Προβληματισμός και ανησυχία για το Brexit - Τι περιμένει ο επιχειρηματικός κόσμος
Ο επιχειρηματικός κόσμος παρακολουθεί με προβληματισμό την επικείμενη στο τέλος Ιανουαρίου αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ελπίζει ότι στο «σήριαλ» του Brexit θα ισχύσει τελικά το «μη χείρον».
Οι εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας και των εξαγωγέων με δηλώσεις τους στο ΑΠΕ - ΜΠΕ τόνισαν τη σημασία να υπάρξει μία ξεκάθαρη και κυρίως εφαρμόσιμη συμφωνία αποχώρησης, ώστε να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι επιπτώσεις της εξόδου, ενώ οι εξαγωγείς υπογραμμίζουν ότι, αν και κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τις ακριβείς επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές, καθίσταται επιτακτική η λήψη μέτρων στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων που εξάγουν προϊόντα στην βρετανική αγορά, με δεδομένη την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την πορεία ανάκαμψης της χώρας.
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας Κωνσταντίνος Μίχαλος δήλωσε πως «η επικείμενη στο τέλος Ιανουαρίου αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε κάθε περίπτωση, θα δημιουργήσει συνθήκες αβεβαιότητας, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει επ' ακριβώς τις συνέπειες που θα έχει το Brexit, τόσο για τη βρετανική οικονομία όσο και για τους οικονομικούς της εταίρους.
Σε κάθε περίπτωση, η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από τη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια θα έχει συνέπειες για όλες τις πλευρές και κυρίως για τη Βρετανική οικονομία.
'Αλλωστε, η πραγματικότητα είναι ότι δεν έχει διασφαλιστεί ένα ήπιο Brexit και αν ακόμη η Βρετανία αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Ιανουαρίου με την επικύρωση της συμφωνίας αποχώρησης, τα προβλήματα είναι τόσο πολλά και περίπλοκα, που θα συνεχίσουν να απασχολούν τόσο την ΕΕ, όσο κυρίως τη Βρετανική κυβέρνηση, για πολλά ακόμη χρόνια.
Υπολογίζεται ότι το κόστος για το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών, θα είναι τετραπλάσιο, αφού οι εξαγωγές τους προς την ΕΕ αντιστοιχούν στο 13% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ οι εξαγωγές της ΕΕ προς τη Βρετανία αντιστοιχούν στο 2,5% του ΑΕΠ των 27 μελών.
Επιπτώσεις φυσικά θα υπάρξουν και για την Ελλάδα, καθώς οι σχέσεις των δύο χωρών καλύπτουν ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων.
Πέραν των ισχυρών οικονομικών δεσμών στους τομείς του τουρισμού, της ναυτιλίας, των επενδύσεων, των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, υπάρχει και ο ανθρώπινος παράγοντας, αφού χιλιάδες Έλληνες πολίτες διαβιούν σήμερα στη Βρετανία για εργασία ή για σπουδές.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτή τη στιγμή κινούμαστε όλοι σε αχαρτογράφητα νερά και για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να υπάρξει, έστω και τώρα, μία ξεκάθαρη και κυρίως εφαρμόσιμη συμφωνία αποχώρησης, ώστε να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι επιπτώσεις της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες της ΕΕ και φυσικά και της Ελλάδας».
Β. Κορκίδης
Ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Περαιά και του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής Βασίλης Κορκίδης υπογράμμισε ότι οι προετοιμασίες άρχισαν εγκαίρως με την βοήθεια της επιμελητηριακής κοινότητας.
