Φοροελαφρύνσεις 3,5 δισ. ευρώ για νοικοκυριά και επιχειρήσεις - Η έκπληξη του ΕΝΦΙΑ και η αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης στα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα
Ανάσα για τους φορολογούμενους
Παρά τις αβεβαιότητες της πανδηµίας και της ενεργειακής κρίσης, που σκιάζουν τις βασικές παραδοχές του Προϋπολογισµού για το 2022, παρά τα έκτακτα µέτρα στήριξης απέναντι στις αυξήσεις του ηλεκτρικού ρεύµατος και του φυσικού αερίου, ο κεντρικός σχεδιασµός για φοροελαφρύνσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις όχι µόνο δεν µπήκε στο συρτάρι, αλλά εµπλουτίστηκε.
Στην πλήρη του ανάπτυξη, ο χάρτης των φοροελαφρύνσεων για το 2022 δίνει «ανάσα» πάνω από 2 δισ. ευρώ, ενώ, αν συνυπολογιστούν οι µειώσεις φόρων που ξεκίνησαν φέτος και διατηρούνται σε ισχύ, το όφελος φτάνει στα 3,5 δισ. ευρώ. Αναµφίβολα, αυτό που ξεχωρίζει είναι η αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης στα εισοδήµατα του ιδιωτικού τοµέα, καθώς και η µείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες µονάδες.
Το διπλό µέτρο ενεργοποιήθηκε το 2021, ενισχύοντας το εισόδηµα των εργαζοµένων, και θα διατηρηθεί σε ισχύ και το 2022, δίνοντας «ανάσα» 1,6 δισ. ευρώ. Σηµειωτέον ότι ήδη το υπουργείο Οικονοµικών έχει προαναγγείλει αφενός τη διεύρυνση του µέτρου για την εισφορά αλληλεγγύης σε συνταξιούχους - δηµοσίους υπαλλήλους, αφετέρου τη µονιµοποίησή του από το 2023, ενώ «κλειδωµένη» είναι η περαιτέρω µείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,1 µονάδα.
Από το φετινό «πακέτο» ξεχωρίζει και το «κούρεµα» διαρκείας στις προκαταβολές φόρου των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελµατιών. Είναι κάτι που «έπνιγε» την αγορά από το 2015, όταν η τότε κυβέρνηση, στο πλαίσιο της συνθηκολόγησης µε τους δανειστές, υπέγραψε την αύξηση του σχετικού συντελεστή στο 100%! Από φέτος κιόλας η προκαταβολή για τους επαγγελµατίες «κόπηκε» στο 55%, ενώ για τις επιχειρήσεις ο συντελεστής µειώθηκε ειδικά για τη χρήση του 2020 στο 70% και από το 2021 και µετά στο 80%.
Το «βάρος» από το οποίο απαλλάχθηκαν φυσικά και νοµικά πρόσωπα υπολογίζεται σε 1,1 δισ. ευρώ. Αν το «κούρεµα» της προκαταβολής φόρου συνδυαστεί και µε τη δραστική µείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 24% στο 22% -µε κόστος περί τα 200 εκατ. ευρώ µόνο για την επόµενη χρονιά-, τότε έχει κανείς την πλήρη εικόνα του «αέρα» που δίνει ο σχεδιασµός στην ανάκαµψη της οικονοµίας.
Στην ίδια λογική, της ενίσχυσης του επενδυτικού κλίµατος, προβλέπεται η παροχή κινήτρων για συνενώσεις και συνεργασίες µεσαίων, µικρών και πολύ µικρών επιχειρήσεων, συµπεριλαµβανοµένης της έκπτωσης επί του φόρου εισοδήµατος. Επιπλέον, ο Προϋπολογισµός ενσωµατώνει προσαυξηµένη έκπτωση για δαπάνες που αφορούν πράσινη οικονοµία, ενέργεια και ψηφιοποίηση, ενώ ήδη «τρέχει» µείωση κατά 50% στον φόρο στη συγκέντρωση κεφαλαίου.
Ο χάρτης «κουρεύει» δραστικά και τη φορολογία στην κατανάλωση και στις υπηρεσίες: Επεκτείνεται η εφαρµογή των µειωµένων συντελεστών ΦΠΑ στις µεταφορές, στον καφέ και στα µη αλκοολούχα ποτά, στους κινηµατογράφους, στις θεατρικές παραστάσεις, στις συναυλίες και στο τουριστικό πακέτο, µε συνολικό κόστος 450 εκατ. ευρώ. Μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυµναστήρια και στις σχολές χορού από 24% σε 13%.
