Έξι έκτακτα μέτρα που θα ελαφρύνουν τα φετινά εκκαθαριστικά
Σημαντικές παρεμβάσεις στη νομοθεσία για τη φορολογία των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων
Έκτακτα μέτρα φοροελαφρύνσεων για τους φορολογούμενους που επλήγησαν οικονομικά κατά τη διάρκεια του 2020, εξαιτίας της πανδημίας του κοροναϊού, αναμένεται να ανακοινώσει η κυβέρνηση εντός των προσεχών ημερών. Η λίστα των μέτρων που πρόκειται να ανακοινωθούν περιλαμβάνει έξι σημαντικές παρεμβάσεις στη νομοθεσία για τη φορολογία των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων, οι οποίες έχουν ως στόχο να αποτραπούν υπέρμετρες φορολογικές επιβαρύνσεις κατά την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων για όσους φορολογούμενους κατά την διάρκεια του 2020 υπέστησαν μεγάλες εισοδηματικές απώλειες εξαιτίας των μέτρων που εφαρμόστηκαν για να αποφευχθεί η εξάπλωση του κορονοϊού.
Οι παρεμβάσεις θα αφορούν στο μέτρο των ηλεκτρονικών αποδείξεων, στα τεκμήρια διαβίωσης, στον τρόπο χορήγησης φοροαπαλλαγής σε όσους ιδιοκτήτες ακινήτων δεν εισέπραξαν ενοίκια, στο τέλος επιτηδεύματος και στον τρόπο εξόφλησης των φόρων των φετινών εκκαθαριστικών του φόρου εισοδήματος.
Ειδικότερα, η κυβέρνηση αναμένεται τις επόμενες ημέρες να ανακοινώσει:
1. Χαλάρωση του μέτρου των e-αποδείξεων. Αποφασίστηκε ήδη η εκ των υστέρων τροποποίηση της διάταξης που προβλέπει ότι τα φυσικά πρόσωπα ήταν υποχρεωμένα το 2020 να καλύψουν ποσοστό 20% έως 30% των ετησίων πραγματικών φορολογητέων εισοδημάτων τους για το έτος αυτό, με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών μεθόδων πληρωμής (μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών ή προπληρωμένων καρτών ή μέσω e-banking κ.λπ.) υπό την «απειλή» επιβολής φόρου 22% σε τυχόν μη καλυφθέν ποσό. Προκειμένου να μην «τιμωρηθούν» άδικα με το «πέναλτι» του 22% όσοι φορολογούμενοι λόγω αναστολής των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων ή μείωσης των οικονομικών τους δραστηριοτήτων και, συνακόλουθα, εξαιτίας οικονομικής δυσπραγίας, δεν κατάφεραν να καλύψουν με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών το απαιτούμενο ποσοστό, εξετάζονται ήδη τα ακόλουθα εναλλακτικά σενάρια τροποποιήσεων του μέτρου:
Μείωση των ποσοστών 20% και 30% των ζητούμενων ηλεκτρονικών αποδείξεων στα επίπεδα του 10%-15% ή 20% εάν αποδειχθεί ότι οι φορολογούμενοι μείωσαν τις συναλλαγές τους το 2020 λόγω πανδημίας και καραντίνας ή εξαιτίας της μείωσης των εισοδημάτων τους.
Να μην «μετρήσουν» καθόλου οι μήνες του lockdown για το μέτρο των ηλεκτρονικών αποδείξεων. Με το σενάριο αυτό θα ισχύσει ένα νέο όριο για την κάλυψη του εισοδήματος των φορολογούμενων με ηλεκτρονικές συναλλαγές που θα έχουν πραγματοποιηθεί για ένα διάστημα 8 μηνών αντί 12 μήνες.
Για συγκεκριμένες κατηγορίες πληγέντων φορολογουμένων, να μειωθεί ή να μην ισχύσει καθόλου το «πέναλτι» φόρου 22% στη διαφορά μεταξύ της αξίας των αποδείξεων που έχουν συγκεντρωθεί και της αξίας αυτών που θα έπρεπε να είχαν συγκεντρωθεί.