Αναλυτικά δήλωσε ότι «μπορεί το Brexit να μας έχει απασχολήσει τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά η 31η Ιανουαρίου, όπου ημερολογιακά έχει αποφασιστεί να συντελεστεί, όπως όλα δείχνουν θα είναι η αρχή ενός νέου κύκλου διαπραγματεύσεων. Ορίζοντας ο Ιούνιος όπου μια Σύνοδος Κορυφής ανάμεσα σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Βρετανία αναμένεται να λάβει χώρα, προκειμένου και οι δύο πλευρές να διαπιστώσουν εάν είναι εφικτή η οριστικοποίηση μιας νέας εμπορικής σχέσης μέχρι τα τέλη του 2020 με καταληκτική ημερομηνία τον Νοέμβριο, αφού θα είναι και η τελευταία ευκαιρία για τους Ευρωπαίους να υπογράψουν μια νέα συμφωνία, εάν όντως η μεταβατική περίοδος για το Brexit λήξει στα τέλη του 2020.
Στο σημείο αυτό πρέπει να υπενθυμίσω ότι από το Brexit πάντως δεν υπάρχουν κερδισμένοι, παρά μόνο χαμένοι. Τόσο η ΕΕ χάνει από κράτος - μέλος της, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης μετά τη Γερμανία, όσο και η Μ. Βρετανία χάνει ένα μεγάλο μερίδιο από μία τεράστια αγορά 400 εκατ. καταναλωτών. Όσο για την Ελλάδα, που θα υποστεί αναλογικά λιγότερο τις επιπτώσεις, τολμώ να πω πως έχει προετοιμαστεί, καθώς το νομοσχέδιο για το Brexit ψηφίστηκε από τις επιτροπές Εξωτερικών και Οικονομικών κατά πλειοψηφία.
Παρά τις αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις του Brexit, ας προσπαθήσουμε να δούμε και την θετική πλευρά. Τι μας πρόσφερε δηλαδή η όλη υπόθεση; Το Brexit αποτέλεσε μία καλή ευκαιρία να "τεσταριστούν" επί πραγματικού τα αντανακλαστικά των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων ανεξαρτήτως μεγέθους ως προς την αντιμετώπιση πιθανών και απίθανων επιχειρηματικών κινδύνων. Και ήταν μία καλή ευκαιρία η οποία οδήγησε σε επικαιροποίηση ή εκ βάθρων αναθεώρηση των σχεδίων αυτών που κάθε επιχείρηση κάθε επιχειρηματίας οφείλει να έχει. Αυτή ίσως να είναι η σπουδαιότερη συνέπεια μιας διαδικασίας που αφύπνισε όχι μόνο το ευρωπαϊκό αλλά και το παγκόσμιο επιχειρείν. Ανεξαρτήτως του αποτελέσματος που θα καταλήξουν Βρυξέλες και Λονδίνο με deal ή no deal Brexit, ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας μας από το 2016 και εντεύθεν βρέθηκε να προετοιμάζεται συνεπικουρούμενος από την Επιμελητηριακή κοινότητα.
Η οποία ευθείς εξ αρχής δραστηριοποιήθηκε και μέσα από τους διαύλους που διατηρεί με την ευρωπαϊκή επιμελητηριακή κοινότητα, με στόχο την προστασία του φάσματος των επιχειρήσεων που καλύπτει, κατόρθωσε να διαδραματίσει τον ένα από τους σημαίνοντες λόγους της ύπαρξής της. Δηλαδή της έγκαιρης και κυρίως ορθής ενημέρωσης τους επιχειρηματικού κόσμου μέσα από ένα διαρκή διάλογο από τον οποίο εξήχθησαν πολύτιμα συμπεράσματα, δόθηκαν απαντήσεις αλλά και κατασιγάστηκαν φόβοι.
Ξέρετε υπάρχει μία ελληνική παροιμία που λέει «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν» και στην περίπτωση αυτή, δηλαδή των επιχειρήσεων, οι προετοιμασίες άρχισαν εγκαίρως με την βοήθεια της Επιμελητηριακής Κοινότητας. Δεν υπήρχαν άλλωστε δικαιολογίες περί του αντιθέτου. Και ίσως ένα δεύτερο θετικό αφορά στην απασχόληση.