Επεκτείνεται η αναστολή πληρωµής του τέλους συνδροµητικής τηλεόρασης έως τον Ιούνιο του 2022. Μειώνεται στο 10% το τέλος συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας από 12% έως 20% σήµερα και καταργείται για νέους έως 29 ετών από 1ης Ιανουαρίου 2022. Το δηµοσιονοµικό κόστος για το 2022 ανέρχεται σε 68 εκατ. ευρώ. Μειώνεται ο ΦΠΑ των ζωοτροφών στο 6%, ενώ επανέρχεται η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης σε νέους αγρότες και αγρότες-µέλη συνεργατικών σχηµάτων.
Το 30% των ηλεκτρονικών αποδείξεων από συγκεκριµένους επαγγελµατικούς κλάδους και µέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδηµα, ενώ οι ηλεκτρονικές ιατρικές δαπάνες «µετράνε» διπλά στο «χτίσιµο» του αφορολογήτου.
Το δηµοσιονοµικό κόστος -συνολικά γύρω στα 35 εκατ. ευρώ στη διετία- είναι µηδαµινό µπροστά στα οφέλη από την κινητικότητα των κεφαλαίων, που θα χρησιµοποιηθούν είτε για επενδύσεις σε επιχειρήσεις είτε σε ακίνητα.
Το... colpo grosso του Προϋπολογισµού «κρύβεται», όµως, στην αναδιάρθρωση του ΕΝΦΙΑ. Ηδη στις βασικές προβλέψεις έχει ενσωµατωθεί µείωση των σχετικών εσόδων κατά 60 εκατ. ευρώ και αυτά «φωτογραφίζουν» τη... φανερή µείωση του φόρου.
Ωστόσο, η ανασύνταξη των κλιµακίων και των συντελεστών του φόρου, σε συνδυασµό µε την ένταξη περίπου 3.500 νέων περιοχών στο αντικειµενικό σύστηµα, υπολογίζεται ότι µπορούν να δηµιουργήσουν «χώρο» για µειώσεις φόρου από 5% έως 20% στις µικροµεσαίες ιδιοκτησίες. Ποιοτικό στοιχείο των αλλαγών που έρχονται στον ΕΝΦΙΑ είναι η κατάργηση του Συµπληρωµατικού Φόρου µε τη σηµερινή του µορφή, όπου ουσιαστικά τιµωρείται η συγκέντρωση ακίνητης περιουσίας. Πλέον, η προσαύξηση φόρου θα ισχύει µόνο αν το κάθε ακίνητο υπερβαίνει τα 250.000-300.000 ευρώ.
Στην πλήρη του ανάπτυξη, ο χάρτης των φοροελαφρύνσεων για το 2022 δίνει «ανάσα» πάνω από 2 δισ. ευρώ, ενώ, αν συνυπολογιστούν οι µειώσεις φόρων που ξεκίνησαν φέτος και διατηρούνται σε ισχύ, το όφελος φτάνει στα 3,5 δισ. ευρώ. Αναµφίβολα, αυτό που ξεχωρίζει είναι η αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης στα εισοδήµατα του ιδιωτικού τοµέα, καθώς και η µείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες µονάδες.
Το διπλό µέτρο ενεργοποιήθηκε το 2021, ενισχύοντας το εισόδηµα των εργαζοµένων, και θα διατηρηθεί σε ισχύ και το 2022, δίνοντας «ανάσα» 1,6 δισ. ευρώ. Σηµειωτέον ότι ήδη το υπουργείο Οικονοµικών έχει προαναγγείλει αφενός τη διεύρυνση του µέτρου για την εισφορά αλληλεγγύης σε συνταξιούχους - δηµοσίους υπαλλήλους, αφετέρου τη µονιµοποίησή του από το 2023, ενώ «κλειδωµένη» είναι η περαιτέρω µείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,1 µονάδα.
Από το φετινό «πακέτο» ξεχωρίζει και το «κούρεµα» διαρκείας στις προκαταβολές φόρου των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελµατιών. Είναι κάτι που «έπνιγε» την αγορά από το 2015, όταν η τότε κυβέρνηση, στο πλαίσιο της συνθηκολόγησης µε τους δανειστές, υπέγραψε την αύξηση του σχετικού συντελεστή στο 100%! Από φέτος κιόλας η προκαταβολή για τους επαγγελµατίες «κόπηκε» στο 55%, ενώ για τις επιχειρήσεις ο συντελεστής µειώθηκε ειδικά για τη χρήση του 2020 στο 70% και από το 2021 και µετά στο 80%.
