Το 2020 ξεκίνησε διαμάχη ανάμεσα στις δύο μεγάλες καπνοβιομηχανίες, British American Tobacco και Philip Morris International, όταν η πρώτη αποφάσισε να στραφεί δικαστικώς κατά της δεύτερης με την κατηγορία ότι αντέγραψε πατέντες που αφορούν τα προϊόντα θέρμανσης καπνού. Με απόφαση που ανακοίνωσε, πριν λίγες ημέρες, το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών απέρριψε την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που κατέθεσε η British American Tobacco στην Ελλάδα. Αντίστοιχη κατάληξη υπέρ της Philip Morris International είχαν δικαστικές διαμάχες σε επίπεδο ασφαλιστικών μέτρων των δύο εταιρειών στην Τσεχία, Πολωνία, Ρουμανία και Βουλγαρία καθώς και σε επίπεδο κύριας αγωγής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η εν λόγω εξέλιξη έρχεται σε συνέχεια της ακύρωσης της σχετικής Ευρωπαϊκής πατέντας της British American Tobacco από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Πατεντών (European Patent Office, EPO), τον Ιούνιο 2021.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρότι και οι 2 εταιρείες έχουν λανσάρει διεθνώς προϊόντα χωρίς καύση, μόνο το IQOS της Philip Morris International έχει λάβει αδειοδότηση για πώληση στις ΗΠΑ ως προϊόν κατάλληλο για την προστασία της δημόσιας υγείας, μετά από πολυετή έλεγχο από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Επίσης, η πρακτική του «patent trolling» είθισται να χρησιμοποιείται σε αρκετούς τομείς ως κάλυψη για την έλλειψη καινοτομίας και την υστέρηση εμπορικής επιτυχίας σε διάφορους επιχειρηματικούς κλάδους.

Ποια είναι η θέση της Philip Morris International;

  • H Philip Morris International συνεχίζει να επενδύει στην επιστήμη και την τεχνολογία με στόχο ένα μέλλον χωρίς τσιγάρο.
    • Η σταθερή επένδυση σε Έρευνα και Ανάπτυξη εναλλακτικών προϊόντων χωρίς καύση, τα οποία αποτελούν καλύτερη επιλογή για όσους επιλέγουν να συνεχίσουν να καπνίζουν ήταν το πρώτο βήμα της για ένα μέλλον χωρίς τσιγάρο. Επόμενος σταθμός της είναι η ανάπτυξη προϊόντων φροντίδας υγείας και ευεξίας.
    • Η πρόσφατη πρόταση εξαγοράς της Fertin Pharma (Press Release) και της Vectura Plc (Press Release) αποτελούν έμπρακτες αποδείξεις ανάπτυξης καινοτόμων εναλλακτικών μη νικοτινούχων προϊόντων. Η Fertin Pharma είναι ηγέτιδα στην παραγωγή προϊόντων θεραπείας υποκατάστασης της νικοτίνης (NRT – Nicotine Replacement Therapy), ενώ η Vectura είναι πάροχος καινοτόμων συστημάτων χορήγησης φαρμακευτικών ουσιών μέσω της εισπνοής.
    • Επιδίωξη της Philip Morris International είναι, το 2025, το 50% των καθαρών εσόδων της να προέρχεται από καινοτόμα εναλλακτικά προϊόντα και 1 δισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ εσόδων από μη νικοτινούχα προϊόντα.

 

  • Για το θέμα της διαμάχης, η τοποθέτηση της Philip Morris International είναι η εξής: «Η κίνηση της Βritish American Tobacco αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης παγκόσμιας στρατηγικής της που αποσκοπεί στην υπονόμευση της κατηγορίας των θερμαινόμενων προϊόντων καπνού, στην οποία η British American Tobacco υστερεί σημαντικά εμπορικά, ενώ, παράλληλα, προστατεύει την βασική της δραστηριότητα, αυτή των τσιγάρων.”

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;

Η Παπαστράτος κυκλοφόρησε το προϊόν θέρμανσης καπνού IQOS στην Ελλάδα το 2016. Σύμφωνα με έρευνα της Nielsen, το τελευταίο τρίμηνο το 2020 κατέγραψε μερίδιο αγοράς 17,7% στην Αττική, ενώ το αντίστοιχο του GLO της British American Tobacco ανήλθε στο 0,3%. Το 2018, η Παπαστράτος ολοκλήρωσε επένδυση 300 εκατομμυρίων για τη μετατροπή του εργοστασίου της σε μονάδα αποκλειστικής παραγωγής θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το IQOS και το 2020 προχώρησε σε νέα μεγάλη επένδυση ύψους 125 εκατομμυρίων ευρώ. Δέσμευσή της είναι, μέχρι το 2025, ο αριθμός των καπνιστών στην Ελλάδα να έχει μειωθεί κατά 1,5 εκατομμύριο.