Να διευρυνθεί ο αριθμός των φορολογούμενων που εξαιρούνται από το μέτρο των e-αποδείξεων.
2. Aλλαγές στις διατάξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης με στόχο να ελαφρυνθούν φορολογικά οι πληγέντες οικονομικά από την πανδημία. Αναμένεται να νομοθετηθεί η έμμεση απενεργοποίηση των τεκμηρίων διαβίωσης για 3,6 εκατομμύρια εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, μικρομεσαίους επιχειρηματίες, ελεύθερους επαγγελματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων που επλήγησαν οικονομικά κατά τη διάρκεια του 2020 από την πανδημία του κορονοϊού. Στόχος είναι η αποτροπή της υπερφορολόγησης που μπορεί να προκαλέσει η εφαρμογή των τεκμηρίων αυτών σε βάρος των συγκεκριμένων φυσικών προσώπων τα οποία υπέστησαν το 2020 σημαντικές εισοδηματικές απώλειες εξαιτίας των μέτρων κατά της εξάπλωσης του κορονοϊού.
Στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν φέτος για να δηλωθούν τα εισοδήματα του 2020, θα δοθεί η δυνατότητα σε όσους εκ των φορολογουμένων περιλαμβάνονται στους πληγέντες οικονομικά από την πανδημία να επικαλεστούν τα πάσης φύσεως ποσά εκτάκτων οικονομικών ενισχύσεων που έλαβαν από το κράτος, κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους και κατά τους πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους, ως αποζημιώσεις για εισοδηματικές απώλειες, προκειμένου να καλύψουν τυχόν πρόσθετες διαφορές φορολογητέου εισοδήματος που μπορεί να προκύψουν σε βάρος τους εξαιτίας της εφαρμογής των διατάξεων για τα τεκμήρια διαβίωσης. Ουσιαστικά, βάσει αυτής της λογικής, οι διατάξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης θα απενεργοποιηθούν εμμέσως καθώς οι επιπλέον διαφορές εισοδήματος που θα προκύπτουν στις φορολογικές δηλώσεις τους, λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων, θα καλύπτονται αυτόματα με τα ποσά των αποζημιώσεων ειδικού σκοπού, των αποζημιώσεων για τα απολεσθέντα ενοίκια και ενδεχομένως και με ένα μέρος από τα ποσά της επιστρεπτέας προκαταβολής που εισέπραξαν οι πληγέντες εντός του 2020 και εντός του πρώτου διμήνου του 2021 για την κάλυψη εισοδηματικών απωλειών του έτους 2020.
3. Απαλλαγή από την επιβολή φόρου εισοδήματος για τα ανείσπρακτα ενοίκια του 2020 με την κοινοποίηση εξωδίκων στους ενοικιαστές. Για τους ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων που εντάχθηκαν στις ρυθμίσεις για τις αναγκαστικές μειώσεις κατά 40% των ενοικίων και δεν έλαβαν από τους ενοικιαστές τους το υπόλοιπο 60% καθώς επίσης και για τους ιδιοκτήτες που δεν εντάχθηκαν στις αναγκαστικές μειώσεις κατά 40% αλλά δεν έλαβαν από τους ενοικιαστές τους το σύνολο ή μέρος των ενοικίων εξετάζεται να ισχύσει, στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, πλήρης απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τα ποσά των ενοικίων που δεν εισέπραξαν, χωρίς να χρειάζεται να έχουν προηγηθεί νομικές ενέργειες κατά των ενοικιαστών που απαιτούν συναλλαγές με υπηρεσίες των δικαστηρίων, όπως η άσκηση αγωγής αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων, η έκδοση διαταγής πληρωμής ή διαταγής απόδοσης χρήσης μίσθιου κ.λπ.
