Πώς φτάσαμε στο φιάσκο της Αττικής Οδού
Σαν να μη συνέβαινε τίποτα λειτουργούσε το πρωί της Δευτέρας η Αττική Οδός με αποτέλεσμα μέχρι την ώρα που δίπλωσε ένα φορτηγό στον κόμβο με τη Λεωφόρο Μαραθώνος να έχουν περάσει από τον οδικό άξονα περίπου 5.700 βαριά οχήματα και 67.000 Ι.Χ. Ακολούθησε ντόμινο που οδήγησε σε απίστευτη ταλαιπωρία περισσότερων από 2.000 οδηγών, απεγκλωβισμούς με τη βοήθεια του Στρατού και την εικόνα του πιο κερδοφόρου οδικού άξονα της χώρας να δέχεται βαρύτατο πλήγμα. Τόσο βαρύ, που χθες το βράδυ παραιτήθηκε ο διευθύνων σύμβουλος της «Αττικές Διαδρομές», της εταιρείας που λειτουργεί την Αττική Οδό, Βασίλης Χαλκιάς.
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικράτησε είναι το γεγονός πως από τις 2 το μεσημέρι που είχε γίνει αντιληπτή η σοβαρότητα του προβλήματος με την κυκλοφορία χρειάστηκαν περισσότερες από τέσσερις ώρες μέχρι να βγει η εντολή για πλήρη κλείσιμο του οδικού άξονα με τους περίπου 35 κόμβους.
Η πλευρά της Αττικής Οδού υποστηρίζει πως είχε ζητήσει να απαγορευτεί η κυκλοφορία των φορτηγών (όπως είχε γίνει πέρυσι κατά την κακοκαιρία «Μήδεια») κάτι που δεν έγινε δεκτό από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Όμως, ο υπουργός, Χρήστος Στυλιανίδης είπε στις απανωτές συσκέψεις που έγιναν τη Δευτέρα και την Τρίτη πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Μπορούσε, όμως, η Αττική Οδός να απαγορεύσει την κυκλοφορία φορτηγών, όταν είδε πως η κατάσταση δυσκόλευε; Στην εταιρεία διαχείρισης απαντούν πως δεν μπορούσε και πως η αρμοδιότητα ανήκει στην Τροχαία και στην Πολιτική Προστασία.
Το σίγουρο είναι πως από την περασμένη Παρασκευή μέχρι την Κυριακή έγιναν τρεις συσκέψεις της Πολιτικής Προστασίας με τους παραχωρησιούχους των οδικών αξόνων. Το σίγουρο είναι, επίσης, πως η εικόνα που είχε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το απόγευμα της Δευτέρας, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης στην οποία συμμετείχαν και εκπρόσωποι της Αττικής Οδού, ήταν πως η κατάσταση βρισκόταν εκτός ελέγχου. Κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν πως «στην εταιρεία διαχείρισης είχαν χάσει τη μπάλα, δεν είχε μεταφερθεί η ακριβής εικόνα στην Πολιτική Προστασία με αποτέλεσμα να υπάρξει καθυστερημένη επέμβαση για τον απεγκλωβισμό των οδηγών».
Τη Δευτέρα, πάντως, υπήρξαν απανωτές αστοχίες / ατυχίες, όπως παραδέχονται όσοι παρακολουθούν στενά τις προσπάθειες των δύο τελευταίων ημερών ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργία του χρυσοφόρου οδικού άξονα. Κατ’ αρχήν, όπως λένε, υπήρξε καθυστερημένη αντίδραση της εταιρείας διαχείρισης όταν είδε πως δίπλωσαν τα φορτηγά και θα δημιουργηθεί κυκλοφοριακό κομφούζιο. Κάποια στιγμή, έγινε αντιληπτό πως είχαν εγκλωβιστεί σχεδόν τα μισά από τα 35 εκχιονιστικά που διαθέτει η Αττική Οδός (αριθμός πολύ μεγάλος για έναν δρόμο 72 χιλιομέτρων αρκεί να μπορούν να λειτουργήσουν…).