Νομοτεχνική βελτίωση, βάσει της οποίας οι προσλήψεις και οι μετατάξεις προς τα τελωνεία της χώρας θα πραγματοποιηθούν, είτε με άτακτη είτε με συμφωνημένη έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης στο πλαίσιο της δεύτερης ανάγνωσης του νομοσχεδίου με τίτλο «Ρυθμίσεις για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι Γαλλία, Ολλανδία και Γερμανία ήταν από τις πρώτες χώρες της ΕΕ που έσπευσαν να στελεχώσουν τις τελωνειακές τους υπηρεσίες με προσλήψεις και μετατάξεις για να αντιμετωπιστούν οι αυξημένοι συνοριακοί έλεγχοι σε πύλες εισόδου και λιμάνια. Γεγονός όμως που τελικά απεικονίζει ένα από τα αρνητικά στοιχεία του Brexit κυρίως για το ευρωπαϊκό εμπόριο με ότι αυτό συνεπάγεται. Ας ελπίσουμε ότι στο σήριαλ του Brexit θα ισχύσει τελικά το «μη χείρον βέλτιστον» ή στην αγγλική του μετάφραση «the lesser of two evils».
Χριστίνα Σακελλαρίδη
Η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων Χριστίνα Σακελλαρίδη σημειώνει ότι η Μεγάλη Βρετανία είναι μέσα στην κορυφαία δεκάδα των προορισμών για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό. Αναλυτικά σημείωσε πως «παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις εξελίξεις γύρω από το μέλλον της Μεγάλης Βρετανίας και την διαδικασία εξόδου της από την Ε.Ε. Η αβεβαιότητα για τους όρους που θα διεξάγονται οι εμπορικές συναλλαγές την επαύριον του Brexit αποτελεί αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη πηγή προβληματισμού.
Η Μεγάλη Βρετανία είναι μέσα στην κορυφαία δεκάδα των προορισμών για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό και είναι κρίσιμης σημασίας να ξεκαθαρίσει το συντομότερο δυνατό το πλαίσιο που θα διέπει τις οικονομικές σχέσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου. Αν και κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τις ακριβείς επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές, καθίσταται επιτακτική η λήψη μέτρων στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων που εξάγουν προϊόντα στην βρετανική αγορά, με δεδομένη την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την πορεία ανάκαμψης της χώρας».
Οι εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας και των εξαγωγέων με δηλώσεις τους στο ΑΠΕ - ΜΠΕ τόνισαν τη σημασία να υπάρξει μία ξεκάθαρη και κυρίως εφαρμόσιμη συμφωνία αποχώρησης, ώστε να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι επιπτώσεις της εξόδου, ενώ οι εξαγωγείς υπογραμμίζουν ότι, αν και κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τις ακριβείς επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές, καθίσταται επιτακτική η λήψη μέτρων στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων που εξάγουν προϊόντα στην βρετανική αγορά, με δεδομένη την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την πορεία ανάκαμψης της χώρας.
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας Κωνσταντίνος Μίχαλος δήλωσε πως «η επικείμενη στο τέλος Ιανουαρίου αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε κάθε περίπτωση, θα δημιουργήσει συνθήκες αβεβαιότητας, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει επ' ακριβώς τις συνέπειες που θα έχει το Brexit, τόσο για τη βρετανική οικονομία όσο και για τους οικονομικούς της εταίρους.
Σε κάθε περίπτωση, η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας από τη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια θα έχει συνέπειες για όλες τις πλευρές και κυρίως για τη Βρετανική οικονομία.
'Αλλωστε, η πραγματικότητα είναι ότι δεν έχει διασφαλιστεί ένα ήπιο Brexit και αν ακόμη η Βρετανία αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Ιανουαρίου με την επικύρωση της συμφωνίας αποχώρησης, τα προβλήματα είναι τόσο πολλά και περίπλοκα, που θα συνεχίσουν να απασχολούν τόσο την ΕΕ, όσο κυρίως τη Βρετανική κυβέρνηση, για πολλά ακόμη χρόνια.