Για την πλήρη απαλλαγή των ιδιοκτητών από τον φόρο εισοδήματος για τα ανείσπρακτα ενοίκια θα αρκεί η έκδοση και κοινοποίηση εξώδικης δηλώσεως από τον ιδιοκτήτη στον ενοικιαστή μέσω δικαστικού επιμελητή.
4. Αναστολή της επιβολής τέλους επιτηδεύματος σε αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ. Προωθείται η παράταση για άλλο ένα έτος της αναστολής της υποχρέωσης καταβολής τέλους επιτηδεύματος 650 ευρώ για όσους αγρότες εντάχθηκαν την 1η-1-2014 στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και συμπλήρωσαν στις 31-12-2019 την πενταετία απαλλαγής από το τέλος επιτηδεύματος, καθώς επίσης και η αναστολή της επιβολής του τέλους επιτηδεύματος των 650 ευρώ για όσους αγρότες εντάχθηκαν το 2015 στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και συμπλήρωσαν την παραπάνω πενταετία στις 31-12-2020.
5. Μείωση ή ακόμη και αναστολή επιβολής του τέλους επιτηδεύματος για επιχειρήσεις, που κατά τη διάρκεια του 2020 υποχρεώθηκαν να αναστείλουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες ή να τις περιορίσουν σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των μέτρων για την αντιμετώπιση της διασποράς του κορονοϊού. Για όσες επιχειρήσεις και όσους επαγγελματίες επλήγησαν από την πανδημία του κορονοϊού εξετάζεται να ισχύσει μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά τόσα δωδέκατα όσα και οι μήνες αναστολής λειτουργίας ή υπολειτουργίας τους εντός του 2020. Εναλλακτικά εξετάζεται η μείωση του τέλους επιτηδεύματος να είναι κλιμακούμενη σε ποσοστό ανάλογο του ποσοστού μείωσης του τζίρου κάθε επιχείρησης και να φθάνει ακόμη και στο … 100%.
6. Αύξηση του αριθμού των δόσεων για την εξόφληση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η εξόφληση του πληρωτέου ποσού των φόρων που θα αναγράφει κάθε χρεωστικό εκκαθαριστικό σημείωμα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων θα μπορεί να γίνει σε 8 μηνιαίες δόσεις (την περίοδο από τον Ιούλιο του 2021 έως και τον Φεβρουάριο του 2022), αντί σε 3 διμηνιαίες δόσεις (μέχρι τέλη Ιουλίου, μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου και μέχρι τέλη Νοεμβρίου), που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία.
Οι παρεμβάσεις θα αφορούν στο μέτρο των ηλεκτρονικών αποδείξεων, στα τεκμήρια διαβίωσης, στον τρόπο χορήγησης φοροαπαλλαγής σε όσους ιδιοκτήτες ακινήτων δεν εισέπραξαν ενοίκια, στο τέλος επιτηδεύματος και στον τρόπο εξόφλησης των φόρων των φετινών εκκαθαριστικών του φόρου εισοδήματος.
Ειδικότερα, η κυβέρνηση αναμένεται τις επόμενες ημέρες να ανακοινώσει:
1. Χαλάρωση του μέτρου των e-αποδείξεων. Αποφασίστηκε ήδη η εκ των υστέρων τροποποίηση της διάταξης που προβλέπει ότι τα φυσικά πρόσωπα ήταν υποχρεωμένα το 2020 να καλύψουν ποσοστό 20% έως 30% των ετησίων πραγματικών φορολογητέων εισοδημάτων τους για το έτος αυτό, με δαπάνες εξοφληθείσες μέσω ηλεκτρονικών μεθόδων πληρωμής (μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών ή προπληρωμένων καρτών ή μέσω e-banking κ.λπ.) υπό την «απειλή» επιβολής φόρου 22% σε τυχόν μη καλυφθέν ποσό. Προκειμένου να μην «τιμωρηθούν» άδικα με το «πέναλτι» του 22% όσοι φορολογούμενοι λόγω αναστολής των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων ή μείωσης των οικονομικών τους δραστηριοτήτων και, συνακόλουθα, εξαιτίας οικονομικής δυσπραγίας, δεν κατάφεραν να καλύψουν με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών το απαιτούμενο ποσοστό, εξετάζονται ήδη τα ακόλουθα εναλλακτικά σενάρια τροποποιήσεων του μέτρου:
Μείωση των ποσοστών 20% και 30% των ζητούμενων ηλεκτρονικών αποδείξεων στα επίπεδα του 10%-15% ή 20% εάν αποδειχθεί ότι οι φορολογούμενοι μείωσαν τις συναλλαγές τους το 2020 λόγω πανδημίας και καραντίνας ή εξαιτίας της μείωσης των εισοδημάτων τους.