Στη συνέχεια, έγινε προσπάθεια απεγκλωβισμού των αυτοκινήτων μέσω του κόμβου της Λεωφόρου Κηφισίας, αλλά επειδή δεν είχε καθαριστεί το χιόνι από την Περιφέρεια Αττικής ούτε στους κεντρικούς δρόμους η διαδικασία ήταν αργή με αποτέλεσμα να χειροτερέψει η κατάσταση. Στη συνέχεια, έγινε απόπειρα να χρησιμοποιηθούν άλλοι πλευρικοί κόμβοι οι οποίο αντιμετώπιζαν, επίσης, το ίδιο πρόβλημα. Λόγω του χιονιά είχαν κλείσει οι δρόμοι οπότε δεν μπορούσαν να βγουν – και κυρίως να βγουν με τους επιθυμητούς ρυθμούς – τα οχήματα από την Αττική Οδό…
Έτσι, χάθηκαν αρκετές ώρες και αργά το απόγευμα της Δευτέρας «στην Αττική Οδό είχαν σηκώσει τα χέρια ψηλά» λένε κυβερνητικά στελέχη, που επικαλούνται και την εκτίμηση του πρωθυπουργικού γραφείου μετά την τηλεδιάσκεψη. Σημειώστε πως αρκετοί οδηγοί δεν εγκατέλειπαν τα οχήματά τους, με αποτέλεσμα να δυσκολευτεί και το προσωπικό της ΕΜΑΚ και του Στρατού που ανέλαβε αργά το απόγευμα της Δευτέρας να απεγκλωβίσει τους ανθρώπους. Περίπου 300 – 350 μεταφέρθηκαν με συρμό του προαστιακού στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», ενώ κάποιοι άλλοι σε ξενοδοχείο που λειτουργεί στον σταθμό εξυπηρέτησης της Αττικής Οδού. Κάποιοι άλλοι περίμεναν σε σταθμούς του Προαστιακού τους συρμούς που είχαν δρομολογηθεί.
Η μετακίνηση των εγκλωβισμένων οχημάτων συνεχίζονταν μέχρι χθες το απόγευμα. Το πρωί της Τρίτης συνεδρίασε η επιτροπή η οποία, με βάση ρύθμιση της σημερινής κυβέρνησης το 2020, εξετάζει τις ευθύνες των παραχωρησιούχων στην περίπτωση που κλείσει ένας δρόμος. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλής ανακοίνωσε πως «η Επιτροπή διερευνά άμεσα τις ευθύνες του Παραχωρησιούχου ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε. αλλά και του Λειτουργού ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε., ώστε να εισηγηθεί στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών την επιβολή των αυστηρών κυρώσεων που προβλέπονται. Οι κυρώσεις αυτές είναι ανεξάρτητες της αποζημίωσης (σ.σ. 2.000 ευρώ) που θα δώσει η εταιρεία στους οδηγούς των εγκλωβισμένων οχημάτων, όπως απαίτησε ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης».
Για το ΤΑΙΠΕΔ, πάντως, που προωθεί το διαγωνισμό για τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, η κρίση του τελευταίου διημέρου είναι μια αφορμή ώστε να ενταχθούν στη νέα σύμβαση όροι που θα αποτρέπουν την επανάληψη του φαινομένου. Η σημερινή σύμβαση λήγει τον Οκτώβριο του 2024 και ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ βγήκε προ ημερών στον αέρα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος να προγραμματίζεται για τα τέλη Απριλίου.
Ενδεικτικό της κατάστασης που επικράτησε είναι το γεγονός πως από τις 2 το μεσημέρι που είχε γίνει αντιληπτή η σοβαρότητα του προβλήματος με την κυκλοφορία χρειάστηκαν περισσότερες από τέσσερις ώρες μέχρι να βγει η εντολή για πλήρη κλείσιμο του οδικού άξονα με τους περίπου 35 κόμβους.
Η πλευρά της Αττικής Οδού υποστηρίζει πως είχε ζητήσει να απαγορευτεί η κυκλοφορία των φορτηγών (όπως είχε γίνει πέρυσι κατά την κακοκαιρία «Μήδεια») κάτι που δεν έγινε δεκτό από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Όμως, ο υπουργός, Χρήστος Στυλιανίδης είπε στις απανωτές συσκέψεις που έγιναν τη Δευτέρα και την Τρίτη πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Μπορούσε, όμως, η Αττική Οδός να απαγορεύσει την κυκλοφορία φορτηγών, όταν είδε πως η κατάσταση δυσκόλευε; Στην εταιρεία διαχείρισης απαντούν πως δεν μπορούσε και πως η αρμοδιότητα ανήκει στην Τροχαία και στην Πολιτική Προστασία.
Το σίγουρο είναι πως από την περασμένη Παρασκευή μέχρι την Κυριακή έγιναν τρεις συσκέψεις της Πολιτικής Προστασίας με τους παραχωρησιούχους των οδικών αξόνων. Το σίγουρο είναι, επίσης, πως η εικόνα που είχε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το απόγευμα της Δευτέρας, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης στην οποία συμμετείχαν και εκπρόσωποι της Αττικής Οδού, ήταν πως η κατάσταση βρισκόταν εκτός ελέγχου. Κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν πως «στην εταιρεία διαχείρισης είχαν χάσει τη μπάλα, δεν είχε μεταφερθεί η ακριβής εικόνα στην Πολιτική Προστασία με αποτέλεσμα να υπάρξει καθυστερημένη επέμβαση για τον απεγκλωβισμό των οδηγών».