Υπολογίζεται ότι το κόστος για το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις οικονομικών αναλυτών, θα είναι τετραπλάσιο, αφού οι εξαγωγές τους προς την ΕΕ αντιστοιχούν στο 13% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ οι εξαγωγές της ΕΕ προς τη Βρετανία αντιστοιχούν στο 2,5% του ΑΕΠ των 27 μελών.
Επιπτώσεις φυσικά θα υπάρξουν και για την Ελλάδα, καθώς οι σχέσεις των δύο χωρών καλύπτουν ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων.
Πέραν των ισχυρών οικονομικών δεσμών στους τομείς του τουρισμού, της ναυτιλίας, των επενδύσεων, των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, υπάρχει και ο ανθρώπινος παράγοντας, αφού χιλιάδες Έλληνες πολίτες διαβιούν σήμερα στη Βρετανία για εργασία ή για σπουδές.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτή τη στιγμή κινούμαστε όλοι σε αχαρτογράφητα νερά και για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να υπάρξει, έστω και τώρα, μία ξεκάθαρη και κυρίως εφαρμόσιμη συμφωνία αποχώρησης, ώστε να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι επιπτώσεις της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες της ΕΕ και φυσικά και της Ελλάδας».
Β. Κορκίδης
Ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Περαιά και του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής Βασίλης Κορκίδης υπογράμμισε ότι οι προετοιμασίες άρχισαν εγκαίρως με την βοήθεια της επιμελητηριακής κοινότητας.
Αναλυτικά δήλωσε ότι «μπορεί το Brexit να μας έχει απασχολήσει τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά η 31η Ιανουαρίου, όπου ημερολογιακά έχει αποφασιστεί να συντελεστεί, όπως όλα δείχνουν θα είναι η αρχή ενός νέου κύκλου διαπραγματεύσεων. Ορίζοντας ο Ιούνιος όπου μια Σύνοδος Κορυφής ανάμεσα σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Βρετανία αναμένεται να λάβει χώρα, προκειμένου και οι δύο πλευρές να διαπιστώσουν εάν είναι εφικτή η οριστικοποίηση μιας νέας εμπορικής σχέσης μέχρι τα τέλη του 2020 με καταληκτική ημερομηνία τον Νοέμβριο, αφού θα είναι και η τελευταία ευκαιρία για τους Ευρωπαίους να υπογράψουν μια νέα συμφωνία, εάν όντως η μεταβατική περίοδος για το Brexit λήξει στα τέλη του 2020.
Στο σημείο αυτό πρέπει να υπενθυμίσω ότι από το Brexit πάντως δεν υπάρχουν κερδισμένοι, παρά μόνο χαμένοι. Τόσο η ΕΕ χάνει από κράτος - μέλος της, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης μετά τη Γερμανία, όσο και η Μ. Βρετανία χάνει ένα μεγάλο μερίδιο από μία τεράστια αγορά 400 εκατ. καταναλωτών. Όσο για την Ελλάδα, που θα υποστεί αναλογικά λιγότερο τις επιπτώσεις, τολμώ να πω πως έχει προετοιμαστεί, καθώς το νομοσχέδιο για το Brexit ψηφίστηκε από τις επιτροπές Εξωτερικών και Οικονομικών κατά πλειοψηφία.
Παρά τις αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις του Brexit, ας προσπαθήσουμε να δούμε και την θετική πλευρά. Τι μας πρόσφερε δηλαδή η όλη υπόθεση; Το Brexit αποτέλεσε μία καλή ευκαιρία να "τεσταριστούν" επί πραγματικού τα αντανακλαστικά των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων ανεξαρτήτως μεγέθους ως προς την αντιμετώπιση πιθανών και απίθανων επιχειρηματικών κινδύνων. Και ήταν μία καλή ευκαιρία η οποία οδήγησε σε επικαιροποίηση ή εκ βάθρων αναθεώρηση των σχεδίων αυτών που κάθε επιχείρηση κάθε επιχειρηματίας οφείλει να έχει. Αυτή ίσως να είναι η σπουδαιότερη συνέπεια μιας διαδικασίας που αφύπνισε όχι μόνο το ευρωπαϊκό αλλά και το παγκόσμιο επιχειρείν. Ανεξαρτήτως του αποτελέσματος που θα καταλήξουν Βρυξέλες και Λονδίνο με deal ή no deal Brexit, ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας μας από το 2016 και εντεύθεν βρέθηκε να προετοιμάζεται συνεπικουρούμενος από την Επιμελητηριακή κοινότητα.