Να μην «μετρήσουν» καθόλου οι μήνες του lockdown για το μέτρο των ηλεκτρονικών αποδείξεων. Με το σενάριο αυτό θα ισχύσει ένα νέο όριο για την κάλυψη του εισοδήματος των φορολογούμενων με ηλεκτρονικές συναλλαγές που θα έχουν πραγματοποιηθεί για ένα διάστημα 8 μηνών αντί 12 μήνες.
Για συγκεκριμένες κατηγορίες πληγέντων φορολογουμένων, να μειωθεί ή να μην ισχύσει καθόλου το «πέναλτι» φόρου 22% στη διαφορά μεταξύ της αξίας των αποδείξεων που έχουν συγκεντρωθεί και της αξίας αυτών που θα έπρεπε να είχαν συγκεντρωθεί.
Να διευρυνθεί ο αριθμός των φορολογούμενων που εξαιρούνται από το μέτρο των e-αποδείξεων.
2. Aλλαγές στις διατάξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης με στόχο να ελαφρυνθούν φορολογικά οι πληγέντες οικονομικά από την πανδημία. Αναμένεται να νομοθετηθεί η έμμεση απενεργοποίηση των τεκμηρίων διαβίωσης για 3,6 εκατομμύρια εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, μικρομεσαίους επιχειρηματίες, ελεύθερους επαγγελματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων που επλήγησαν οικονομικά κατά τη διάρκεια του 2020 από την πανδημία του κορονοϊού. Στόχος είναι η αποτροπή της υπερφορολόγησης που μπορεί να προκαλέσει η εφαρμογή των τεκμηρίων αυτών σε βάρος των συγκεκριμένων φυσικών προσώπων τα οποία υπέστησαν το 2020 σημαντικές εισοδηματικές απώλειες εξαιτίας των μέτρων κατά της εξάπλωσης του κορονοϊού.
Στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν φέτος για να δηλωθούν τα εισοδήματα του 2020, θα δοθεί η δυνατότητα σε όσους εκ των φορολογουμένων περιλαμβάνονται στους πληγέντες οικονομικά από την πανδημία να επικαλεστούν τα πάσης φύσεως ποσά εκτάκτων οικονομικών ενισχύσεων που έλαβαν από το κράτος, κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους και κατά τους πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους, ως αποζημιώσεις για εισοδηματικές απώλειες, προκειμένου να καλύψουν τυχόν πρόσθετες διαφορές φορολογητέου εισοδήματος που μπορεί να προκύψουν σε βάρος τους εξαιτίας της εφαρμογής των διατάξεων για τα τεκμήρια διαβίωσης. Ουσιαστικά, βάσει αυτής της λογικής, οι διατάξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης θα απενεργοποιηθούν εμμέσως καθώς οι επιπλέον διαφορές εισοδήματος που θα προκύπτουν στις φορολογικές δηλώσεις τους, λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων, θα καλύπτονται αυτόματα με τα ποσά των αποζημιώσεων ειδικού σκοπού, των αποζημιώσεων για τα απολεσθέντα ενοίκια και ενδεχομένως και με ένα μέρος από τα ποσά της επιστρεπτέας προκαταβολής που εισέπραξαν οι πληγέντες εντός του 2020 και εντός του πρώτου διμήνου του 2021 για την κάλυψη εισοδηματικών απωλειών του έτους 2020.