Τη Δευτέρα, πάντως, υπήρξαν απανωτές αστοχίες / ατυχίες, όπως παραδέχονται όσοι παρακολουθούν στενά τις προσπάθειες των δύο τελευταίων ημερών ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργία του χρυσοφόρου οδικού άξονα. Κατ’ αρχήν, όπως λένε, υπήρξε καθυστερημένη αντίδραση της εταιρείας διαχείρισης όταν είδε πως δίπλωσαν τα φορτηγά και θα δημιουργηθεί κυκλοφοριακό κομφούζιο. Κάποια στιγμή, έγινε αντιληπτό πως είχαν εγκλωβιστεί σχεδόν τα μισά από τα 35 εκχιονιστικά που διαθέτει η Αττική Οδός (αριθμός πολύ μεγάλος για έναν δρόμο 72 χιλιομέτρων αρκεί να μπορούν να λειτουργήσουν…).
Στη συνέχεια, έγινε προσπάθεια απεγκλωβισμού των αυτοκινήτων μέσω του κόμβου της Λεωφόρου Κηφισίας, αλλά επειδή δεν είχε καθαριστεί το χιόνι από την Περιφέρεια Αττικής ούτε στους κεντρικούς δρόμους η διαδικασία ήταν αργή με αποτέλεσμα να χειροτερέψει η κατάσταση. Στη συνέχεια, έγινε απόπειρα να χρησιμοποιηθούν άλλοι πλευρικοί κόμβοι οι οποίο αντιμετώπιζαν, επίσης, το ίδιο πρόβλημα. Λόγω του χιονιά είχαν κλείσει οι δρόμοι οπότε δεν μπορούσαν να βγουν – και κυρίως να βγουν με τους επιθυμητούς ρυθμούς – τα οχήματα από την Αττική Οδό…
Έτσι, χάθηκαν αρκετές ώρες και αργά το απόγευμα της Δευτέρας «στην Αττική Οδό είχαν σηκώσει τα χέρια ψηλά» λένε κυβερνητικά στελέχη, που επικαλούνται και την εκτίμηση του πρωθυπουργικού γραφείου μετά την τηλεδιάσκεψη. Σημειώστε πως αρκετοί οδηγοί δεν εγκατέλειπαν τα οχήματά τους, με αποτέλεσμα να δυσκολευτεί και το προσωπικό της ΕΜΑΚ και του Στρατού που ανέλαβε αργά το απόγευμα της Δευτέρας να απεγκλωβίσει τους ανθρώπους. Περίπου 300 – 350 μεταφέρθηκαν με συρμό του προαστιακού στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», ενώ κάποιοι άλλοι σε ξενοδοχείο που λειτουργεί στον σταθμό εξυπηρέτησης της Αττικής Οδού. Κάποιοι άλλοι περίμεναν σε σταθμούς του Προαστιακού τους συρμούς που είχαν δρομολογηθεί.
Η μετακίνηση των εγκλωβισμένων οχημάτων συνεχίζονταν μέχρι χθες το απόγευμα. Το πρωί της Τρίτης συνεδρίασε η επιτροπή η οποία, με βάση ρύθμιση της σημερινής κυβέρνησης το 2020, εξετάζει τις ευθύνες των παραχωρησιούχων στην περίπτωση που κλείσει ένας δρόμος. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλής ανακοίνωσε πως «η Επιτροπή διερευνά άμεσα τις ευθύνες του Παραχωρησιούχου ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε. αλλά και του Λειτουργού ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε., ώστε να εισηγηθεί στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών την επιβολή των αυστηρών κυρώσεων που προβλέπονται. Οι κυρώσεις αυτές είναι ανεξάρτητες της αποζημίωσης (σ.σ. 2.000 ευρώ) που θα δώσει η εταιρεία στους οδηγούς των εγκλωβισμένων οχημάτων, όπως απαίτησε ο πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης».
Για το ΤΑΙΠΕΔ, πάντως, που προωθεί το διαγωνισμό για τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Αττικής Οδού, η κρίση του τελευταίου διημέρου είναι μια αφορμή ώστε να ενταχθούν στη νέα σύμβαση όροι που θα αποτρέπουν την επανάληψη του φαινομένου. Η σημερινή σύμβαση λήγει τον Οκτώβριο του 2024 και ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ βγήκε προ ημερών στον αέρα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος να προγραμματίζεται για τα τέλη Απριλίου.