Η μανία για τα κρυπτονομίσματα που καταγράφηκε προς τα τέλη του 2020 και στο πρώτο τρίμηνο του 2021 είχε ως αποτέλεσμα να φτάσει η αγορά σε ιστορικά υψηλά και στη συνέχεια να υποστεί απότομη πτώση που ανάγκασε πολλούς να μιλήσουν να «σκάσιμο της φούσκας». Δεν ήταν όμως μόνο αυτή η κακή πλευρά της ιστορίας.

Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες του επενδυτικού κόσμου σχετικά με το οικοσύστημα των κρυπτονομισμάτων είναι η ασφάλεια του συστήματος. Πρόκειται για μία αγορά που λειτουργεί μακριά από το αδιάκριτο βλέμμα των ρυθμιστικών αρχών με αυξημένο το στοιχείο της ανωνυμίας, αποτελώντας έτσι ελκυστικό στόχο των απανταχού «απατεώνων». Το μεγάλο ράλι των crypto δεν χαρακτηρίστηκε λοιπόν μόνο από την άνοδο των τιμών αλλά και από τρομακτική αύξηση των περιπτώσεων απάτης.

Μεγάλες διαδικτυακές απάτες

Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ, στο εξάμηνο μεταξύ Οκτωβρίου 2020 και Μαρτίου 2021 δηλώθηκαν 10 φορές περισσότερες απάτες, συγκριτικά με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2019-20, κατά τις οποίες οι καταναλωτές έχασαν περίπου 82 εκατ. δολάρια. Στο ίδιο διάστημα η τιμή του Bitcoin εκτινάχθηκε κατά 450% ενώ άλλα ψηφιακά νομίσματα όπως το Dogecoin και το Cardano είχαν πολύ πιο εντυπωσιακή άνοδο έως και 1.000%.

Η άνθηση της αγοράς, η είσοδος εκατομμυρίων νέων επενδυτών και η απειρία των περισσότερων σε θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο, ήταν παράγοντες που προσέλκυσαν τους «κλέφτες του ψηφιακού κόσμου» όπως το αίμα τους καρχαρίες. Ανώνυμοι δημιουργοί «εξειδικευμένων» στα κρυπτονομίσματα ιστοσελίδων, ιδιοκτήτες ανταλλακτηρίων και διαχειριστές κεφαλαίων εξαφανίστηκαν και μαζί τους έκαναν φτερά εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια.

Πότε ξεκίνησε η στροφή στα ψηφιακά νομίσματα
Να σημειωθεί εδώ ότι η crypto mania ξεκίνησε σχεδόν μετά τις αμερικανικές εκλογές ακολουθώντας την ευρύτερη ενίσχυση του επενδυτικού ενδιαφέροντος για risky assets. Η άνοδος πήρε μεγαλύτερες διαστάσεις όταν η Tesla ανακοίνωσε ότι θα δέχεται bitcoin ως μέσο πληρωμής και ότι αγοράζει Bitcoin αξίας 1,5 δισ. δολαρίων.

Βλέποντας μια νέα αγορά να δίνει τόσο μεγάλα και εύκολα κέρδη εκατομμύρια μικροεπενδυτές έτρεξαν να αρπάξουν την ευκαιρία. Στο τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2021, πάνω από 9,5 εκατομμύρια άνθρωποι έγιναν επενδυτές κρυπτονομισμάτων μέσω της δημοφιλούς πλατφόρμας Robinhood, όταν στο αμέσως προηγούμενο τρίμηνο η πλατφόρμα μετρούσε μόλις 1,7 εκατομμύρια χρήστες. Το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο, Coinbase, υπερδιπλασίασε τους χρήστες του στο α’ τρίμηνο του 2021 στα 6,1 εκατομμύρια.

Τα tweets του Elon Musk προκάλεσαν ενθουσιασμό στους ερασιτέχνες επενδυτές με το Dogecoin να αποτελεί το βασικό κρυπτονόμισμα που επέλεξαν οι χρήστες του Reddit, μέχρι που ήρθε το μεγάλο κραχ. Συνολικά η αγορά των crypto μίκρυνε σχεδόν στο μισό μέσα σε λίγες εβδομάδες, χάνοντας πάνω από 1 τρισ. δολάρια. Πολλοί επιμένουν στο “HODL” υποστηρίζοντας ότι τα crypto ήρθαν για να μείνουν αλλά προς το παρόν η αγορά δεν έχει ανακάμψει. Στοιχεία δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια του sell-off οι μικροεπενδυτές αύξησαν το χαρτοφυλάκιό τους σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσουν τις απώλειες. Οι ιστορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας με μικροεπενδυτές που έχασαν όλες τους τις οικονομίες είναι πολλές, ενώ μέχρι και οι Anonymous δημοσίευσαν βίντεο εναντίον του Elon Musk.

Κρυπτονομίσματα όπως ο τζόγος

Σε πρόσφατη ανάλυσή της, η Μαρία Δεμερτζή, του ινστιτούτου Bruegel, ανέφερε ότι η μανία με τα κρυπτονομίσματα χωρίς καμία αμφιβολία σχετίζεται με την ένταση και τις συγκινήσεις που προσφέρει ο τζόγος και η προσδοκία κατοχύρωσης μεγάλων κερδών σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στην ίδια ανάλυση σημειώνεται ότι οι δυνατότητες του blockchain τώρα αρχίζουν να αναδεικνύονται και αρκετές κεντρικές τράπεζες προτίθενται να δημιουργήσουν τα δικά τους ψηφιακά νομίσματα. Όμως το μεγάλο πρόβλημα της κατανάλωσης ενέργειας είναι υπαρκτό καθώς η ενέργεια που καταναλώνει παγκοσμίως η εξόρυξη μόνο του bitcoin είναι αντίστοιχη της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας της Αργεντινής.

Σύντομα αναμένονται σημαντικές βελτιώσεις σε πολλά crypto στο πεδίο της κατανάλωσης ενέργειας όμως ο πόνος που έχουν νιώσει εκατομμύρια επενδυτές από την πρόσφατη κατάρρευση των τιμών είναι πιθανό να «διώξει» πολλούς από την αγορά.