομάδας ιδιωτών με στόχο να συμβάλλει ουσιαστικά στην εκπαίδευση. Δεν έπαψε να παρεμβαίνει, ωστόσο στην πολιτική και οικονομική σκηνή, όπως για παράδειγμα, με το άρθρο του στην Εστία (13/6/2012) όπου, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι η μονομερής καταγγελία του Μνημονίου θα μας οδηγούσε σχεδόν μαθηματικά, σε μία σταδιακή εάν όχι απότομη έξοδο από την Ευρωζώνη και μοιραίως, μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον και από την Ευρώπη, με όλες τις συνέπειες ενός απομονωτισμού που έχει αρκούντως αναλυθεί.
Αντ’ αυτού, ο κ. Στράτος προτείνει μια συμπεφωνημένη επανεξέταση και προσπάθεια αναπροσαρμογής του Μνημονίου και καταλήγει: «Αυτή είναι η αλλαγή, η επανάσταση εάν θέλετε, που μας χρειάζεται και σε αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να στραφεί (άσχετα με το ποια συμπαράταξη θα επικρατήσει στις μεθαυριανές εκλογές) η καινούρια πολιτική πρακτική. Αργά ή γρήγορα (ελπίζουμε γρήγορα) θα πρέπει να αναδειχθεί μία ηγεσία που θα επιβάλλει την τάξη και την κοινωνική ειρήνη, αντί να χαϊδεύει απλώς χωρίς μακροχρόνια στρατηγική και προοπτική τα αυτιά των ψηφοφόρων. Μία ηγεσία που θα οδηγήσει την χώρα σε μία ειρηνική επανάσταση μαζί και όχι έξω από την Ευρώπη».