Το «βάρος» από το οποίο απαλλάχθηκαν φυσικά και νοµικά πρόσωπα υπολογίζεται σε 1,1 δισ. ευρώ. Αν το «κούρεµα» της προκαταβολής φόρου συνδυαστεί και µε τη δραστική µείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις από το 24% στο 22% -µε κόστος περί τα 200 εκατ. ευρώ µόνο για την επόµενη χρονιά-, τότε έχει κανείς την πλήρη εικόνα του «αέρα» που δίνει ο σχεδιασµός στην ανάκαµψη της οικονοµίας.
Στην ίδια λογική, της ενίσχυσης του επενδυτικού κλίµατος, προβλέπεται η παροχή κινήτρων για συνενώσεις και συνεργασίες µεσαίων, µικρών και πολύ µικρών επιχειρήσεων, συµπεριλαµβανοµένης της έκπτωσης επί του φόρου εισοδήµατος. Επιπλέον, ο Προϋπολογισµός ενσωµατώνει προσαυξηµένη έκπτωση για δαπάνες που αφορούν πράσινη οικονοµία, ενέργεια και ψηφιοποίηση, ενώ ήδη «τρέχει» µείωση κατά 50% στον φόρο στη συγκέντρωση κεφαλαίου.
Ο χάρτης «κουρεύει» δραστικά και τη φορολογία στην κατανάλωση και στις υπηρεσίες: Επεκτείνεται η εφαρµογή των µειωµένων συντελεστών ΦΠΑ στις µεταφορές, στον καφέ και στα µη αλκοολούχα ποτά, στους κινηµατογράφους, στις θεατρικές παραστάσεις, στις συναυλίες και στο τουριστικό πακέτο, µε συνολικό κόστος 450 εκατ. ευρώ. Μειώνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στα γυµναστήρια και στις σχολές χορού από 24% σε 13%.
Επεκτείνεται η αναστολή πληρωµής του τέλους συνδροµητικής τηλεόρασης έως τον Ιούνιο του 2022. Μειώνεται στο 10% το τέλος συνδροµητών κινητής τηλεφωνίας από 12% έως 20% σήµερα και καταργείται για νέους έως 29 ετών από 1ης Ιανουαρίου 2022. Το δηµοσιονοµικό κόστος για το 2022 ανέρχεται σε 68 εκατ. ευρώ. Μειώνεται ο ΦΠΑ των ζωοτροφών στο 6%, ενώ επανέρχεται η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης σε νέους αγρότες και αγρότες-µέλη συνεργατικών σχηµάτων.
Το 30% των ηλεκτρονικών αποδείξεων από συγκεκριµένους επαγγελµατικούς κλάδους και µέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδηµα, ενώ οι ηλεκτρονικές ιατρικές δαπάνες «µετράνε» διπλά στο «χτίσιµο» του αφορολογήτου.
Ακίνητα
Ως µεταρρύθµιση πρώτης γραµµής χαρακτηρίζεται η κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών για συγγενείς πρώτου βαθµού, έως 800.000 ευρώ.Το δηµοσιονοµικό κόστος -συνολικά γύρω στα 35 εκατ. ευρώ στη διετία- είναι µηδαµινό µπροστά στα οφέλη από την κινητικότητα των κεφαλαίων, που θα χρησιµοποιηθούν είτε για επενδύσεις σε επιχειρήσεις είτε σε ακίνητα.
Το... colpo grosso του Προϋπολογισµού «κρύβεται», όµως, στην αναδιάρθρωση του ΕΝΦΙΑ. Ηδη στις βασικές προβλέψεις έχει ενσωµατωθεί µείωση των σχετικών εσόδων κατά 60 εκατ. ευρώ και αυτά «φωτογραφίζουν» τη... φανερή µείωση του φόρου.
Ωστόσο, η ανασύνταξη των κλιµακίων και των συντελεστών του φόρου, σε συνδυασµό µε την ένταξη περίπου 3.500 νέων περιοχών στο αντικειµενικό σύστηµα, υπολογίζεται ότι µπορούν να δηµιουργήσουν «χώρο» για µειώσεις φόρου από 5% έως 20% στις µικροµεσαίες ιδιοκτησίες. Ποιοτικό στοιχείο των αλλαγών που έρχονται στον ΕΝΦΙΑ είναι η κατάργηση του Συµπληρωµατικού Φόρου µε τη σηµερινή του µορφή, όπου ουσιαστικά τιµωρείται η συγκέντρωση ακίνητης περιουσίας. Πλέον, η προσαύξηση φόρου θα ισχύει µόνο αν το κάθε ακίνητο υπερβαίνει τα 250.000-300.000 ευρώ.