Η οποία ευθείς εξ αρχής δραστηριοποιήθηκε και μέσα από τους διαύλους που διατηρεί με την ευρωπαϊκή επιμελητηριακή κοινότητα, με στόχο την προστασία του φάσματος των επιχειρήσεων που καλύπτει, κατόρθωσε να διαδραματίσει τον ένα από τους σημαίνοντες λόγους της ύπαρξής της. Δηλαδή της έγκαιρης και κυρίως ορθής ενημέρωσης τους επιχειρηματικού κόσμου μέσα από ένα διαρκή διάλογο από τον οποίο εξήχθησαν πολύτιμα συμπεράσματα, δόθηκαν απαντήσεις αλλά και κατασιγάστηκαν φόβοι.
Ξέρετε υπάρχει μία ελληνική παροιμία που λέει «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν» και στην περίπτωση αυτή, δηλαδή των επιχειρήσεων, οι προετοιμασίες άρχισαν εγκαίρως με την βοήθεια της Επιμελητηριακής Κοινότητας. Δεν υπήρχαν άλλωστε δικαιολογίες περί του αντιθέτου. Και ίσως ένα δεύτερο θετικό αφορά στην απασχόληση.
Νομοτεχνική βελτίωση, βάσει της οποίας οι προσλήψεις και οι μετατάξεις προς τα τελωνεία της χώρας θα πραγματοποιηθούν, είτε με άτακτη είτε με συμφωνημένη έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης στο πλαίσιο της δεύτερης ανάγνωσης του νομοσχεδίου με τίτλο «Ρυθμίσεις για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι Γαλλία, Ολλανδία και Γερμανία ήταν από τις πρώτες χώρες της ΕΕ που έσπευσαν να στελεχώσουν τις τελωνειακές τους υπηρεσίες με προσλήψεις και μετατάξεις για να αντιμετωπιστούν οι αυξημένοι συνοριακοί έλεγχοι σε πύλες εισόδου και λιμάνια. Γεγονός όμως που τελικά απεικονίζει ένα από τα αρνητικά στοιχεία του Brexit κυρίως για το ευρωπαϊκό εμπόριο με ότι αυτό συνεπάγεται. Ας ελπίσουμε ότι στο σήριαλ του Brexit θα ισχύσει τελικά το «μη χείρον βέλτιστον» ή στην αγγλική του μετάφραση «the lesser of two evils».
Χριστίνα Σακελλαρίδη
Η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων Χριστίνα Σακελλαρίδη σημειώνει ότι η Μεγάλη Βρετανία είναι μέσα στην κορυφαία δεκάδα των προορισμών για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό. Αναλυτικά σημείωσε πως «παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις εξελίξεις γύρω από το μέλλον της Μεγάλης Βρετανίας και την διαδικασία εξόδου της από την Ε.Ε. Η αβεβαιότητα για τους όρους που θα διεξάγονται οι εμπορικές συναλλαγές την επαύριον του Brexit αποτελεί αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη πηγή προβληματισμού.
Η Μεγάλη Βρετανία είναι μέσα στην κορυφαία δεκάδα των προορισμών για τα ελληνικά προϊόντα στο εξωτερικό και είναι κρίσιμης σημασίας να ξεκαθαρίσει το συντομότερο δυνατό το πλαίσιο που θα διέπει τις οικονομικές σχέσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου. Αν και κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τις ακριβείς επιπτώσεις στις ελληνικές εξαγωγές, καθίσταται επιτακτική η λήψη μέτρων στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων που εξάγουν προϊόντα στην βρετανική αγορά, με δεδομένη την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την πορεία ανάκαμψης της χώρας».