3. Απαλλαγή από την επιβολή φόρου εισοδήματος για τα ανείσπρακτα ενοίκια του 2020 με την κοινοποίηση εξωδίκων στους ενοικιαστές. Για τους ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων που εντάχθηκαν στις ρυθμίσεις για τις αναγκαστικές μειώσεις κατά 40% των ενοικίων και δεν έλαβαν από τους ενοικιαστές τους το υπόλοιπο 60% καθώς επίσης και για τους ιδιοκτήτες που δεν εντάχθηκαν στις αναγκαστικές μειώσεις κατά 40% αλλά δεν έλαβαν από τους ενοικιαστές τους το σύνολο ή μέρος των ενοικίων εξετάζεται να ισχύσει, στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, πλήρης απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τα ποσά των ενοικίων που δεν εισέπραξαν, χωρίς να χρειάζεται να έχουν προηγηθεί νομικές ενέργειες κατά των ενοικιαστών που απαιτούν συναλλαγές με υπηρεσίες των δικαστηρίων, όπως η άσκηση αγωγής αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων, η έκδοση διαταγής πληρωμής ή διαταγής απόδοσης χρήσης μίσθιου κ.λπ.
Για την πλήρη απαλλαγή των ιδιοκτητών από τον φόρο εισοδήματος για τα ανείσπρακτα ενοίκια θα αρκεί η έκδοση και κοινοποίηση εξώδικης δηλώσεως από τον ιδιοκτήτη στον ενοικιαστή μέσω δικαστικού επιμελητή.
4. Αναστολή της επιβολής τέλους επιτηδεύματος σε αγρότες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ. Προωθείται η παράταση για άλλο ένα έτος της αναστολής της υποχρέωσης καταβολής τέλους επιτηδεύματος 650 ευρώ για όσους αγρότες εντάχθηκαν την 1η-1-2014 στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και συμπλήρωσαν στις 31-12-2019 την πενταετία απαλλαγής από το τέλος επιτηδεύματος, καθώς επίσης και η αναστολή της επιβολής του τέλους επιτηδεύματος των 650 ευρώ για όσους αγρότες εντάχθηκαν το 2015 στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και συμπλήρωσαν την παραπάνω πενταετία στις 31-12-2020.
5. Μείωση ή ακόμη και αναστολή επιβολής του τέλους επιτηδεύματος για επιχειρήσεις, που κατά τη διάρκεια του 2020 υποχρεώθηκαν να αναστείλουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες ή να τις περιορίσουν σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των μέτρων για την αντιμετώπιση της διασποράς του κορονοϊού. Για όσες επιχειρήσεις και όσους επαγγελματίες επλήγησαν από την πανδημία του κορονοϊού εξετάζεται να ισχύσει μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά τόσα δωδέκατα όσα και οι μήνες αναστολής λειτουργίας ή υπολειτουργίας τους εντός του 2020. Εναλλακτικά εξετάζεται η μείωση του τέλους επιτηδεύματος να είναι κλιμακούμενη σε ποσοστό ανάλογο του ποσοστού μείωσης του τζίρου κάθε επιχείρησης και να φθάνει ακόμη και στο … 100%.
6. Αύξηση του αριθμού των δόσεων για την εξόφληση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η εξόφληση του πληρωτέου ποσού των φόρων που θα αναγράφει κάθε χρεωστικό εκκαθαριστικό σημείωμα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων θα μπορεί να γίνει σε 8 μηνιαίες δόσεις (την περίοδο από τον Ιούλιο του 2021 έως και τον Φεβρουάριο του 2022), αντί σε 3 διμηνιαίες δόσεις (μέχρι τέλη Ιουλίου, μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου και μέχρι τέλη Νοεμβρίου), που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία.