Γ. Τσακίρης: Αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου με το νέο ΕΣΠΑ
Σήμερα μπαίνουν οι τελευταίες πινελιές στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027. Τη διαπραγμάτευση έχει αναλάβει το αρμόδιος υφυπουργός Γιάννης Τσακίρης ο οποίος ήδη έχει μεταβεί στις Βρυξέλλες για το σκοπό αυτό. Το νέο ΕΣΠΑ, αν και λιγότερο προβεβλημένο σε σχέση με το Ταμείο Ανάκαμψης, αναμένεται να επιτελέσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας τα επόμενα χρόνια.
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης, Γιάννη Τσακίρη, επιδιώκει το ΕΣΠΑ μαζί με το Ταμείο Ανάκαμψης να αποτελέσουν τους μοχλούς αλλαγής παραγωγικού μοντέλου στην χώρα μας. Και σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης, αρμόδιο για τις δημόσιες επενδύσεις και το ΕΣΠΑ, αυτό θα ισχύσει τόσο για το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και για το ΕΣΠΑ 2021-2027. Το τελευταίο μάλιστα επιδίωξη είναι να καταστεί εμπροσθοβαρές κι επιπλέον με μια συνεκτική πολιτική παρεμβάσεων να συμβάλει ενεργά στην αλλαγή του παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Το νέο αυτό μοντέλο, θα εδράζεται στη στήριξη της υγιούς και εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας όπως επίσης και στην καινοτομία.
Το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 θα περιλάβει πόρους κάτι λιγότερο από 27 δισ.ευρώ, εκ των οποίων τα 21,2 δισ.ευρώ συνιστούν την κοινοτική συνδρομή και τα υπόλοιπα 5,5 δισ.ευρώ εθνική συμμετοχή. Η υλοποίησή του προγράμματος (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης ονομάζεται επισήμως), εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει κάποια στιγμή προς το τέλος του β’ εξαμήνου του 2021 και αφού εγκριθούν οι νέοι κανονισμοί υλοποίησης του νέου ΕΣΠΑ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ερχόμενο καλοκαίρι.
Έτσι, αν και δεν έχουν κλείσει όλες οι εκκρεμότητες, εν τούτοις η χώρα είναι σχετικά μπροστά. Όπως συνέβη και με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης & Ανασυγκρότησης (ΕΣΑΑ), έτσι και στην υποβολή του ΕΣΠΑ η Ελλάδα είναι από τις πρώτες που υπέβαλλαν στις κοινοτικές αρχές σχέδιο ΕΣΠΑ. Το τελικό σχέδιο ωστόσο δεν έχει παρουσιαστεί κάτι που αναμένεται να συμβεί μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Το αρχικό σχέδιο ΕΣΠΑ μέχρι στιγμής περιλαμβάνει έξι επιχειρησιακά προγράμματα, 13 περιφερειακά προγράμματα, την τεχνική βοήθεια και βεβαίως το πρόγραμμα που το διαφοροποιεί απ’ όλα τα προηγούμενα ΕΣΠΑ, εκείνο της Δίκαιης Μετάβασης. Πρόκειται για το πρόγραμμα που θα επιτρέψει την ανάκαμψη των περιοχών της χώρας που σήμερα βασίζονται οικονομικά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω λιγνίτη.
Η απολιγνιτοποίηση της παραγωγής ενέργειας μέχρι το 2028, έχει οδηγήσει στη κατάρτιση του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης το οποίο περιλαμβάνει πόρους 1,3 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ 2021-2027. Οι πόροι αυτοί, σε συνδυασμό με χαμηλότοκα δάνεια που θα εκχωρηθούν από την κυβέρνηση, εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσουν συνολικές επενδύσεις δημοσίων και ιδιωτικών φορέων στην περιοχή της Δυτ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης στην Αρκαδία, ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ στη νέα προγραμματική περίοδο.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο ΕΣΠΑ 2021- 2027, σε αντίθεση με το προηγούμενο (ΕΣΠΑ 2014-2020) περιλαμβάνει ξεχωριστό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακού Μετασχηματισμού», ύψους άνω των 600 εκατ. ευρώ. Ωστόσο εκτιμάται ότι οι πόροι για έργα ψηφιακού μετασχηματισμού κατά την αναφερόμενη περίοδο θα είναι πολύ περισσότεροι, και είναι διάσπαρτοι στις διάφορες τομεακές παρεμβάσεις του ΕΣΠΑ, όπως είναι η πράσινη ανάπτυξη, οι μεταφορές, οι υποδομές, η ανταγωνιστικότητα κ.λπ.
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης, Γιάννη Τσακίρη, επιδιώκει το ΕΣΠΑ μαζί με το Ταμείο Ανάκαμψης να αποτελέσουν τους μοχλούς αλλαγής παραγωγικού μοντέλου στην χώρα μας. Και σύμφωνα με τον υφυπουργό Ανάπτυξης, αρμόδιο για τις δημόσιες επενδύσεις και το ΕΣΠΑ, αυτό θα ισχύσει τόσο για το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και για το ΕΣΠΑ 2021-2027. Το τελευταίο μάλιστα επιδίωξη είναι να καταστεί εμπροσθοβαρές κι επιπλέον με μια συνεκτική πολιτική παρεμβάσεων να συμβάλει ενεργά στην αλλαγή του παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Το νέο αυτό μοντέλο, θα εδράζεται στη στήριξη της υγιούς και εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας όπως επίσης και στην καινοτομία.
Το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 θα περιλάβει πόρους κάτι λιγότερο από 27 δισ.ευρώ, εκ των οποίων τα 21,2 δισ.ευρώ συνιστούν την κοινοτική συνδρομή και τα υπόλοιπα 5,5 δισ.ευρώ εθνική συμμετοχή. Η υλοποίησή του προγράμματος (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης ονομάζεται επισήμως), εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει κάποια στιγμή προς το τέλος του β’ εξαμήνου του 2021 και αφού εγκριθούν οι νέοι κανονισμοί υλοποίησης του νέου ΕΣΠΑ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ερχόμενο καλοκαίρι.
Έτσι, αν και δεν έχουν κλείσει όλες οι εκκρεμότητες, εν τούτοις η χώρα είναι σχετικά μπροστά. Όπως συνέβη και με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης & Ανασυγκρότησης (ΕΣΑΑ), έτσι και στην υποβολή του ΕΣΠΑ η Ελλάδα είναι από τις πρώτες που υπέβαλλαν στις κοινοτικές αρχές σχέδιο ΕΣΠΑ. Το τελικό σχέδιο ωστόσο δεν έχει παρουσιαστεί κάτι που αναμένεται να συμβεί μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Το αρχικό σχέδιο ΕΣΠΑ μέχρι στιγμής περιλαμβάνει έξι επιχειρησιακά προγράμματα, 13 περιφερειακά προγράμματα, την τεχνική βοήθεια και βεβαίως το πρόγραμμα που το διαφοροποιεί απ’ όλα τα προηγούμενα ΕΣΠΑ, εκείνο της Δίκαιης Μετάβασης. Πρόκειται για το πρόγραμμα που θα επιτρέψει την ανάκαμψη των περιοχών της χώρας που σήμερα βασίζονται οικονομικά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω λιγνίτη.
Η απολιγνιτοποίηση της παραγωγής ενέργειας μέχρι το 2028, έχει οδηγήσει στη κατάρτιση του Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης το οποίο περιλαμβάνει πόρους 1,3 δισ. ευρώ του ΕΣΠΑ 2021-2027. Οι πόροι αυτοί, σε συνδυασμό με χαμηλότοκα δάνεια που θα εκχωρηθούν από την κυβέρνηση, εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσουν συνολικές επενδύσεις δημοσίων και ιδιωτικών φορέων στην περιοχή της Δυτ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης στην Αρκαδία, ύψους άνω των 5 δισ. ευρώ στη νέα προγραμματική περίοδο.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο ΕΣΠΑ 2021- 2027, σε αντίθεση με το προηγούμενο (ΕΣΠΑ 2014-2020) περιλαμβάνει ξεχωριστό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ψηφιακού Μετασχηματισμού», ύψους άνω των 600 εκατ. ευρώ. Ωστόσο εκτιμάται ότι οι πόροι για έργα ψηφιακού μετασχηματισμού κατά την αναφερόμενη περίοδο θα είναι πολύ περισσότεροι, και είναι διάσπαρτοι στις διάφορες τομεακές παρεμβάσεις του ΕΣΠΑ, όπως είναι η πράσινη ανάπτυξη, οι μεταφορές, οι υποδομές, η ανταγωνιστικότητα κ.λπ.
